Władysław Jagiełło
Władysław II Jagiełło.
Urodził się około 1362 roku jako jedno z wielu dzieci Olgierda, wielkiego księcia litewskiego z dynastii Giedyminowiczów i jego drugiej żony Julianny, która była córką wielkiego księcia twerskiego Aleksandra. Był wnukiem Giedymina, wielkiego księcia litewskiego, który założył dynastię Giedyminowiczów.
Zmarł 1 czerwca 1434 roku w Gródku.
Władysław II Jagiełło w latach 1377-1381, jak i 1382-1401 był wielkim księciem litewskim.
W 1386 roku ożenił się z Jadwigą Andegaweńską.
Król Polski od 4 marca 1386 roku do 1 czerwca 1434 roku.
Wielki książę litewski od 1382 roku do 1401 roku.
Władysław II Jagiełło założył dynastię Jagiellonów, jednocześnie był najdłużej panującym polskim monarchą.
Tron wielkoksiążęcy w Wilnie objął młodo, bo już w wieku około 15 lat, po śmierci ojca w 1377 roku
Na początku swojej władzy był wspierany przez swojego wuja Kiejstuta, z którym niedługo potem popadł w konflikt i pozbawił go wszelkiej władzy.
W 1385 roku w Krewie zawarł unię z Koroną Królestwa Polskiego, zobowiązując się przy tym do przyjęcia chrztu i doprowadzenia do chrystianizacji Litwy. W zamian za objęcie polskiego tronu musiał jeszcze poślubić polską królową Jadwigę. Już w następnym roku tron Polski był jego.
15 lat później, w 1401 roku zdecydował się na oddanie władzy na Litwie swojemu kuzynowi – księciu Witoldowi, jednocześnie wciąż zachowując tytuł najwyższego księcia Litwy.
W latach 1409-1411 prowadził wojnę z zakonem krzyżackim. Dowodził także w zwycięskiej bitwie pod Grunwaldem wojskami polsko- litewskimi. Zajął się także uregulowaniem stosunków pomiędzy Polską i Litwą a Krzyżakami za pomocą pokoju toruńskiego i melłeńskiego.
Ruch religijny w Czechach, ruch husytyzmów, zaproponował Jagielle tron, jednak ten odmówił jego objęcia. Dzięki licznym przywilejom szlacheckim udało mu się wywalczyć sukcesję polskiego tronu dla syna Władysława III Warneńczyka.
Początkowo, w momencie, gdy Władysław II Jagiełło obejmował państwo litewskie, obejmowało ono około 2 miliony mieszkańców i około 900 000 km².
W tym czasie społeczeństwo tego kraju było podzielone na cztery stany: mieszczaństwo, bojarstwo, włościaństwo, które było feudalnie niezależne od bojarstwa, jak i czeladź niewolna, która składała się z jeńców wojennych.
Mimo tego, że na Litwie istniało kilka rozwiniętych ośrodków miejskich, to mieszczaństwo nie miało tam zbyt wielkiej siły.
W momencie przejęcia władzy państwo było, pod względem administracyjnym, zorganizowane na podobieństwo ruskich księstw. Było podzielone na okręgi grodowe, które zarządzane były przez wyznaczonych namiestników.
Władzę dziedziczną, w formie patrymonialnej, sprawował ród Giedyminowiczów, a w chwili narodzin Władysława Jagiełły jego ojciec wraz z Kiejstutem sprawowali ją w formie dwuwładzy.
Przez wiele lat państwo litewskie nieustanie prowadziło wojny z księstwami ruskimi, zakonem krzyżackim czy Polską.
Tuż po śmierci ojca, w maju 1377 roku, Władysław II Jagiełło został bezpośrednio mianowany na wielkiego księcia litewskiego. W tym czasie znajdował się pod opieką Kiejstuta, Mężczyzna uznał jego zwierzchnictwo i uczestniczył i wspomagał go w utrzymywaniu i sprawowaniu władzy.
Po śmierci Olgierda, na Litwę w 1377 roku najechało wojsko węgiersko- polskie, któremu przewodniczył Ludwik Andegaweński. Mężczyzna zrobił to w odwecie za najazd Lubarta i Kiejstuta. Również państwo krzyżackie zaczęło wtrącać się w sprawy Litwy. Starszy, przyrodni brat Władysława Jagiełły, Andrzej Garbata, wystąpił przeciwko niemu zimą 1377/1378 roku. Garbata uciekł do Moskwy, gdzie podjął się ściągnięcia na Litwę najazdu Dymitra Dońskiego, który był wielkim księciem moskiewskim.
Za ten czyn młodszy brat usunął go z tronu połockiego. Jednocześnie chcąc polepszyć stosunki, Jagiełło doprowadził do zawarcia rozejmu z Węgrami, a następnie w 1379 roku z Zakonem Krzyżackim.
W kolejnych latach Jagiełło coraz bardziej uniezależniał się od wuja, jednocześnie pobierając rady od Skirgiełły. Cały czas dążył do prowadzenia niezależnej polityki. W 1380 roku doprowadził do zawarcia tajnego traktatu z Zakonem Krzyżackim w Dawidyszkach, który wymierzony był w jego wuja- Klejstuta. W owej umowie zobowiązał się do nie wspierania wuja w przypadku, jeśli jego ziemie najechałoby państwo krzyżackie.
Moskwa zaczęła rosnąć w siłę, więc król zdecydował się zawszeć sojusz z wodzem Złotej Ordy – Mamajem.
Wyprawa państwa mongolskiego przeciwko Dymitrowi Dońskiemu zakończyła się przegraną w bitwie na Kulikowym Polu. Władysław Jagiełło nie podjął udziału w tej wyprawie.
Kiejstut, który dowiedział się o tajnym spisku pomiędzy Jagiełłą a państwem krzyżackim, w październiku 1381 roku zajął największe miasto Litwy, Wilno. Doprowadził do obalenia Jagiełły i razem z jego matką i braćmi wziął ich do niewoli.
Kiejstut postawił mu warunek, zwróci mu wolność, jeśli Jagiełło zrzeknie się prawa do litewskiego tronu. Wtedy władza przeszłaby w ręce jego stryja i Witolda.
W momencie, gdy Kiejstut w 1382 roku wyruszył na wojnę z Zakonem Krzyżackim najeżdżając Prusy, Jagiełło podżegał mieszkańców Wilna do buntu i tym samym zajęcia miasta.
Jagielle szybko udało się odzyskać kontrolę i władzę w państwie.
W lipcu tego samego roku Jagiełło zawarł pokój z Krzyżakami, a miesiąc później pojmał Kiejstuta i Witolda, których osadził na wieży zamku w Krewie. Niedługo później wuj zmarł, a Witold zbiegł z niewoli i udał się do Zakonu prosząc wielkiego mistrza zakonu, Konrada Wallenroda, o jak najszybszą interwencję.
W powietrzu wisiała groźba wojny domowej, jednak sytuacja Jagiełły wciąż się polepszała.
Zmarł Ludwik Andegaweński, a Moskwa została pokonana przez chana Złotej Ordy, Tochtamysza.
1 listopada 1382 roku doszło do zawarcia rozejmu pomiędzy Jagiełłą a Zakonem, w ramach czego Krzyżacy dostali część Żmudzi.
Mimo wszystko Zakon wywierał presję na wciąż pogańską Litwę. Ze względu na tę sytuację w 1383 roku doszło do układu z Dymitrem Dońskim.
W lipcu doszło do wybuchu wojny z Zakonem Krzyżackim, która okazała się kłopotem dla młodego Witolda. Krzyżacy zamierzali osadzić syna Kiejstuta na tronie, jednak nie udało im się tego osiągnąć, zostali oni rozgromieni przez wojska Jagiełły. Po tej porażce Witold przeszedł na stronę monarchy i podjął się prowadzenia wojny z dotychczas sprzymierzonym Zakonem.
Siły Krzyżackie wciąż stanowiły zagrożenie dla Jagiełły, więc książę litewski zdecydował się na poszukiwania kolejnego potrzebnego mu sprzymierzeńca. Okazało się, że nie musiał szukać daleko, ponieważ w październiku na tronie Królestwa Polskiego zasiadała, niezamężna jeszcze, Jadwiga Andegaweńska.
Szlachta była zachwycona pomysłem powiązania Jagiełły z polską królową. Ten układ był dla nich o wiele korzystniejszy niż jej zaślubiny z Wilhelmem Habsburgiem, księciem austriackim z dynastii Habsburgów.
Nastąpiło polepszenie stosunków pomiędzy Polską a Litwą. 14 sierpnia 1385 roku Jagiełło wydał akt krewski, czyli oświadczył swoje zobowiązania przedślubne wobec Królestwa Polskiego. Jednym z nich było zawarcie unii personalnej pomiędzy Litwą a Koroną. Kolejnymi byli: chrystianizacja Litwy i poślubienie Jadwigi.
Już 2 lutego 1386 roku w Lublinie, Jagiełło na sejmie walnym, jednym z pierwszych, został wybrany na króla Polski.
Niecałe 14 dni później, 15 lutego 1386 roku, Jagiełło oficjalnie przyjął chrzest i imię Władysław.
Wybór imienia nie był przypadkowy, w XI wieku Święty Władysław był królem węgierskim, szczególnie cenionym i uznawanym przez andegaweńskich Węgrów, Piastów i poprzedników Jagiełły – Kazimierza Wielkiego, jak i Władysława Łokietka.
W 1387 roku zosta
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!