Kartagina była główną stolicą starożytnej cywilizacji kartagińskiej. Położona ona była po wschodniej stronie jeziora Tunis w dzisiejszej Tunezji. Kartagina była, można śmiało powiedzieć, najważniejszym ośrodkiem handlowym starożytnego basenu Morza Śródziemnego. Była ona również jednym z najbogatszych miast świata starożytnego. Miasto to przekształciło się z maleńkiej kolonii Fenicjan w centrum punickiego imperium. W pierwszym tysiącleciu przed naszą erą miasto to kontrolowało znaczną część południowo-zachodniego wybrzeża leżącego nad Morzem Śródziemnym. Warto zauważyć, iż za założycielkę tego jakże ważnego w ówczesnych czasach miasta uważa się kobietę, co w świetle wszechobecnego szowinizmu i uważania kobiety (jeszcze nadal) za gorsze jest czymś niezwykłym. Legendarną założycielką Kartaginy jest królowa Dydona. Jednak mimo wszystko jej historyczność jest nadal kwestionowana. Podobno kupiła ona od lokalnego plemienia taką ilość ziemi, jaką można było objąć wołem i to właśnie był początek tego wielkiego miasta starożytnego świata.
Kartagina została zniszczona przez wojska Republiki Rzymskiej podczas III wojny punickiej w 146 roku przed naszą erą. Następnie zaś miasto to zostało ponownie rozbudowane jako rzymska Kartagina. Wtedy to miasto to stało się głównym miastem Imperium Rzymskiego w prowincji afrykańskiej. Siedem wieków później w 698 roku naszej ery po bitwie pod Kartaginą miasto to zostało splądrowane i zniszczone przez wojska Umajjadów. Dokonali oni tego zniszczenia w celu zapobiegnięcia ponownego zdobycia miasta przez Bizancjum. Następnie zostało ono zajęte przez muzułmanów i było używane przez nich jako fort aż do czasów Hafsydów. Wówczas miasto to zostało zdobyte przez wojska krzyżowe, natomiast jego mieszkańcy zostali wymordowani podczas ósmej krucjaty. Obrona miasta została wtedy zniszczona, aby już nigdy więcej nie zostało ono wykorzystane przez wrogie mocarstwa. Miasto to wówczas zostało siedzibą biskupów.
Nazwa Kartagina pochodzi od łacińskich słów Carthāgō i Karthāgō oznaczających nowe miasto. Niektórzy mówią, iż nazwa ta miała również oznaczać nowy Tyr. Tyr był wówczas starożytnym fenickim miastem. Głównym miastem polityczno-gospodarczym ówczesnej Fenicji.
Kartagina została zbudowana na półwyspie z licznymi przesmykami morskimi z północnej i południowej jego strony. Ze względu na swoją dogodną lokalizację miasto to stało się centrum handlu morskiego na Morzu Śródziemnym. Wszystkie przypływające statki musiały przeprawiać się między Sycylią a wybrzeżem Tunezji, gdzie wybudowano Kartaginę. Gwarantowało to jej znaczną władzę i wpływy. W mieście powstały dwa ogromne, nowoczesne ówcześnie porty. Jeden z nich służył jako przystań dla 220 okrętów wojennych, natomiast drugi do handlu. Z obu portów roztaczał się widok na wieżę warowną. Miasto posiadało również potężne mury obronne o długości 37 km. Były one najdłuższe spośród murów okolicznych miast. Większość murów Kartaginy znajdowała się na brzegu. Mogły być więc one mniej imponujące, ponieważ Kartagińczycy kontrolowali morze, co utrudniało atak nieprzyjaciół z tego kierunku. Po zachodniej stronie Kartaginy mury były tak potężne, że nigdy nie udało się ich przebić.
Kartagina stanowiła jedno z największych miast hellenizmu i zaliczana jest do największych miast w historii przedindustrialnej.
Kartagina za czasów punickich była podzielona na cztery dzielnice mieszkalne o równej wielkości. Dzielnice te miały również taki sam układ ulic. Wszystkie z nich posiadały miejsca kultu religijnego, targowiska, dom rady, wieże, teatr oraz ogromne nekropolie. Niemal pośrodku miasta stała wysoka cytadela. Kartaginę otaczały znacznej grubości mury. Mówi się, że miejscami ich grubość przekraczała 13 metrów, jednak w większości miały około 10 metrów grubości, co i tak było rekordowym wynikiem. Na zachód od nich wybudowane ponadto zostały kolejne trzy równoległe mury. Łącznie ciągnęły się przez około 33 kilometry, okrążając miasto. Wzgórza otaczające miasto były dodatkowo ufortyfikowane.
Poza murami miasta znajdowały się ziemie uprawne Kartaginy. Obejmowały one ograniczony obszar. Było to północne wybrzeże, dolina rzeki Bagradas, przylądek Bon oraz przyległy sahel na wschodnim wybrzeżu.
Na południowym wschodzie znajdowały się dwa wewnętrzne porty. Ich dokładne funkcje nie są jednak do końca znane. Historycy uważają, iż prawdopodobnie służyły do budowy, wyposażania lub naprawy statków. Być może także do załadunku i rozładunku towarów. Większe porty znajdowały się na północy i południu miasta. Na północ i zachód od portów znajdowało się kilka obszarów przemysłowych. Zajmowały się one między innymi metalurgią i garncarstwem. Mogły one obsługiwać zarówno porty wewnętrzne, jak i statki zakotwiczone na południe od miasta.
Na południe od cytadeli znajdował się specjalny i bardzo stary cmentarz. Co ciekawe w momencie rozpoczęcia budowy leżał on poza granicami miasta. Wielu historyków i archeologów sądzi, że był to cmentarz poświęcony niemowlętom. Inni natomiast sądzą, iż nie były tam składane ciała zmarłych niemowląt, tylko niemowlęta były tam składane w ofierze bogom, bo było podobno częstą praktyką Kartagińczyków.
Pomiędzy wypełnionym portem dla żeglugi a wzgórzami był położony rynek. Było to główne miejsce miasta-państwa, na którym odbywały się interesy i handel. Był to również obszar publicznych placów i boisk. To właśnie tam ludzie mogli się formalnie zbierać lub gromadzić na festynach. Znajdowały się tam również sanktuaria religijne oraz najważniejsze budynki miejskie Kartaginy. Rynek był pewnego rodzaju sercem życia społecznego Kartaginy. Tam też obradowała rada starszych i organizowane były procesy.
Na północ i zachód od kartagińskich portów znajdowały się warsztaty rzemieślnicze. Były tam warsztaty metalurgiczne, garncarnie, zakłady stolarskie oraz przędzalnie.
Z uwagi na zniszczenie miasta przez Rzymian, pierwotny punicki krajobraz miejski Kartaginy został jednak w znacznym stopniu utracony. Ich pozostałości zachowały się jednak między innymi pod nasypami oraz podbudowami późniejszego forum rzymskiego.
Punicka kultura i rolnictwo stopniowo dostosowywały się do lokalnych warunków Kartaginy. Nastąpiło wówczas bezpośrednie zarządzanie uprawami sąsiednich ziem przez punickich właścicieli. Rolnictwo w Kartaginie obejmowało przede wszystkim: uprawę drzew oliwnych, drzew owocowych takich jak między innymi granaty, migdały, figi, czy palmy daktylowe, uprawę winorośli, hodowlę pszczół, bydła, owiec oraz drobiu. Głównymi producentami produktów rolnych w Kartaginie byli właściciele małych posiadłości. Historycy uważają, iż wówczas przez wielu kartagińskich mieszkańców rolnictwo było postrzegane jako działalność alternatywna wobec miejskiego biznesu. Niewolnicy wykorzystywani do pracy na roli byli najczęściej jeńcami wojennymi.
Kartagińczycy mówili wieloma językami. Między innymi były to języki takie jak: kananejski i semicki. Wyznawali oni również lokalną odmianę starożytnej religii kananejskiej zwaną religię punicką.
Kartagińska republika była jednym z najdłużej istniejących i jednym z największych państw-miast w starożytnym basenie Morza Śródziemnego. Toczyła ona kilka wojen z Syrakuzami oraz z Rzymem. Pośrednio te wojny doprowadziły do ostatecznej klęski oraz zniszczenia Kartaginy podczas III wojny punickiej w II wieku przed naszą erą.
Do upadku Kartaginy doszło pod koniec trzeciej wojny punickiej w 146 roku przed naszą erą w bitwie pod Kartaginą. Początkowo Rzymianie ponosili w niej ogromne straty, jednak podźwignęli się oni zadając cios wojskom kartagińskim
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
. Rzymianie wycofali do portu fenickie okręty wojenne i spalili je przed miastem wzbudzając przerażenie mieszkańców Kartaginy. Następnie zaś rzymscy wojownicy chodzili od domu do domu, chwytając i zniewalając mieszkańców, którzy później zostali rzymskimi niewolnikami. Na koniec miasto zostało podpalone przez Rzymian i tym samym zrównane z ziemią, pozostawiając jedynie ruiny i zgliszcza. Po tym efektywnym zwycięstwie nad Kartaginą Rzym przejął większość jej kolonii.
Po upadku Kartaginy miasto Utica zostało stolicą regionu zastępuję Kartaginę jako główny ośrodek punickiego handlu i przywództwa.
W latach 49-44 przed naszą erą Juliusz Cezar na zgliszczach starej Kartaginy postawił nowe miasto Kartaginę. Miasto to w I wieku stało się drugim co do wielkości miastem w zachodniej części Imperium Rzymskiego. Liczyło ono około 500 tysięcy mieszkańców. Do głównych zabytków nowej Kartaginy należał przede wszystkim wspaniały amfiteatr. Kartagina stała się wówczas centrum wczesnego chrześcijaństwa. Odbyło się w niej kilka soborów, jednak niewiele źródeł ujawnia ich szczegóły. Przyczyną może być niewielkie ich znaczenie dla ówczesnego chrześcijaństwa oraz niewielka liczebność przybyłych na nie biskupów.
Rzymskie cesarstwo jednak nie był w stanie oprzeć się muzułmańskiemu podbojowi na terenach Maghrebu w VII wieku. W 698 roku Hasan ibn al-Nu’man wódz Umajjadów pokonał cesarza rzymskiego- Tyberiusza III- w bitwie pod Kartaginą. Rzymskie siły cesarskie zmuszone były wycofać się z całej Afryki. Opuściły te tereny z wyjątkiem Ceuty. Umajjadzi obawiając się odzyskania Kartaginy przez Cesarstwo Bizantyjskie postanowili zniszczyć ją. Wyrażając politykę spalonej ziemi doszczętnie zniszczyli miasto i założyli swoją siedzibę w innym miejscu. Zburzono mury Kartaginy, odcięto dopływ wody z akweduktów, spustoszono tereny rolnicze oraz pozbawiono możliwości korzystania z portów. Tak rozległe zniszczenia oznaczały trwały kres wpływów Cesarstwa Bizantyjskiego w tym regionie. Teksty źródłowe jednak wykazują, iż miasto Kartagina było nadal zamieszkiwane po odejściu Rzymian. Mimo iż miało niezliczone trudności po odejściu Umajjadów i ich zniszczeniach, to jednak w ocalałych częściach miasta pozostali ich mieszkańcy. Niestety obecnie ciężko jest określić, czy dalsze zamieszkiwanie niektórych kartagińskich budynków należało do późnego okresu bizantyjskiego czy też wczesnego okresu arabskiego.
Na początku VIII wieku nowym centrum regionalnym pod kalifatem Umajjadów została ustanowiona Medyna w Tunisie. Mieszkańcy Tunisu wielokrotnie się buntowali przeciw tej polityce, ale ostatecznie miasto skorzystało na poprawie sytuacji gospodarczej. Szybko również stało się drugim co do ważności miastem w królestwie.
Twierdza Kartagińska była używana przez muzułmanów aż do epoki Hafsydów. Została ona wówczas zdobyta przez krzyżowców podczas VIII wyprawy krzyżowej. Po jej zdobyciu mieszkańcy Kartaginy zostali wymordowani przez najeźdźców. Miasto zaś zostało wykorzystane jako baza operacyjna przeciwko Hafsydom. Po odparciu krzyżowców Muhammad I al-Mustansir postanowił, że musi zapobiec powtórzeniu się takiej sytuacji w przyszłości. Zdecydował się wówczas na całkowite zniszczenie obronę Kartaginy.
Obecnie można powiedzieć, że Kartagina znajduje się około 15 kilometrów na północny- wschód od Tunisu. Miejscowości leżące najbliżej niej to miasto Sidi Bou Said na północy oraz wioska Le Kram na południu. W 1881 roku Tunezja stała się francuskim protektoratem. Francja była (i jest) chrześcijańska, dlatego też jej protektoraty miały być tego samego wyznania. 10 listopada 1884 roku kardynał Lavigerie odniósł sukces w swojej wielkiej ambicji przywrócenia chrześcijańskiej metropolii Kartaginy. On sam został wówczas jej pierwszym arcybiskupem. W 1884 roku również na wzgórzu tego miasta wzniesiono katedrę świętego Ludwika w Kartaginie.
Kupcy z Kartaginy częściowo byli spadkobiercami handlu śródziemnomorskiego rozwiniętego przez Fenicję, a co za tym idzie niejako spadkobiercami rywalizacji o wpływy z kupcami greckimi. Ich działalność była zatem z jednej strony pobudzana, a z drugiej utrudniana. Mimo iż towary greckie były powszechnie uważane za lepsze pod względem wzornictwa, Kartagina również produkowała mnóstwo towarów handlowych. Kartagina zaczęła funkcjonować jednak jako kolos przemysłowy, co dobitnie przedstawiła podczas trzeciej wojny punickiej. Z ogromną wprawą i skutecznością wówczas się dozbroili wzbudzając podziw w rzymianach.
Przemysł tekstylny w Kartaginie rozpoczął się prawdopodobnie w prywatnych domach. Istnienie jednak zawodowych tkaczy wskazuje, że w późniejszym czasie rozwinął się tam również pewien rodzaj systemu fabrycznego. Wyroby obejmowały przede wszystkim hafty oraz dywany.
Metalowcy zaś rozwijali specjalistyczne umiejętności, przede wszystkim w wytwarzaniu różnych rodzajów broni dla sił zbrojnych, a także artykułów gospodarstwa domowego, takich jak noże, widelce, nożyczki, lusterka, czy brzytwy. Do wyrobów artystycznych zaś z metali należały między innymi wazony i lampy z brązu, a także misy oraz talerze. Inne wyroby kartagińskie pochodziły z takich rzemiosł jak garncarstwo, szklarstwo i złotnictwo.
Obywatele Kartaginy rokrocznie wybierali tak zwanego sufeta, który przez rok sprawował swój urząd bez ingerencji władzy wojskowej. Kartagińscy generałowie zaś dowodzili armiami najemników i byli wybierani oddzielnie do sufeta. Generałowie jednak odpowiadali przed sędziami. Nieraz dochodziło do sytuacji, iż po zakończeniu wojny dowodzący generał musiał złożyć zeznania uzasadniające swoje działania przed sądem. Kartagińczycy byli również uważani za posiadających doskonałą formę rządu. Posiadała ona ustrój polityczny, w którym współistniały elementy monarchii, arystokracji oraz demokracji, to znaczy jednocześnie sprawował urząd król, rada starszych oraz lud. W czasach Republiki Rzymskiej zaś opisano Kartaginę jako konstytucję mieszaną. Wówczas to konsulowie byli monarchią, senat arystokracją, a zgromadzenia demokracją. Kartagina posiadała również instytucję starszyzny, która doradzała sufetom, podobnie jak grecka geruzja czy rzymski senat. Czasami jego członkowie podróżowali z generałem armii na kampanię, a także tworzyli stałe komitety. Instytucja ta liczyła kilkuset członków wywodzących się z najbogatszej klasy. Pełnili oni swój urząd dożywotnio. Spośród jej członków wyłaniano później 104 sędziów. W pewnym okresie Kartagińskim pojawiły się również niezależne, samoistne się pięcioosobowe rady, które obsadzały urzędy oraz nadzorowały administrację rządową. W Kartaginie istniały również zgromadzenia ludowe. W przypadku impasu sufety i starszyzny mogli oni zażądać od zgromadzenia głosowania. Żądano również głosów zgromadzenia w bardzo ważnych sprawach, aby osiągnąć polityczny konsensus oraz powszechną spójność. Członkowie zgromadzenia nie posiadali prawnych kwalifikacji majątkowych ani urodzenia. Nie wiadomo również, w jaki sposób wybierano jego członków.
Niektórzy historycy uważają, iż ludność Kartaginy wydawała się politycznie zadowolona i uległa. Na swoich zgromadzeniach rzadko korzystali z nielicznych możliwości, jakie dawano im do wyrażania własnego zdania w sprawie decyzji państwowych. Wydaje się również, że wpływ społeczeństwa na rządy nie był w Kartaginie problemem. Jako republika handlowa z armią najemną, ludzie nie byli wcielani do wojska, co mogło sprzyjać poczuciu powszechnej aktywności politycznej. W sumie dopiero po klęsce Rzymu, która zniszczyła punickie ambicje imperialne, mieszkańcy Kartaginy zaczęli kwestionować swoje rządy i wykazywać zainteresowanie reformami politycznymi.
Dodaj komentarz jako pierwszy!