Konferencja Jałtańska

Kiedy? Konferencja w Jałcie miała miejsce między 4 a 11 lutego 1945 r. Część historyków stosuje zamienną nazwę, a mianowicie konferencja krymska.
Gdzie? Miejscem konferencji był Pałac w Liwadii, który powstał w I poł. XIX w. W okresie 1925- 1974, mieściło się tam sanatorium. Józef Stalin poprzez wybranie tego miejsca, chciał zaznaczyć swoją pozycję wśród przywódców tzw. Wielkiej Trójki.
Kto uczestniczył? Na Krymie spotkali się Józef Stalin, Winston Churchill oraz Franklin Delano Roosevelt. Politycy reprezentowali Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Wielką Brytanię i Stany Zjednoczone Ameryki. Państwa stanowiły koalicję anty- hitlerowską, dążyły do opracowania modelu świata po II WŚ, jak też strategii walki z Państwami Osi. Przywódca ZSRR, Józef Stalin był najważniejszy, gdyż Armia Czerwona wzięła na siebie ciężar prowadzenia wojny w Europie. Franklin Delano Roosevelt był zauroczony postacią Stalina, zaś w jego administracji pracowało wielu stalinistów. Winston Churchill był najsłabszy z grona tych przywódców, dlatego nie liczono się z [jego] głosem. Brytyjski premier zawarł z Gruzinem porozumienie, na mocy którego przehandlował Polskę w zamian za Grecję. Historycy do dziś dnia nazywają akt ten mianem 'niegrzecznego dokumentu’. Dokument trafił do Narodowego Archiwum w Londynie, pokazywany jest w ramach wystawy ’ Brytyjska Zimna Wojna ujawniona’.
Dlaczego doszło do konferencji? Przywódcy Wielkiej Trójki zdawali sobie sprawę, że II WŚ zmierza do końca. Prof. Andrzej Paczkowski stwierdził, że początkowo miało dojść do spotkania na jesieni 1944 r. Alianci chcieli wyzyskać przede wszystkim lądowanie w Normandii, z drugiej strony Stalin chciał wystąpić jako zwierzchnik Armii Czerwonej, podkreślić sukcesy wojskowe 'Kraju Rad’. W momencie rozpoczęcia konferencji, Józef Stalin był mocniejszy aniżeli USA i Wlk. Brytania, stawiał warunki jako dominator nad Europą Środkową.
Jałta a sprawa polska. Konferencja jałtańska zdaniem części historyków jest symbolem zdrady. Zawsze przestrzegam przed takim postawieniem sprawy, gdyż pamiętajmy, że podczas konferencji w Teheranie, datowanej na 1943 r. strona polska była traktowana po macoszemu, nikt nie upominał się o nasze interesy. Właśnie w Teheranie ustalono polską granicę wschodnią na Linii Curzona. Józef Stalin przeforsował w Jałcie, żeby rząd polski powołać w oparciu o tzw. Komitet Lubelski, gdzie sowiecki przywódca posiadał wielu oddanych sobie ludzi. Stalin zastosował zasady 'cuius regio, eius religio’. Sowiecki dyktator zdominował Europę Środkową, uważał wi