Roman Dmowski
Zamień czytanie na oglądanie!
i ucz się szybciej!
Roman Dmowski był… no właśnie, kim? Osoby, które nie uczyły się o nim na lekcjach historii w szkole niewiedzą nawet o istnieniu takiej osoby, a starsi pamiętają często jako „Kolejną osobę, o której musieli się uczyć na sprawdzian”. Pomimo takich przekonań Roman Dmowski jest bardzo interesującą postacią historyczną i osoba ciekawa historii, szczególnie I wojny światowej, czasów przed nią i dwudziestolecia międzywojennego w kraju polskiemu wie o tym człowieku bardzo dużo.
Roman Stanisław Dmowski (bo tak brzmi jego pełne imię i nazwisko) urodził się we wsi Kamionek pod Warszawą (to miejsce obecnie znajduje się w dzielnicy Warszawy Praga-Południe) w 1864 roku. Pochodził on z biednej, szlacheckiej rodziny. Dmowski i jego bliscy byli herbu Pobóg.
Rodzicami Romana Dmowskiego byli Józefa (około 1833-1914), która pochodziła z Lenarskich (niewielkiej rodziny szlachty mazowieckiej, która w XVIII wieku utraciła ten temat, przez zajęcie się garbarstwem) oraz Walenty Dmowski (około 1814-1884), który pracował jako robotnik brukarski na Pradze, a później właścicielem niedużej firmy zajmującej się brukarstwem. Prawdopodobnie był dzierżawcą jezior Skaryszewskiego. Ojcem Walentego, czyli dziadkiem Romana był Kazimierz Dmowski, zamieszkały pod Warszawą objął posadę wójta gminy Kamion (teraźniejszy Kamionek). Dziadek Romana Dmowskiego brał udział w Powstaniu Kościuszkowskim. Możliwe, że ojcem Kazimierza, czyli dziadkiem Walentego i pradziadkiem Romana był mężczyzna zwany Erazm.
Dmowski miał liczne rodzeństwo. Łącznie w tej rodzinie urodziło się siedmioro dzieci. Dwoje z nich zmarło w wieku niemowlęcym i nieznane są ich imiona. Roman miał jednak jeszcze dwóch braci: Juliana (zmarłego około 1918 roku) i Wacława (około 1858-1936) oraz dwie siostry Jadwigę i Marię (urodzona około 1866 roku, zmarła około 1884 roku).
Jako dziecko Roman Dmowski zachorował na wiele chorób, jednak nie zniszczyły one tego człowieka i był on gotowy stanąć przed zadaniami w przyszłości, które sprawiły, że jest teraz znaną postacią historyczną. Nie są znane szczegółowe informacje na temat wczesnego dzieciństwa tego człowieka, ale prawdopodobnie był zdolnym dzieckiem i już w wieku pięciu lat czytał pierwsze książki. Niestety Dmowski nie przejmował się nauką (pomimo namawiań ojca) i cztery lata podrząd powtarzał klasę trzecią. Wiadomo także, że uczęszczał on od 1875 roku do III Gimnazjum w Warszawie. Jako patriota Dmowski ujawnił się już w 1881 roku, kiedy jako 17-latek założył tajną, uczniowską organizację, zwaną „Strażnica”. Głównym zadaniem tej grupy był sprzeciw przeciw rusyfikacji ze strony zaborcy, którym była Rosji (od nazwy tego państwa wzięło się pojęcie rusyfikację, które oznaczało i oznacza powolne narzucanie swojej kultury, religii i języka obywatelom innego narody, w tym wypadku Polsce). „Strażnica” wyrażała swój sprzeciw poprzez samokształcenie się z historii geografii, literatury polskiej i języka polskiego. W ostatnich latach uczęszczania do gimnazjum zaczął zajmować się twórczością piśmienniczą, i tworzył wiersze satyryczne. Takim wierszem jest wiersz podtytułem „Dziesięć Przykazań”. Roman bardzo mocno sprzeciwiał się polityce rusyfikacji, która była prowadzona przez carat. Dmowski jako młody człowiek, żeby zarobić na własne utrzymanie, zaczął udzielać korepetycji. Działalność patriotyczna Dmowskiego nie zakończyła się jednak w gimnazjum.
We wrześniu roku 1886 Roman Stanisław Dmowski zaczął uczęszczać na Uniwersytet Warszawski na wydziale fizyczno-matematycznym (sekcja nauk przyrodniczych). Jako student w 1889 roku wstąpił do „Zetu”- Związku Młodzieży Polskiej oraz Ligi Polskiej. Dmowski pokazał się tam jako bardzo aktywny i pełen inicjatyw członek. W tym czasie Roman zaczął przejawiać poglądy antysemickie, ale nie była to obsesja, która pojawiała się w ostatnich jego latach życia i planach niepodległościowych. Należąc do Zetu stwierdził, że Polacy powinni walczyć o niepodległość, nie z pomocą innych narodów tylko samodzielnie. Rok później (rok 1890) rozpoczęła się jego współpraca z tygodnikiem podtytułem „Głos”. Działalność z tym czasopismem przyczyniła się do rozwoju jego poglądów w kwestii spraw narodowych. Dmowski wziął czynny udział w obchodach z okazji100. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Zorganizował na tę uroczystość wielką, patriotyczną manifestację w Warszawie. Dmowski do stolicy Francji dojechał na jesieni roku 1891. W latach 1891-1892 studiował w Paryżu, tam uzyskał dyplom i tytuł „kandydata nauk przyrodniczych”. Przekraczając granice 12 sierpnia 1892 roku został aresztowany przez policję rosyjską i oskarżony o udział we wspomnianej już manifestacji. Za to przewinienie został zamknięty w warszawskiej cytadeli. 3 stycznia 1893 roku po wpłaceniu kaucji został wypuszczony. Pomimo nadzoru ze strony rosyjskiej policji udało mu się w kwietniu 1893 roku przekształcić, wspólnie z Zygmuntem Balickim i Janem Ludwikiem Popławskim, Ligę Polską na Ligę Narodową, a trzej wymienieni wyżej mężczyźni byli współzałożycielami tej Ligi. Dmowski głosił, że wytrwała praca narodowa jest koniecznością i trzeba opierać się na nielegalnych środkach działania. Przez następne siedem miesięcy stał na czele Komitetu Centralnego. W tym czasie została napisana i wydana broszura „Nasz Patriotyzm”, w tekście w niej zawartym Dmowski przedstawił program nowej organizacji, w którym akcentował nadrzędność interesu narodowego wobec podziałów dzielnicowych i klasowych. Dmowski jednak niedługo funkcjonował w ten sposób w Lidze, ponieważ władze rosyjskie zmusiły go do opuszczenia Warszawy i ogólnie całego zaboru rosyjskiego, i legalnie powrócić w granice tego zaboru mógł dopiero po pięciu latach. Z Mitawy gdzie przebywał bardzo często zaglądał do Wilna. To właśnie we Wilnie zawarł znajomość z Józefem Piłsudskim. W późniejszym czasie udał się nielegalnie do Lwowa i tam od 1895 roku razem z Janem Ludwikiem Popławskim redagował i wydawał „Przegląd Wszechpolski”- teoretyczny organ Narodowej Demokracji. W roku 1896 Roman Dmowski utworzył Stronnictwo Narodowo – Demokratyczne (które działało bez wyjątku, we wszystkich trzech zaborach) oraz opracował program działania tego ugrupowania.
W trakcie wojny rosyjsko-japońskiej, w której udział brało około ćwierć miliona Polaków (250 tysięcy Polaków), której przyczyną wybuchu było odmówienie przez Cesarstwo Rosyjskie propozycji Japonii w sprawie podziału stref wpływów na Dalekim Wschodzie (Japonia – Korea, Rosja – Mandżuria), czego skutkiem było zerwanie przez nią stosunków dyplomatycznych 6 lutego 1904 roku, Roman Dmowski podjął działania, które miały na celu uniemożliwienie realizacji planów PPS (Polskiej Partii Socjalistycznej), które dotyczyły wywołania powstania w Królestwie Polskim z pomocą między innymi naczelnego dowództwa armii i rządu japońskiego. Z takimi zamiarami Dmowski przybył do Tokio w maju 1904 roku (było to około dwa miesiące wcześniej niż przybyli tam reprezentanci Polskiej Partii Socjalistycznej Tytus Filipowicz i Józef Piłsudski) i przekazał tamtejszym najważniejszym osobą politycznym materiały, w których przekonywał o tym, że wsparcie powstania przeciw Rosji na ziemiach polskich, nie będzie korzystne dla Japonii, a tylko pogorszy sprawę Polaków, ponieważ powstanie zostanie w końcu obalone i carat nałoży na nich kolejne zakazy i jeszcze gorsze warunki życia dla Polek i Polaków. Dmowski występował przeciwko rewolucji, ponieważ był przeciwny temu, a wręcz ruch rewolucyjny uważał za szkodliwy dla sprawy polskiej i jedności narodowej. Podczas rewolucji w Rosji Ro
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!