Future perfect
Znacie te zagadnienia, które istnieją, ale tak naprawdę mało kto ich używa? Tak, wiem, wiem czarna magia. Za takie zagadnienie można uznać angielski czas gramatyczny Future Perfect. Wydaje mi się, że po przeczytaniu pierwszych zdań mamy jego doskonały opis, ale spróbujmy rozwinąć temat. Czas Future Perfect jest to czas przyszły dokonany, który nie jest nam niesamowicie potrzebny do użytku codziennego i przydaje się raczej tylko w określonych sytuacjach. To w takim razie po co w ogóle istnieje? Czasami wydaje mi się że tylko po ty by liczba czasów była parzysta, ale kto wie może ma lepsze zastosowanie. Jeśli pojechalibyście do Anglii mogę wam spokojnie powiedzieć, że nie usłyszycie go zbyt często. Jednak gdybyście na tej samej wycieczce zawitali pod progi jakiegoś uniwersytetu to nawet możliwe, że gdzieś za ścianą go dosłyszycie. Jest to czas którym możecie zabłysnąć, pokazując swoją perfekcyjną znajomość języka, ale nie jest on niezbędny do posługiwania się tym językiem. Niewiele osób go stosuje i tak naprawdę można zastąpić go innymi czasami w większości sytuacji. To po co się go uczymy? Jeśli chcielibyście zabłysnąć wiedzą to to coś idealnego dla was. Jestem też praktycznie całkowicie pewna, że jeślibyście wpletli go razem z ładnym słownictwem na maturę, to możecie się spodziewać równie ładnego wyniku. Prawda jest tak, że gdy w szkole dochodzi się do poziomu czasu Future Perfect, zapewne nawet bardziej skomplikowane rzeczy ma się już opanowane w malutkim paluszku. Jego budowa nie jest skomplikowana, tak naprawdę to jest dość prosta, ale o tym troszkę później. Najtrudniejszym punktem dla obcokrajowców uczącym się tego języka jest moment w, którym przychodzi tłumaczenie czasu na polski, bo niestety nasz ojczysty język nie posiada w swoim repertuarze żadnego odpowiednika dla tego czasu. Z resztą nie ma mu się co dziwić, skoro w języku polskim mamy tylko trzy czasy, a w angielskim jest ich aż szesnaście.
W całym zbiorze czasów istnieją trzy podstawowe czasy ,,Perfect”. Są to: czas teraźniejszy – Present Perfect; czas przeszły – Past Perfect i czas przyszły, czyli nasz omawiany Future Perfect. Wszystkie z nich stosowane są w określonych sytuacjach. Gdy mówimy o czymś, co zdarzyło się w przeszłości (dwa pierwsze) lub wydarzy się przed określonym momentem w przyszłości (ten ostatni).Prościej będzie wytłumaczyć na konkretnych przykładach, więc zaczniemy od czasu Present Perfect, który mówi o tym że coś co się zdarzyło w przeszłości ma jakiś wpływ na teraźniejszość. Przykładowo: mówisz koledze, że złamałeś nogę i powiesz to w taki sposób: I have broken my leg. Co prawda złamałeś ją ją jakiś czas temu, ale ewidentny skutek widać teraz -masz nogę w gipsie, nie możesz nią poruszać. Zdanie to nie skupia się na momencie, w którym się to zdarzyło, w zdaniu nie masz nawet podanego konkretnego miejsca w czasie, daty, czy dnia. Cały sens czasów ,,Perfect” skupia się na tym, że rozmawiamy o skutku, nie przyczynie, czy sytuacji, która miała na to wpływ. Podczas tego, jak wypowiadasz to zdanie, nie chcesz przekazać koledze kiedy złamałeś nogę, tylko to że ją po prostu złamałeś. Mogłaby to być odpowiedź na pytanie: Co ci się stało? – Złamałem nogę. Podobne zdanie można by było utworzyć w czasie Past Simple – I broke my leg two weeks ago. Tym razem skupiamy się na samym zdarzeniu. Zdanie to może odpowiadać na pytanie; Kiedy złamałeś nogę? Mamy podaną datę i chociaż skutek tego może być widoczny, nam nie chodzi o niego tylko o samo zdarzenie. W czasie Past Perfect mówimy o czymś co miało miejsce w przeszłości i wydarzyło się przed jakimś innym, późniejszym wydarzeniem, również należącym do przeszłości.Przykład: I had been a teacher before I became a police officer. – Byłam nauczycielką zanim zostałam policjantką.Czyli zostałam policjantką, ale zanim to się dokonało, byłam przedtem nauczycielką.I had broken my leg before we got married. Kiedyś tam, w jakimś odległym miejscu w przeszłości złamałeś nogę, ale jaki to może mieć związek z dniem wczorajszym? Zdanie mówi nam o tym, że zanim ktoś wziął ślub, złamał kiedyś nogę. Czynność została zakończona przed jakimś przeszłym wydarzeniem. Zdarzyło się to w dalekiej przeszłości, dlatego Past Perfect nazywa się czasami „czasem zaprzeszłym”.A teraz przejdźmy już finalnie do czasu Future Perfect. Czas ten jest czasem przyszłym, więc będzie się w jakiś sposób odwoływał do przyszłości, tylko w jaki? Ogólnie rzecz biorąc, czas ten mówi o czymś, co dzieje się teraz i ma odwołanie do czasu przyszłego. Wyrażamy nim to, że przed określonym momencie w przyszłości, dokonamy czegoś. Spróbujmy wyobrazić to sobie za pomocą przykładu, trochę mniej drastycznego niż łamanie nogi, ale równie przykrego: I will have done my homework before the dinner. Mówimy o tym, że zadanie, które w teraźniejszości nie jest jeszcze dokończone, zostanie skończone do obiadu – pewnego momentu, który nastąpi w przyszłości. W tym przypadku ważny jest dla nas skutek, który tak naprawdę jeszcze się nawet nie wydarzył – zadanie zostanie skończone do obiadu. Skutek będzie taki, że mama na mnie nie nakrzyczy przy obiedzie, że nie zrobiłem zadania, wyjdę na przykładnego ucznia i nie będę go musiał robić po obiedzie. Może on być idealną odpowiedzią na pytanie: Czy skończyłeś już zadanie domowe? No, I will have finished it before dinner. Podsumowując krótko, wyznaczamy sobie w przyszłości punkt, do którego coś, co dzieje się teraz powinno się skończyć, trwać lub zacząć. Używamy go, gdy skupiamy się na skutku nie sytuacji. Proste, prawda?
Całą trudność mamy już za sobą, więc teraz będzie wyłącznie z górki.Znamy już kilka sytuacji w których używamy czasu Future Perfect, ale jak mamy go używać, skoro nawet nie wiemy jak jest zbudowany? Dobre pytanie, więc jako kolejny punkt na naszej liście mamy budowę czasu Future Perfect. Jak wiecie lub nie (jeśli nie to zaraz będziecie mieli okazję się dowiedzieć), prawie każdy czas w języku angielskim ma w sobie operator, czyli słówko, które nam ten czas charakteryzuje, jak i również jakąś formę czasownika. Z czasem Future Perfect inaczej być nie może, naszym operatorem w tym przypadku będzie wyrażenie 'will have’, a lekka kombinacja będzie polegała na tym, że zamiast czasownika w pierwszej formie pojawi się on w formie trzeciej (Past Participle). Przy trzeciej formie pojawia się taki delikatny problem, ogólnikowo w trzeciej jak i zresztą w drugiej formie występują czasowniki regularne, przy których dodaje się końcówke ,,-ed’,’ natomiast pojawiają się też czasowniki nieregularne (trzecia kolumna tabeli). Jednak problem to tylko taki niewielki schodek, ponieważ zapewne jeśli ktoś dotarł do tego momentu, to zna już większość takich czasowników nieregularnych. Skoro znamy charakterystykę czasu Future Perfect, spróbujmy sobie z tego skleić schemat. Oczywiście jak w każdym innym czasie, musi się tu pojawić podmiot, czyli osoba wykonująca czynność jak i czasownik. Więc jeśli mamy już wszystkie elementy to wiemy, że nasz schemat będzie wyglądał mniej więcej tak: podmiot +will have + czasownik w III formie + reszta zdania. Teraz, żeby dopełnić już całe zagadnienie budowy tego czasu, spójrzmy sobie na przykład i go omówmy: She will have read this book before the end of the month. W tłumaczeniu na polski będzię to wyglądać tak: Ona przeczyta tę książkę przed końcem miesiąca. Podmiotem w tym zdaniu będzie oczywiście ona – she; operator czyli 'will have’; miejsce czasownika zajmuje słówko 'read’, a reszta zdania to po prostu dodatkowe informacje.Tak lekko poza tematem, mała ciekawostka, nie wiem czy ktoś zauważył, ale czasownik wygląda w trzeciej formie tak samo jak w pierwszej, jednak w I formie czyta się go jako ,,rid”; natomiast w III formie będzie się je czytało dokładnie tak jak słówko oznaczające kolor czerwony, czyli ,, red”. Słowem podsumowania, czas Future Perfect buduje się za pomocą następującego schematu: podmiot+will have+czasownik w III formie+ reszta zdania; a przy tworzeniu III formy czasownika (Past Participle) dodaje się albo końcówkę ,,-ed’’; lub korzysta się z trzeciej kolumny w tabeli.
Skoro zdania twierdzące mamy za sobą, no to teraz przyszedł czas by odhaczyć na naszej liście kolejny punkt, którym będzie tworzenie pytań i przeczeń. Jednak spokojnie, nic to strasznego nie jest. Zazwyczaj pytania i przeczenia opierają się na lekkich zmianach w szyku zdania lub dodania jakiegoś słówka. Oczywiście, tak jak już pewnie na to wpadliście, tu inaczej nie będzie. Przypominając, operatorem w czasie Future Perfect jest ,,will have”. Ogólnikowo cały sens tworzenia pytań opiera się na inwersji, która wiąże się z zamianą miejscami osoby z operatorem. Tak jak wcześniej, pokażmy sobie to na przykładzie, zaczynając od zdania twierdzącego: She will have read this book before the end of the month. Osobą, czy inaczej podmiotem w tym zdaniu jest ,,she” natomiast operator to oczywiście ,,will have”. Niestety jak to zawsze bez jakiegoś małego „ale” się nie obędzie. Tworząc pytania w tym czasie, cały operator nie idzie na początek zdania, lecz tylko jego pierwsza część, czyli ,,will”; można to oczywiście przedstawić za pomocą schematu: Will + osoba + have + czasownik w III formie + reszta zdania. Skoro mamy zdanie twierdzące i schemat to samo się to prosi, by przekształcić to na pytanie, więc nie zwlekając, zróbmy to. Na początek zdania ląduje ,,will”; następnie osoba- she; druga część operatora- have i odmieniony czasownik w III formie- read; no i oczywiście reszta zdania. W tym momencie pytanie będzie wyglądało tak: Will she have read this book before the end of the month? W języku angielskim można by było odpowiedzieć na to pełnym zdaniem lub tzw. krótkimi odpowiedziami, są one dość proste i wyglądają tak: Yes, she will – odpowiedź twierdząca; No she won’t (skrót od will not – won’t ) – odpowiedź przecząca. Oczywiście poza pytaniami prostymi, na które odpowiedzi można udzielić właśnie tymi wyrażeniami istnieją również takie, które są bardziej złożone. W każdym z nich na samym początku, przed słówkiem will znajdują się zaimki pytające ,,WH’’. Nazwa ich pochodzi od tego, że zaczynają się właśnie od tych literek np. how, why, where, when. Pytanie tego typu to np. When will she have read this book? – Kiedy ona przeczyta tą książkę? Odpowiedzią na to pytanie może być zdanie: She will have read this book before the end of the month.
Pytania mamy już zaliczone, więc czas na przeczenia, które na szczęście nie zajmą nam zbyt dużo czasu. Jak sama nazwa wskazuje, by utworzyć taką wypowiedź, trzeba by było w niej coś zaprzeczyć, a skoro znów kombinujemy z operatorem, to oczywiście dodajemy do niego przeczenie, czyli powstaje nam wyrażenie – will not have; w skrócie po prostu won’t have. W naszym schemacie operator zostaje na miejscu, w którym jest w ,,normalnych’’ zdaniach, czyli wygląda to mniej więcej tak: Osoba+will+not+have+czasownik w III formie+reszta zdania. Przechodząc do przykładu, powstaje nam zdanie; She won’t have read this book before the end of the month. Znaczy, jeśli w nią wierzycie to jak najbardziej przeczyta. Kolejnym i ostatnim punktem już będzie połączenie przeczenia i pytania, którego budowę zaczyna się od zaprzeczonego operatora- won’t; a właściwie reszta zdania prezentuje się dokładnie tak samo:will not (wymienne z won’t)+osoba+have+ czasownik w 3 formie+reszta. Teraz przyjrzyjmy się przykładowi; Won’t you have done your homework before dinner?- Czy nie zrobisz zadania przed obiadem? Oczywiście, że nie, pamiętajcie, że najlepiej myśli się po jedzeniu.
W małym paluszku opanowane są już podstawowe zagadnienia w tym czasie, ale pamiętajcie, że trzeba być ambitnym i w tym momencie właśnie przechodzimy do czegoś idealnego dla takich osób, czyli ciekawostek. Wiemy, że wszystko na świecie ma swoją jakąś charakterystyczną cechę, przez którą tę osobę, przedmiot, zwierzę, czy budynek można poznać. Przykładowo, Statua Wolności ma przybraną pozę z jedną ręką w górze i posiada taki zielonkowaty kolor. Ok, tylko jak to się odnosi to czasów w języku angielskim? Chociaż to może was zdziwić, są one podobne w jednej rzeczy do Statuy Wolności, również tak jak ona posiadają coś dla siebie charakterystycznego. Elementem tym są słówka określające czas. Dla Future Perfect wyróżnia się cztery główne: by the time, by, in, before. Omówmy je sobie wszystkie po kolei, zaczynając od ,,by”. Słowo to samo w sobie nie jest określeniem czasu, bo oznacza po prostu ,,przed’’; natomiast bardzo się z określeniami czasu lubi łączyć. Przykładowo mamy wyrażenie ,,by next weekend”- do/ przed następnym weekendem. Następnie mamy słówko ,,in”, które działa dokładnie w ten sam sposób co poprzednie, natomiast oznacza ,,w”. W tym konkretnym zagadnieniu gramatyczny chodzi o ,,w” jakimś czasie np. ,,in two weeks”- w ciągu dwóch tygodni. Kolejno mamy słowo before, które również działa tak jak dwa poprzednie (łączy się z określeniem czasu); ale tym razem oznacza ,,zanim/przed” np. ,,before the end of the month”- przed końcem miesiąca. Ważne jest, aby używając tych słówek w czasie Future Perfect, odnosić się oczywiście do miejsca w przyszłości: the end of the month, next Friday, next day, next hour. Najczęściej każde z nich wraz z określeniem czasu spotykamy na końcu, jednak wyjątkiem będzie wyrażenie ,,by the time” i dlatego wyrażenie to zostawiliśmy na finał. Oznacza on samo w sobie ,,do jakiegoś czasu” np. by the time you will have had dinner – do momentu, w którym zjesz obiad. Wyrażenie to najczęściej można spotkać na początku zdania np. By the time you will have had dinner you will be hungry – Do czasu, w którym zjesz obiad, będziesz głodny. Nie jest to jedyne wyrażenie które można stosować na początku zdania, tak naprawdę można używać ich wszystkich, co też dosyć często się spotyka i właśnie to można zaliczyć jako kolejną ciekawostkę. Czas Future Perfect jest zbudowany w taki sposób że, zarówno tak samo często, chociaż samego w sobie czasu się raczej nie spotyka, określenie czasu pojawia się na początku jak i na końcu zdania, co nie zmienia jego sensu ogólnego.
Podsumowując, czas Future Perfect jako jeden z wielu czasów może sprawiać problem, ale nie wolno oceniać książki po okładce, a jeśli ktoś mówi, że coś jest trudne to albo nie umie tego nam przekazać, albo jemu samemu nie do końca zostało to porządnie wytłumaczone. Wtedy możecie się właśnie wykazać. Jeśli natomiast coś naprawdę okaże się dla nas trudne, warto nad tym popracować. Sam w sobie czas zazwyczaj problemu nie sprawia, natomiast z jego użyciem może być trudniej. Warto też pamiętać i mieć z tyłu głowy, że są czasy „ważniejsze” i częściej używane, ale to nie znaczy że nie warto znać bardziej wyszukanych konstrukcji gramatycznych.Aby dobrze opanować ten czas, należy trochę poćwiczyć, ale zawsze warto pamiętać, że ćwiczenie czyni mistrza. Taki czas ma swoje mocne i słabe strony, dla jednych może być trudniejszy, dla innych łatwiejszy, ale najważniejsze to nie załamywać się i trenować do perfekcji, bo sama teoria niestety nas nie zbawi i tylko ćwiczeniem można uzyskać dany efekt.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!