Pierwsze nowożytne Igrzyska Olimpijskie

Pierwsze nowożytne Igrzyska Olimpijskie

Letnie Igrzyska Olimpijskie w 1896 roku, oficjalnie nazywane są Igrzyskami I Olimpiady, gdyż są to Pierwsze Nowożytne Igrzyska Olimpijskie. Były to pierwsze wielosportowe zawody, które odbywały się w dniach od 6 do 15 kwietnia 1896 roku w Atenach. Uroczyście otworzył je ówczesny król Grecji – Jerzy I Grecki. Było to pierwsze takie sportowe wydarzenie od czasów starożytnych. Ateny zostały wybrane na gospodarza, podczas kongresu, zorganizowanego cztery lata wcześniej w Paryżu przez Pierre’a de Coubertina. Był on pomysłodawcą Igrzysk. Na tym samym kongresie stworzono, także Międzynarodowy Komitet Olimpijski.

Podczas organizacji powstawało wiele problemów na przykład: krótki czas przygotowania obiektów sportowych, późno wysłanych zaproszeń, złego rozpropagowania imprezy, wydarzenie to i tak uznano za bardzo udane. Na otwarcie igrzysk przybyło blisko 80 tysięcy ludzi. Natomiast uczestniczyło w nich 245 sportowców z 14 reprezentacji, chociaż są to informacje niepewne.

Największą liczbę medali, sześć, zdobył Hermann Weingärtner, natomiast najwięcej złotych, cztery, otrzymał Carl Schuhmann.

• Wskrzeszenie igrzysk
Istniało wiele wcześniejszych inicjatyw, by odnowić tradycję olimpijską, odnoszącą się do antyku, lecz miały one charakter jedynie regionalny. Pierre de Coubertin, historyk i pedagog francuskiego pochodzenia, był słusznie przekonany, że wychowanie fizyczne jest bardzo ważne w kształtowaniu charakteru, podczas edukacji. Wystąpił z pomysłem, aby zorganizować igrzyska jako zawody międzynarodowe, także z nowymi dyscyplinami sportu.
W Europie w XIX stuleciu organizowano wiele różnorodnym zawodów sportowych, które były nazywane olimpiadami. Jednak już pierwsze z nich miały miejsce w XVIII wieku we Francji, a w 1834 roku odbyły się igrzyska skandynawskie. Coubertin przedstawił propozycję organizowania międzynarodowej imprezy sportowej, podobnej do starożytnych igrzysk, tylko złożonej z wielu dyscyplin. W 1890 roku opublikował artykuł w miesięczniku, głoszący o lokalnych zawodach na wzór olimpiady.
25 listopada 1892 roku z okazji piątej rocznicy powstania Związków francuskich towarzystw sportów atletycznych baron de Coubertin zgromadził w wielkim amfiteatrze, mnóstwo wielkich osobistości intelektualnej Francji. Zebrał ich, by opowiedzieć im o swoich pomysłach oraz ambicjach na temat wychowania fizycznego. Pragnął on nadać sportu większe znaczenie w szkolnictwie. Swoją przemowę zakończył, wzywając do tego, by odnowić tradycję antycznych igrzysk olimpijskich. Zgromadzeni bardzo przychylnie przyjęli ten pomysł. Pozwoliło to na ustalenie konkretów i wprowadzenie planu w życie.

• Organizacja
Podczas wybierania organizatora, pod uwagę brano wiele miast. Na początku Pierre de Coubertin chciał, aby odbyły się one w 1900 roku w Paryżu podczas wystawy światowej. Członkowie jednak obawiali się, że z racji na za długie oczekiwanie na sportowe wydarzenie, entuzjazm opadnie. W związku z tym ostatecznie postanowiono zorganizować je w 1896 roku. Jako gospodarza brano pod uwagę ostatecznie Londyn, Budapeszt i propozycję Aten, która ostatecznie wygrała, zyskując jednogłośne poparcie. W 1894 powstał Międzynarodowy Komitet Olimpijski, w którym Wikielas został przewodniczącym. Ateny były idealnym wyborem, gdyż miały symbolizować powrót do źródeł olimpizmu. Zostało to bardzo pozytywnie przyjęte przez greckich mieszkańców oraz media. Coubertin potwierdził, że to Jerzy I i Konstantyn będą patronatem tych zawodów. Konstanty miał być także honorowym przewodniczącym komitetu olimpijskiego. Jednak trudna sytuacja ekonomiczna Grecji, przeniosła w wątpliwość możliwość sfinansowania wydarzenia. Gdyż koszt przeprowadzenia igrzysk miał był trzykrotnie wyższy, niż zakładano na samym początku. Komitet zamierzał zrezygnować z organizacji zawodów, ze względu na koszty.
Po ciężkich negocjacjach w komitecie Grecja utworzyła Grecki Komitet Olimpijski. Mieli oni zebrać fundusze na organizację. Grecka diaspora przesłała 330 tysięcy drachm, 400 tysięcy zebrano z emisji serii znaczników, 200 tysięcy ze sprzedaży biletów. Inwestycję wsparła także rodzina królewska i biznesmeni. Uroczyste otwarcie areny odbyło się 5 kwietnia 1896 roku, dzień przed zawodami.
Pierwszą i najważniejszą zasadą wprowadzoną przez Komitet było dopuszczanie do zawodów tylko amatorów, z wyjątkiem zawodów szermierki. Początkowo wszystkie reguły nie były jasne i jednolite, dlatego Komitet odnosił się do istniejących już przepisów związków sportowych innych państw.
Stadion zbudowany został na planie podkowy, a trybuny praktycznie całkowicie zostały pokryte marmurem. Bieżnie miały ostre wiraże, które utrudniały bieganie. Na stadionie zaplanowanie odbywanie się zawodów w: lekkoatletyce, gimnastyce, zapasach i podnoszeniu ciężarów. Zawody strzeleckie odbywały się w strzelnicy, szermiercze w hali wystawowej natomiast kolarskie na innym stadionie, tenis w klubie tenisowym, pływackie w zatoce.

• Dyscypliny
Organizatorzy w 1894 roku ustalili listę dyscyplin sportowych, które odbędą się na igrzyskach. Były to kategorie:
– Lekkoatletyka: bieg, bieg maratoński
– Gimnastyka: ćwiczenia indywidualne oraz grupowe
– Szermierka: szabla, szpada, zapasy, floret
– Sporty wodne: wioślarstwo, żeglarstwo, pływanie
– Jazda konna: konkurs konia wierzchowego
– Kolarstwo: sprint, jazda na długim dystansie
– Gry: tenis na trawiastym korcie, krykiet
Ostatecznie w programie znalazło się podnoszenie ciężarów, kolarstwo, strzelectwo oraz zapasy, natomiast zrezygnowano z boku. Uważano go za dyscyplinę nieszlachetną. Ostatecznie ze względu na złe warunki atmosferyczne zawody z kategorii sportów wodnych nie odbyły się. Turniej z krykieta także się nie odbył, lecz w tym przypadku z powodu braku chętnych.

• Ceremonia otwarcia
Pierwsze nowożytne igrzyska olimpijskie oficjalnie zostały otwarte 6 kwietnia 1869 roku o godzinie 15.00. W kościołach katolickich i prawosławnych był to Poniedziałek Wielkanocny, a także rocznica ogłoszenia przez Grecję niepodległości. Na stadionie zebrało się 80 tysięcy widzów, a wśród nich znaleźli się król Jerzy I z żoną Olgą i synami. W paradzie udział wzięli przybyli z poszczególnych krajów sportowcy. Oficjalne otwarcie zostało wykonane przez króla, po przemówieniu Konstantego. Po tym osiem zespołów odegrało hymn olimpijski, który skomponował Spiridon Samars, a słowa Kostis Palams. Inne elementy otwarcia igrzysk wprowadzone zostały dopiero w późniejszym czasie. Pierwsza przysięga sportowców miała miejsce w 1920, ogień olimpijski zapłonął pierwszy raz osiem lat później w Amsterdamie, natomiast w Monachium sędziowie po raz pierwszy złożyli przysięgę.

• Uczestnicy
W zawodach olimpijskich mogli brać udział tylko i wyłącznie sportowcy amatorzy. Nie dotyczyło to szermierki, w której rywalizowali zawodowcy. Decyzja ta zastała podjęta w trakcie żywej dyskusji podczas kongresu olimpijskiego w 1894 roku. Rozpatrywano, gdzie znajduje się granica pomiędzy amatorskim, a zawodowym uprawianiem sportu. Pierre de Coubertin był wielkim obrońcą zasady o amatorstwie podczas igrzysk. Wykluczała ona osoby, który utrzymywały się ze sportu, zaliczali się do tego nauczyciele wychowania fizycznego, którzy za swoją pracę otrzymywali wynagrodzenie. Ograniczenie to wynikało z pojmowania sportu we Francji w tamtym okresie. Rozróżniano tam pedagogiczną, kształcącą rolę sportu i możliwość zarobkową. Zasada amatorstwa, za którą był Coubertin, bardzo często była kwestionowana i spotykała się z licznymi sprzeciwami.
Kobiety nie mogły brać udziały w pierwszych igrzyskach. Tak jak w przypadku amatorów, Coubertin był zdecydowanym przeciwnikiem uczestnictwa płci żeńskiej w zawodach. W proteście wobec dyskryminacji Greczynka Stamata Rewiti przebiegła niemal całą trasę maratonu dzień po oficjalnym biegu mężczyzn. Zajęło jej to około pięciu i pół godziny, jednak kiedy finiszowała, nie została wpuszczona na stadion. Historycy twierdzą, iż kobieta wysł