Czasowniki modalne
Czasowniki modalneW języku angielskim występują czasowniki modalne (modal verbs) czyli czasowniki posiłkowe, które modyfikują znaczenie tego czasownika, który po nich występuje. Wyrażają one przymus, prawdopodobieństwo czy też poradę. Charakterystyczne cechy dla czasowników modalnych:
• W 3 osobie liczbie pojedynczej (he, she, it) nie dodajemy końcówki -s lub -es.
• Budując pytanie czasownik modalny jest zawsze przed podmiotem np. Could you repeat? – mógłbyś/mogłabyś powtórzyć?
• Tworząc zdanie przeczące, czasownik modalny jest przed słowem not np. You should not swear – nie powinieneś przeklinać.
• Po czasownikach modalnych występuje bezokolicznik bez przyimka ‘to’. Uwaga! Wyjątkiem jest ought to).
• Nie posiadają formy Perfect. • Nie mają również bezokolicznika (infinitive).
• Czasowników modalnych nie używamy w formie ciągłej (gerund).Poniżej przedstawiono grupę czasowników modalnych i ich zastosowanie:CAN:
a) coś jest możliwe.
b) ktoś potrafi coś zrobić.
c) pozwolenie, czy też prośba, aby otrzymać to pozwolenie, np. You can see an elephant in the zoo. – Możesz zobaczyć słonia w zoo.He can speak five languages – on potrafi mówić w pięciu językach.She can sing like Selena Gomez- ona potrafi śpiewać jak Selena Gomez.I can skate- potrafię jeździć na łyżwach.They can cook delicious food.- oni potrafią gotować pyszne jedzenie.They can paint beautiful pictures.- oni potrafią malować piękne obrazy.She can do magic tricks.- ona potrafi robić magiczne sztuczki.COULDa) jakaś sytuacja była możliwa (odmianą przeszłą słowa can jest could), np. You could see an elephant in the zoo – ty mogłeś zobaczyć słonia w zoo.
b) dana osoba/osoby była/byli w stanie coś zrobić np. You could be an actor but you decided to be a doctor. – Mogłeś być aktorem, ale postanowiłeś zostać lekarzem.c) możliwość zrobienia czegoś, pozwolenie i prośba o to pozwolenie.
np. Could I go to the concert? – Mogłabym iść na koncert?He could speak five languages when he was younger – on potrafił mówić w pięciu językach gdy był młodszy.We could have got a discount code.- My mogliśmy dostać kod rabatowy.We could go to the park and the photos would be nicer.- moglibyśmy iść do parku i zdjęcia byłyby ładniejsze.Could you lend me 100 złotych? – czy mogłabyś mi pożyczyć 100 złotych?Could you mow the lawn? – czy mogłabyś wykosić trawnik?You could see your aunt in the shop – ty mogłeś/mogłaś zobaczyć swoją ciocię w sklepie.BE ABLE TOa) „be” się zmienia w zależności od czasu (was/were/had been etc.)
b) synonimy – to managed to lub succeeded in oznaczające, że ktoś zdołał coś zrobić (jednorazowo).
c) zdolność zrobienia czegoś w przeszłości.
d) gdy tworzymy zdanie w czasie Perfect (osoba + have + czasownik w formie past participle bądź końcówka -ed) lub w bezokoliczniku, użyjemy wyrażenia be able to.
np. I was able to pass a driver’s license exam – udało mi się zdać egzamin na prawo jazdy.I managed to read her e-mail. – zdołałem/zdołałam przeczytać jej e-mail.I was able to find mushrooms in the forest.- udało mi się znaleźć grzyby w lesie.I managed to paint the wall in my kitchen.- zdołałam / zdołałem pomalować ściany w mojej kuchni.I was able to win an IT competition.- udało mi się wygrać informatyczny konkurs.COULD (DO)a) słowo could w czasie teraźniejszym oznacza proponowanie czegoś.
b) słowo could w czasie przyszłym oznacza oczekiwanie na coś.
c) występuje w okresach warunkowych (Conditionals).
np. We could go to the theatre this afteroon.- Dziś po południu możemy iść do teatru (jest to propozycja).They could come to Poland.- może przylecą do Polski. (oczekiwanie).If I had more time, I could help Tom – gdybym miał / miała więcej czasu, to pomogłabym Tomkowi (okres warunkowy typu drugiego).They could buy her large teddy bear.- może oni kupią jej dużego misia pluszowego.I could go to the shop with my best friend today. – dzisiaj mogę iść do sklepu
z moją najlepszą przyjaciółką.If I had more money, I could buy a house.- gdybym miał/miała więcej pieniędzy, kupiłabym / kupiłbym dom.If I had more more money, I could help the poor – jeśli miałbym / miałabym więcej pieniędzy, pomogłabym / pomógłbym biednym.They could go to the mall today after school.- oni mogliby iść do galerii handlowej dziś po szkole.COULD HAVE (DONE)a) jakieś czynności nie zostały wykonane, ale mogły być.
b) coś mogło się wydarzyć, ale się nie wydarzyło.
c) czynność nie została wykonana, bo nie mogła być z jakichś przyczyn (couldn’t have done).
np. I could have written to her- mogłem/mogłam napisać do niej (ale tego nie zrobiłem/ zrobiłam).I could have washed windows.- mogłem / mogłam umyć okna.You were driving too fast. You could have gotten a fine.- jechałeś / jechałaś za szybko. Mogłeś/mogłaś dostać mandat.I couldn’t have bought a new car because I had only 5,000 złotych.- nie mógłbym / mogłabym kupić nowego auta, ponieważ miałem tylko 5,000 złotych.Climbing the trees, you could have broken your leg or arm.- wspinając się po drzewach, mogłeś / mogłaś złamać swoją nogę albo rękę.I could have gone to Paris.- mogłem / mogłam pojechać do Paryża.You and I couldn’t have gone to school becase we were not in town. – ty i ja nie mogliśmy pójść do szkoły, ponieważ byliśmy poza miastem.MUSTa) jesteśmy czegoś pewni
b) mamy jakiś obowiązek
np. You haven’t had dinner, you must be hungry.- Nie zjadłeś / zjadłaś obiadu, musisz być głodny.I must do it!- muszę to zrobić!You broke you leg, you must feel pain.- ty złamałeś / złamałaś nogę, ty musisz czuć ból.You must eat fruits and vegetables because they’re healthy.- musisz jeść warzywa i owoce, ponieważ są zdrowe.I must study because I have a geography test.- muszę się uczyć, ponieważ mam test z geografii.CANNOT ( W SKRÓCIE CAN’T)a) sądzimy, ze coś jest nierealnie/ niemożliwe.
np. You have just passed a driver’s license exam so you cannot say you’re not a good driver .- właśnie zdałeś egzamin na prawo jazdy, więc nie możesz powiedzieć, że nie jesteś dobrym kierowcąYou have ran a marathon, you can’t be cold.- ty przebiegłeś maraton, nie może być ci zimno.You didn’t have much work, you can’t be tired.- ty nie miałeś dużo pracy, nie możesz być zmęczony.You didn’t study for the test, you can’t get a good grade.- ty nie uczyłeś się na test, nie możesz dostać dobrej oceny.CAN’T HAVE (DONE)a) jesteśmy pewni, że dana sytuacja się nie mogła wydarzyć.
np. Mom doesn’t answer my calls but her phone can’t have been discharged.- Mama nie odbiera ode mnie telefonów, ale jej telefon nie mógł się rozładować.b) coś nie mogłoby się stać w przeszłości, gdyby nie inne wydarzenieI bought her new paints, she can’t have finished the painting without them.- kupiłem / kupiłam jej nowe farby, bez nich nie mogłaby dokończyć obrazu.I saw him in the shopping centre that day so he can’t have been ill.- widziałem / widziałam go tamtego dnia w galerii handlowej, więc nie mógł być chory.MUST HAVE (DONE)a) jesteśmy pewni, że jakaś sytuacja wydarzyła się, np. I called mom but her phone must have been discharged. – dzwoniłem / dzwoniłam do mamy, ale jej telefon musiał się rozładować.After he had a serious accident, his car must have been a wreck.- Po jego poważnym wypadku, jego auto na pewno musiało być wrakiem.She studied very well, she must have passed General Secondary Exams – ona bardzo dobrze się uczyła, na pewno zdała General Secondary Exams (zamiennik polskiej matury).MAY/ MIGHTa) coś jest realne, wiarygodne, możliwe
b) jakiejś rzeczy lub kogoś nie ma (may not lub might not)
c) przypuszczamy, że coś się mogło wydarzyć (may have done, might have done)
d) coś się wydarzy w przyszłości (may, might)
np. Where is my laptop?- it may/might be in living the room.- gdzie jest mój laptop? – może jest w salonie.She will phone him because he may / might not be home- Ona zadzwoni do niego, bo być może nie ma go w domu.I don’t want to meet Lucy, I may just write her an e-mail. – nie chcę się widzieć z Lucy, może po prostu napiszę do niej e-mail.I forgot to remind him to buy milk, he might not remember about it. – zapomniałem / zapomniałam mu przypomnieć, żeby kupił mleko, on może o tym nie pamiętać.My best friend will have her birthday soon and I don’t know what to buy for her but she might be satisfied with a bouguet of roses and chocolates.- moja najlepsza przyjaciółka będzie miała wkrótce urodziny i nie wiem co jej kupić, ale pewnie będzie usatysfakcjonowana bukietem róż i czekoladkami.I lost my bracelet, I might have left it at school.- zgubiłam swoją bransoletkę, mogła zostać w szkole.She took part in a contest which she might win – ona wzięła udział w konkursie, który może wygrać.His car broke down, it might have been the brakes. – jego auto się zepsuło, mogło chodzić o hamulce.Alexander wasn’t t school, he may be sick – Aleksander nie był w szkole, może być chory.
He can’t walk, he might have sprained his ankle.- nie może chodzić, być może skręcił kostkę.CAN, COULD, MAY WOULDa) can, could, may – odnosi się do próśb
np. Can you water these flowers, please? – czy możesz podlać te kwiaty?
Could you pass me a glass of water? – czy mógłbyś podać mi szklankę wody?Zdanie bardzo podobne do zdania powyżej, lecz czasownik could jest bardziej ‘’uprzejmy, grzeczniejszy’’ -> Could you buy me my medicine?- czy mógłbyś / mogłabyś mi kupić moje lekarstwa?Can you take a picture of me? – czy możesz zrobić mi zdjęcie?Can, may – wyraża pozwolenie na jakąś rzecz np. You can / may use my laptop, if you need to. – możesz używać mojego laptopa, jeśli potrzebujesz.Can’t – ukazuje zakaz (słowo w wersji długiej składa się z can + not)
np. you cannot drink alcohol unless you are eighteen – nie możesz pić alkoholu, jeśli nie masz osiemnastu lat.You can’t play computer games for more than an hour a day – nie możesz grać w gry komputerowe więcej niż godzinę dziennie.Can you close the window because I’m cold?- czy możesz zamknąć okno, bo jest mi zimno?Can you do somersaults on a trampoline? – czy umiesz robić salta na trampolinie?Can you speak japanese? – czy ty umiesz mówić w języku japońskim?Can you jump rope fast? – czy potrafisz szybko skakać na skakance?Can you repeat what you have said?- czy możesz powtórzyć to co powiedziałeś / powiedziałaś?Can you send the message again because the file won’t open? – czy możesz wysłać wiadomość jeszcze raz, bo plik nie chce się otworzyć?Could you repeat the sentence, because I didn’t have time to write it down. – czy mógłbyś/mogłabyś powtórzyć zdanie, bo nie zdążyłem / zdążyłam go napisać.Would like – wyraża zaproszenie.
np. Would you like to go to the theatre with me? – czy chciałbyś / chciałabyś iść ze mną do teatru?
would you like to have a glass of orange juice? – czy chciałbyś / chciałabyś szklankę soku pomarańczowego?
Would you like a bar of chocolate?- czy chciałbyś / chciałabyś tabliczkę czekolady?
What would you like to eat? – co chciałbyś / chciałabyś zjeść?Would you like to go to the amusement park?- czy chciałbyś/chciałabyś iść ze mną do parku rozrywki?Must – wyraża konieczność i przekonanie osoby mówiącej np. It’s Ania’s birthday, I must buy her a present. – Ania ma urodziny, muszę jej kupić prezent.I must decorate the house because in a week there will be Christmas – muszę udekorować dom, bo za tydzień są święta.Have to – jest to konieczność niezależna od adresata.
np. We can’t go to the shop, I have to go to the doctor – nie możemy iść na zakupy, bo muszę iść do lekarza.I can’t go to the shop because I have to go to the dentist.- nie mogę iść do sklepu, ponieważ mam wizytę u dentysty.If you take out a loan, you have to pay off the installments. – jeśli zaciągasz pożyczkę, musisz spłacać raty.W czasie przeszłym i w formie czasu Perfect (osoba + have + czasownik w formie past bądź końcówka ed) lub w bezokoliczniku zawsze jest ,,have to”, np. I have had to cook dinner for 2 days. Przez dwa dni będę musiałam gotować obiad.I had to commute to work by public transport because my car broke down.- będę musiał / musiała dojeżdżać do pracy komunikacją miejską, ponieważ moje auto zepsuło się.Musn’t oznacza że czegość nam nie wolno robić (zakaz), np. You mustn’t drive a car if you haven’t got a driving license. – nie wolno tobie jeździć autem, jeśli nie masz prawa jazdy.You musn’t use the phone while driving a car.- nie wolno korzystać z telefonu podczas jazdy autem.You musn’t drive fast because you might have an accident.- nie możesz jeździć szybko, bo możesz mieć wypadek.
You musn’t lie!- nie możesz kłamać!You must not eat a lot of sweet!- nie możesz jeść dużo słodyczy.
You must not be loud after 10 pm because it is quiet hours.- nie możesz być głośno po 22, ponieważ jest cisza nocna.You mustn’t eat or drink in IT room.- nie wolno Ci jeść lub pić na sali informatycznej.You mustn’t be loud in the library.- nie możesz głośno się zachowywać w bibliotece.Don’t have to- nie trzeba czegoś robić np. You don’t have to get up at 6.00 o’clock tomorrow because it is weekend.- nie musisz jutro wstawać o 6.00, bo jest weekend.You don’t have to cook dinner because I ordered us a pizza.- nie musisz gotować obiadu, bo zamówiłam nam pizzę.You don’t have to bake this cake for 30 minutes, you only need 15.- nie musisz to ciasto piec 30 minut, wystarczy tylko 15.You don’t have to bake the birthday cake, I will do this.- nie musisz piec tortu urodzinowego, ja to zrobię.You don’t have to study anymore because it’s vacation- nie musisz się już uczyć, ponieważ są już wakacje.NEEDN’T, NEEDN’T HAVE (DONE)a) nie musimy czegoś robić
Uwaga! Odmienia się przez odpowiedni czas: needn’t(do), don’t/doesn’t need to (do), don’t/doesn’t have to(do)
b) coś nie było potrzebne, więc tego nie zrobiliśmy: didn’t need to, didn’t have to (do).
c) coś zrobiliśmy, ale nie było to konieczne: needn’t have (done)
np. The next train is in 3 hours so we don’t have to rush – kolejny pociąg jest za trzy godziny, więc nie musimy się spieszyć.I ate lunch at school, you needn’t have cooked dinner for me.- Jadłem / jadłam obiad w szkole, nie musiałeś / musiałaś mi gotować obiadu.I borrowed a book from the library so I didn’t have to buy a new one.- wypożyczyłem / wypożyczyłam książkę w bibliotece więc nie musiałem / musiałam kupić nowej.
My mom gave me cookies so I needn’t bake them. – od mamy dostałam ciastka, więc nie muszę już piec.I don’t need to take an umbrella with me because the sun is shining outside.- Nie muszę zabierać ze sobą parasola, bo na dworze świeci słońce.I am on vacation so I don’t have to work tomorrow.- mam urlop, więc jutro nie muszę już pracować.They replaced the old battery with a new one so I don’t have to charge my phone that often.- wymienili starą baterię na nową, więc tak często nie muszę ładować telefonu.SHOULD, OUGHTa) coś powinno być zrobione z jakiegoś powodu: (should, ought to)
b) coś jest inne niż powinno: (should, ought to)
c) coś trzeba było zrobić, ale tego nie zrobiliśmy: should, ought to have (done)
d) słowo should ukazuje prawdopodobieństwo
np.You should apologize to her – powinneś / powinnaś przeprosić ją.
The rest is wrong, it should/ought to be 2 zlotys, not 5.- reszta jest nieprawidłowa, powinno być 2 złotych a nie 5.Children broke a vase so you should/ought to clean it.- dzieci rozbiły wazon, więc powinieneś/powinnaś posprzątać to.Where might Tom be now? He should be at school.- Gdzie Tomek może być? Powinien być w szkole.You haven’t been to school so you should catch up on your homework.- Nie byłeś/byłaś w szkole, więc powinieneś/powinnaś nadrobić zaległości w pracy domowej.Our dog has run out of food, we should go to the pet shop to buy it.- naszemu psu skończyło się jedzenie, więc powinniśmy iść do sklepu zoologicznego, aby je kupić.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!