Klimat Polski

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!

Kliknij

i ucz się szybciej!

Opiekun merytoryczny: Grzegorz Wach

KLIMAT POLSKI
Klimat to zespół zjawisk i warunków pogodowych charakterystycznych dla poszczególnych obszarów na ziemi uzależniony od wielu czynników klimatotwórczych: położenia, cech geograficznych, cech środowiskowych, ale także od terenów, z którymi dany kraj sąsiaduje. Do określenia klimatu potrzebne są wieloletnie obserwacje meteorologiczne. W Polsce wpływ na klimat mają następujące czynniki:
1. POŁOŻENIE
Najważniejszym czynnikiem klimatotwórczym jest szerokość geograficzna, w której znajduje się dane terytorium. Polska leży między 49°N a 55°N. Oznacza to, że dominuje w niej klimat umiarkowany ciepły i dociera do jej powierzchni umiarkowana ilość energii słonecznej.
Więcej energii słonecznej dopiera do rejonu południowego, a mniej w rejony północne, co powoduje, że występuje różnica temperatury powietrzna na północy, gdzie jest chłodniej, a na południu, gdzie jest zdecydowanie cieplej.

2. ODLEGŁOŚĆ OD MORZA BAŁTYCKIEGO I ATLANTYKU
Polska leży w środkowej części Europy, pomiędzy Oceanem Atlantyckim a Azją. Dzięki temu klimat naszego kraju ma cechy przejściowe między klimatem morskim (występującym na zachodzie Europy) a klimatem kontynentalnym (występującym na wschodzie kontynentu)
Polska leży nad Morzem Bałtyckim i położenie to łagodzi klimat w Polsce. Latem nad morzem jest chłodniej, a zimą cieplej niż w innych częściach kraju. Odległość od morza ma także wpływ na wielkość opadów. Im bliżej morza opady są większe. Ze względu na niewielkie rozmiary morza, wpływ ten jest ograniczony jedynie do obszarów znajdujących się kilkadziesiąt kilometrów od brzegu.

3. CIEPŁE PRĄDY MORSKIE
Prądy morskie to ruchy wody w oceanach powstające na skutek występowania wiatrów oraz różnic temperatury, powodujące przenoszenie wody na duże odległości.
Ciepłe prądy ogrzewając powietrze, powodują, że staje się ono bardziej wilgotne i zwiększa się ilość opadów nad pobliskimi lądami. Zimne prądy ochładzają powietrze, osuszają je i w konsekwencji zmniejszają ilość opadów.
Występowanie ciepłego prądu północnoatlantyckiego (norweskiego), który płynie wzdłuż wybrzeży Norwegii ociepla klimat zachodniej Europy, który jest zdecydowanie cieplejszy niż na obszarach położonych w podobnych szerokościach geograficznych.

4. UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI
Od niego zależy rozkład opadów i wysokość temperatury powietrza. W Polsce występuje pasowy układ rzeźby terenu. Z południa na północ występują: góry, kotliny, wyżyny, niziny, pojezierza i pobrzeża.
Obecność gór o przebiegu równoleżnikowym (głównie Karpat i Sudetów) na południu kraju powoduje, że Polska nie ma dostępu do ciepłych mas powietrza, które płyną z Afryki. Dopływają głównie masy ze wschodu i zachodu. Występowanie gór na południu naszego kraju powoduje występowanie tam klimatu górskiego, który charakteryzuje się wyższymi opadami, niższymi temperaturami i występowaniem górskich wiatrów.

5. MASY POWIETRZA
Masy powietrza to części powietrza w atmosferze o podobnej temperaturze i wilgotności.
W Polsce cechą charakterystyczną klimatu jest napływ nas powietrza z wielu kierunków. Masy mają różne właściwości i dlatego pogoda w naszym kraju często się zmienia.
Największy wpływ na klimat i pogodę w Polsce mają masy powietrza docierające do nas z zachodu, znad Oceanu Atlantyckiego. Najrzadziej docierają do nas gorące masy znad południowej Europy i Afryki oraz zimne z Arktyki.

• napływające z zachodu masy powietrza polarnego morskiego powodują:
– zimą: ocieplenie, opady deszczu, odwilż;
– latem: ochłodzenie, opady.
Wpływ tego powietrza jest najbardziej odczuwalny w zachodnich regionach kraju.
• napływające z północy powietrze arktyczne nad obszar naszego kraju najczęściej napływa wiosną i powoduje majowe przymrozki, ochłodzenie, a zimą opady śniegu i duże mrozy.
• Napływające ze wschodu powietrze polarne kontynentalne powoduje, że zima jest słoneczna, ale bardzo mroźna z niewielkimi opadami śniegu, latem natomiast występują upalne i suche dni. Pod jego największym wpływem jest wschodnia część kraju;
• Napływające z południa masy powietrza zwrotnikowego morskiego powodują burze i wzrost temperatury. Są to masy ciepłe i wilgotne. Zimą przynoszą nagłe ocieplenie, latem pogodę upalną, burzową i parną.
• Napływające z południa (przez barierę gór Karpat i Sudetów) powietrze zwrotnikowe kontynentalne jest ciepłe, gorące i bardzo suche. Powoduje latem słoneczną pogodę i „złotą polską jesień”

6. ROŚLINNOŚĆ

Na klimat w Polsce ma również wpływ duże zalesienie oraz duża ilość jezior występująca w naszym kraju, głównie na jej północnych rejonach. Wpływ ten jest widoczny na poziomie klimatu lokalnego. Wpływ na ten rodzaj klimatu ma także działalność człowieka, zwłaszcza w aktywności przemysłowej.

CECHY KLIMATU
TEMPERATURA POWIETRZA
Temperatura powietrza w Polsce zależy od trzech czynników:
– napływu mas powietrza,
– wysokości nad poziomem morza;
-odległości od Morza Bałtyckiego.
Najczęściej docierają do nas wilgotne masy powietrza znad Atlantyku, co powoduje ocieplenie zimą i ochłodzenie latem. Średnia roczna temperatura powietrza w Polsce wynosi od 6,5°C na Pojezierzu Suwalskim do 8,5°C w zachodniej części kraju. W najwyższych partiach gór wynosi 0°C. Najzimniejszym miesiącem jest styczeń, a najcieplejszym lipiec. Średnią temperaturę w tych miesiącach przedstawia wykres poniżej

W miesiącach letnich atlantyckie masy powietrza nie mają już tak dużego wpływu na temperaturę powietrza. Znaczenie ma sąsiedztwo Morza Bałtyckiego, powodujące obniżenie temperatur o 1-2°C nad morzem, w górach (zwłaszcza wysokich) temperatura spada jeszcze bardziej.
Na wschód naszego kraju napływają masy powietrza kontynentalnego, co powoduje, że w zimie na wschodzie Polski jest zimniej niż na zachodzie. Tam też występują najniższe wartości średniej rocznej amplitudy temperatury powietrza, bo ok. 19°C, gdzie na wschodzie roczna amplituda temperatury przekracza 22°C
Na podstawie średnich dobowych wartości temperatury w Polsce występuje sześć termicznych pór roku:
– przedwiośnie (0-5°C)
– wiosna (5-15°C)
– lato (powyżej 15°C)
– jesień (5-15°C)
– przedzimie (0-5°C)
– zima (poniżej 0°C)

Z temperaturą powietrza wiąże się również długość okresu wegetacyjnego. To okres w ciągu roku, gdy średnia dobowa temperatura powietrza przekracza 5°C. W trakcie tego okresu następuje wzrost i rozwój roślin. Okres wegetacyjny w Polsce trwa od 190 dni na Pojezierzu Suwalskim do 225 dni w zachodniej części kraju. W górach w jej wyższych partiach okres ten trwa zaledwie 100 dni.

Jedną z cech klimatu jest amplituda temperatury, czyli różnica między wartością najmniejszą i największą w określonym miejscu. Klimat kontynentalny charakteryzuje się dużą amplitudą, klimat morski – małą amplitudą. W Polsce roczne amplitudy zmieniają się (maleją) wraz z przemieszczaniem się ze wschodu na zachód. Najniższe roczne amplitudy temperatury powietrza są w górach oraz na wybrzeżu.

OPADY i OSADY ATMOSFERYCZNE

Opady atmosferyczne, spadają z chmur i powstają w wyniku zamiany pary wodnej w wodę
(kondensacji) i zamiany pary wodnej w lód (resublimacji).
Rodzaje opadów atmosferycznych:
– deszcz – to opad, który dosięga ziemi i występuje w postaci kropel wody o średnicy większej niż 0,5 mm. Maksymalnie może osiągnąć ok 7-8 mm
– mżawka – to bardzo drobny opad, który ma postać kropel wody mniejszej niż 0,5 mm
– śnieg – to opad występujący w postaci kryształów lody, które łączą się w płatki śniegu.
– krupy śnieżne to porowate, stożkowate lub kuliste ziarenka lodowe, które mają średnice 1-5 mm. Są bardzo kruche i szybko ulegają rozpadowi
– grad – to opad atmosferyczny, który ma postać bryłek lodu i osiąga średnicę od 5 mm do 5 cm. Na

W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania

by czytać dalej, podaj adres e-mail!

Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(

Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta

Dołącz do ZDAY i czytaj bez limitu!

Podaj poniżej swój adres e-mail

Wyrażam zgodę na otrzymywanie od EDU Games S.A., ul. Nowopogońska 98, 41-250 Czeladź, NIP: 6252475036, KRS: 0000861152, REGON: 387109330 (dalej jako "Administrator") newslettera, czyli informacji o tematyce związanej z edukacją i szkolnictwem oraz ofert handlowych lub/ i reklamowych za pośrednictwem komunikacji e-mail i telefonicznej. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do otrzymywania newslettera lub/i ofert. Podstawa prawna przetwarzania danych to wyrażenie zgody, zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a. RODO. Twoje dane będą przechowywane o momentu wycofania zgody. Masz prawo do dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego. Masz prawo wycofać swoją zgodę w dowolnym momencie, bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem. Wycofanie zgody jest możliwe poprzez kontakt z Administratorem na adres e-mail: [email protected] lub naciśniecie przycisku "wypisz się" znajdującego się w wiadomościach e-mail od nas.

Rozwiń

"; jczęściej pada w ciepłych porach roku.
Oprócz opadów, które spadają na ziemię, wyróżniamy również osady atmosferyczne. Wytwarzają się one po zetknięciu opadu z podłożem o różniej temperaturze.
Rodzaje osadów atmosferycznych:
– rosa – powstaję w wyniku ochłodzenia się powierzchni ziemi. Rano gdy wschodzi słońce, ciepłe powietrze skrapla się z bezpośrednio zimnym po nocy gruncie. Rosa pojawia się na roślinności,
-szron – powstaje podobnie jak rosa, z tą różnicą, że powierzchnia gruntu po nocy ochłodziła się poniżej 0° C. To trochę tak jakby rosa od razu zamarzła;
– szadź – pojawia się po mroźnej pogodzie, gdy następuję chwilowy napływ ciepłego powietrza, który tworzy mgłę. Mgła osiada i tworzy się szadź;
– gołoledź – to deszcz lub mżawka spadające na powierzchnię, która ma temperaturę poniżej 0°C

Średnia roczna suma opadów w Polsce wynosi 600 mm. Większość opadów w naszym kraju przypada na półrocze letnie, czyli miesiące od maja do września. Wtedy to dochodzi do ochłodzenia ciepłego, wilgotnego powietrza, np. w wyniku przejścia chłodnego frontu. Następuje wtedy kondensacja pary wodnej i powstają deszczowe chmury. Najwyższe średnie miesięczne sumy opadów odnotowywane są w lipcu i sierpniu, czyli w miesiącach letnich. Zimą rzadko dochodzi do ochłodzenia już i tak zimnego powietrza, dlatego opady występują rzadko. Najwyższymi średnimi rocznymi opadami charakteryzują się obszary wysoko położone nad poziomem morza, czyli góry i wyżyny. Na wielkość opadów ma wpływ wysokość bezwzględna oraz ukształtowanie terenu, a także kierunek i rodzaj nadpływających mas powietrza. W górach roczna suma opadów przekracza 1200 mm i jest najwyższa. Najmniejsze opady występują w Polsce wschodniej, na Kujawach, w dolinie dolnej Wisły oraz we wschodniej Wielkopolsce. Wynika to z położenia tych regionów w cieniu opadowym Pojezierza Pomorskiego i Pojezierza Mazurskiego. Występujące w tych rejonach wzniesienia zatrzymują wilgoć powstałą przez masy powietrza nadpływające znad Oceanu Atlantyckiego i Morza Bałtyckiego.
W Polsce można zaobserwować nierównomierny rozkład opadów w ciągu roku, występują duże różnice między poszczególnymi latami, w jednym roku lato jest suche, gorące, a w kolejnym mokre z dużymi opadami.

WIATRY
Wiatr, czyli poziomy ruch powietrza powstający w wyniku różnicy temperatury powietrza wywołującej różnicę ciśnień. Celem jego jest wyrównanie ciśnienia dlatego wieje od wyżu do niżu.
W Polsce występuje przewaga wiatrów zachodnich, czyli wiejących z północnego zachodu, zachodu i południowego zachodu. Najsilniejsze wiatry wieją na południu kraju, czyli na obszarach górskich oraz na wybrzeżu naszego kraju. Jesienią rośnie ilość wiatrów przybierających kierunek wschodni i południowo-wschodni.

Wiatry przynoszą znad innych obszarów masy powietrza. W zależności od kierunku wiatru możemy przewidzieć pogodę:
– wiatr zachodni – powoduje ochłodzenie latem, ocieplenie zimą oraz opady
– wiatr północny – to zawsze obniżenie temperatury powietrza
– wiatr wschodni – rzadko przynosi opady, natomiast zimą zawsze przynosi ochłodzenie
– wiatr południowy zazwyczaj podnosi temperaturę powietrza i jest cieplej.
W Polsce występują także wiatry lokalne. Rodzaje wiatrów lokalnych w Polsce:
• Bryza powstaje w wyniku różnic temperatury lądu i morza. W Polsce występuje w strefie wybrzeża tylko w ciepłych porach roku. W ciągu dnia ląd nagrzewa się szybciej od morza, powietrze nad nim wznosi się i tworzy się niż. Bryza wieje od morza w stronę lądu. To bryza morska (dzienna). Inaczej sytuacja wygląda nocą, gdy ląd szybciej się wychładza, a woda dłużej ma wyższą temperaturę. Niż tworzy się nad morzem, a wiatr wieje w przeciwnym kierunku. To bryza lądowa nocna.
• Halny to ciepły, suchy i porywisty wiatr, wiejący z południa. Wieje, gdy między południową a północną stroną Tatr występuje duża różnica ciśnienia atmosferycznego. Najczęściej halny pojawia się w górach wysokich takich jak Tatry czy Karkonosze. Po stronie południowej przed barierą gór gromadzi się ciepłe powietrze, zwiększając ciśnienie atmosferyczne, które powoduje, że powietrze to unosi się i ochładza, tworzą się chmury, z których pada deszcz. Po przekroczeniu grzbietu Tatr osuszone powietrze opada z dużą prędkością ogrzewając się przy tym. Różnica ciśnień jest bardzo dużo i dlatego ciepły, suchy wiatr halny osiąga prędkości ponad 100 km/h i może wyrządzić wielkie szkody zarówno w gospodarstwach rolnych, jak i w leśnictwie.
REGIONY KLIMATYCZNE W POLSCE
Polska w całości w strefie klimatu umiarkowanego ciepłego przejściowego. Wpływ na klimat ma oddziałujący od zachodu – klimat morski, a od wschodu klimat lądowy. Klimat lądowy przyczynia się do powstawania w naszym kraju suchego, upalnego lata, oraz mroźnej zimy. Z kolei ciepła zima i deszczowe lato to wpływ oddziaływania klimatu morskiego. W południowych częściach naszego kraju występuje górska odmiana klimatu, cechująca się zwiększonymi opadami i obniżoną temperaturą powietrza.
W Polsce można zauważyć wyodrębnione regiony klimatyczne, ze względu na oddziaływanie poszczególnych typów klimatu. Strefa ścierania sią klimatu morskiego z lądowymi, przebiegająca z północy na południe, dzieli klimat W Polsce na prawie równe części. Powoduje to, że w Polsce mamy bardzo dużą zmienność pogody.

Zmienność pogody w Polsce ma wpływ na gospodarkę naszego kraju głównie w następujących obszarach:
• Transport.
Obfite opadu deszczu i śniegu to duże zagrożenie dla kierowców. Największe to gołoledź, powstająca na drogach i występująca głównie wczesną wiosną. Gołoledź jest przyczyną wielu wypadków, ale także utrudnień komunikacyjnych. Ludzie nie docierają na czas do pracy, a towary do miejsc ich przeznaczenia. Zmiany temperatury prowadzą do pojawiania się mgieł, co często prowadzi do utrudnień w ruchu lotniczym. Loty mają opóźnienia lub są czasowo odwoływane.
• Rolnictwo
Zmienność pogody może zaburzyć cykl kwitnienia roślin. Dla polskich ogrodników i sadowników największym utrapieniem są wiosenne przymrozki. Pogoda taka bardzo często powoduje uszkodzenie pąków kwiatowych oraz zawiązków owoców. Zbyt obfite deszcze powodujące wylewanie rzek obok pól uprawnych powodują zniszczenie plonów. Występujące w niektórych regionach letnie susze, czyli brak opadów deszczów również są niekorzystne dla upraw.
• Transport
Zmienność pogody w naszym kraju wywiera duży wpływ na warunki narciarskie w polskich górach. Zbyt wysoka temperatura uniemożliwia korzystanie ze stoków narciarskich przez wiele zimowych dni. Straty ponoszą wtedy właściciele ośrodków narciarskich, a także funkcjonujące w ich pobliżu hotele, sklepy i restauracje. W taką pogodę ruch w kurortach także jest ograniczony.
Lato nad Bałtykiem nie zawsze gwarantuje słoneczną pogodę. Zdąża się, że temperatura powietrza w miesiącach letnich gwałtownie spada, pojawiają się opady deszczu i wiele silny wiatr. Nie sprzyja to wakacyjnemu wypoczynkowi nad morzem. Przedsiębiorcy ponoszą z tego powodu liczne straty.

PODSUMOWANIE
Cechy klimatu Polski:
– dość duża zmienność pogody;
– w Polsce występuje 6 termicznych pór roku;
– istnieje przewaga wpływów wilgotnego powietrza morskiego na północy i zachodzie powoduje mniejsze roczne amplitudy temperatur na zachodzie w porównaniu z wschodu kraju i klimat łagodniejszy;
– przewaga wpływów suchego powietrza kontynentalnego na wschodzie powoduje większe roczne amplitudy temperatur, co skutkuje, że klimat jest ostrzejszy niż na zachodzie;
– na południu – klimat górski (obniżone temperatury, zwiększone opady);
– średnia roczna suma opadów atmosferycznych około 600 mm, oprócz regionów górskich;
– najwięcej opadów pojawia się latem;
– przewaga wiatrów zachodnich oraz występowanie wiatrów lokalnych – halnego w górach i bryz nad morzem.

Sprawdź również:

Klimat Polski

W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania

Dodaj komentarz jako pierwszy!