Liczby po angielsku
Liczby po angielsku to system liczebników głównych (one, twenty-one, one hundred), porządkowych (first, third, twenty-first), ułamków i zapisu dziesiętnego, z kluczowymi różnicami wymowy (-teen vs -ty), pisowni (łącznik, and w BrE) i użycia w datach, godzinach, kwotach oraz telefonach. Obejmuje też wzorce dla dużych liczb, procentów, zakresów i standardów UK/US.
- Opanować wzorce tworzenia głównych i porządkowych
- Rozróżniać akcent i wymowę -teen kontra -ty
- Użyć łącznika w liczbach złożonych 21–99
- Ćwiczyć daty, godziny, pieniądze i telefony na przykładach
- Stosować „and” w BrE i znać warianty zero/oh/nought/nil
Liczby po angielsku stają się proste dzięki schematom: 3.14 → three point one four, 101 → one hundred one (US) vs one hundred and one (UK). Dostajesz gotowe wzorce dla dat, pieniędzy i telefonów.
Dlaczego liczby w angielskim bywają podchwytliwe?
Liczby to jedno z pierwszych zagadnień, a mimo to potrafią sprawiać kłopot dorosłym użytkownikom języka. Najczęstsze problemy Polaków to mylenie akcentu w parach -teen/-ty (13/30, 14/40), brak łącznika w liczbach złożonych (twenty one zamiast twenty-one), niepewność przy „and” w setkach (BrE vs AmE), różne warianty słowa zero oraz czytanie dat i telefonów. Z praktyki lektorskiej: trudności prawie zawsze ustępują, gdy zrozumiesz reguły wzorców i przećwiczysz je na realnych danych — kwotach, terminach, kodach.
Skąd biorą się kłopoty z -teen i -ty?
W parach typu thirteen/thirty, fourteen/forty różnica znaczenia wynika z akcentu i długości samogłoski: -teen ma akcent na końcówce i wyraźne /iːn/ (thirTEEN), a -ty na pierwszej sylabie z krótszym /ti/ (THIRty). Ta zmiana wpływa na rozumienie liczby w hałaśliwym środowisku (lotniska, telekonferencje). Pomaga intonacja i dopytanie: one three zamiast thirteen, three zero zamiast thirty itp.
Jak akcent zmienia znaczenie liczby?
W mowie akcent sygnalizuje, czy mówisz „-naście” czy „-dzieści”. Przy powtarzaniu ważnych liczb w biznesie stosuj podwójny zapis: 30 jako three zero, a 13 jako one three; w słuchawce różnica akcentu może zginąć, ale cyfry po kolei są jednoznaczne.
Liczebniki główne: od zera do miliardów — zasady i wzorce
Liczebniki główne (cardinal numbers) nazywają ilość: zero, one, two… Poniżej najważniejsze nieregularności i schematy, które wystarczą, by tworzyć dowolnie duże liczby zgodnie z angielskim zwyczajem zapisu i wymowy.
Jak liczyć od 0 do 20 bez wpadki?
0: zero (neutralnie), w sekwencjach cyfr także oh /əʊ/ (szczególnie w AmE), w matematyce i termometrach bywa nought (BrE), w sporcie footballowym — nil (two–nil).
1–10: one, two, three, four, five, six, seven, eight, nine, ten.
11–12 są nieregularne: eleven, twelve.
13–19 tworzymy z podstawy + -teen, z drobnymi zmianami: thirteen, fourteen, fifteen (bez „ve”), sixteen, seventeen, eighteen (bez „t” dublowanego), nineteen.
Jak tworzyć dziesiątki i liczby złożone?
Dziesiątki: twenty, thirty, forty (bez „u”), fifty, sixty, seventy, eighty, ninety. Liczby 21–99 zapisuj z łącznikiem: twenty-one, thirty-two, ninety-nine. Wymowa zachowuje akcent na pierwszym członie (TWENty-one), z wyjątkiem sytuacji, gdy chcesz zaakcentować jedności (np. 21 vs 22 w kontrastach).
Czy „a hundred” to to samo co „one hundred”?
Tak, a hundred i one hundred znaczą to samo w policzalnych odniesieniach. Uważaj jednak na liczbę mnogą: hundred, thousand, million pozostają bez „s” po liczebniku (two hundred, five thousand), ale z wyrażeniami nieokreślonymi przyjmują „s”: hundreds of people, thousands of emails.
Wzorzec | Przykład i uwaga |
---|---|
21–99 (bez pełnych dziesiątek) | twenty-one, thirty-four — zawsze z łącznikiem |
Setki | three hundred; three hundred and ten (BrE) / three hundred ten (AmE) |
Tysiące i miliony | 4,560 → four thousand five hundred and sixty (BrE) |
Niepoliczalne „mnóstwo” | hundreds of pages, thousands of users (bez „of” po liczbach konkretnych) |
Jak tworzyć liczebniki porządkowe i kiedy ich używać?
Liczebniki porządkowe (ordinal numbers) określają kolejność: first, second, third… Pojawiają się w datach, piętrach, listach zadań, numerach edycji.
Kiedy używać -st, -nd, -rd, -th i dlaczego „twelfth” jest inne?
Końcówki skrótów pisemnych zależą od ostatniej cyfry: 1st, 2nd, 3rd, 4th… z wyjątkami dla 11th, 12th, 13th (zawsze -th). Formy słowne: first, second, third, potem -th: fourth, fifth (bez „ve”), sixth, seventh, eighth, ninth (bez „e”), tenth, eleventh, twelfth (zmiana „f” → „v” i dodanie -th), thirteenth itd. Liczby złożone mają porządek tylko na końcu: twenty-first, one hundred and third.
Gdzie wstawiać „the” i jak powiedzieć datę 1.05?
Przed liczebnikiem porządkowym najczęściej stoi the: the first floor (w BrE to parter to ground floor), the 21st century. Daty: w BrE popularne czytanie „the first of May”, w AmE częste „May first”. W zapisie 1 May (BrE) lub May 1 (AmE).
Jak czytać daty, godziny, numery i kontaktowe dane?
Codzienna komunikacja wymaga spójnych schematów czytania dat, godzin, numerów telefonów, adresów i kodów, bo tu najłatwiej o kosztowne nieporozumienia.
Jak poprawnie czytać daty w formacie polskim i anglosaskim?
Uważaj na format: w USA 07/05/2024 to July 5, 2024, a w Wielkiej Brytanii 07/05/2024 to 7 May 2024. Bezpieczny format międzynarodowy to zapis słowny miesiąca. Lata: 1999 → nineteen ninety-nine; 2000 → two thousand; 2001–2009 → two thousand (and) one…; 2010–2019 → twenty ten…; 2024 → twenty twenty-four lub two thousand (and) twenty-four.
Jak podawać godzinę i minuty bez kalki z polskiego?
Pełne godziny: six o’clock. Minuty: 6:15 → six fifteen lub a quarter past six; 6:30 → six thirty lub half past six; 6:45 → six forty-five lub a quarter to seven. W AmE przeważa zapis cyfrowy słownie (six fifteen), w BrE częste past/to. 24-godzinny styl w logistce: sixteen thirty.
Jak czytać numery telefonów, kody i rejestracje?
Telefony czytamy cyframi, często w parach: 604 123 987 → six oh four, one two three, nine eight seven (oh zamiast zero w mowie). Powtarzające się cyfry: double three (33), triple zero (000). Kody alfanumeryczne literujemy: AB12 → A B one two. Adresy: 221B Baker Street → two two one B Baker Street.
Ułamki, dziesiętne, procenty i przybliżenia — praktyczne schematy
Język liczb poza pełnymi wartościami to także ułamki zwykłe, liczby dziesiętne, procenty i zwroty przybliżające. Oto zestaw reguł umożliwiających płynną komunikację biznesową i naukową.
Jak nazywać ułamki zwykłe i mieszane?
Ułamki tworzymy z liczebnika głównego w liczniku i rzeczownikowej formy mianownika w l. pojedynczej dla 1 i mnogiej dla >1: 1/3 → one third, 2/3 → two thirds, 3/5 → three fifths. Ułamki mieszane: 4 1/2 → four and a half; 7 3/4 → seven and three quarters. Ćwicz wymowę końcówki -ths: fifths, sixths, tenths.
Jak czytać liczby dziesiętne i procenty?
Liczby dziesiętne: używaj point i czytaj każdą cyfrę po kropce osobno: 2.718 → two point seven one eight. W angielskim kropka jest separatorem dziesiętnym (nie przecinek). Procenty: 12% → twelve percent; 0.5% → zero point five percent lub half a percent. Promile: ‰ → per mille.
Jak mówić o przybliżeniach, zakresach i szacunkach?
Przybliżenia: about/around/roughly/nearly/almost 100; just over/under 50; in the region of 20 million. Zakresy: from 5 to 10, between 5 and 10. Agregacje: low/mid/high twenties (23–27 to mid-twenties). Częstości i ilości: a couple of (2–3), several (kilka, 3–7), dozens of (dziesiątki), tens of thousands (dziesiątki tysięcy).
Pisownia, łącznik i „and”: najczęstsze błędy i szybkie poprawki
Dokładna pisownia i spójny styl liczb to element wiarygodności dokumentów. Poniższe reguły porządkują typowe potknięcia.
Gdzie stawiać łącznik i kiedy robi się odstęp?
Łącznik obowiązuje między dziesiątkami i jednościami w 21–99 (bez pełnych dziesiątek): twenty-one, thirty-six. Nie ma łącznika po hundred/thousand/million: one hundred one (AmE) / one hundred and one (BrE), a tym bardziej w liczbie złożonej z rzeczownikiem: a two-year plan (przymiotnik złożony przed rzeczownikiem) vs a plan for two years (bez łącznika). Liczby w roli przymiotnika zwykle przyjmują formę pojedynczą: a ten-minute break, a five-dollar note.
Czy „dozens of” ma sens i co z „hundreds of”?
„Dozen” zachowuje się jak hundred/thousand: two dozen eggs (bez „s”), ale przy nieokreślonej wielości: dozens of emails, hundreds of people. Unikaj „dozens of eggs” w specyfikacji, chyba że mówisz obrazowo o „dziesiątkach”.
Który „zero” wybrać: zero, oh, nought, nil?
Zero — neutralnie wszędzie; oh — mowa potoczna, telefony, numery; nought — technicznie/matematycznie i w BrE (nought point five); nil — wyniki sportowe (two–nil w piłce nożnej). W temperaturach często zero degrees. Zasada praktyczna: w dokumentach trzymaj zero; w mowie dopasuj do kontekstu.
Różnice brytyjskie i amerykańskie, standardy i separatory
Współczesne warianty angielszczyzny są w większości zgodne, ale kilka użyć zdejmuje niejednoznaczność w pracy międzykontynentalnej.
Czy w AmE pomija się „and” w setkach?
W AmE częściej: one hundred one, one thousand five; w BrE: one hundred and one, one thousand and five. W mowie formalnej w USA „and” też bywa używane. W dokumentach firmowych wybierz styl przewodnika redakcyjnego (style guide) i trzymaj się go konsekwentnie.
Co z wielkimi liczbami i separatorami?
Skala krótka dominuje globalnie: billion = 1 000 000 000 (miliard), trillion = 1 000 000 000 000 (bilion). Separatory: w angielskim przecinek oddziela tysiące (1,000), a kropka części dziesiętne (3.5). W bankowości międzynarodowej spotkasz spacje w roli separatora tysięcy — czytaj zgodnie z językiem dokumentu.
Minićwiczenia: sprawdź, czy wzorce działają
Przeczytaj na głos oraz porównaj z rozwiązaniami, zwracając uwagę na akcent -teen/-ty, łącznik i „and”.
Jak powiedzieć po angielsku te wartości?
a) 47 → forty-seven
b) 115 → one hundred and fifteen (BrE) / one hundred fifteen (AmE)
c) 12% → twelve percent
d) 4 3/5 → four and three fifths
e) 0.09 → zero point zero nine
f) 22.06.2025 → 22 June 2025 (BrE) / June 22, 2025 (AmE)
Jak przeczytać ten numer telefonu i kod?
+48 790 330 005 → plus forty-eight, seven nine zero, three three oh, double oh five
AB-302 → A B three oh two
Najczęściej zadawane pytania
Jak czytać lata 1900–2000 i po 2000 roku?
Czy „billion” to miliard czy bilion?
Jak zapisać liczby z separatorami, by uniknąć nieporozumień?
Pakiet na drogę: liczby w użyciu bez potknięć
Kluczowe punkty, które najszybciej poprawiają precyzję mówienia o liczbach w angielskim:
- Łącznik w 21–99 (bez pełnych dziesiątek): twenty-one, ninety-nine
- Akcent: -teen na końcu (thirTEEN), -ty na początku (THIRty)
- BrE preferuje „and” w setkach: one hundred and five; AmE często bez „and”
- Ordinals: 1st/first, 2nd/second, 3rd/third, od 4. → -th; wyjątki 11th–13th
- Ułamki: two thirds; liczby mieszane: four and a half
- Dziesiętne z point: 2.05 → two point zero five
- Zero/oh/nought/nil — wybieraj zgodnie z kontekstem; w dokumencie bezpieczne „zero”
- Telefony i kody czytaj cyframi, dopuszczalne double/triple dla powtórek
- Separatory: przecinek dla tysięcy, kropka dla dziesiętnych; unikaj formatu daty 07/05 bez słownego miesiąca
- Hundred/thousand/million bez „s” po konkretnej liczbie; z „of” w nieokreślonej mnogości
Pytania do przemyślenia:
- W jakich sytuacjach w Twojej pracy najłatwiej o pomyłkę między -teen a -ty i jak możesz temu zapobiec (np. powtarzanie cyfr, alfabetowanie)?
- Jaki standard zapisu liczb, dat i walut przyjmiesz w swoich dokumentach, by zespół i klienci czytali je jednoznacznie?
- Które zestawy liczb (daty, kwoty, telefony) warto dla Ciebie zautomatyzować w szablonach, by zachować spójność stylu?
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!