Tadż Mahal

Taj Mahal – to jeden z nowych siedmiu cudów świata obok: Chichén Itzá, Koloseum, Machu Picchu, statuy Chrystusa w Rio de Janeiro, Petry i Wielkiego Muru Chińskiego. Jest to imponujący budynek, który został wybudowany jako mauzoleum. Nazwany przez turystów świątynią miłości co roku przyciąga miliony zwiedzających. Taj Mahal zbudowano w latach 1632 – 1653. Na początku XX wieku powstał plan rozebrania Taj Mahal i wywiezienia marmuru do Londynu na szczęście pomysł upadł i Taj Mahal dalej cieszy nasze oczy. To mauzoleum jest sztandarowym przykładem architektury dynastii Mogołów z Indii. Znajduje się 200 kilometrów od obecnej stolicy Indii – Delhi, w stanie Uttar Pradesh w mieście Agra. To tam w XVI wieku, kiedy Wielcy Mogołowie rozpoczynali swoje rządy, to Agra była stolicą państwa założonego na terenach podbitych przez północne Indie. W XV wieku krótko przed przeniesieniem stolicy do Delhi, powstał w Agrze Taj Mahal. Wzniesiono to mauzoleum ku czci Mumtaz Mahal – która była czwartą żoną Szahdżahana. Mumtaz Mahal przedwcześnie zmarła, miała 38 lat, umarła przy porodzie czternastego dziecka. Jej mąż Szahdżahan był wielkim władcą z dynastii Mogołów. Według legendy, przed śmiercią poprosiła męża o spełnienie trzech zobowiązań: nie miał już nigdy się ożenić, miał zaopiekować się ich dziećmi i wybudować budynek, który będzie jej upamiętnieniem. Szahdżahan bardzo kochał swoją żonę i spełnił jej wszystkie życzenia. Nigdy nie ożenił się ponownie, chociaż nie żałował sobie, jeśli chodzi o posiadanie konkubin i kochanek. Marmur do zbudowania Taj Mahal przywieziono z kamieniołomów oddalonych o 350 km od Agry. Taj Majhal nie jest śnieżnobiałe, z biegiem lat barwa użytego marmuru staje się coraz ciemniejsza, ma na to wpływ zanieczyszczenie środowiska naturalnego. Chociaż nie tylko zanieczyszczenie powietrza gra tu główną rolę, w grę wchodzą również owady, które pokrywają ściany wydzielinami. Między innymi dlatego nie zdecydowano się na oświetlenie budowli, a w jej wnętrzu panuje przytulny półmrok. Miało to zapobiec przyciąganiu owadów do ścian budynku. Jednak po zmroku, Taj Mahal nie znika, w końcu marmur to kamień, który przepięknie odbija światło księżyca. Na mauzoleum możemy dostrzec kaligraficzne dekoracje, część wykonano z czarnego marmuru, inne z kamieni półszlachetnych i szlachetnych, wykorzystano ich tysiące, aby udekorować budowlę. Architektura Taj Mahal łączy wpływy islamu i kulturę Indii. W latach 30. XIX wieku mauzoleum nie było wcale atrakcją turystyczną, nikt nie uważał go za imponujący zabytek. Budowla zarosła, podupadła jej świetność i naprawdę niewiele brakowało, aby doszło do jej rozebrania. Wtedy na zawsze i bezpowrotnie zniknęłaby z mapy świata. Gubernator Bengalu lord William Bentnick zaproponował, aby rozebrać Taj Mahal, a marmur wysłać statkiem do Londynu, aby tam go sprzedać. Na szczęście się nie udało, gdyż los rozbiórki podzieliła inna słynna budowla – Czerwony Fort w Delhi i nie znalazł się żadny nabywca, aby marmur zakupić. W 1900 roku lord George Curzon, ówczesny wicekról Indii nakazał odrestaurować Taj Mahal. Mauzoleum to kompleks czterech budowli które otacza mur. Szahdżahanowi zależało, aby tak je zaprojektować, żeby nie można było z zewnątrz dostrzec piękna Taj Mahal. Główny budynek, który posiada cebulowatą kopułę to mauzoleum z czterema minaretami. Po lewej i prawej stronie są dwa bliźniacze budynki zbudowane z czerwonego kamienia. To meczet i jego kopia, zbudowana, aby zachować symetrię. Na teren kompleksu wiedzie brama, za którą można podziwiać ogród perski – według muzułmanów jest to wyobrażenie raju. Legenda głosi, że Szahdżahan chciał wznieść po drugiej stronie rzeki – Jamuny, bliźniaczą budowlę jednak miała zostać wykonana z czarnego marmuru. Miał to być grobowiec dla niego. Jednak w historii nie znajdujemy potwierdzeń dla tej legendy. Według historyków ta opowieść jest wymysłem francuskiego podróżnika – Jeana Baptiste Taverniera. Szahdżahana pochowano w Tadż Mahal, obok grobowca jego małżonki znajdującego się w samym centrum mauzoleum. Mimo że to Francja i Paryż uznawane są za stolicę miłości, to jednak turyści są zgodni i uznają Taj Mahal za świątynię miłości. Taj Mahal zostało ozdobione kruszcem, który przywodzi na myśl wzór kwiatów irysa. To właśnie w tym budynku w pełnej krasie możemy dostrzec potęgę dynastii Mogołów w Indiach. Świątynia nie bez powodu została wybudowana w Akrze nad brzegiem rzeki Jamuny. Miasto znajduje się na przecięciu szlaków handlowych, które prowadziły do Delhi – obecnej stolicy Indii. W XVI wieku to właśnie Akra była najważniejszym miastem sułtanatu delhijskiego. Zostało ono wyznaczone przez ówczesnego władcę Sikandara Lodi. Ówczesna Akra była metropolią – jedną z największych, gdzie spotykały się wpływy różnych religii – od islamu przez wierzenia buddyjskie i hinduskie, kończąc na Kościele katolickim. Budowę Taj Mahal rozpoczęto w 1632 roku i trwała dwadzieścia dwa lata, symbolem tego okresu jest 22 kopuł umieszczonych tuż nad bramą wejściową – zwaną Bramą Saraceńską i wybudowaną z czerwonego piaskowca. Budowla, upamiętniająca zmarłą żonę Szahdżahana imponuje rozmiarami i przepychem. Do mauzoleum – miejsca wiecznego spoczynku Mumatz Mahal prowadzi wiele dróg wybrukowanych marmurem. Obok nich można podziwiać rozpościerający się ogród, który podzielono na równe części. Do budowy zaangażowano około dwudziestu tysięcy robotników, których sprowadzono z różnych miejsc z całej Azji. Po dwudziestu dwóch latach wyłoniła się budowla, która imponuje wyglądem i zadziwia symetrą. Szerokość i wysokość Taj Mahal to sześćdziesiąt metrów. Bryłę zaprojektowano w ten sposób, aby z każdej strony wyglądała identycznie. Uwagę skupia kopuła w kształcie cebuli, towarzyszące jej cztery kopuły boczne oraz cztery minarety – wszystko to nadaje całości niebywałej harmonii, która wszak była typowa dla islamu. Przed pałacem na środku drogi znajduje się zbiornik wodny. W jego lustrze odbija się majestatyczna sylwetka Taj Mahal. Jednak tym, co świadczy przede wszystkim o bogactwie i potędze Taj Mahal są bloki pięknego, jasnego marmuru, których użyto do budowania murów budynku. Bloki, które wykorzystano do stworzenia kopuły, ważyły do dziesięciu tysięcy ton. Okna wykończono metodą ażurową, dodaje to budowli lekkości i charakterystycznego stylu. Dekoracje arabeskowe dodają wyrazistości ścianom marmurowym, które ozdabiają półszlachetne kamienie między innymi agaty, lapis lazuli, wszelkiego rodzaju kryształy i jadeity. Te kruszce sprowadzano z różnych stron świata – z Chin, Cejlonu, Arabii i Rosji. Ornamenty, które inkrustowano kamieniami szlachetnymi lub półszlachetnymi przedstawiają w znamienitej większości irysy. Łuki budowli pokryto wersetami z Koranu i malowniczymi mozaikami. Przy mauzoleum postawiono dwa pawilony – zachodni i wschodni. W zachodnim znajduje się meczet zaś we wschodnim stworzono salę zebrań. Wnętrza zostały wybrane jako miejsce wiecznego spoczynku Mumatz Mahal i Szahdżahana. Krypty znajdują się pod ziemią, natomiast wyższa kondygnacja jest miejscem, gdzie stworzono mauzoleum. We wnętrzu mauzoleum mieści się wyjątkowo dostojne pomieszczenie. Wzrok przykuwają ażurowe parawany zbudowane z białego marmuru z przepięknym motywem kwiatowym. Wyglądają jakby chroniły tajemnic kryjących się w tych wnętrzach. Znajduje się nieopodal kamienny cenotaf – jest to zachwycający monumentalnością grobowiec, miejsce wiecznego spoczynku cesarza Szahdżahana i jego żony. Na ich symbolicznych sarkofagach namalowano ich oblicza. Mumatz Mahal, małżonka cesarza towarzyszyła mu we wszystkich wyprawach wojennych. Mumatz zmarła w wieku 38