Stanisław Szczęsny PotockiJuż data jego urodzenia jest kwestią sporną. Niektórzy historycy przyjęli rok 1751. Pada tu również rok 1752, który pojawia się na napisie na trumnie Potockiego. Sama jego tożsamość również zmieniała się z biegiem czasu. Urodził się jako Stanisław Potocki, następnie stał się Stanisławem Szczęsnym, by ostatecznie skończyć jako Szczęsny. Posługiwał się tytułem hrabiowskim, choć ten tytuł nigdy nie został mu przyznany.Jego ojcem był Franciszek Salezy Potocki, w tym czasie najbogatszy magnat i mecenas sztuki. Jego matką była zaś Anna Elżbieta Potocka, wojewodzianka poznańska. Stanisław miał również cztery siostry: jedną starszą (Annę) i trzy młodsze: Antoninę, Pelagię i Ludwikę.Pierwsze nauki pobierał w rodzinnym Krystynopolu pod kierunkiem swojej matki. Leon Potocki pisze w swoich wspomnieniach, że Szczęsny został oddany na wychowanie Pelagii Potockiej, żonie kasztelana lwowskiego, Józefa. W przeciwieństwie do innych dzieci magnackich nigdy nie trafił do żadnej szkoły czy kolegium jezuickiego lub pijarskiego. Jednakże nie wyszło mu to na dobre. Jak pisał, sami rodzice dawali mu „sposób edukacyi ostry”, a Hugon Kołłątaj, powołując się na świadków, mówi, że Potocki z lekcji u rodziców przeważnie wychodził pobity lub połajany. Jego nauczyciel zainteresował go polonistyką i stylistyką. Stanisław pisał wszystko tak, jak się wymawia (a więc kierował się fonetyką), a po francusku nawet tak nie był w stanie sobie poradzić. W języku francuskim prawdopodobnie umiał się dogadać z trudem. Uczył się tego, co wówczas uważano za ważne, to jest gramatyki, retoryki i poetyki. Czy cokolwiek czytał – nie wiadomo, choć biblioteka w Krystynopolu była bogato wyposażona. Wiadomo jednak, że pisał wiersze.Wyniki jego edukacji były mierne, co irytowało jego nadzwyczaj ambitnych rodziców. Chcieli oni jednak, aby objął tron królewski, o objęcie którego starania jego ojca się nie powiodły. Pomimo tego nasiąkł dumą i pychą magnacką; nikt nie uświadomił mu, że jego poziom umysłowy wyklucza udany udział w życiu publicznym. J. Łojek twierdzi, że iloraz inteligencji Szczęsnego był poniżej liczby sto, a
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
więc ledwo przekraczał poziom niepełnosprawności intelektualnej w stopniu lekkim. Ponadto był słabego charakteru i nie potrafił samodzielnie podejmować decyzji. Był więc idealnym materiałem na stanie się marionetką w rękach Rosjan.Jako chłopiec został rotmistrzem, a wieku lat szesnastu – dzięki wstawiennictwu rosyjskiego posła, Nikołaja Repnina – został starostą bełskim. Już wtedy caryca Katarzyna zdawała sobie sprawę z nieudolności magnata i jego podatności na manipulację.Życie publicznePierwszą bardziej znaną inicjatywą Potockiego był projekt utworzenia majoratu z dóbr humańskich, który powoływałby 400 żołnierzy, mających bronić dóbr ukraińskich. Projekt ten został odrzucony. W 1781 roku starał się o zakupienie urzędu podskarbiego koronnego od Adama Ponińskiego. Na szczęście ten się nie zgodził.W latach 1782-88 był wojewodą ruskim i przez krótki okres współpracownikiem Augusta Poniatowskiego, lecz już w 1784 zaczął utożsamiać się ze środowiskiem prorosyjskim.W 1788 roku zrzekł się tytułu wojewody i zakupił tytuł generała artylerii konnej za 20 tysięcy dukatów. Wybrano go do Izby Poselskiej, lecz projekty jego reform (czyli ich braku) zostały odrzucone. W tym samym roku został wybrany posłem z województwa bracławskiego na Sejm Czteroletni. Tam ponownie usiłował zatrzymać wszelkie reformy i opowiadał się po stronie prorosyjskiej. W styczniu 1791 roku zniechęcił się do polityki i udał się do Wiednia, a następnie Paryża.Po uchwaleniu Konstytucji 3 Maja usiłował z Wiednia zawezwać Rosjan w celu obalenia reform. Następnie udał się do Petersburga, gdzie spotkał się z carycą Katarzyną i ogłosił zawiązanie konfederacji targowickiej. Po jej zwycięstwie umieszczono go w Komisji Edukacji Narodowej. Urażony krytyką ze strony prasy ostatecznie opuścił kraj. W Hamburgu doszły do niego wieści o karze śmierci, konfiskacie majątku (nie wykonanej), infamii, utracie godności i pozbawieniu wszystkich urzędów.Rzekomo Szczęsny w zamiary ekspansji Rosji nie wierzył, jednak po drugim rozbiorze wyjechał do tego państwa i na własne życzenie wstąpił do armii rosyjskiej, prosząc o uznanie go za Rosjanina. Zmarł 14 marca 1805 roku.
Dodaj komentarz jako pierwszy!