Rzeki Polski

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Rzeki Polski, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!
Opiekun merytoryczny: Grzegorz Wach
Czytaj więcej

Krajobraz Polski jest specyficznie ukształtowany. Nasz kraj podzielony jest na pewnego rodzaju pasy regionów fizyczno-geograficznych. Patrząc od północy, nad wybrzeżem Morza Bałtyckiego położony jest pas pobrzeży. Następnie, idąc w kierunku południowym, leży pas pojezierzy. W centrum Polski znajduje się pas Nizin Środkowopolskich, a niżej nich położone są wyżyny. Następnie przez lądolód zostały ukształtowane kotliny podkarpackie. Na samych południowych i południowo-zachodnich krańcach Polski znajdują się góry – Sudety i Karpaty. Taki układ regionalny kraju sprawia, że w Polsce występują wszystkie możliwe formy ukształtowania terenu, co czyni Polskę atrakcyjną pod względem turystycznym. W naszym kraju znajdziemy wszystko: od morza, poprzez jeziora, przez piękno Żuław Wiślanych, bogaty świat roślinny nizin i wyżyn, aż po góry. Nie ma konieczności wyjeżdżania poza granice państwa, by w urokliwych okolicznościach przyrody spędzić urlop. Idealnym miejscem na odpoczynek są także rzeki, których w Polsce również nie brakuje.
Specyficzny mikroklimat, jaki panuje nad rzekami, powoduje, że relaks nad wodą rzeczną to doskonały sposób odpoczynek i spędzenie weekendu. Liczba rzek występujących w Polsce jest na tyle duża, że nie będzie problemu z wybraniem tej wyjątkowej, idealnej dla siebie. A jeśli wybór padnie na rzekę dziką, nietkniętą przez człowieka, będziemy mieli możliwość obcowania z naturą w jej najlepszym, dziewiczym wydaniu.
Sieć rzeczna w kraju jest dosyć gęsta, aczkolwiek ma charakter nieregularny. Dużo cieków rzecznych występuje w górach – w Sudetach i w Karpatach. Spowodowane jest to poniekąd warunkami klimatycznymi, gdyż tereny górskie to obszary o dużej sumie opadów. Ważny jest także fakt, że górskie podłoże to słabo przepuszczalne gleby. W zestawieniu z ukształtowaniem terenu oraz jego budową geologiczną skutkuje to powstawaniem rzek i rzeczek. Z kolei na pasie Wyżyn Polskich ilość rzek jest cztery razy mniejsza niż na terenach górskich. Wynika to z innej budowy geologicznej podłoża. Woda na obszarze wyżyn może w łatwy sposób przenikać w grunt, toteż dlatego nie gromadzi się ona na powierzchni Ziemi. Zamiast tego wnika w glebę i tworzy wody gruntowe, które zalegają pod ziemią. Natomiast na nizinach rzeki zlokalizowane są na terenach, gdzie występują słabo przepuszczalne gleby. Specyficzny krajobraz obszaru nizin kojarzy się z szerokimi rzekami, płynącymi wolno i majestatycznie. Rzeki, płynące w pasie Nizin Środkowopolskich, znalazły swoje miejsce głównie w pradolinach, powstałych poprzez działanie lodowca miliony lat temu.
Wody rzeczne w Polsce zasilane są głównie opadami deszczu. Stan wód podnosi się także poprzez roztapiający się śnieg. Z kolei wody gruntowe w niewielkim tylko stopniu wpływają na zasilenie rzek. Cechą charakterystyczną rzek w Polsce jest występowanie dwa razy do roku wysokich stanów wód. Dzieje się tak na przestrzeni lutego i kwietnia, czyli w okresie blisko wiosny i wiosennym, a jest to spowodowane roztapianiem się pokrywy śnieżnej. Dla Polski specyficzna jest sytuacja, że na południu kraju śnieg szybciej topnieje niż w części północnej. Z tego powodu płynące z południa na północ wody napotykają bariery na swej drodze i może dochodzić do tak zwanych powodzi zatorowych.
Trzeba tutaj wspomnieć, że wody rzeczne w naszym kraju zamarzają. Czas, na jaki rzeki zamarzają zależny jest od warunków klimatycznych danego obszaru geograficznego. W części zachodniej Polski, która uważana jest za cieplejszą część kraju, rzeki przybierają pokrywę lodową na blisko miesiąc. Z kolei w części centralnej państwa oraz na krańcach wschodnich, rzeki zamarzają na czas około 3 miesięcy.
Drugi okres, w którym stan wód jest podwyższony, to czas letni czerwiec – lipiec. Mają wtedy miejsce duże, intensywne opady deszczu na obszarze górskim. Woda z gór spływa do rzek, znajdujących się poniżej i ogólny stan wody w polskich rzekach powiększa się. Natomiast czasem, kiedy w polskich rzekach jest najmniej wody, to początek jesieni. Polskie rzeki cechują się dużą zmiennością poziomu wody. Wszystko zależy od regionu, po którym płyną. I tak na przykład, duże poziomy rzek, płynących wybrzeżem Morza Bałtyckiego, wynikają ze spiętrzania się wody w Bałtyku spowodowane sztormami. Natomiast cieki rzeczne, znajdujące się w Pasie Pojezierzy, cechują się najniższą amplitudą zmienności. Najwyższą amplitudę mają wody górskie, które są rwące i porywiste. Ta amplituda, na przykład w przypadku rzeki Dunajec, może wynosić nawet 10 metrów.
Obszar Polski znajduje się w zlewisku trzech zbiorników wodnych: Morza Bałtyckiego, Morza Czarnego i Morza Północnego. Najwięcej, bo aż 99,7 procent wszystkich rzek, należy do zlewiska Morza Bałtyckiego. Są to przede wszystkim dorzecza Wisły (55,7 procent), Odry (33,9 procent) i dorzecza cieków wodnych pobrzeża bałtyckiego (9,3 procent). Najmniejszy udział ma dorzecze Niemna i jest to 0,8 procent.
Zlewisko Morza Czarnego jest niewielkie. Tylko 0,2 procent polskich rzek wpływa do Morza Czarnego. Jest to rzeka Orawa, leżąca w dorzeczu Dunaju oraz rzeka Strwiąż, położona w dorzeczu Dniestru.
Jeszcze mniejsze jest zlewisko Morza Północnego. Stanowi ono tylko 0,1 procent i należy do niego rzeka Izera, wpływająca do Łaby.
Największe rzeki Polski
Do największych rzek Polski zalicza się Wisłę, Odrę i Wartę.
Wisła
Wisła jest rzeką o długości 1047 kilometrów. Nazywa się ją niekiedy królową polskich rzek i zdecydowanie nią jest. Rzeka wypływa z rezerwatu krajobrazowego Barania Góra, który znajduje się w Beskidzie Śląskim. Jest to jej źródło. Wisła przepływa przez całą Polskę, od jej krańców południowych po samą północ i wpada do Morza Bałtyckiego. W tym czasie mija osiem województw i kilka dużych, znakomitych miast. Wiśle możemy przyglądać się w Krakowie, Sandomierzu, Warszawie, Płocku, Toruniu czy Gdańsku. Przy ujściu do Morza Bałtyckiego Wisła tworzy szeroką deltę. Wisła to nie tylko najdłuższa rzeka kraju. Jest to również rzeka o największym dorzeczu w Polsce. Dorzecze Wisły stanowi obszar 194 424 kilometrów kwadratowych. Zlokalizowane jest nawet poza granicami naszego kraju, ponieważ do Wisły wpadają wody rzeczne także z Białorusi i Ukrainy, takie jak San, Dunajec, Wieprz, Bzura oraz Drwęca. Przeciętny przepływ wody wynosi 1080 metrów sześciennych na sekundę.
Wisła przepływa przez piękne tereny polskiego krajobrazu. Pojawia się w kompleksach leśnych i na terenach chronionych. Te malownicze tereny sprawiają, że nadwiślański pejzaż jest jeszcze bardziej atrakcyjny i zachęcają do odpoczynku na jej wybrzeżu. Taki relaks połączony ze słuchaniem śpiewu ptaków, ponieważ często są to rezerwaty przyrody oraz parki krajobrazowe, powoduje, że nabieramy nowej energii i chęci do działania.
Jednakże wody Wisły są w dużym stopniu zanieczyszczone. Nie zachęca to do kąpieli. Szacuje się, że aż 56 procent wód Wisły nie znajduje odzwierciedlenia w żadnej klasie czystości. Z tego powodu można śmiało stwierdzić, że Wisła jest rzeką brudną. W ostatnim czasie dużo można było słyszeć o kilku awariach oczyszczalni ścieków Czajka w Warszawie. Wtedy miliony metrów sześciennych ścieków zostały odprowadzone do Wisły. Pomimo tego, Wisła jest rajem dla wędkarzy. Wędkarze często i chętnie wybierają Wisłę, jako swoje łowisko.
Ciekawostką jest fakt, że dopływy zarówno Wisły, jak i Odry, są asymetryczne. Prawe dopływy tych rzek mają większe długości oraz są obfitsze w wodę niż dopływy lewe. Z kolei lewe dopływy rzeczne Wisły i Odry mają krótkie długości oraz są mniej obfite. Ten stosunek w przypadku Wisły wynosi 27:73, a w przypadku Odry –

Sprawdź również:

Dodaj komentarz jako pierwszy!