Lennik oznacza człowieka, który składał przysięgę seniorowi w ramach hołdu lennego. Była to osoba wolna, która poprzez zawarcie swego rodzaju umowy z seniorem i złożenie mu przysięgi korzystała z jego ochrony w zamian za udzielanie mu pomocy oraz dochowywanie wierności. Innym określeniem na lennika jest słowo „wasal”.
Pojęcie „lennika” jest związane z feudalizmem, który w średniowieczu stał się dominującym systemem w Europie. Wykształcił się za czasów dynastii Karolingów w Państwie Franków (dokładnie za rządów Karola Wielkiego). System lenny szybko przyjął się także w innych częściach Europy (jego dynamiczny rozwój datuje się na IX-X wiek) i doprowadził do tego, że w średniowieczu to właśnie na jego zasadach opierało się funkcjonowanie państw.
Aby stać się lennikiem, wolna osoba składała przysięgę seniorowi, który oddawał mu wtedy część swojej ziemi. Lennik zobowiązywał się do pomocy zbrojnej, która mogła być udzielana w każdym, dowolnym momencie, gdy tylko senior jej potrzebował. Lennik mógł także posiadać inne obowiązki, takie jak płacenie renty feudalnej (która mogła być opłacana na różne sposoby, takie jak oddawanie w naturze, poprzez czynsz czy też odrobek). Lennikiem zostawało się oficjalnie podczas uroczystości, określanej jako komendacja, w czasie której dochodziło również do inwestytury, czyli procesu nadania przez seniora lenna wasalowi.
W czasie trwania uroczystej ceremonii lennik przysięgał posłuszeństwo oraz lojalność, natomiast senior podawał mu wtedy pierścień lub sztandar, a jeżeli osobą składającą przysięgę był duchowny, pastorał. Opisywano także ceremonie z udziałem rycerzy, kiedy to rycerz przybywał bez broni, a po dokonaniu przysięgi klękał przed swoim przyszłym seniorem, wkładając ręce w jego dłonie, co oznaczało poddawanie się woli seniora. Następnie składał on na ustach seniora pocałunek, ten z kolei podawał włócznię lub miecz. Zarówno przekazanie pierścienia, pastorału, sztandaru czy miecza symbolizowały przekazanie lenna.
Obowiązkiem seniora było udzielanie wsparcia lennikowi oraz opieka nad nim. Z kolei do głównych powinności lennika, tak jak już to było wspomniane, należały: zachowywanie wierności, wypełnianie powinności, które zostały wcześniej określone oraz służba wojskowa. Przekazane lennikowi lenno mogło łączyć się jednak z immunitetem, dzięki któremu lennik nie musiał wykonywać pewnych czynności, miał pewne „ulgi” względem seniora. Najczęściej były to po prostu zwolnienia z podatków przez dany okres lub pomniejszenie należnych se
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
eniorowi danin. W ramach immunitetu senior zatem zrzekał się pewnych swoich uprawnień.
Lennik, choć miał własnego seniora, mógł posiadać własnych lenników, którzy składali mu hołd. Wtedy stawał się dla nich seniorem. Nie można również pominąć faktu, że cały feudalizm zakładał zasadę „wasal mojego wasala nie jest moim wasalem”, która to właśnie wskazywała na to, że podległość była jedynie bezpośrednia. Do posłuszeństwa władcy zobowiązani byli tylko podlegli mu wasale. Inaczej sprawa wyglądała jedynie w Anglii, gdzie władcy każdy z feudałów musiał złożyć hołd, co zapobiegło rozdrobnieniu feudalnemu i utraceniu kontroli nad ziemiami.
Początkowo system feudalny pozwalał na wzmocnienie zwierzchniej władzy nad możnymi, ponieważ wiązał ich z władcą poprzez osobiście składaną przysięgę. Pozwalało to na utrzymywanie kontroli nad dość rozległymi terenami, co było kluczowe dla rządzących w Państwie Franków Karolingów. Rozkwit feudalizmu nastąpił jednak już po upadku tego imperium, kiedy zapanował chaos, upadały miasta, a sytuacja pogarszała się ze względu na niszczycielskie najazdy i konflikty zbrojne. Ludzie zaczynali wtedy szukać pomocy u osób potężniejszych i bogatszych – czyli seniorów.
System feudalny stał się aż tak popularny w ówczesnej Europie, ponieważ pozwalał na zabezpieczenie się w czasach, które były nieprzewidywalne i wiązały się z ciągłymi wojnami i najazdami. Chłopi, możnowładcy, duchowni oraz rycerze otrzymywali ziemię, którą zarządzali i czerpali z niej zyski, a w zamian udzielali wsparcia wojskowego wtedy, kiedy to było potrzebne. Zapewniali zatem bezpieczeństwo i stabilność sobie oraz swoim seniorom. Wpływało to nie tylko na życie społeczne, ale również na gospodarkę oraz politykę.
Dzięki rozpowszechnieniu się systemu powiązań lennik-senior, w ówczesnych społeczeństwach powstała specyficzna hierarchia, określana również jako drabina feudalna. Wiązało się to z powstaniem licznych zależności opierających się na przyznawaniu ziemi. Na szczycie hierarchii zależności znajdował się sam władca (w zależności od terenów mógł to być książę, król itd.), a pod nim znajdowali się podlegli mu wasale, zazwyczaj bogaci możni i duchowni. Ci także posiadali własnych wasali, drobnych możnych, a także rycerzy. U dołu piramidy znajdowali się z kolei chłopi, których było najwięcej w społeczeństwie i dzięki którym cały system feudalny w ogóle miał szansę funkcjonować. Proces, w wyniku którego kształtowała się taka hierarchia państwowa, określany jest jako feudalizacja państwa.
Dodaj komentarz jako pierwszy!