Concede

Co tak naprawdę znaczy „concede” i gdzie się go używa?

„Concede” to czasownik o formalnym, nierzadko prawnym i debatowym zabarwieniu. Obejmuje trzy główne sensy: 1) przyznać rację lub fakt (często niechętnie), 2) uznać przegraną lub oddać punkt/argument w sporze, 3) w sporcie – stracić bramkę, punkt lub dopuścić do stałego fragmentu gry na niekorzyść własnej drużyny. W każdym z tych pól semantycznych kluczowe jest poczucie ustępstwa: ktoś rezygnuje z oporu, akceptuje dowody lub uznaje czyjeś roszczenie.

Jak odróżnić „concede” od „admit” i „acknowledge”?

„Admit” jest neutralniejsze i częściej używane w codziennej mowie na oznaczenie prostego przyznania faktu („przyznać, że…”). „Acknowledge” akcentuje rozpoznanie czyjegoś statusu, prawa, wkładu („uznać czyjąś pracę/zasługę”). „Concede” wskazuje na ustępstwo po sporze lub presji argumentów – brzmi bardziej formalnie i konfliktowo. W debacie: „admit” to zgoda na fakt, „concede” to oddanie punktu przeciwnikowi; w negocjacjach „concede” to ustąpić z pozycji wyjściowej, zwykle w zamian za coś.

Jakie wzorce składniowe działają z „concede” najpewniej?

Najczęstsze schematy to: 1) concede + that‑clause (przyznać, że…), 2) concede + noun phrase (przyznać coś), 3) concede + sth + to + sb (przyznać coś komuś), 4) concede defeat/victory/point (uznać porażkę/zwycięstwo/punkt przeciwnika). W rejestrze sportowym brytyjskim: concede + goal/point/penalty/corner/free kick. W dyskusjach: concede the point/argument/ground. W prawie i negocjacjach: concede rights/claims/demands/territory.

Gdzie „concede” pojawia się w sporcie i co dokładnie oznacza?

W futbolu, rugby czy koszykówce oznacza „stracić” na niekorzyść drużyny: concede a goal/try/point/penalty/corner. Charakterystyczne jest ujęcie pasywne z perspektywy broniącego się zespołu. Zwróć uwagę na odmienne spojrzenie: w polszczyźnie mówimy „zespół X stracił gola”, w angielszczyźnie brytyjskiej naturalne jest „X conceded a goal”.

Jak „concede” działa w negocjacjach i prawie?

W negocjacjach „to concede” znaczy ustąpić w określonej kwestii, często w ramach wymiany ustępstw (trade‑off). W prawie: uznać roszczenie, przyznać prawo lub okoliczność. W formalnych pismach spotkasz konstrukcje typu „the defendant concedes the following facts” (pozwany przyznaje następujące fakty) albo „the state concedes standing” (państwo uznaje legitymację procesową).

Co znaczy „to concede the election” i czym jest „concession speech”?

W polityce USA i krajów anglosaskich przegrany kandydat „concedes the election” – uznaje wynik i gratuluje rywalowi, często w publicznym wystąpieniu zwanym „concession speech”. Wypowiedź ma rangę normy demokratycznej: potwierdza legitymizację zwycięzcy i kończy spór. To użycie silnie utrwaliło formalny, publiczny charakter czasownika.

Czy „concede” jest równie częste w mowie potocznej jak „admit”?

Nie. „Concede” jest wyraźnie rzadsze i formalniejsze w rejestrze potocznym. Częściej usłyszysz je w mediach, analizach meczowych, debatach, materiałach prawniczych niż w codziennej rozmowie. Jeśli chcesz brzmieć naturalnie w prostych wyznaniach typu „przyznaję, że to trudne”, wybór „admit” będzie zwykle lepszy.

Kolokacje i szablony zdań, które przyspieszą płynność

Poniższa tabela zbiera najczęstsze kolokacje i szkielety zdań z krótkim tłumaczeniem sensu. Dzięki nim szybciej zbudujesz naturalne wypowiedzi bez kalki z polskiego.

Jak mówić „przyznaję, ale…” po angielsku bez potknięć?

Do kontrolowanego ustępstwa użyj formuł: „I concede that X, but Y…”, „I concede X to an extent, however…”, „I concede X on condition that…”. To klasyczne strategie w debacie: oddajesz mniejszą sprawę, by wzmocnić tezę główną.

Czy „concede” ma konotację niechęci?

Najczęściej tak. Zdanie z „concede” zazwyczaj implikuje napięcie, wcześniejszy spór lub presję dowodów. Dlatego brzmi bardziej dyplomatycznie lub prawniczo niż „admit”. Jeśli chcesz neutralnie wyrazić zgodę na fakt bez odcienia walki, zwykle lepsze będzie „admit” lub „agree”.

Najczęstsze błędy Polaków i jak ich uniknąć

Polscy użytkownicy angielszczyzny popełniają powtarzalne błędy związane z kalką i fałszywymi przyjaciółmi. Poniżej lista pułapek z gotowymi korektami.

Czy „concede” = „koncesja” lub „koncesjonować”?

Nie. „Koncesja” (pozwolenie administracyjne) to „concession” tylko w znaczeniu „ustępstwo” albo „concession (license)” w kontekście prawa do eksploatacji, ale „to concession” nie istnieje. Czasownik „to grant a concession” znaczy „udzielić koncesji/ustępstwa”, a nie „concede”.

Dlaczego „conceed” to błąd?

Poprawna pisownia to „concede” (‑cede, nie ‑ceed). Podobny wzór mają „cede” (zrzec się) i „intercede” (wstawiać się). Końcówka ‑ceed występuje w „succeed”, „proceed”, „exceed”. Pomyłki często wynikają z mieszania tych rodzin wyrazów.

„Concede someone” czy „concede to someone”?

Po czasowniku stawiamy dopełnienie i „to” przed osobą: „concede the point to her”. Nie mówimy „concede her” w sensie „przyznać jej rację”. Możliwe jest „concede her request” (przyznać/uznać jej prośbę), ale wtedy osoba nie występuje po przyimku.

Czy można powiedzieć „He conceded me a discount”?

Lepiej „He conceded a discount to me” lub naturalniej negocjacyjnie: „He offered me a discount”, „He agreed to a discount”. „Concede” podkreśla fakt ustępstwa; w transakcjach, gdy nie chcesz brzmieć sztywno, wybierz „offer/agree to”.

Dlaczego „concede the goal to” brzmi dziwnie?

W sporcie zwykle nie dodajemy „to” przy bramce/akcji; naturalne jest „concede a goal” albo „concede a goal against [opponent]”. Konstrukcja „to” pojawia się z odbiorcą prawa/punktu, nie z samym zdarzeniem bramkowym.

Wymowa, rejestr, etymologia – szybki przewodnik

Wymowa: /kənˈsiːd/ (drugą sylabę wymawia się z długim „i”). Rejestr: neutralno‑formalny, częsty w dyskursie publicznym i tekstach analitycznych. Styl: zdystansowany, uprzejmy, dyplomatyczny, nierzadko negocjacyjny. Etymologia sięga łac. „concedere” – „ustępować, zezwalać, przyznawać”, co dobrze tłumaczy podskórne znaczenie rezygnacji z oporu.

Mapowanie synonimów: kiedy który wybrać?

Bliskie „concede” są: „admit” (przyznać fakt), „acknowledge” (uznać status/zasługę), „yield” (ustąpić, często metaforycznie: yield ground), „grant” (przyznać uprawnienie/zgodę), „allow” (przyznać możliwość, dopuścić argument), „accept” (zaakceptować). Wybór zależy od roli sporu: „concede” podkreśla presję i oddanie pola, „grant” – sprawczość i zgodę, „admit” – prostotę faktu, „acknowledge” – oficjalne uznanie.

Mini‑warsztat: przeformułuj naturalnie po angielsku

Zamiast kalek, użyj gotowych przekształceń. To szybkie wzorce, które pomagają mówić przekonująco i precyzyjnie.

Jak złagodzić przyznanie racji w prezentacji?

„I concede that [problem], yet [core claim] remains valid.” / „I concede [limited point]; nevertheless, [main point].” Takie zdania łączą eleganckie ustępstwo z utrzymaniem narracji.

Jak obronić tezę mimo przyznania błędu?

„I concede that mistakes were made; importantly, we have corrected them and improved X by 20%.” Połączenie przyznania z twardym wskaźnikiem (liczba, procent) odzyskuje zaufanie i kieruje uwagę na działanie naprawcze.

Jak uprzejmie oddać głos w dyskusji?

„I concede the floor to my colleague on this technical aspect.” To sformułowanie brzmi profesjonalnie w panelach eksperckich i spotkaniach.

Checklist eksperta: używaj precyzyjnie i przekonująco

Poniższe punkty porządkują najważniejsze wnioski i pomagają bezpiecznie operować słowem w pracy, nauce i debacie.

• „Concede” sygnalizuje ustępstwo po sporze lub presji – brzmi formalnie
• Trzy filary użycia: przyznanie faktu/racji, uznanie porażki, strata w sporcie
• Najpewniejsze schematy: that‑clause; noun phrase; sth to sb; defeat/point/ground
• W sporcie (BrE): concede a goal/penalty/corner/free kick; unikać zbędnego „to”
• Różnica z „admit/acknowledge”: „concede” = ustępstwo, „admit” = fakt, „acknowledge” = uznanie
• Unikaj kalek: nie myl z „grant” (przyznać uprawnienie) i „concession” (rzeczownik o wielu znaczeniach)
• Pisownia poprawna: concede (nie „conceed”); wymowa: /kənˈsiːd/
• W polityce: „concede the election”, „concession speech” – normy demokratyczne
• Strategia retoryczna: ograniczone przyznanie („I concede that…, but…”) wzmacnia wiarygodność

Pytania do przemyślenia

– W których momentach Twojej komunikacji zawodowej kontrolowane ustępstwo zwiększy perswazyjność przekazu?
– Jakie mierzalne fakty (liczby, wskaźniki) możesz połączyć z przyznaniem błędu, by odbudować zaufanie?
– Które kolokacje sportowe lub negocjacyjne warto dodać do Twojego aktywnego słownika jeszcze w tym tygodniu?