Choroba po angielsku

Angielski w zdrowiu i chorobie: co powiedzieć, by zostać dobrze zrozumianym?

W sytuacjach zdrowotnych liczą się jasność i uprzejmość. Angielski medyczny nie musi być trudny, jeśli opanujesz kilka kluczowych słów, bezpieczne wzorce zdań i typowe pytania w przychodni, u lekarza rodzinnego czy w aptece. Poniżej znajdziesz zwięzłe wyjaśnienia różnic leksykalnych, praktyczne zwroty z przykładami, mini-dialogi oraz wskazówki kulturowe, które ułatwią kontakt z personelem medycznym w krajach anglojęzycznych.

Illness, disease, sickness – kiedy którego słowa używać?

Angielski rozróżnia kilka bliskich pojęć:

• illness – stan chorobowy, ogólnie o byciu chorym; naturalne w języku codziennym i formalnym
• disease – konkretna jednostka chorobowa, termin medyczny (np. heart disease, Parkinson’s disease)
• sickness – potoczniej, także kontekst nudności (motion sickness, morning sickness); w BrE bywa używane w HR: sickness absence
• condition – długotrwały stan/choroba przewlekła (skin condition, chronic condition)
• disorder – zaburzenie funkcji (anxiety disorder, eating disorder)
• syndrome – zespół objawów (irritable bowel syndrome, Down syndrome)
• bug – potocznie, lekka infekcja wirusowa (stomach bug)

Jak grzecznie powiedzieć, że źle się czujesz?

Bezpieczne, uprzejme i naturalne formuły:

• I don’t feel well
• I feel a bit off
• I’m a little under the weather
• I’ve got a bad cold
• I feel dizzy / I feel nauseous
• My head hurts / I’ve got a headache

W brytyjskim angielskim be sick znaczy “wymiotować”, a sick bez kontekstu bywa odbierane dosadniej niż ill. Bezpieczniejszą opcją jest feel unwell lub feel sick w znaczeniu “mdli mnie” (szczególnie w BrE).

Które wzorce zdań najpewniej opiszą objawy?

Przy objawach działają cztery uniwersalne konstrukcje:

1. I feel + przymiotnik: I feel weak; I feel feverish
2. I’ve got + rzeczownik: I’ve got a sore throat; I’ve got chest pain
3. My + część ciała + hurts: My back hurts; My stomach hurts
4. I’m experiencing + objaw: I’m experiencing shortness of breath

Jak nazwać najczęstsze objawy po angielsku?

Poniższa tabela zestawia polskie objawy z naturalnymi ekwiwalentami i przykładowym zdaniem.

Jak opisać ból po angielsku precyzyjnie?

Precyzja pomaga lekarzowi. Połącz skalę, typ bólu i lokalizację:

• It’s a sharp, stabbing pain in my right side
• The pain is dull and constant in my lower back
• It comes and goes; it’s worse at night
• On a scale of one to ten, it’s about seven

Jakie pytania padają w gabinecie lekarskim?

Najczęstsze pytania i możliwe odpowiedzi:

• What brings you in today? – I’ve had a persistent cough
• How long have you had these symptoms? – Since Monday
• Do you have any allergies? – I’m allergic to penicillin
• Are you taking any medication? – I take blood pressure tablets
• Any chronic conditions? – I have type 2 diabetes
• Have you travelled recently? – I returned from Spain last week

Jak zgłosić nagły przypadek bez paniki?

Warto znać krótkie, konkretne frazy:

• I need urgent help; I’m having severe chest pain
• He’s unconscious and not breathing
• She’s bleeding heavily from the leg
• I think it’s an allergic reaction; there’s swelling
• There’s severe abdominal pain and vomiting

Przy przekazywaniu danych używaj pełnych, jasnych zdań: The address is…, The nearest entrance is…, There are stairs/elevator.

Co powiedzieć w aptece, by dostać właściwy lek?

Podstawowe słownictwo: over-the-counter medicine (lek bez recepty), prescription (recepta), dosage (dawkowanie), side effects (działania niepożądane), leaflet/patient information leaflet (ulotka), lozenges (pastylki), syrup (syrop), ointment (maść), drops (krople), inhaler (inhalator).

• Do you have anything for a sore throat?
• I need something for nasal congestion
• Is this safe with my blood pressure medication?
• How often should I take it? – Take one tablet every eight hours
• Should I take it with food or on an empty stomach?

Jak wyjaśnić temperaturę i jednostki?

W krajach anglojęzycznych spotkasz się z °C i °F. Naturalne formuły:

• My temperature is 38°C
• I have a high temperature
• It peaked at 102°F

Unikaj dosłownego I have 38 degrees of fever. Lepiej: I have a fever of 38°C lub My temperature is 38°C.

Jak rozmawiać o pracy i zwolnieniu lekarskim po angielsku?

W komunikacji z przełożonym i kadrami przydają się zwroty:

• I need to take sick leave today
• I’m calling in sick
• I was advised to rest for three days
• I’ll send a medical certificate once I get it
• Is sick pay available for this absence?

W Wielkiej Brytanii lekarz wystawia obecnie tzw. fit note (dawniej sick note), w USA częściej spotkasz określenie doctor’s note. W korespondencji formalnej trzymaj zwięzłość i rzeczowość.

Czy istnieją różnice UK/USA w słowach medycznych, które mogą zmylić?

Różnice regionalne, na które warto uważać:

• diarrhoea (BrE) vs diarrhea (AmE)
• chemist’s (BrE) vs pharmacy/drugstore (AmE)
• general practitioner, GP (BrE) vs family doctor/primary care physician (AmE)
• surgery (BrE: przychodnia GP) vs doctor’s office (AmE)
• period pain (BrE) vs menstrual cramps (AmE)

Jak opisać choroby przewlekłe i historię leczenia?

Przezroczyste wzorce pomagają uniknąć nieporozumień:

• I have hypertension; I’m on medication for it
• I was diagnosed with asthma in childhood
• There’s a family history of heart disease
• I’m currently undergoing physiotherapy
• I’m waiting for test results

Jak mówić o zdrowiu psychicznym z taktem?

Wrażliwe, ale potrzebne słowa:

• I’ve been feeling anxious/depressed
• I’m having panic attacks
• I’d like to discuss counselling/therapy options
• My sleep has been poor; I wake up during the night

W tej tematyce unikaj etykiet; stawiaj na opisy odczuć i funkcjonowania.

Jak przygotować się do wizyty – mały plan komunikacyjny?

Krótka lista kontrolna przed konsultacją po angielsku:

• Spisz objawy z czasem trwania (since/for) i nasileniem
• Przygotuj listę leków i alergii
• Ustal cel wizyty: diagnosis, prescription, referral
• Przećwicz jednozdaniowy opis problemu (30 sekund)

Jak poprosić o skierowanie, badania i wyjaśnienie wyników?

Precyzyjne prośby i pytania:

• Could I get a referral to a specialist?
• What tests do you recommend and why?
• When will the results be available?
• Could you explain the results in simple terms?
• What are the risks and benefits of this treatment?

Jak mówić o działaniach niepożądanych i interakcjach?

W aptece i u lekarza przydają się frazy:

• I’m concerned about possible side effects
• Are there any interactions with my current medication?
• I experienced drowsiness and dry mouth
• Should I avoid alcohol or driving?

Szybkie matryce zdań do natychmiastowego użycia

Te szablony wystarczą w większości sytuacji (wstaw swój objaw/część ciała/czas):

• For the last [czas] I’ve had [objaw] that gets worse when [okoliczność]
• [Część ciała] hurts, especially when I [czynność]
• I’m worried because [konkret: high temperature / persistent cough]
• I’d like advice on [ból/objaw] and possible treatment options
• These symptoms started [kiedy] after [zdarzenie/podróż]

Sprawny angielski w chorobie – esencja do zabrania

• Rozróżniaj illness (stan) i disease (jednostka); w potoczności występuje też sickness i bug
• Opisuj objawy prostymi wzorcami: I feel…, I’ve got…, My … hurts, I’m experiencing…
• Precyzuj ból: typ, nasilenie, lokalizacja, czas trwania
• W aptece padają słowa OTC, prescription, dosage, side effects; pytaj o częstotliwość i interakcje
• W pracy używaj call in sick, sick leave i neutralnego medical certificate
• Uważaj na różnice BrE/AmE w pisowni i słownictwie (diarrhoea/diarrhea, chemist’s/pharmacy)
• Temperatura: My temperature is…; unikaj dosłownych kalek z polskiego
• Kulturalnie proś o doprecyzowanie: Could you repeat that, please?

Pytania do przemyślenia:

• Jak opiszesz swoje dwa najczęstsze objawy, używając wzorców I feel… i I’ve got…?
• Które trzy różnice BrE/AmE są dla Ciebie najbardziej newralgiczne i jak je zapamiętasz?
• Jaki jednozdaniowy opis przygotujesz na wizytę, by w 30 sekund zarysować problem?