Know odmiana
Know odmiana to nieregularny schemat: podstawowa forma know, 3. os. lp. knows, czas przeszły knew, imiesłów past participle known; czas ciągły używany wyjątkowo; pytania i przeczenia z do/does/did; typowe konstrukcje to know that/if/wh-, know about/of oraz know how to + bezokolicznik.
Gotowy schemat Know odmiana: trzy formy know–knew–known, a -ing używa się sporadycznie. Dochodzą wzorce be known for/as, as far as I know i know by heart oraz kontrast know vs find out w 1 zdaniu.
Odmiana „know” – kompletna ściąga z objaśnieniami
„Know” to jeden z najczęściej używanych czasowników w języku angielskim, a jednocześnie pułapka dla osób mówiących po polsku, bo łączy w sobie znaczenia: „wiedzieć”, „znać” i w niektórych kontekstach „rozpoznawać”. Poniżej znajdziesz uporządkowaną, praktyczną mapę form, konstrukcji i niuansów użycia.
Jak wygląda odmiana „know” w kluczowych formach i czasach?
„Know” jest czasownikiem nieregularnym. Warto znać pakiet podstawowych form i najczęstsze zestawienia czasowe.
Forma | Przykład |
---|---|
Base form (bezokolicznik): know | I want to know the answer. |
3. osoba l.poj. (Present Simple): knows | She knows the rules. |
Past Simple: knew | We knew the code yesterday. |
Past Participle: known | He has known her for years. |
-ing (gerund/participle): knowing | Knowing the risks, they proceeded. |
Strona bierna (przymiotnikowo): be known | The place is known for jazz. |
Jak tworzyć pytania i przeczenia z „know” bez błędów?
W czasach prostych używamy operatorów do/does/did. Nie dokładamy -s do czasownika po operatorze.
• She doesn’t know the answer.
• Did they know about the change?
W zdaniach oznajmujących 3. osoby l.poj. dodajemy -s do „knows”: „He knows the team”. W polszczyźnie nie widać tej różnicy, stąd częste błędy typu „He know”.
Kiedy użyć „knew”, a kiedy „known”?
„Knew” to forma czasu przeszłego (Past Simple) – używamy jej do jednorazowego faktu w przeszłości. „Known” to imiesłów bierny (Past Participle) – występuje po „have/has/had” w czasach perfect albo w konstrukcjach typu „be known”.
• I have known him since 2019 (Present Perfect – doświadczenie trwające).
• The chef is known as a pioneer (be known + as).
Dlaczego „know” rzadko występuje w czasach ciągłych?
„Know” to czasownik stanowy (stative) – opisuje stan umysłu, a nie czynność dynamiczną. Dlatego formy typu „I am knowing” brzmią nienaturalnie w angielszczyźnie ogólnej. Wyjątki: stylizacja, dialekt, celowy zabieg retoryczny albo konstrukcja imiesłowowa „knowing…”.
• I’m knowing it now – nienaturalne w standardowym rejestrze.
Co znaczy „know” w praktyce: „wiedzieć”, „znać” czy „rozpoznawać”?
Polskie „wiedzieć” i „znać” zlewają się w angielskie „know”, ale z różnymi dopełnieniami.
• I know English well (znać język).
• I know John (znać osobę).
• I know this song (rozpoznać/znać utwór).
Zaimek „that” po „know” bywa pomijany w mowie: „I know (that) it works”.
Jakie przyimki i wzorce składniowe łączą się z „know”?
„Know” tworzy kilka stabilnych schematów, które warto zapamiętać jako całości.
- know about + rzeczownik: „They know about the delay” (wiedzieć o czymś)
- know of + rzeczownik: „I know of a place” (mieć ogólną wiedzę o istnieniu)
- know by + sposób: „I knew him by voice” (po czymś rozpoznać)
- know for/as/to: „She is known for accuracy”; „He is known as a mentor”; „It is known to experts”
- know how to + bezokolicznik: „We know how to optimize costs”
- know whether/if + zdanie: „Do you know whether it’s open?”
- know where/when/who/what + zdanie: „I know where he lives”
- know what to + bezokolicznik: „I know what to say”
- be known by/for/to/as – repertuar strona bierna/przymiotnikowa
„Know” czy „can/umieć”? Jak uniknąć kalek z polskiego?
„Umieć” częściej tłumaczymy jako „can” (zdolność tu i teraz) albo „be able to”. „Know how to” podkreśla posiadanie wiedzy proceduralnej, niekoniecznie bieżącą możliwość.
• I know how to swim (wiem jak, znam technikę).
• I can’t come today (brak możliwości), nie: „I don’t know how to come”.
Czym różni się „know” od „meet”, „get to know”, „find out” i „learn”?
To jedne z najczęstszych kontrastów semantycznych, które zmieniają sens zdania.
- meet – spotkać po raz pierwszy lub umówione spotkanie: „I met her in 2015”
- get to know – poznawać stopniowo: „I got to know the city over time”
- find out – dowiedzieć się (proces odkrycia): „I found out the truth yesterday”
- learn – nauczyć się/przyswoić informację: „I learned that the rule changed”
- know – stan wiedzy/znajomości: „I know the truth now”
Jak poprawnie używać „be known” – opis reputacji i cech?
„Be known” działa jak przymiotnik i opisuje rozpoznawalność, reputację lub powszechną wiedzę.
• She is known as a visionary (jest znana jako).
• This effect is known to scientists (znany komuś).
„Well-known” to przymiotnik z łącznikiem: „a well-known author”. Przeciwieństwo: „unknown”.
Jak działa mowa zależna z „know” i następstwo czasów?
Po „knew” często utrzymujemy czas przeszły w zdaniu podrzędnym, choć w praktyce – jeśli stwierdzenie dotyczy faktu wciąż aktualnego – dopuszczalny jest Present Simple.
• We knew that the store closed at 6 pm.
Jak zapisać i wymówić formy „know – knew – known”?
„Know” ma nieme „k” i „w”. „Knew” wymawia się jak „njuː”, homofon „new”. „Known” zawiera dyftong „oʊ”. Należy pilnować różnicy pisowni: „knew” ≠ „know”, „known” ≠ „knew”.
Jak działa „you know” jako wskaźnik dyskursywny?
„You know” bywa wtrąceniem podtrzymującym rozmowę, bez dosłownego znaczenia „wiesz”. W tekstach formalnych warto go ograniczać, by nie brzmieć potocznie.
Jakie idiomy i kolokacje z „know” warto znać od ręki?
- as far as I know – o ile wiem
- to the best of my knowledge – wedle mojej wiedzy
- know by heart – znać na pamięć
- make it known – upublicznić
- be keen to know – bardzo chcieć wiedzieć
- let me know – daj znać
- not that I know of – nic mi o tym nie wiadomo
- little did I know – ani się spodziewałem (inwersja emfatyczna)
Jakich błędów najczęściej dopuszczają się Polacy?
- He know X → He knows X (brak -s w 3. os. l.poj.)
- I known X → I knew X (pomylenie form Past i Participle)
- I am knowing → I know (stative vs continuous)
- Do you know that if… → Do you know if… (zbędne „that”)
- I know him since… → I have known him since… (Present Perfect)
- I know to swim → I know how to swim (wzorzec z „how”)
- I don’t know can I… → I don’t know if I can… (szyk pytań zależnych)
Czy „know” ma tryb rozkazujący i formę rzeczownikową?
Tryb rozkazujący „know” jest dziś rzadki i brzmi archaicznie poza cytatami. Natomiast istnieje rzeczownik „know-how” (wiedza praktyczna), zapisywany z łącznikiem.
Jak używać „known” przed rzeczownikiem i po „be”?
„Known” może pełnić funkcję przydawki lub orzecznika. W obu przypadkach niesie znaczenie „znany/rozpoznawalny”.
• The issue is known (problem jest znany).
Jak rozwinąć wypowiedzi dzięki „know” + zaimki pytajne?
Konstrukcje „know + wh-” pozwalają uniknąć nieporadnych peryfraz i budować naturalne zdania wielokrotnie złożone.
• Do you know where the bus stops?
• She knows why it matters.
Najczęściej zadawane pytania
Czy „know” może mieć końcówkę -ed w przeszłości?
„I knew” czy „I have known” – którą formę wybrać?
Czy „know” może być w formie ciągłej „I’m knowing”?
„Know about” czy „know of” – jaka różnica?
Jak zapytać pośrednio: „Czy wiesz, gdzie on mieszka?”
Trening precyzji: krótkie pary zdań do wyczucia różnic
Kontrastuj świadomie, by automatyzować wybór formy.
• I met her at a conference vs I got to know her over several projects.
• I can solve it now vs I know how to solve it in theory.
Ważna uwaga (interpunkcja i styl): Po „as far as I know” zwykle stawiamy przecinek w piśmie („As far as I know, …”). W tekstach formalnych unikaj nadużywania wtrąceń „you know”.
Na wynos: esencja „know” w punktach
- Formy: know – knew – known; 3. os. l.poj. knows; -ing używamy głównie w funkcji imiesłowowej („Knowing the facts…”)
- Pytania/przeczenia: operator do/does/did; bez dodatkowego -s po operatorze
- Perfect: „have/has/had known” opisuje doświadczenie/stan trwający
- Be known: opis reputacji („for/as/to/by”) oraz przymiotnik „well-known”
- Wzorce: know about/of/by; know how to; know wh-; know if/whether
- Kontrasty: know (stan) vs find out (odkryć) vs learn (nauczyć się) vs meet/get to know (poznać/oswoić)
- Najczęstsze błędy: „He know”, „I known”, „I am knowing”, „I know to do”, zła składnia pytań zależnych
- Wymowa: „knew” = „new”; nieme „k” w „know”
Pytania do przemyślenia
• W których Twoich zdaniach „can” lepiej odda znaczenie niż „know how to”, a gdzie odwrotnie?
• Jak zmieni się sens, gdy zastąpisz „find out” czasownikiem „learn” lub „know”?
• Które kolokacje z „be known” najlepiej pasują do opisu Twojej branży?
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!