Baskowie
Zamień czytanie na oglądanie!
i ucz się szybciej!
Baskonia to kraina na północy Hiszpanii, która bardzo odważnie domaga się swojej autonomii. Co ciekawe, część podatków jest dziś odprowadzana do kasy w Madrycie, podczas gdy część zostaje w Kraju Basków. Athletic Bilbao jest nie tylko klubem piłkarskim, jest dla Basków czymś więcej. Tym, co przyciąga rzesze kibiców do kibicowania temu osiągającemu średnie wyniki zespołowi jest fakt, że grali tutaj jedynie Baskowie. Aymeric Laporte który jest Francuzem, grał tutaj też dlatego, że ma korzenie baskijskie. W dzisiejszym świecie, który nastawiony jest na sukces, fakt, że klub z Estadio San Mamés stawia jedynie na Basków, sprawia, że lokalna ludność może się z tą drużyną utożsamić, gdyż nic nie spaja tak mocno, jak wspólna tożsamość. Wróćmy jednak do meritum. Prof. Adam Wielomski wychodzi z założenia, że narody baskijski oraz kataloński zostały wymyślone przez intelektualistów. Swój wywód tłumaczy w ten sposób, iż – jak twierdzi – w XIX w. trudno było znaleźć ludzi uważających się za Basków bądź Katalończyków w znaczeniu ponadregionalnym. Język baskijski zaczął tworzyć się dopiero ok. 150 lat wcześniej, w 1800 r. Wcześniej istniało jedynie kilka dialektów, którymi posługiwali się górale z tamtego obszaru. Sabino Arana, Bask rodem z Abando k. Bilbao, jako pierwszy podłożył fundamenty pod j. baskijski. Był to polityk prawicowy, twórca Baskijskiej Partii Narodowej. Co ciekawe, pod koniec swego życia zerwał z baskijskim nacjonalizmem.Współczesny język baskijski (euskera) został uznany przez 90% Hiszpanów oraz przez 10% Francuzów.Wracając do źródeł biblijnych, ponoć j.baskijski powstał po zburzeniu wieży Babel. Mówiono też, że Baskowie pochodzą z Atlantydy. Zwrócę uwagę, że wierzenia baskijskie, które są łączone z wiarą chrześcijańską, stanowią niezwykłą mieszankę.Warte podkreślenia jest to, że już Rzymianie opisywali Basków, jednakże w tamtym przypadku chodziło jedynie o jedno z plemion, nie zaś o społeczność, która domagać się będzie prawa, by stać się bytem państwowym.W średniowieczu Baskowie – jako plemię – musieli radzić sobie z Frankami oraz z Wizygotami. W czasie najazdu Arabów na Europę Baskowie znajdują się w centrum konfliktu pomiędzy nimi oraz Frankami. Górale z Baskonii wielokrotnie zdobywali niezależność, jednak dopiero w IX w. n.e. udało się stworzyć jednolite państwo, które weszło w skład Nawarry. Nawarra, jako najważniejsza w średniowieczu część współczesnej Hiszpanii, zdominowała Gaskonię.Nawarra może być uznawana za wspólną społeczność baskijską, gdyż językiem, którego używano, był baskijski. Baskowie przyznali sobie przywileje.Ziemie baskijskie zostają podzielone, część z nich w wyniku podboju, a reszta w sposób dobrowolny.Historycy są obecnie podzieleni. Część uważa, że Baskowie ulegli podbiciu. Druga grupa stoi na stanowisku, że zostali włączeni w sposób dobrowolny.Hiszpania powstała w 1479 r., kiedy to połączono Aragonię z Kastylią.W XVI w. doszło do przesiedlenia Basków, ponoć można ich poznać poprzez to, że noszą nazwisko Navarro.Baskowie zamieszkujący Francję zdecydowali o przyłączeniu się do tego państwa. Tytuł króla Nawarry zachował się aż do chwili obalenia monarchii we Francji.Do Guerniki, pod pradawny dąb, co roku przybywał król Hiszpanii, żeby obiecać, że przestrzegał będzie odwiecznych, baskijskich praw. Baskowie otrzymali pewne przywileje, gdyż dla Hiszpanii istotne było, żeby posiąść dostęp do tych bardzo bogatych, żyznych terenów. Hiszpanie musieli zadbać o to, żeby mieć spokój na tych bardzo ważnych dla siebie terenach.Baskowie poczuli się odrębni, wyjątkowi, dumni, uważali się za lepszych od innych plemion.Dostęp do Atlantyku sprawił, że w dobie odkryć geograficznych Baskowie mogli się bogacić. Andrés Urdaneta był tym, który skolonizował Filipiny. Z pochodzenia był rzecz jasna Baskiem. Również Baskowie skolonizowali Paragwaj.Ignacy Loyola, który również był Baskiem, założył zakon jezuitów – zakon o jednej z najsurowszych reguł. Można powiedzieć, że Baskowie to dumni, przekonani o swej wyjątkowości górale, często o bardzo mocnych charakterach.Ernesto Guevara nosił baskijskie nazwisko, podobnie zresztą jak Mendoza, Garcia, Ortiz, Montoya, Zabaleta. Być może wybitny piłkarz argentyński, Pablo Zabaleta, który miał też paszport hiszpański, był z pochodzenia Baskiem. Co prawda zawodnik ten, urodzony w Buenos Aires, zaczynał karierę w San Lorenzo de Almagro, jednak bardzo szybko przybył do Hiszpanii, aby grać zawodowo w piłkę nożną Habsburgowie ograniczali prawa Basków, jednakże dopiero Burbonowie starali się ze wszystkich sił ingerować w prawa Basków, chcąc, by ci utracili swą tożsamość narodową.Hiszpańscy Baskowie, chcąc wzmocnić swoją pozycję w państwie, starali się położyć kres przywilejom Basków i Katalończyków, co niosło ze sobą chęć rewanżu ze strony tych dzielnych plemion.Władze państwowe starały się teraz, by przywileje Basków stały się martwym prawem, które nie znajduje już zastosowania.Baskowie, którzy poczuli się zagrożeni w swym regionie, teraz postanowili opuścić te ziemie, decydując się na wyjazd do Ameryki.Po 1789 r., kiedy doszło do rewolucji francuskiej, wynaradawianiu ulegli Normanowie oraz Baskowie.W Hiszpanii trudna sytuacja związana z tym, że urzędnicy kastylijscy zaczęli zajmować ważne stanowiska, doprowadziło do tego, że Baskowie postanowili się teraz zjednoczyć.Baskowie zaczęli tworzyć własne instytucje kulturalne w Hiszpanii, dzięki czemu mogli obronić swe przywileje aż do II poł. XIX w.W XIX w. władza unaradawia ludy Hiszpanii. Było to pokłosiem idei narodów, która stała się bardzo popularna po rewolucji hiszpańskiej.W XIX w. głównym spoiwem budowania państwa hiszpańskiego stała się kultura kastylijska.W XIX w. doszło do konfliktu pomiędzy hiszpańskimi liberałami oraz konserwatystami. Okazuje się po raz kolejny w historii, że o ile wspólny wróg, czyli w tym wypadku napoleońska Francja, był w stanie na chwilę połączyć kraj, to gdy pozbyto się Napoleona (przy pomocy Brytyjczyków), Hiszpania znalazła się w sytuacji wojny domowej.Liberałowie wychodzili z założenia, że państwo nie będzie w stanie dalej się rozwijać, jeśli przywileje zostaną zachowane. Dochodzi więc do sytuacji, że Baskowie, walcząc o swoje, zmuszeni są zawrzeć porozumienie z karlistami, gdyż jest to siła, która jest w stanie bronić ich interesów. Karliści, z którymi tak wielkie nadzieje łączyli Baskowie, przegrywają z liberałami, którzy odtąd podporządkowują Baskonię Hiszpanii.Wojny, które były odnawiane, przynoszą koniec przywilejom, którymi wcześniej cieszyli się Baskowie. Nacjonaliści hiszpańscy przedstawią narrację, w świetle której wojny te nie były walkami dwóch obozów, lecz pojedynkiem pomiędzy hiszpańskością oraz baskijskością.Dla Basków konserwatyzm i Kościół katolicki były bardzo ważne. Cała Hiszpania zaczęła się dynamicznie rozwijać. Baskonia stała się bardzo istotnym ośrodkiem, dlatego też nie do pomyślenia było, żeby ten ważny region mógł się oddzielić. Obecnie w Unii Europejskiej przywódcy państw, którzy poniekąd rozumieją argumenty Basków za autonomią, wychodzą słusznie z założenia, że gdyby tylko pozwolić Baskom na niepodległość, również inne państwa bądź regiony chciałyby pójść swoją drogą. W tym miejscu mam na myśli np. Ruch Autonomii Śląska, który dąży do tego, żeby Śląsk był autonomiczny. Decyzja o przyznaniu niepodległości Baskonii doprowadzić może do sytuacji, kiedy to nastąpi efekt domina. Z pewnością nie byłoby to wskazane dla
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!