Czas Present Perfect sprawia trudności młodzieży od wielu lat, ale czym dokładnie jest ten czas i jak go używać w sposób dokładny i poprawny? Gdy słyszymy stwierdzenie, że jest to czas teraźniejszy, lecz jednocześnie związany trwale z przeszłością mamy ochotę złapać się za głowę i zostawić go na później. Lecz nie taki diabeł straszny jak go malują, w rzeczywistości jest to bardzo prosty czas, którego opanowanie nie jest takie trudne. Kluczem do tego jest zrozumienie, a nie bezmyślna nauka na pamięć. Właśnie tą problematykę spróbuję dzisiaj wyjaśnić. Gwarantuję, że większość z was zrozumie go w całości.Zacznijmy od budowy, bo bez niej nawet nie ruszymy. Rozpoczniemy od podmiotu, bo gdyby nie on, nie byłoby czynności, w zależności od niego, będzie się zmieniała forma operatora, ale to uzgodnimy później. Najważniejszym aspektem tego czasu jest operator, który, jak sama nazwa wskazuje, operuje całym czasem i jego znaczeniem. W Present Perfect będzie to 'have’ lub 'has’. Następnie dołączamy do operatora jego najszczerszego kompana, 3 formę czasownika, bo jak już wcześniej wspominaliśmy, jest to czas związany z przeszłością. I tak oto bardzo łatwym sposobem otrzymaliśmy prostą podstawową budowę: PODMIOT + HAS/HAVE + 3 FORMA.W pytaniach nastąpi jedynie mała zmiana zwana inwersją, jest to po prostu przeniesienie operatora na pierwsze miejsce w zdaniu czyli: HAS/HAVE+ PODMIOT+ 3 FORMA,nic więcej nie ulegnie modyfikacji. W przeczeniach nastąpi również malutka, łatwa do zapamiętania zmiana, bo do HAS lub HAVE dodamy 'not’. Możemy wtedy powiedzieć na przykład: I have not seen the movie yet. – Nie widziałam jeszcze tego filmu, lub I HAVEN’T seen the movie yet, skracając tym samym not i łącząc go z 'has’ lub 'have’. Przeczenie więc utworzymy w ten oto sposób: PODMIOT+ HAVEN’T/ HASN’T + 3 FORMA.Moglibyśmy już zacząć tworzenie pełnych zdań, gdyby nie kilka aspektów. Na początek zmiana formy 'have’ na 'has’ w zależności od podmiotu. Gdy mamy w podmiocie „ona”, „on” lub „ono” (she, he, it), operator będzie w formie has. W zdaniu wygląda to tak: She has won the lottery. (Ona wygrała na loterii; operator 'has’). My mom has won the lottery. (Moja mama wygrała na loterii. Ona, czyli moja mama).Ania has won the lottery. (Ania wygrała na loterii; Ona czyli Ania).The leaf has fallen. (Liść opadł, ale tylko jeden, więc 'has’).The leaves have fallen (opadły liście). W skrócie zapiszemy tak, że: HE, SHE, IT zawsze ma operator HAS, a: I, WE, YOU ,THEY zawsze posiada operator HAVE.Trzecia forma czasownika nie ma już tak prostej zasady jak operator, bo czasowniki dzielą się one na czasowniki regularne i nieregularne. Regularne tworzymy za pomocą:- dodania do czasownika końcówki „–ED”, gdy słowo kończy się na spółgłoskę, jak na przykład „patrzeć” – look – looked – looked, należeć – belong – belonged – belonged.- lub dodania końcówki „-D”, gdy słowo kończy się na samogłoskę, na przykład „podziwiać” – admire – admired – admired, „używać” – use – used – used. Czasowników nieregularnych, musimy się już nauczyć na pamięć, ponieważ nie kieruje nimi żadna zasada, na przykład:- „przychodzić” – come – came – come, – „zrobić” – do – did – done. Najlepiej uczyć się od razu wszystkich trzech form czasownika, bo przydadzą się one do innych czasów, które w przyszłości uda wam się poznać.
Na pewno nie zaszkodzi nam jeszcze kilka przykładów zdań, by dokładnie zauważyć budowę tego czasu: I have forgotten about her birthday (zapomniałem o jej urodzinach)She has forgotten about my birthday (ona zapomniała o moich urodzinach)I still haven’t found what I am looking for (nadal nie znalazłem tego, czego szukam)He still hasn’t found what he is looking for (nadal nie znalazł tego czego szuka) Have you seen the news? (widziałeś wiadomości?)Has he seen the news? (czy on widział wiadomości?)Znamy już całą budowę, więc czas na zastosowanie czasu Present Perfect. W większości przypadków używamy go do opisywania przeszłej czynności (bez podania kiedy miała ona miejsce), która ma wpływ na teraźniejszość. Ważna jest przyczyna i jej skutek, ale bez określania dokładnego czasu sytuacji. Interesują nas skutki w teraźniejszości, a nie sama czynność, na przykład: I’ve broken my leg (złamałem nogę w przeszłości, ale teraz odczuwam tego skutki – jest w gipsie).The mechanic has finally fixed my car so I can visit you now (mechanik naprawił wreszcie moje auto [w przeszłości], więc teraz mogę cię odwiedzić). Możemy również opisać stan, który trwa do chwili obecnej, lecz może się on zmienić w przyszłości: He has never been to Poland (on nigdy nie był w Polsce, więc nie wie jak w niej jest, ale może ją odwiedzić w każdej chwili)I have lived in this city since I was born (mieszkam w tym mieście od urodzenia, mogę to zmienić, ale póki co wciąż tam mieszkam). Gdy mówię o niezakończonym okresie: Używamy wtedy bardzo często określeń takich jak: this afternoon, tonight, this week, etc.Przykłady: You have to work faster. You have only visited ten people this morning (Musisz pracować szybciej, bo odwiedziłeś dzisiaj tylko 10 osób). -> „dzisiaj” się jeszcze nie skończyło, więc mogę odwiedzić jeszcze kilku)My daughter hasn’t visited her grandparents this month. (Moja córka nie odwiedziła swoich dziadków w tym miesiącu) -> miesiąc się jeszcze nie skończył, a więc może ich odwiedzić.Opisując doświadczenia osób jeszcze żyjących:My best friend has visited many countries in Europe. (Mój przyjaciel odwiedził wiele krajów w Europie.) -> jeszcze żyje, a więc może odwiedzić jeszcze więcej. He has practised many different sports. (On uprawiał wiele różnych sportów). -> wciąż żyje, więc może spróbować jeszcze więcej)Czas Present Perfect łączy się z wieloma charakterystycznymi słówkami. Dwa bardzo ważne z nich to 'for’ oraz 'since’. Obydwu używamy do określenia czynności, która rozpoczęła się w przeszłości i trwa aż do tego momentu. Z początku oba te określenia mogą się mylić, z czasem jednak stają się coraz łatwiejsze. Zacznijmy od ‘for’ – używamy go w momencie, gdy chcemy powiedzieć ile czasu minęło od chwili rozpoczęcia danej czynności. Na przykład:We have lived in this city for over ten years. (Mieszkamy w tym mieście od ponad 10 lat).We haven’t talked to each other for over a year. (Nie rozmawialiśmy ze sobą od ponad roku). I have had this car for a year. (Mam ten samochód od roku).’Since’ natomiast używamy, gdy wskazujemy na konkretny moment rozpoczęcia się czynności:I have worked with Maria since 2015. (Pracuję z Marią od 2015 roku),She has been a writer since high school times. (Ona jest pisarką od czasów licealnych).A więc 'for’ używamy, kiedy podajemy przedział czasu, a 'since’ – kiedy podajemy moment rozpoczęcia czynności. Tematyka 'never’ i 'ever’ nie jest już aż tak zawiła i problematyczna, chociaż na pierwszy rzut oka te określenia wydają się bardzo podobne, ich użycie jest całkowicie różne. 'Never’ tłumaczymy jako „nigdy”. Pozwala nam to słowo łączyć przeszłość z teraźniejszością. Używamy go, gdy chcemy powiedzieć, że coś nigdy nie miało miejsca w przeszłości i nie zmieniło się to w teraźniejszości:She has never visited France. (Nigdy nie była we Francji). I have never liked him. (Nigdy go nie lubiłam). UWAGA: We wzorcowym angielskim nie występuje podwójne zaprzeczenie. Po Polsku możemy ułożyć zdanie NIGDY NIE byłam we Francji, lecz w języku angielskim nie możemy powiedzieć 'I haven’t never been to France’. Jest to błędna forma. Zamiast tego, powie
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
emy: I have never been to France lub I haven’t been to France. 'Ever’ tłumaczymy jako ‘kiedykolwiek’. Używamy go jednak w pytaniach, najczęściej gdy interesują nas czyjeś doświadczenia: Have you ever seen a star? (Widziałeś kiedyś gwiazdę?)Has your girlfriend ever told you that she’d like to get married?(Czy twoja dziewczyna powiedziała ci kiedykolwiek, że chciałaby wyjść za mąż?) Poza omówionymi powyżej wyrażeniami charakterystycznymi dla czasu Present Perfect, warto także znać następujące: so far, already, yet, recently, just. Spróbujemy przyjrzeć się im wszystkim po kolei:’So far’ tłumaczymy ‘jako do tej pory, jak dotąd, póki co’. W zdaniach prezentuje się on w taki sposób: I have read three of his books so far. (Póki co przeczytałem trzy jego książki).So far they have solved six exercises. (Jak dotąd rozwiązali 6 zadań).How much money have you earned so far? (Ile pieniędzy zarobiłeś jak dotąd?). Kolejnym ważnym wyrażeniem jest 'already’. Tłumaczy się te słówko jako ‘już’. Może być jednak używane głównie w zdaniach twierdzących, a jest umiejscowione standardowo, pomiędzy operatorem, a 3 formą czasownika. W pytaniach zwykle spotkamy je na końcu.Have you finished your homework already? (Skończyłeś już pracę domową?) Tom has already done his exercise. (Tom już skończył swoje zadanie).I have already met Kasia. (Już kiedyś spotkałam Kasię).I have already wiped the floor. (Już wytarłem podłogę). Yet również tłumaczymy jako ‘już’, jednak występuje ono w takiej formie tylko i wyłącznie w pytania, a w przeczeniach tłumaczymy je jako ‘jeszcze’. Stawiamy go na końcu zadania, w stylu bardziej formalnym 'yet’ może pojawić się zaraz po słówku not: The conflict has not yet ended (Konflikt się jeszcze nie zakończył). Have you cleaned your room yet? (Posprzątałeś już swój pokój?).I haven’t finished yet (Jeszcze nie skończyłam). Następnie zajmiemy się 'recently’ lub 'lately’, gdyż są one synonimami. Oznaczają ‘ostatnio, ostatnimi czasy’.Have you seen my keys recently? (Widziałeś ostatnio moje kluczyki ?) My mother has visited me a few times lately. (Moja mama odwiedziła mnie ostatnio kilka razy). Ostatnim słówkiem, którego użycie sobie przybliżymy, będzie 'just’, tłumaczone jako ‘właśnie, dopiero co’, podobnie jak 'already’ wstawiamy je pomiędzy operatorem, a 3 formą czasownika, na przykład: I have just meet Kasia in the shopping centre. (Właśnie spotkałam Kasię w galerii.) I have just painted my wall .(Właśnie pomalowałam ścianę.) I’ve just had one coffee (Właśnie wypiłem jedną kawę.) Czas Present Perfect często jest mylony z czasem Past Simple. Spróbuję przybliżyć ten temat. Jak wiemy, czas Past Simple odnosi się do przeszłości, jest czasem przeszłym prostym, a Present Perfect odnosi się do przeszłości, lecz ma swoje dokończenie w teraźniejszości. Jak wcześniej przedstawiłam, odnosi się on bardziej do samego skutku, niż wykonanej czynności w przeszłości. Tak na przykład, gdy mówimy o doświadczeniach danej osoby, która żyje, powiemy: 'Leonardo DiCaprio has been in many movies’ (Leonardo Dicaprio był w wielu filmach; lecz wciąż żyje, więc może się ukazać w jeszcze większej liczbie). W momencie gdy mówimy o postaci historycznej, już po jej śmierci, powiemy np.: 'Krystyna Kołodziejczyk was in many movies’, czyli czas Past Simple, bo aktorka ta już zmarła, a więc nie wystąpi w większej liczbie filmów. Również jedną z większych różnic robi czas, w którym wykonujemy daną czynność. Na przykład w Past Simple skupimy się na starcie i zakończeniu danej czynności. Gdy koniec jej będzie dokładnie podany, powiemy: I lived here when I was little (Mieszkałem tu, gdy byłem mały). Jest to sytuacja zamknięta, zakończyła się ona, gdy się wyprowadziliśmy i od tamtego momentu mieszkamy gdzie indziej. Skupiamy się dokładnie na momencie zakończenia całej sytuacji. W Present Perfect czas nie jest najważniejszy. Ważniejsze są skutki danej czynności, na przykład, gdy mówimy o tym, że mieszkamy gdzieś wciąż od dzieciństwa, powiemy: I have lived here since I was born (żyje/mieszkam tu od urodzenia). Nie zmieniło się to, czynność z młodości trwa wciąż, do teraz.Na pewnym poziomie edukacji możesz się napotkać z sytuacją, gdy Present Perfect zostanie rozdzielony na Present Perfect Continuous i Present Perfect Simple. Nie powinieneś się przerażać, gdyż różnią się one niuansami.Present Perfect Simple jest to po prostu czas Present Perfect, więc zaliczają się do niego wszystkie wcześniej wymienione zasady użycia, jak i również budowa. Present Perfect Continuous jest natomiast połączeniem Present Perfect Simple i Present Continious w jedną przejrzystą całość. Ten czas charakteryzuje się opisywaniem czynności rozpoczętej w przeszłości, trwającej zazwyczaj nieprzerwanie do chwili obecnej lub gdy czynność właśnie się skończyła ale jej skutki są wciąż odczuwalne. Składa się on z podmiotu, operatora i dodatkowo, czego nie mieliśmy przy Present Perfect Simple, 3 formy 'be’, czyli been, a do czasownika, który nam pozostał nie możemy dodać 3 formy, gdyż została ona przeniesiona na 'be’, więc dodajemy -ing. Czyli zdanie twierdzące tworzymy w podany sposób:podmiot + have/has + been + czasownik z końcówką -ing. Pytania również jak w czasie Present Perfect Simple, tworzymy przez inwersję, czyli: operator trafia na pierwsze miejsce: have/has + podmiot + been + czasownik z końcówką -ing. Czas ten jest bardzo podobny budową, jak i użyciem do Present Perfect Simple. Wciąż używamy w nim słówek charakterystycznych takich jak 'yet’ czy 'already’. Wciąż używamy zasady, że have w he, she, it zmienia formę na has. W zdaniach wygląda on następująco: I’ve been learning English for nine years now. (Uczę się angielskiego już od dziewięciu lat).He’s been reading that book for ten hours. (On czyta tą książkę od dziesięciu godzin).How long have you been waiting for me? (Jak długo na mnie czekasz?)Have you been smoking? Because I can smell cigarettes (Czy ty paliłeś, bo czuję zapach papierosów)Z użyciem charakterystycznego dla tego czasu słownictwa, na przykład:We’ve been going to the cinema a lot lately (Ostatnio często chodziliśmy do kina).Katarzyna hasn’t been practising the piano recenly (Katarzyna nie ćwiczyła ostatnio gry na pianinie).Mam nadzieję, że przybliżyłam czas Present Perfect i jest on już dla was zrozumiały. Większa praktyka pozwoli na płynniejsze używanie lub rozpoznawanie tego czasu, bez dłuższego zastanowienia.Jest to czas, którego w polskim języku nie mamy, ponieważ tłumaczymy go różnie w zależności od podanego zdania. Czasem w teraźniejszości, kiedy indziej w przeszłości, gdyż 'I have just got up’ tłumaczymy jako 'Właśnie wstałem’, a zdanie 'I have broken my leg’ jako 'Złamałem nogę’, po polsku tłumaczone w czasie przeszłym. Jest to trochę zawiły czas, lecz z czasem coraz łatwiejszy do przyswojenia, nawet dla osób z dużymi trudnościami z angielskim. Pamiętaj, że ważne jest również rozpoznanie czasu, wiele osób ma ogromny problem z rozróżnianiem Past Simple i Present Perfect. Mam nadzieję, że w tej kwestii również wszystko jest zrozumiałe. Podziału na Present Perfect Simple i Present Perfect Continuous uczy się w większości na wyższych poziomach nauczania, lecz sprawia on wiele problemów osobom dopiero poznającym te czasy. z czasem nabranie płynności w rozróżnieniu przychodzi każdemu.Trzeba jednak pamiętać, że czas Present Perfect Continuous w większości związany jest z teraźniejszością, lecz jeśli chcemy podkreślić rezultat czynności – użyjemy Present Perfect. Jeśli istotniejsza dla mówcy jest informacja o czasie trwania czynności użyjmy Present Perfect Continuous i na tym powinniśmy się skupiać, analizując oba te czasy.
i ucz się szybciej!
Dodaj komentarz jako pierwszy!