Władcy Polski.
Najważniejsze informacje w pigułce.
Podchodząc do sprawy od strony dynastii, sprawa władców polskich ma się następująco:
Pierwszą panującą dynastię w Polsce stanowili Piastowie, którzy swoje rządy sprawowali od około dziewięćsetnego roku, czyli od momentu powstania państwa polskiego, aż do 1370 roku.
Zakłada się, że Piastowie najpierw zdobyli Wielkopolskę, a następnie skierowali swe działanie na Kujawy, Mazowsze, Pomorze Wschodnie.
W czasach ich panowania nastąpiła chwilowa zmiana władcy, albowiem w latach 1291 -1306 władzę sprawowali Przemyślidowie. Natomiast w latach 1138 – 1320, w czasach gdy miejsce miało rozbicie dzielnicowe, władza nad polskimi ziemiami równocześnie należała do wielu książąt piastowskich, którzy pozostawali niezależni między sobą.
W kolejnych latach po panowaniu Piastów, ich miejsce zajęła dynastia Andegawenów, której dwaj monarchowie panowali od 1370 do 1399 roku.
Kolejną dynastią sprawującą władzę nad ziemiami polskimi była dynastia Jagiellonów, której panowanie przypadało na lata 1386- 1572.
W tym okresie, a dokładnie od zawarcia unii lubelskiej w 1569 roku, każdy koronowany król polski automatycznie z urzędu stawał się także władcą Litwy.
Od 1573 toku władcy polscy byli wybierani bez przestrzegania zasad sukcesji, a mianowicie w drodze wolnej elekcji. Styl ten trwał aż do upadku Rzeczypospolitej, a więc III rozbioru Polski w 1795 roku.
Konstytucje, kolejno z 1791 (Konstytucja 3 maja), z 1807 (Konstytucja Księstwa Warszawskiego”, jak i Konfederacja Generalna Królestwa Polskiego z 1812 roku przewidywały, aby ponownie na tronie zasiadła dynastia Wettynów. Po kongresie wiedeńskim, trwającym od września 1814 roku do czerwca 1815 roku, tytuł królów Polski przypadł w ręce cesarzy rosyjskich, wywodzących się z dynastii Romanów.
Niżej zaprezentowana lista przedstawia w sposób chronologiczny panujących książąt i królów Polski.
Dynastia Piastów:
Mieszko I – panujący w latach ok. 960-992,
Bolesław Chrobry – panujący w latach 967 – 1025, w 1025 został koronowany na 1 króla Polski,
Mieszko II – panujący w latach 1025- 1034,
Bezprym – panujący w latach 1031- 1032,
Kazimierz Odnowiciel – panujący w latach 1034 – 1058,
Bolesław Śmiały – panujący w latach 1058 – 1079, w 1076 został koronowany na 3 króla Polski,
Władysław Herman – panujący w latach 1079 – 1102,
Zbigniew – panujący w latach 1102 – 1107,
Bolesław Krzywousty – panujący w latach 1107 – 1138,
Władysław II Wygnaniec – panujący w latach 1138 – 1146,
Bolesław Kędzierzawy – panujący w latach 1146 – 1173,
Mieszko III Stary – panujący w od 1173 do 1177, jak i w 1191, 1195 i od 1199 do 1202 roku,
Kazimierz Sprawiedliwy – panujący w latach 1177 – 1194,
Przemysł II – panujący w latach 1290 – 1296, koronowany został w 1295 roku,
Władysław Łokietek – panujący w latach 1305 – 1333, koronowany został w 1320 roku,
Kazimierz Wielki – panujący w latach 1333 – 1370.
Dynastia Przemyślidów:
Wacław II – panujący w latach 1300 – 1305,
Wacław III – panujący w latach 1305 – 1306.
Dynastia Andegawenów:
Ludwik Węgierski – panujący w latach 1370 – 1382,
Jadwiga – panująca w latach 1383 – 1399.
Dynastia Jagiellonów:
Władysław II Jagieło – panujący w latach 1386 – 1434,
Władysław III Warneńczyk – panujący w latach 1434 – 1444,
Kazimierz IV Jagiellończyk – panujący w latach 1447 – 1492,
Jan I Olbracht – panujący w latach 1492 – 1501,
Aleksander – panujący w latach 1501 – 1506,
Zygmunt I Stary – panujący w latach 1507 – 1548,
Zygmunt II August – panujący w latach 1548 – 1572,
Królowie elekcyjni:
Henryk Walezy – panujący w latach 1573 – 1574,
Anna Jagiellonka – panująca w latach 1576 – 1596,
Stefan Batory – panujący w latach 1576 – 1586,
Dynastia Wazów:
Zygmunt III – panujący w latach 1587 – 1632,
Władysław IV – panujący w latach 1632 – 1648,
Jan Kazimierz – panujący w latach 1648 – 1672,
Królowie elekcyjni:
Michał Korybut Wiśniowiecki – panujący w latach 1669 – 1673,
Jan III Sobieski – panujący w latach 1674 – 1696,
Stanisław Leszczyński – panujący w latach 1704 – 1709, jak i w latach 1733- 1736,
Dynastia Wettynów:
August II Mocny – panujący w latach 1697 – 1706, jak i w latach 1709 – 1733,
August III – panujący w latach 1733 – 1763.
Król elekcyjny:
Stanisław August Poniatowski – panujący w latach 1764 – 1795 – ostatni król Polski.
Szczegółowe informacje o najważniejszych władcach Polskich (w kolejności chronologicznej).
Przed Mieszkiem I, który uznawany jest za pierwszego władcę Polski, który został potwierdzony przez źródła, istnieli wcześniejsi władcy.
Za rzeczywistych władców uznaje się tych wymienionych w kronice Galla Anonima, byli to:
Popiel – w relacji Galla Anonima ukazuje się on jako władca panujący w Gnieźnie.
Siemowit – książę Polan władający w IX wieku. Według relacji Galla Anonima był synem Piasta, a władzę objął po obaleniu Popiela.
Lestek – uznawany za drugiego księcia Polan. Był synem Siemowita.
Siemomysł – uznawany za trzeciego księcia Polan, Był synem Lestka, wnukiem Siemowita, jak i ojcem Mieszka I.
Mieszko I – uznawany za czwartego księcia Polan pochodzącego z dynastii Piastów. Był pierwszym chrześcijańskim władcą Wielkopolski. Za przybliżoną datę jego urodzin uznaje się 935 rok. Władzę przejął po ojcu – Siemomyśle – w latach pięćdziesiątych X wieku. W walkach ze związkiem słowiańskich plemion stracił brata. W 965 roku za żonę pojął czeską księżniczkę Dobrawę, która uznawana jest za osobę, która przekonała Mieszka I do przyjęcia chrztu w 966 roku. Owocami z tego związku byli: Bolesław I Chrobry, jak i Sygryda Storrada.
Uznaje się, że na początku swojego panowania udało mu się podbić Pomorze, jak i Mazowsze. Zwyciężył w walce pod Cedynią w 972 roku. W okolicach 979 roku poślubił Odę Dytrykówną. Owocami z tego związku byli: Mieszko Mieszkowic, Świętopełk Mieszkowic, jak i Lambert Mieszkowic.
Uznawany był za sprawnego polityka i inteligentnego wodza.
Bolesław Chrobry – potomek Mieszka I i Dobrawy. Z dynastii Piastów. Uznawany za pierwszego koronowanego króla Polski. W 1000 roku za jego sprawą zorganizowany został zjazd gnieźnieński. Dokonał podboju znaczących ziem na korzyść Polski. Uznawany za jednego z najbardziej wojowniczych monarchów, jak i świetnego stratega. Prowadził wieloletnie konflikty z wieloma sąsiadami. Kraj za jego władzy wzbogacał się poprzez podboje i grabieże. Przydomek „Chrobry” został mu nadany już po śmierci, czasami określany bywa także jako „Wielki”. Nie znajduje się wiele zmianek na temat jego żon. Wiadomo, że miał je cztery. Dzieci natomiast miał siedmioro, z czego władzę po ojcu przejął Mieszko II Lambert.
Mieszko II – był drugim koronowanym władcą Polski pochodzącym z dynastii Piastów. Syn Bolesława Chrobrego. Ożenił się z Rychezą, z którą miał troje dzieci: Kazimierza I Odnowiciela, Gertrudę i nieznaną z imienia córkę. Razem z żoną i ojcem koronował się 1025 roku. W 1031 roku został przepędzony przez dwóch swoich braci: Ottona i Bezpryma. Już w 1032 roku odzyskał władzę, jednak musiał ją podzielić pomiędzy sobą, jak i swoim bratem Ottonem.
Bezprym – pierworodny syn Bolesława Chrobrego z dynastii Piastów. Przejął władzy po zbrojnym najeździe na Polskę razem z bratem Ottonem. Zginął niespełna rok później zabity przez jednego z własnych dworzan.
Kazimierz I Odnowiciel – syn Mieszka II Lamberta i Rychezy. Książę z dynastii Piastów. W okresie, gdy przejął władzę, kraj był w głębokim kryzysie. Niedługo po objęciu władzy, bo już w 1037 roku, został zmuszony do pozostawienia tronu i opuszczenia kraju. Jego działania po ucieczce miały na celu zjednoczenie na nowo ziem Polskich. Za jego sprawą stolica książęca została przeniesiona do Krakowa. W 1047 odniósł decyduje zwycięstwo, które pomogło mu na ustabilizowanie pozycji kraju. Poślubił Marię Dobroniegą, z którą doczekał się piątki dzieci: Bolesława II Szczodrego, Władysława Hermana, Mieszka, Świętosławy Swatawy, jak i Otta.
Bolesław Śmiały (Szczodry) – pierworodny syn Kazimierza Odnowiciela. Był trzecim koronowanym władcą Polski z dynastii Piastów. Tytuł królewski otrzymał z rąk papieża Grzegorza VII. Za czasów jego panowania trwały wieczne konflikty. Zajął Kijów. W 1079 roku został wygnany z kraju. Zdecydował się
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
na ucieczkę na Węgry, gdzie niedługo potem został zamordowany. Ożenił się z Wyszesławą Siatosławówną, z którą miał syna Mieszka Bolesławowica.
Władysław I Herman – syn Kazimierza Odnowiciela, książę Piastów. Uzyskał władzę po wygnaniu starszego brata – Bolesława Śmiałego. Uznawany za niekompetentnego władcę, który podzielił kraj pomiędzy swoich synów. 3 razy był żonaty: z Przecławą, z Judytą czeską, jak i z Judytą Marią Salicką. Doczekał się 5 dzieci: Zbigniewa, Bolesława III Krzywoustego, Agnieszki i 2 nieznanych córek.
Zbigniew – pierworodny syn Władysława Hermana, książę Wielkopolski. Na równi z Bolesławem rządził północną częścią królestwa. Podczas bratobójczej wojny w latach 1102-1107 został pokonany i zmuszony udać się wygnanie.
Bolesław Krzywousty – syn Władysława I Hermana, książę Polski z dynastii Piastów. W 1102 roku uzyskał terytorium we władanie: Małopolskę i Śląsk. W następnych latach rozciągnął swoje panowanie na Pomorze Gdańskie, jak i Zachodnie. Ustanowił zasady dziedziczenia. Był żony dwukrotnie, ze: Zbysławą, jak i z Salomeą. Doczekał się czternaściorga dzieci, z czego jego syn Władysław II Wygnaniec został jego następcą.
Władysław II Wygnaniec – syn Bolesława Krzywoustego, książę Polski. Jako najstarszy syn otrzymał we władanie terytorium obejmujące: Małopolskę, część wschodnią Wielkopolski, Kujawy, Śląsk, jak i Pomorze. Pokonany uciekł z kraju. Ożenił się z Agnieszką Babenberg, z którą doczekał się czworga dzieci: Bolesława I Wysokiego, Mieszka I Plątonogiego, Ryksy Śląskiej, jak i Konrada Laskonogiego.
Wacław II – kolejny król Polski z dynastii Przemyślidów. Był także królem Czech. Władzę uzyskał młodo, bo już w wieku 8 lat. Od tego momentu krajem, w jego imieniu, rządził regent, a następnie matka. Władzę uzyskał w 1285 roku, a koronowany został niespełna 2 lata później. Na króla Polski koronował się w katedrze gnieźnieńskiej w 1300 roku. Objął większą część kraju osłabionego rozbiciem dzielnicowym pod swoją władzę. Zmarł na gruźlicę w 1305 roku. Dwukrotnie żonaty: z Gutą won Habsburg, jak i z Ryksą Elżbietą. Miał 13 dzieci, z czego władze po nim objął Wacław III.
Władysław Łokietek – z dynastii Piastów. Książę i król Polski, syn Kazimierza I kujawskiego. We władanie objął Sieradz, Wielkopolskę, Kujawy brzeskie, jak i Dobrzyń. Został pokonany i wygnany w 1299 roku przez Wacława II, jednak powrócił w 1304 roku, na nowo jednocząc odebrane wcześniej prowincje. Swoją pozycję wzmocnił dzięki koronacji z 1320 roku. Swoje ostatnie lata spędził na prowadzeniu wojen z Zakonem Krzyżackim, nieudolnie. Brał udział w bitwie pod Płowicami. Ożenił się z Jadwigą Bolesławówną, która zawsze niosła mu potrzebne wsparcie. Razem doczekali się szóstki dzieci: Kunegundy, Stefana, Władysława, Elżbiety, Kazimierza III Wielkiego, jak i Jadwigi.
Kazimierz III Wielki – syn Władysława Łokietka, król Polski z dynastii Piastów. Ciężko chorował w swoich młodzieńczych latach. Koronowany w 1333 roku. Za swoich rządów wzbogacił i wzmocnił państwo. Kodyfikował prawo, ufundował uniwersytet w Krakowie, za jego działania powstało powiedzenie, ze „zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną”. Był żonaty z: Aldoną Anną Giedyminówną; z którą doczekał się córek Elżbiety i Kunegundy, z Adelajdą Heską, z Krystyną Rokiczaną i z Jadwigą Żagańską, z którą doczekał się córek: Anny, Kunegundy i Jadwigi.
Ludwik Węgierski (Andegaweński, Ludwik Wielki) – syn Karola Roberta oraz Elżbiety Łokietkowej. Król Węgier i Polski. Jeden z najwaleczniejszych królów, prowadził długie kampanie. Ważną rolę w jego życiu odegrała matka, która od początku zadbała o jego wszechstronne wykształcenie. Także za jej słowem Ludwik odziedziczył koronę. Był żonaty z Małgorzatą Luksemburską, jak i z Elżbietą Bośniaczką. Doczekał się 3 córek: Katarzyny Andegaweńskiej, Marii Andegaweńskiej, jak i Jadwigi Andegaweńskiej, która odziedziczyła po nim tron.
Jadwiga Andegaweńska – pierwsza w historii Polski kobieta koronowana na króla. Pochodziła z dynastii andegaweńskiej. Córka Ludwika Węgierskiego. Przyczyniła się do powstania uniwersytetu w Krakowie. Wyszła za mąż za Władysława II Jagiełłę, z którym miała córkę Elżbietę Bonifację.
Władysław II Jagiełło – mąż Jadwigi Andegaweńskiej. Wielki książę litewski i król Polski. Założył dynastię Jagiellonów. Syn Olgierda z Giedyminowiczów. W wyniku ślubu z polską królową przyjął chrzest i rozpoczął chrystianizację Litwy, aby złączyć oba państwa. W wyniku tych działań otrzymał koronę. Zwyciężył wojnę z Krzyżakami, łącznie z bitwą pod Grunwaldem. Po śmierci Jadwigi ożenił się jeszcze z: Anną Cylejską, Elżbietą Granowską, jak i z Zofią Holszańską. Doczekał się dzieci: Elżbiety Bonifacji, Jadwigi, Władysława III Warneńczyka i Kazimierza IV Jagiellończyka.
Władysław III Warneńczyk – pierworodny syn Władysława II Jagiełły. Król Polski od 1434 roku. Król Węgier od 1440 roku. Za jego panowania podpisano pokój brzeski. Zginął w bitwie z Turkami pod Warną. Władza po nim przypadła jego bratu.
Kazimierz IV Jagiellończyk – syn Władysława II Jagiełły. Król Polski, koronowany w 1447 roku. Prowadził, zwaną 30 – letnią, wojnę z zakonem krzyżackim. Zajął Malbork, Pomorze Gdańskie, ziemię chełmińską, jak i Warmię. Za czasów swojego panowania obejmował władztwem ogromny obszar, w skład którego wchodziły: Polska, Litwa, Czechy i Węgry. Jeden z najwybitniejszych Polskich królów. Ożenił się z Elżbietą Rakuszanką. Doczekał się trzynaściorga dzieci, w tym: Władysława II Jagiellończyka, Świętego Kazimierza, Jana I Olbrachta, Aleksandra Jagiellończyka, Zygmunta I Starego, Fryderyka Jagiellończyka.
Jan Olbracht – syn Kazimierza IV Jagiellończyka. Król Polski od 1492 roku. Zawarł unię polsko- litewską w Wilnie. Znacząco wzmocnił pozycję szlachty. Wydał przywileje piotrowskie.
Zygmunt I Stary – syn Kazimierza Jagiellończyka. Król Polski z dynastii Jagiellonów od 1506 roku. Dokonał odnowy zamku na Wawelu, którego wystrój, w części, przetrwał do dziś. Przyjął hołd lenny księcia Albrechta Hohenzollerna w 1525 roku. Ożenił się z: Barbarą Zapolyą, jak i z Boną Sforza. Doczekał się gromadki dzieci, w tym: Jana z Książąt Litewskich, Reginy Szafraniec, Katarzyny, Jadwigi, Anny, Izabeli Jagiellonki, Zygmunta II Augusta.
Zygmunt II August – syn Zygmunta I Starego. Król Polski, koronowany w 1530 roku. Zawarł unię lubelską w 1569 roku, która utrwaliła relację pomiędzy Wielkim Księstwem Litewskim a Koroną. Ostatni król z dynastii Jagiellonów. 3-krotnie żonaty, w tym z: Elżbietą Habsburżanką, Barbarą Radziwiłłówną i Katarzyną Habsburżanką.
Henryk Walezy – syn Henryka II Walezjusza. Pierwszy elekcyjny król Polski. Król Francji. Odmówił zaprzysiężenia artykułów henrykowskich. Jego rządy trwały jedynie pięć miesięcy.
Anna Jagiellonka – córka Zygmunta I Starego, żona Stefana Batorego. Król z dynastii Jagiellonów. Bezdzietna, po śmierci męża dopilnowała, aby tron Polski przypadł jej siostrzeńcowi – Zygmuntowi III Wazie.
Michał Korybut Wiśniowiecki – Elekcyjny król Polski od 1669 roku. Władał co najmniej 8 językami. Zaprzysiągł pacta conventa. Ożenił się z Eleonorą Habsburżanką.
Jan III Sobieski – wielki hetman koronny, król Polski od 1674 roku. Brał udział w walkach z Kozakami, w tym w wyprawie Zborowskiej. Podczas potopu szwedzkiego zdradził i przeszedł na stronę najeźdźcy. Otwarcie wystąpił przeciwko władzy poprzednika. Ożenił się z Marią Kazimierą, z którą miał gromadkę dzieci, w tym: Jakuba Ludwika, Teresę Teofilę, Adelajdę Ludwikę.
August II Mocny – elekcyjny król Polski, koronowany w 1687 roku. Musiał przymusowo abdykować w 1706 roku. Po kilku latach, a dokładnie w 1709 roku, powrócił na tron. Jego władza sprawiła, że Polska całkowicie uzależniła się od Rosji. Ożenił się z Krystyną Eberhardyną Hohenzollern, z którą doczekał się syna Augusta III Sasa. W rzeczywistości oddawał się licznym romansom, z czego prognozuje się, że mógł mieć nawet ponad 300 potomków.
Stanisław August Poniatowski – Ostatni, a zarazem elekcyjny król Polski od 1764 roku. Syn Stanisława Poniatowskiego. Miał romans z carycą Katarzyną Wielką. Za jego władzy doszło do rozbiorów Polski. Dążył do zmiany ustroju. Jego projekt zmiany był podstawą do stworzenia konstytucji 3 maja 1791 roku. Po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej stał się zakładnikiem. W 1795 roku podpisał akt abdykacji. Ożenił się z Elżbietą Grabowską, z którą doczekał się dzieci, w tym: Stanisława, Kazimierza i Izabelli.
Dodaj komentarz jako pierwszy!