Zjednoczenie Włoch

KRÓLESTWO WŁOCH. Królestwo Włoch (z włoskiego Regno d’Italia) to znane nam z historii państwo, które położone było na Półwyspie Apenińskim oraz na na wyspach, Sycylii i Sardynii. To historyczne państwo powstało w 1861 roku, a trwało do 1946. Było monarchią konstytucyjną, w której rządy sprawowali władcy z dynastii sabaudzkiej. Pierwszym królem Królestwa Włoch był Wiktor Emanuel II, a ostatnim Hubert II, który to stracił tron w wyniku referendum konstytucyjnego. Głosujący opowiedzieli się za zniesieniem monarchii i wprowadzeniem republiki parlamentarnej w 1946 roku. Pierwszą stolicą Królestwa do 1865 roku był Turyn, przez kolejnych sześć lat Florencja, następnie do jego upadku funkcję tą pełnił Rzym. Państwo to powstało wskutek długotrwałego procesu jednoczenia ziem włoskich.
PRZYCZYNY ZJEDNOCZENIA WŁOCH.
Zjednoczenie Włoch, które w języku włoskim brzmi „Risorgimento” i oznacza w dosłownym tłumaczeniu „odradzanie się”, to proces zapoczątkowany w 1859 roku, do którego powstania przyczyniły się:
1) Wiosna Ludów.
Gdy w Europie pod koniec lat czterdziestych dziewiętnastego wieku dochodziło do zrywów narodowych i rewolucyjnych, gdy trwała tak zwana Wiosna Ludów, to nie ominęła ona również Królestwa Obojga Sycylii, czy Królestwa Sardynii. Rewolucja wybuchła na ich terytoriach w 1848 roku, a rozruchów nie udawało się opanować. Władcy pod naciskiem zgadzali się na przeprowadzenie reform. Nawet papież Pius IX zezwolił na nadanie politycznych praw ludności Państwa Kościelnego. Jednakże nie wyraził zgody na zjednoczenie Włoch i sprowokował powstanie wymierzone przeciw jego rządom. Powstanie szybko się rozrosło, dołączyły do niego pozostałe włoskie państewka, jak i prowincje austriackie, Lombardia oraz Wenecja. Austria w tym czasie posiadała wielkie wpływy na Półwyspie Apenińskim, okupowała Lombardię i Wenecję, oraz utrzymywała swoje garnizony w Toskanii i Parmie.
Rewolucją dowodzili Giuseppe Mazzini oraz Giuseppe Garibaldi, którzy zamierzali doprowadzić do wyzwolenia się spod panowania austriackiego. Jednak, mimo wsparcia wojsk władcy Piemontu, czyli Królestwa Sardynii, powstańcy walki przegrali. Z Austrią pod Novarą porażkę poniosły wojska Karola Augusta, a w Państwie Kościelnym rewolucjonistów pokonały przysłane na pomoc papieżowi wojska Ludwika Napoleona Bonaparte.
2) świadomość narodowa Włochów. Mimo przegranej podczas Wiosny Ludów Włosi nadal dążyli do odzyskania niepodległości i zjednoczenia państwa. Tylko na krótki okres czasu zamarł ruch narodowo-wyzwoleńczy i zjednoczeniowy. Austria, która posiadała władzę w kilku księstwach oraz w Państwie Kościelnym, nie dopuszczała do kolejnych zrywów wyzwoleńczych. W większości państw rządy sprawowali konserwatyści, którzy nie przyznawali społeczeństwu żadnych praw politycznych.
3) polityka króla Wiktora Emanuela II. Władca Królestwa Piemontu i Sardynii Wiktor Emanuel II chciał rozszerzyć swoje wpływy o tereny północne, dlatego zaczął odwoływać się do poczucia świadomości narodowej swoich rodaków. Te jeszcze buzujące w nich po ostatnich przejściach łatwo wybuchły, ludzie poczuli się jednością i skierowali swoją złość w stronę okupanta. Ludzie chcieli zjednoczyć kraj i całkowicie zlikwidować rządy monarchii absolutnej. Królestwo Sardynii wraz ze swoim władcą stało się epicentrum walki o wolność, a oczy pozostałych państw włoskich skierowane były na nie.
4) polityka premiera Królestwa Sardynii. Sardynia odgrywała bardzo dużą rolę w walce o zjednoczenie Włoch, głównie za sprawą swojego premiera Camilo Cavoura, który dążył między innymi do tego, by pobudzić gospodarkę, poprzez zniesienie ceł, ale także dostrzegał możliwość znalezienia rynków zbytu dla prężnie rozwijającego się przemysłu na północnych terenach Włoch, które ogarnięte były rewolucją przemysłową. Jednak przeszkadzała w osiągnięciu tego celu cały czas Austria, dlatego premier zaczął rozbudowywać wojsko. Zdawał sobie jednak sprawę z tego, że ich siły militarne są zbyt słabe, by wygrać walkę z takim przeciwnikiem, dlatego zbliżył się politycznie do Cesarstwa Francji władanego przez Napoleona III. Udało mu się porozumieć z Napoleonem, ponieważ ten miał własne interesy, które chciał wprowadzić w życie na terenach Austrii. Królestwo Sardynii wzięło również udział w wojnie krymskiej u boku Imperium Osmańskiego, Wielkiej Brytanii i Francji.  Dzięki temu odniosło wiele korzyści politycznych. Osłabienie pozycji Austrii na arenie międzynarodowej i wkład Sardynii w walkach sprawiły, że zaczęto przywoływać sprawę włoską na arenie międzynarodowej oraz doprowadziły do zawarcia sojuszu obronnego z Francją w Plombières w 1858 roku. Jednym z jego zapisów była gwarancja pomocy Sardynii przez Francję w razie ataku austriackiego. Jednocześnie Napoleon III zawarł sojusz z Rosją na mocy, którego ta miała zablokować Prusy, gdyby chciały ruszyć na pomoc Austrii. Królestwo Sardynii wystąpiło przeciw cesarzowi Austrii Franciszkowi Józefowi I i zaczęło się zbroić, by sprowokować go do aktu agresji. W kwietniu 1859 rząd austriacki wystosował pismo do Królestwa Sardynii o zaprzestania zbrojenia. Rząd sardyński nie zastosował się do tego, dlatego niedługo potem doszło do ataku zbrojnego ze strony Austrii.
WALKA O ZJEDNOCZENIE.
Francja dotrzymała danej gwarancji, a bitwy toczone o zjednoczenie Włoch wygrywały siły sojusznicze.
Wojska francusko-sardyńskie odnosiły zwycięstwo za zwycięstwem, czym budziły wielki entuzjazm wśród Włochów. Przełomowym momentem walki zbrojnej był przełom maja i czerwca 1859 roku. Wtedy to Austria najpierw poniosła porażkę w bitwach pod Montebello i Palestro, a następnie 4 czerwca pod Magentą i 24 czerwca pod Solferino. Pod wpływem tych zwycięstw wybuchały kolejne powstania w Panamie i w Modenie, Toskanii czy nawet na niektórych z ziem Państwa Kościelnego. Władcy z tych terenów zostali zmuszeni do ucieczki, a mieszkańcy głośno opowiadali się za przyłączeniem ich ziem do Królestwa Sardynii. Jednak Francja, która po pierwsze zaczęła obawiać się utraty kontroli, a po drugie nie chciała zbytnio osłabiać Austrii, podpisała z nią rozejm w lipcu 1859 roku w Villafranca, a w listopadzie zawarła pokój w Zurychu. Na jego mocy Austria straciła Lombardię, którą Francja dała Sardynii w zamian za Niceę i Sabaudię, tak jak wynikało z zawartego wcześniej porozumienia. Napoleon III wyraził również zgodę na przyłączenie do Królestwa Sardynii terenów środkowych Włoch. Na mocy tego rozejmu wypędzeni władcy z terenów Toskanii, Piemontu i Parmy mieli wrócić i piastować nadal swoje urzędy, jednak ludność stawiła temu zarządzeniu opór i do tego nie dopuściła. Mimo wszystko działania te nie doprowadziły jeszcze do zjednoczenia ziem włoskich. Utrzymanie niezależności Toskanii, Parmy i Modeny spowodowało utratę przez Cavoura stanowiska. Jednak w 1860 roku powrócił on na piastowany wcześniej urząd premiera Sardynii oraz zainicjował przeprowadzenie plebiscytów na wcześniej niezależnych terenach środkowych Włoch oraz w Bolonii. Znacząca większość głosujących chciała przyłączenia ich ziem do Królestwa Sardynii i uznała zwierzchnictwo króla Wiktora Emanuela II.
„WYPRAWA TYSIĄCA CZERWONYCH KOSZUL”
Również w roku 1860 za namową Mazziniego i jego popleczników zadecydowano się wystąpić przeciw Franciszkowi II Burbonowi. Giuseppe Garibaldi, rewolucjonista, który był jednym z głównych bojowników o zjednoczenie Włoch, zorganizował wyprawę, która miała doprowadzić do opanowania Królestwa Obojga Sycylii. Król Wiktor Emanuel II zezwolił na te podróż, choć się od niej odciął. Możliwe, że przez wzgląd na republikańskie poglądy Garibaldiego, chciał się go pozbyć, dlatego zezwolił na tę z pozoru samobójczą wyprawę. W maju 1860 roku „wyprawa tysiąca czerwonych koszul” wyruszyła w drogę.