Elżbieta I

Elżbieta I

Królowa Irlandii i Anglii urodzona jako córka króla Henryka VIII z jego drugiego małżeństwa z Anną Boleyn. Na świat przyszła siódmego września tysiąc pięćset trzydziestego trzeciego roku w Greenwich, dzielnicy Londynu. Jako że jej starsza siostra przyrodnia z wcześniejszego małżeństwa ojca, który skończył się rozwodem, właśnie przez rozwód została wykluczona z możliwości dziedziczenia tronu, Elżbieta była wtedy jedyną osobą mogącą objąć rządy w razie śmierci ojca.

Swoje imię Elżbieta otrzymała na pamięć o swoich dwóch babkach: Elżbiecie York oraz lady Elżbiecie Boleyn.

Henryk VIII jednak bardzo chciał mieć syna, którego nie dała mu pierwsza żona – Katarzyna Aragońska, którą poślubił jako następca tronu po jego szybko zmarłym bracie i z którą miał jedynie wspomnianą już córkę – Marię. Drugą żoną była matka przyszłej królowej, Anna Boleyn, która niestety w bardzo młodym wieku została niesłusznie oskarżona o cudzołóstwo i zdradę, a nawet używanie czarów i została skazana na ścięcie. Wyrok wykonano dziewiętnastego maja tysiąc pięćset trzydziestego szóstego roku. Prawdopodobnie był to jedynie chytry plan króla, na pozbycie się kolejnej z żon, która nie dała mu oczekiwanego syna.

Życie małej Elżbietki szczęśliwie toczyło się, aż do tego momentu. Kiedy zmarła jej matka, przez którą była bardzo rozpieszczana, a podobny los spotkał także wuja dziewczynki oskarżonego ponadto o kazirodztwo, Elżbietka nie dość, że została wypędzona z dworu ojca z obniżonym tytułem jedynie do ‘’lady’’ to jeszcze pozbawiono ją możliwości objęcia tronu, gdyż uznano ją za córkę z nieprawego łoża. Miała wtedy zaledwie trzy latka.

Malutka Elżbietka pomimo życia na wygnaniu nie zrezygnowała z edukacji z pomocą przynajmniej dwóch guwernantek: Muggie i Kat. Były to kolejno Margaret Bryan oraz Katarzyna Champernowe z którą to dziewczyna nawiązała bliższe relacje, i która była jej wieloletnią, zaufaną przyjaciółką. Wychowaniem religijnym zajmował się ulubiony kapelana jej matki – Matthew Parker, który po objęciu rządów przez Elżbietę został mianowany nowym arcybiskupem Canterbury.

W czasie dorastania Elżbiety wiele zawirowań działo się również na dworze jej ojca. Henryk VIII nie rozpaczał zbytnio nad swoją drugą żoną i już po jedenastu dniach był ożeniony z kolejną, jedną z dam dworu zmarłej poprzedniczki – Jane Seymour. Trzecia wybranka spełniła marzenie króla, jednak na skutek porodu syna, późniejszego króla Edwarda VI, zmarła. Król dosyć długo był samotny po tym wydarzeniu, ponieważ ponownie ożenił się dopiero trzy lata później, z księżniczką Anną z Kleve. Z nią jednak także szybko się rozwiódł, aby poślubić lady Katarzynę Howard. Ta jednak także nie długo cieszyła się statusem żony króla, bo bardzo szybko także zmarła. Podobno na wieść o jej śmierci zaledwie ośmioletnia Elżbieta stwierdziła: ‘’I will never marry’’, co oznacza ‘’Nigdy nie wyjdę za mąż’’ co rzeczywiście, jak się później okaże, się ‘’wypełniło’’. Ostatnią żoną Henryka VIII była Katarzyna Parr, która zachęciła męża do pogodzenia się z odrzuconymi córkami. Dzięki niej obie siostry ‘’wróciły do łask’’ i uzyskały prawo do sprawowania władzy w razie śmierci następcy tronu – księcia Edwarda. Sprawa została zapisana w tak zwanym Akcie Sukcesyjnym powstałym w tysiąc pięćset czterdziestym czwartym roku.

Prawie dorosła już Elżbieta odznaczała się bardzo delikatną budową ciała i dużą inteligencją. Lubiła flirtować, a jej urzekająca uroda szybko przysparzała jej wielu przyjaciół. Tak więc ruda i czarnooka dziewczyna była bardzo zdolną i żądną wiedzy osobą.

Po śmierci ojca, króla Anglii Henryka VIII Tudora, tron objął jego jedyny syn Edward VI. Był to rok tysiąc pięćset czterdziesty siódmy, a piętnastoletnią wówczas Elżbietą zaopiekowała się powtórnie zamężna z Tomaszem Seymourem Katarzyna Parr. Pod jej opieką Elżbieta kontynuowała edukację i pod kierunkiem Rogera Aschama poznawała tajniki wiedzy. Jako dorosła władczyni, Elżbieta I potrafiła się porozumiewać w siedmiu językach, oprócz swojego ojczystego także w szkockim, hiszpańskim czy greckim. Pod wpływem nauk na dworze swojej opiekunki Elżbieta została wychowana na protestantkę.

Wydawało by się, że złe dni Elżbiety są już w przeszłości, jednak trudny okres miał dla niej dopiero nadejść. Chorowity po matce Edward, zmarł po kilku latach panowania, w tysiąc pięćset pięćdziesiątym trzecim. Niestety po śmierci władcy, łamiąc wszelkie założenia Aktu Sukcesyjnego, tron objęła tak zwana dziewięciodniowa królowa – Jane Grey. Spisek został szybko wykryty i po wspominanych dziewięciu dniach Jane przestała być już królową, a swoją śmiałość przypłaciła życiem. Prawowita następczyni tronu – Maria -wraz z siostrą przyrodnią uroczyście wjechała do Londynu.

W swoich rządach Maria miała zamiar wzmocnić znaczenie katolicyzmu w państwie. W tym celu chciała zawrzeć związek małżeński z hiszpańskim władcą Filipem II, jednak przedtem musiała się uporać z powstaniem Wyatta mającym na celu zapobiegnięcie temu związkowi. Zamieszana w niego Elżbieta została zamknięta przez siostrę w areszcie domowym, a parę miesięcy spędziła nawet w prawdziwym więzieniu. Pomimo takiej możliwości, angielska królowa nie zgodziła się na ścięcie siostry, gdyż wierzyła, że jednak nie miała związku z tymi zamieszkami. Starał się jedynie o wykluczenie rywalki z dziedziczenia tronu, jednak jej próby spełzły na niczym. To między innymi sam Filip II wolał objęcie tronu przez Elżbietę niż przez Marię I Stuart. Na skutek swoich działań anty protestanckich i prześladowania tych wyznawców była znana jako ‘’Krwawa Mary’’.

Po jej śmierci w tysiąc pięćset pięćdziesiątym ósmym zgodnie z Aktem, tron objęła Elżbieta. Podobno mieszkańcy stolicy witali ją bardzo przyjaźnie, a nawet wystawiali na jej temat sztuki, jednak Elżbieta została koronowana bez udziału niechętnych jej arcybiskupów. Przy koronacji piętnastego stycznia tysiąc pięćset pięćdziesiątego dziewiątego roku uczestniczył biskup Carlisle Owen Oglethorp. Niechęć ważniejszych duchownych do niej, spotęgowana jej innym wyznaniem – protestantyzmem – co miało wpływ także na rządy królowej, spowodowała ich brak obecności na koronacji nowej królowej. Jej koronacja była w historii Anglii ostatnią odbywającą się w obrządku łacińskim.

Pierwszym ważniejszym rozporządzeniem nowej królowej było wydanie Aktu O Ujednoliceniu (Act of Uniformity), który nakazywał używanie modlitewnika jedynie protestanckiego w całym kraju. Królowa zniosła także, odnowioną przez swoją poprzedniczkę, papieską kontrolę nad anglikańskim kościołem. Jakby tego było mało, Elżbieta nadała sobie tytuł ‘’Najwyższego Zwierzchnika Kościoła Anglii’’ i wydała inny akt tak zwany Akt o Zwierzchnictwie (Act of Supremacy) nakazujący wszystkim uległość wobec królewskiej zwierzchności pod karą śmierci. Jak się można spodziewać, królowa usunęła także wszystkich katolickich biskupów nadając ich prawa swoim zaufanym osobom. W tych wszystkich decyzjach pomagali królowej jej doradcy: William Cecil oraz Nicholas Bacon. Jej działania nie podobały się większości Irlandczyków, którzy byli przecież przez Anglię podbici, gdyż ich naród był w większej części katolicki.

Oprócz reform religijnych, królowa zmniejszyła również rolę Hiszpanii w swoim kraju tym samym pozostając niezależną od tamtejszego króla Filipa II. Podobno kierowała się swoim mottem ‘’Anglia dla Anglików’’.

Jedną z przeciwniczek królowej Elżbiety I była Maria Stuart, która dzięki poparciu męża, króla Francji, nadała sobie tytuł królowej Anglii, a dodatkowo jej matka próbowała umocnić w Szkocji francuskie wpływy sprowadzając wojsko. Wszystkie te działania zostały jednak udaremnione dzięki współpracującym z królową Elżbietą lordom. Maria została zmuszona do ustąpienia i podpisania Traktatu Edynburskiego. Po paru latach i śmierci męża, Maria Stuart wróciła do Szkocji, gdyż we Francji nie było kolorowo. Katolicy wdali się w konflikt z p