Michał Korybut Wiśniowiecki
Zamień czytanie na oglądanie!
i ucz się szybciej!
Postacią, która w ostatnim czasie budzi moje szczególne zainteresowanie, jest Michał Korybut Wiśniowiecki, król Polski koronowany 29 października 1669 roku. Podczas mojej wypowiedzi postaram się przytoczyć najważniejsze wydarzenia oraz fakty z życia władcy.
Korybut Wiśniowiecki pochodził z zamożnego rodu, który posiadał majątki głównie na terenie obecnej Ukrainy. 31 lipca 1640 roku jest prawdopodobną datą urodzin przyszłego władcy w Wiśniowcu. Początki swojego życia spędzał u boku babki Katarzyny z Ostrogskich Zamoyska, która sprawowała nad nim opiekę i troszczyła się o jego życie i zdrowie. Młody Michał Tomasz dorastał w cieniu potęgi swojego ojca Kniazia Jeremiego i swojej matki Gryzeldy Konstancji Zamoyskiej. Stryj, książę Konstanty Ostogoski zaopiekował się Wiśniowieckim, który w młodym wieku został osierocony i dzięki wujowi otrzymał wykształcenie przebywając we Włoszech i Niderlandach w Hiszpanii. Ciekawostką jest, że po powrocie przeszedł na religię katolicką. 1639 rok jest czasem, w którym Michał Korybut Wiśniowiecki zawiera małżeństwo z Gryzeldą Zamoyską, co doprowadziło do powiększenia prestiżu rodu oraz wzrostu ekonomicznego. Kim była owa Gryzelda Zamoyska? Według historyków była wykształconą i piękną córką kanclerza koronnego Tomasza oraz wnuczką kanclerza i hetmana Jana Zamoyskiego, który był współpracownikiem Stefana Batorego. Kroniki podają, że Korybut, jako magnat kresowy był doskonałym gospodarzem i wojskowym. Jego nazwisko budziło strach oraz respekt wśród jego przeciwników. Rok 1638 jest czasem tłumienia powstania kozackiego Ostrzanina, Skidana i Huni, natomiast rok 1643 był odparciem najazdów murzy Omar Agai, podczas którego Wiśniowiecki wykazał się sprytem i odwagą. Władysław IV, który przygotowywał się do wojny z Turcją powierzył przyszłemu władcy Polski urząd wojewody ruskiego, a po śmierci Koniecpolskiego otrzymał hetmańską buławę, jednakże w wyniku nieprawidłowości i konfliktu musiał się pogodzić z jej stratą.
Wojska koronne poniosły klęskę z kozakami Chmielnickiego i Tatarami Tuhaj-beja pod Piławcami i Korsuniem, a było to w roku 1648. Potęga polskiego władcy na Ukrainie przestała istnieć, gdyż powstanie Chmielnickiego ogarnęło cały region. Kolejnym przysłowiowym gwoździem do trumny był brak wojskowych oddziałów, dowódców oraz panujące bezkrólewie. W obliczu kryzysu swój udział miał kniaź Jerema, który udzielił pomocy oddziałom koronnym, a jego okrucieństwo wobec ludności opisuje żydowski kronikarz Natan Hannower. Dzięki działaniom Jerema duża ilość Żydów przyłączyła się do wojsk Wiśniowieckiego i razem z nim podążali na zachód. Szlachta uważała Korybuta za ucieleśniony przykład bezkompromisowej walki z buntownikami Chmielnickiego, za co pozyskał ich szacunek i wdzięczność.Książę Jeremi odegrał szczególną rolę w 1649 roku, kiedy heroicznie bronił Zabrż oraz podczas bitwy pod Beresteczkiem zwyciężył wojska Tuhaj-beja i Chmielnickiego. Niestety wkrótce po odniesieniu sukcesu zmarł. Michał Korybut Wiśniowiecki, mając kilkanaście lat został pod opieką biskupa wrocławskiego i płockiego Karola Ferdynanda Wazy, który był bratem króla Jana Kazimierza. Ciekawostką jest, że biskup odwdzięczył się w ten sposób księciu Jeremiemu za poparcie w wyścigu o polską koronę. Młody książę zdobywał wiedzę, ucząc się łaciny i języków u boku jezuitów. Po śmierci biskupa Wiśniowieckim opiekował się jego wuj Jan Zamoyski ówczesny koronny podczaszy i wojewoda sandomierski. Dalsza przyszłość edukacyjna leżała w rękach królowej Ludwiki Marii.Podczas potopu szweckiego przebywał w Głogówku na Śląsku, a następnie w Nysie, później studiował w Pradze. Po sprowadzeniu go do kraju, rozpoczął się czas peregrynacji. Michał Korybut Wiśniowiecki został nazwany wojewodzicem ruskim i został obdarzony w Wiedniu tytułem pułkownika i szambelana cesarskiego. Warto wiedzieć, że przebywając w Wiedniu, poznał przyszłą żonę księżniczkę Elenorę. Wielu świadków tamtych wydarzeń twierdziło, że Michał w wieku dwudziestu lat miał łysinę oraz nadmierne zamiłowanie do piwa zakąszanego owocami cytrusowymi.
Połowa lat 60. była dla wojewodzica ruskiego okresem kariery wojskowej. Pierwszym zbrojnym działaniem Korybuta było wystawienie stu konnej chorągwi pancernej dowodzonej przez Michała Kozdubskiego, chorążego wołyńskiego. Kolejnym działaniem zbrojnym było osobiste poprowadzenie 600-osobowej piechoty cudzoziemskiej u boku Jana Kazimierza na Zadnieprze. Warunki klimatyczne oraz zdrady wśród kozackich aliantów doprowadziły do odwrotu. Według opowiadań księciu Michałowi od odmrożeń gniły palce u nóg. W kolejnych latach Wiśniowiecki podjął się politycznej identyfikacji, polegającej na wyjawieniu treści sekretnej korespondencji Jana Zamoyskiego królowej Ludwice Marii. Przyczyną podjęcia takiej decyzji przez księcia, był niewątpliwie konflikt jego matki Gryzeldy z żoną wuja Marią Kazimierą d’Arquien, a dotyczył spadku po Zamoyskim. Jednym z największych sukcesów politycznych Michała Tomasza było wybranie go w 1669 roku na posła z rejonu sandomierskiego.
Rok 1668 był wyjątkowy, gdyż obecny król -Jan Kazimierz – abdykował, ponieważ państwo było w złym stanie, wywołanym trwającymi emocjami po rokoszu Lubomirskiego i stronnictwu profrancuskiemu. Sytuacja międzynarodowa Polski również nie była idealna, w Prusy Książęcych usamodzielnił się elektor brandenburski w wyniku traktatów welawsko-bydgoskich. Smoleńszczyzna, Zadnieprz oraz Czernichowszczyzna odpadły na rzecz Rosji. Sytuacja na południu pomimo podbicia Turków przez Sobieskiego była trudna ze względu na prowadzenie walk z Wysoką Portą. Kandydatów na następcę Jana Kazimierza było wielu m.in. Habsburgowie popierający Filipa Wilhelma księcia Neuburskiego.
Na tronie Polski chciano obsadzić cara Aleksego Michajłowicza albo Fiodora, jego syna. Kandydatami polskich partii byli: hetman koronny Dymitr Wiśniowiecki, pułkownik Aleksander Polanowski, Janusz książę Ostrogski-Zasławski oraz Michał Korybut Wiśniowiecki. Wybór nowego władcy był trudny, jednakże Olszowski pierwszy wymienił Michała Tomasza, jako dobrego kandydata do objęcia tronu i specjalnie ukuł formułę polityczną „Polonus populatiter Piastus”, która określała kierunek wyboru w nadchodzącej elekcji.
Obradami sejmu elekcyjnego 2 maja na polu między Warszawą a Wolą obradował Szczęsny Kazimierz Potocki, uczestniczyło w nim około 80 tysięcy szlachty i około 26 tysięcy żołnierzy. Jedno ze stronnictw, którym przewodzili Jan Andrzej Morsztyn, Jan Sobieski, Krzysztof Zygmunt Pac, widząc zdecydowaną przewagę Wiśniowieckiego zawiązali konfederację wkrótce pokrzyżowaną przez Stanisława Lubomirskiego. Sytuacja w trakcie wyboru była bardzo napięta: wybuchały pożary, strzelaniny itp. Kandydatury książąt lotaryńskiego i neburskiego były bliskie objęcia władzy, jednakże szlachta zaczęła zmieniać zdanie i popierać Korybuta. Wypłynięcie jego kandydatury jest owiane tajemnicą i tłumaczone na kilka sposobów m.in. Sandomierzanie z wojewodą Janem Tarłą i trybunem szlacheckim Marcinem Dębickim zaczęli krzyczeć „Vivat Piast, vivat rex Michael”. Prawdopodobny przebieg wydarzeń nie jest dokładnie znany do dnia dzisiejszego. Sam Michał Tomasz był zdziwiony wyborem jego osoby przez szlachtę na władcę Polski. Pycha, gnuśność oraz przysłowiowa cichość Korybuta nie zjednywała mu przychylności poddanych
W kręgach magnatów mówiono o Korybucie, że jest małpą, niedołęgą, nędzarzem, głupcem i zestrachaną sową. Król nie był krezusem, więc uważano, że jego koronacja będzie miała skromną formę, jednak po elekcji donatorzy złożyl
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!