Dowódca Powstania Warszawskiego

Dowódcą Powstania Warszawskiego był gen. Antoni Chruściel 'Monter’. Jako przewodnik Muzeum Powstania Warszawskiego powiem, że postać uchodzi za niezwykle kontrowersyjną, trudną do oceny. Wśród przewodników krążą różne opinie, bo jaki sens było włączać Warszawę w ramy akcji 'Burza’? Gen. Stefan 'Grot’ Rowecki prawdopodobnie rozkazu by nie wydał. Antoni Chruściel nie był sam, w decyzji rozpętania Powstania Warszawskiego utwierdzał go m.in. gen. Leopold Okulicki 'Niedźwiadek’. Myślę, że wpadliśmy w swego rodzaju pułapkę, za czasów komuny wszystko, co związane z Armią Krajową i Narodowymi Siłami Zbrojnymi, było uważane za złe, służące siło reakcji, po 1989 roku jest gloryfikowane i hołubione. Podczas spaceru, który organizowałem w ramach 'O historii. Z pasją Rafał Adamowicz’ po Cytadeli Warszawskiej miałem dwie osoby z Polonii we Włoszech, nawet w środowisku polonijnym na Zachodzie o 'Niedźwiadku’ i 'Monterze’ różnie się mówi, opinie są podzielone. Antoni został pozbawiony obywatelstwa polskiego decyzją pro- radzieckiej Rady Ministrów, z 26 września 1946 roku. 23 listopada 1971 roku decyzję tę uchylono postanowieniem Rady Państwa Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej. Antoni był nieprzejednanym bolszewikiem, wydawać się może, iż ze zbyt gorącą głową. Decyzja o Powstaniu Warszawskim była nieprzemyślana, spóźniona o parę dni. Polacy powinni wykorzystać panikę, która powstała wśród Niemców, kiedy to Carl von Stauffenberg dokonał zamach na życie Adolfa Hitlera. Z drugiej strony, jaki jest sens w rozpoczynaniu powstania o godz. 17:00? Ludzie kończą zmianę w zakładzie pracy, udają się do swoich batalionów, wiadome było, że doprowadzi to do sytuacji chaosu. Powstanie powinno było wybuchnąć w środku nocy, gdyż w ten sposób można opanować ważne fragmenty miasta, w godzinach popołudniowych nie ma efektu zaskoczenia. Warszawa poszła do powstania nieuzbrojona, swego czasu kiedy pracowałem w Galerii Sztuki Zachęty, spotkałem rodzinę Jerzego Jarnuszkiewicza. Artysta ten do końca swych dni miał do siebie żal o rzeźbę małego powstańca, gdyż figurka ta może swym wydźwiękiem symbolizować, dozbrojenie miasta, skoro nawet najmłodszym wręczano broń. Rozkaz do rozpoczęcia walk w Warszawie, Antoni wydał w budynku mieszczącym się pod adresem ul. Filtrowej 68, jakże radowało się me serce, kiedy poszedłem na rozmowę o pracę nieopodal tego budynku i księgowa na rozmowie o pracę, starsza pani i miłośniczka Warszawy poruszyła ten temat. Dla mnie rodowitego Warszawiaka jeszcze od XIX wieku wiedza o moim ukochanym mieście jest czymś najważniejszym. Historia kamienicy przy ul. Filtrowej 68 sięga 1926 roku, jest ona przepiękna, otaczają ją girlandy, lwy nad wejściem. W pomieszczeniu numer 48 Chruściel podpisał rozkaz o rozpoczęciu