Aleksander Macedoński

Aleksander III Macedoński jest przez współczesnych nazywany Aleksandrem Wielkim oraz Niezwyciężonym z powodu licznych zwycięstw odniesionych w stoczonych przez siebie bitwach.
Urodził się 19 lub 20 lipca 356 roku przed naszą erą w Pelli (stolicy starożytnej Macedonii), zaś zmarł 10 czerwca 323 roku p.n.e. w Babilonie (mieście położonym w Mezopotamii nad Eufratem, dawnej stolicy Babilonii).
Był wybitnym dowódcą wojskowym, strategiem i zdobywcą nowych ziem dla swoich poddanych. Na okres jego życia przypadają granice między dwiema epokami w starożytności: okresem klasycznym oraz epoką hellenistyczną.
Poznajmy zatem bliżej tego niezwykłego człowieka.
Autorzy greccy twierdzili w swoich pismach, że urodził się on tego dnia, w którym spłonęła świątynia Artemidy w Efezie, jeden z siedmiu cudów świata. Było to spowodowane faktem, że sama Artemida, zamiast ochraniać swoją świątynię asystowała przy porodzie matce Aleksandra III, Olimpias.
Tuż po urodzeniu przyszły władca Macedonii został oddany mamce Lanike. Na wychowawcę przyszłego władcy wybrano Leonidasa z Akarnanii, który był człowiekiem niezwykle surowym. Kolejny jego nauczyciel, Lizymach, rozpalił w młodym człowieku miłość do literatury, zwłaszcza utworów Homera. To właśnie bohaterzy Iliady i Odysei byli ulubionymi postaciami z literatury Aleksandra i mówił, że to właśnie im pragnie dorównać swoimi osiągnięciami.
Oczywiście zgodnie z ówczesną tradycją Aleksander nauczył się także bardzo dobrze jeździć konno oraz posługiwać bronią. Młody Aleksander jest opisywany jako człowiek bardzo ambitny, ciekawy świata oraz zrównoważony. Podobno miał bardzo dobrą rękę do koni, co pokazał, gdy jako dwunastoletni chłopiec ujarzmił ogiera, z którym nie mogli sobie poradzić dorośli mężczyźni. Zauważył on, że koń bardzo się wszystkiego boi i postanowił to wykorzystać. Możemy zatem zauważyć, jak dojrzałą i pełną empatii miał osobowość, co pokaże w przyszłości jeszcze wiele razy, na przykład w momencie wzięcia do niewoli rodziny Dariusza III, króla Persji.
Ujarzmiony koń okazał się doskonałym rumakiem i dzielnie towarzyszył Aleksandrowi w bitwach. Otrzymał imię Bucefał (z greckiego oznacza to głowa wołu). Władca uznawał go za jednego ze swoich najbliższych przyjaciół i na jego cześć jedno z miast nad Hydaspesem w Indiach nazwał Bukefalą.
Na przełomie lat 343/342 p.n.e. ojciec zatrudnił dla syna nowego nauczyciela Arystotelesa. Przyszły władca naukę pobierał w mieście Mieza na południu Macedonii, w ogrodzie, który był poświęcony Nimfom. W tamtym czasie Arystoteles nie był jeszcze tak uznanym filozofem, więc do końca nie jesteśmy w stanie określić jak wielki wpływ miał na przyszłego króla. Oczywiście, przekazywał mu wiedzę z zakresu polityki, etyki, medycyny, literatury, dialektyki oraz erystyki.
Relacje ojca i syna układały się w miarę poprawnie, lecz pojawiały się w nich także zgrzyty i problemy. Jeden z największych miał miejsce w 337 roku p.n.e., gdy Piksodaros, satrapa Karii i Likii, zaproponował Filipowi II przymierze, którego gwarantem miał być ślub Arridajosa (brata Aleksandra) z córką Piksodarosa, Adą. Aleksander obawiając się, że to przymierze spowoduje, że jego brat zasiądzie na tronie wysłał do satrapy własną ofertę poślubienia jego córki. Gdy Filip II odkrył, co zrobił jego syn bardzo się na niego zdenerwował i wygnał wszystkich doradców swojego syna, których oskarżał o dawanie mu niewłaściwych rad.
Inny poważny konflikt na linii ojciec – syn miał miejsce w 337 roku p.n.e. , podczas kolejnego ślubu Filipa II. Poślubił on tym razem Kleopatrę, bratanicę Attalosa. Ojciec panny młodej wzniósł toast, w którym życzył Filipowi, by ze związku z Kleopatrą narodziło się wielu przyszłych królów czystej krwi. Zdenerwowało to Aleksandra, gdyż uznał to za obrazę wskazującą na obce pochodzenie jego mamy. Wywiązała się wielka awantura, w której Filip II stanął po stronie ojca swojej żony. Aleksander wraz ze swoją mamą postanowił wyjechać do Epiru a stamtąd na dwór króla liryjskiego. Jednak już wkrótce Filip II przemyślał swoją decyzję i syn wrócił do Macedonii.
Filip II został zamordowany w 336 roku p.n.e. przez swojego byłego kochanka Pauzaniasza. Historycy twierdzą, że możliwe jest, że morderca został przekupiony przez Dariusza III, króla Persji.
Aleksander, już jako młody chłopiec miał okazję uczyć się strategii prowadzenia wojen od swojego ojca, Filipa II, który po przeprowadzonych reformach w Macedonii postanowił podporządkować swojemu panowaniu tereny ówczesnej Grecji. Nowy władca po swoim poprzedniku odziedziczył zatem bardzo silne państwo z dobrze wyszkolona armią. Postanowił kontynuować dzieło swojego ojca i tuż po objęciu władzy doprowadził do poddania się wszystkich zbuntowanych przeciwko sobie polis. Kolejnym krokiem było najechanie Azji Mniejszej, która w tamtych czasach była rządzona przez Persów. Ta wyprawa trwała około dziesięciu lat i zakończyła się pełnym sukcesem Aleksandra, który pokonał Persów.
Jednym z większych zwycięstw była bitwa pod Issos. Stracie miało miejsce w listopadzie w roku 333 przed naszą erą. Wojska dowodzone przez Aleksandra stacjonowały w pobliżu Gordion. Przeciwko nim wyruszył król Persji Dariusz III, który chcąc odciąć wojska macedońskie od dostaw żywności skierował się na północ. Aleksander wiedział, że decydująca bitwa jest nieuchronna. Persowie ruszyli w pobliże rzeki Pinaros (w zatoce Issos) i tam postanowili zaczekać. Umocnili brzegi palisadą, na lewym skrzydle ustawili karkades (żołnierzy uzbrojonych jak greccy hoplici). Aleksander nie przestraszył się nieprzyjaciela i na początek rzucił do walki swoich konnych hetajrów, którzy w szybki sposób kompletnie zdewastowali lewe skrzydło Persów. Dzięki temu utworzyła się luka, w którą przez rzekę wkroczyła macedońska falanga. Hypaspiści zaatakowali