Lista lektur szkolnych 2023/2024 - Szkoła podstawowa - Klasa 8
Lektury szkolne stanowią zbiór wybitnych dzieł literatury krajowej i zagranicznej, dopasowanych do wieku czytelników. Przygotowanie list dla poszczególnych klas szkoły podstawowej i średniej należy do zadań ministerstwa odpowiadającego za edukację. Jeśli chodzi o lektury klasa 8 nowa podstawa programowa wskazuje w zdecydowanej większości dzieła polskich autorów. Spośród nich na uwagę zasługują na pewno “Syzyfowe prace” Stefana Żeromskiego. Ta powieść z końca XIX wieku opisuje losy polskich uczniów pod zaborami, konkretnie pod zaborem rosyjskim. Ich zmagania o utrzymanie narodowej odrębności i sprzeciwianie się (lub poddawanie się) rusyfikacji. Czasu akcji nie da się dokładnie określić. Na pewno są to lata po powstaniu styczniowym. W trakcie czytania tej obowiązkowej lektury klasa 8 towarzyszymy głównemu bohaterowi, Marcinowi Borowiczowi, w dorastaniu: od dzieciństwa, poprzez okres dojrzewania, aż po wchodzenie w dorosłość. Na przestrzeni opisanych w książce lat Marcin, początkowo uległy, buduje relacje z rówieśnikami, buntuje się, aż wreszcie odkrywa swoją tożsamość. Jeśli chodzi o lektury klasa 8 nowa podstawa programowa niezmiennia uwzględnia między innymi “Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego. Główni bohaterowie, Alek, Rudy i Zośka, są harcerzami i uczniami warszawskiego gimnazjum. W maju 1939 r. zdają maturę i snują plany na przyszłość, które przerywa wybuch II wojny światowej. Przed rozpoczęciem czytania tej lektury klasa 8 warto zwrócić uwagę, że utwór w pierwotnej wersji powstał w zaledwie kilka tygodni, w 1943 r. Później autor uzupełnił “Kamienie na szaniec” o dwa ostatnie rozdziały. Kamiński bazował na pamiętnikach Zośki oraz na relacjach innych świadków tamtych wydarzeń. Sprawdźmy, jakie jeszcze lektury klasa 8 lista obowiązkowa ma nam do zaoferowania. Jako kolejny przykład posłuży nam “Żona modna”. Ten utwór zalicza się do ponad 20 satyr, w których Ignacy Krasicki krytykował różne wady polskiego społeczeństwa. Ma charakter dydaktyczny, znajdziemy w nim również morał. “Żona modna”, wydana w 1779 r., jako utwór jest wybitnym przedstawicielem epoki oświecenia. Problematyką tej lektury klasa 8 jest moda na cudzoziemszczyznę, krytykuje także interesowność czy uległość. Już na samym początku utworu czytelnik dowiaduje się, że pan Piotr nie jest szczęśliwy w małżeństwie. Pomimo iż jego żona jest piękna i mądra, to jednak ich wspólne życie utrudnia fakt, iż ona wychowywała się w mieście, a on na wsi. Sytuacji nie ułatwia również fakt, iż jako narzeczeni podpisali intercyzę, w której żona zawarła liczne warunki. Kolejnym przykładem lektury klasa 8 jest “Artysta” Sławomira Mrożka. W przeciwieństwie do innych przytaczanych tu utworów, “Artysta” został wydany stosunkowo niedawno, w 1983 roku. Autor w humorystyczny sposób komentuje otaczającą go rzeczywistość, wraz z wszystkimi jej absurdami. Jest to typowe dla jego twórczości. Główni bohaterowie tej lektury klasa 8, czyli Lis i Kogut, pojawiają się również w innych utworach Mrożka. Czas akcji tej lektury klasa 8 pozostaje nieokreślony, a dzięki temu utwór jest bardziej uniwersalny. Autor chciał zwrócić uwagę czytelników na problem chorej ambicji, a także na to, jak istotny jest autentyzm. Udawanie kogoś, kim się nie jest, nie wychodzi na dobre. Sławomir Mrożek w swoim utworze posługuje się groteską i ironią. Zastosował narrację pierwszoosobową, a narrator jest uczestnikiem zdarzeń. W trakcie omawiania “Artysty” nauczyciele zwracają także uwagę na nawiązania do bajek Ignacego Krasickiego. Jeśli chodzi o autora tej lektury klasa 8 lista dzieł Mrożka, z którymi zapoznają się uczniowie w toku szkolnej edukacji, nie kończy się na “Artyście”. W szkole średniej wśród lektur pojawia się jeszcze “Tango”, które przyniósł autorowi światową sławę. Przez wiele lat, od 1963 roku, Mrożek przebywał na emigracji: we Włoszech, Francji, Stanach Zjednoczonych, a nawet w Meksyku. Do Polski wrócił dopiero w 1996 roku, a w 2008 roku ponownie wyjechał do Francji. Sławomir Mrożek zaliczany jest do przedstawicieli teatru absurdu. W przeciwieństwie do innych, zagranicznych autorów, nie musiał on jednak na potrzeby swoich dzieł kreować świata absurdu. Czerpał za to z pełnej absurdów i bezsensownej rzeczywistości czasów PRLu, przedstawiając ją niekiedy w sposób przerysowany. Poznaliśmy już niektóre lektury klasa 8 obowiązkowe. Trudno przy tym nie wspomnieć, że bardzo ciekawe tytuły znajdują się również wśród lektur uzupełniających. Zacznijmy od zagranicznych, znanych na całym świecie autorów: wzruszający “Oskar i Pani Róża” Erica-Emmanuela Schmitta oraz “Stary człowiek i morze” Ernesta Hemingwaya. Inne lektury klasa 8 nowa podstawa programowa zaliczane do lektur uzupełniających to także kryminały Agathy Christie, a z polskiego podwórka: “Krzyżacy” Henryka Sienkiewicza lub “Dywizjon 303” Arkadego Fiedlera. Oczywiście to od nauczyciela języka polskiego zależy, które lektury uzupełniające wybierze, oraz które spośród nich będzie realizować w klasie siódmej, a które w ósmej. Przy okazji przerabiania danej lektury klasa 8 warto sięgać po dobre opracowania. Gdzie znajdziesz najlepsze? My polecamy opracowania wideo dostępne w aplikacji ZDAY. Zawierają między innymi genezę powstania utworu, analizę tytułu, informacje o autorze. Nie zabrakło też oczywiście charakterystyki bohaterów, omówienia poruszanej problematyki oraz czasu i miejsca akcji. Z nagrań dowiesz się także więcej na temat rodzaju i gatunku literackiego, do którego zaliczamy daną lekturę. W niektórych przypadkach dostępny jest również plan wydarzeń czy też najważniejsze motywy. Oprócz nagrań dostępne są także tekstowe opracowania poszczególnych zagadnień. Wszystkie lektury klasa 8 obowiązkowe zostały omówione przez nauczycieli, którzy doskonale wiedzą, na które elementy i informacje powinieneś zwrócić uwagę. Korzystając z tych materiałów świetnie przygotujesz się również do egzaminu ósmoklasisty. Dlatego jeżeli nie masz jeszcze na swoim smartfonie zainstalowanej aplikacji ZDAY, to pobierz ją teraz, aby lepiej poznać i zrozumieć lektury klasa 8.
