Ryba po angielsku
Ryba po angielsku to fish; liczba mnoga przeważnie brzmi fish, a fishes używa się dla wielu gatunków; czasownik to fish znaczy łowić. Przydatne słownictwo obejmuje cod, salmon, trout, herring, tuna oraz terminy fillet, boneless, skin-on, battered i idiomy a big fish, like a fish out of water.
Ryba po angielsku w praktyce oznacza też kuchnię: w fish and chips króluje haddock, rzadziej plaice. Różnica regionalna: UK mówi prawns, USA częściej shrimp; w sklepie poproś for a whole sea bass albo three kippers.
Jak mówić o rybach po angielsku bez wpadek?
Podstawowe słowo to fish (rzeczownik niepoliczalny dla mięsa i zbiorowości oraz policzalny dla pojedynczego osobnika) i czasownik to fish (łowić). Najczęstsze trudności dotyczą liczby mnogiej, nazewnictwa gatunków, rozróżnienia fish/seafood/shellfish, oraz słownictwa zakupowo–kulinarniego.
Jak poprawnie powiedzieć „ryba” i „ryby” po angielsku?
Jeśli mówisz o jednym osobniku, użyj a fish. Gdy mówisz o kilku sztukach, standardowo użyj fish: three fish. Forma fishes jest poprawna, gdy akcentujesz różnorodność gatunków: the fishes of the Baltic Sea. Dla porcji w restauracji stosuj a piece of fish lub a fish portion, nie a fish w sensie porcji smażonego mięsa.
Reguła praktyczna: liczba mnoga „fish” w 99% sytuacji; „fishes” przy rozmowie o gatunkach, naukowo lub poetycko.
Czy „seafood” to to samo co „fish” i „shellfish”?
Seafood ogólnie oznacza „dary morza” (w użyciu amerykańskim to ryby i skorupiaki/mięczaki; w brytyjskim potocznie częściej same skorupiaki i mięczaki, choć obie interpretacje funkcjonują). Shellfish to skorupiaki i mięczaki (np. prawns, mussels, squid), nie ryby w sensie biologicznym. Gdy chcesz uniknąć niejasności, używaj fish dla ryb i shellfish dla skorupiaków/mięczaków.
Kiedy użyć „fishes” zamiast „fish”?
W kontekście wielogatunkowym: tropical fishes, freshwater fishes of Poland. W tekstach naukowych i edukacyjnych fishes precyzuje, że chodzi o różne gatunki, a nie o liczbę osobników. W codziennej mowie pozostaw fish, chyba że rozróżnienie gatunkowe jest kluczowe.
Jak zamówić rybę po angielsku w sklepie i restauracji?
W sklepie rybnym: Could I have two salmon fillets, skin-on and boneless, please? / Do you have line-caught mackerel today? / Please gut and descale the fish. W restauracji: I’ll have the grilled sea bass with lemon. / Could you serve it without bones? / What fish do you use in the chowder?
Których gatunków potrzebujesz na co dzień w angielskim?
Poniższa tabela porządkuje popularne nazwy polsko–angielskie z uwagami regionalnymi, by uniknąć fałszywych przyjaciół i literówek.
Polski | Angielski | Uwaga (UK/US, warianty) |
---|---|---|
Dorsz | cod | często w kuchni; wędzony to smoked cod |
Łupacz | haddock | klasyk do fish and chips (UK) |
Łosoś | salmon | czyt. „SAM-ən”, bez głoski „l” |
Pstrąg | trout | często whole trout, filleted trout |
Śledź | herring | wędzony śledź to kipper (UK) |
Makrela | mackerel | oily fish; smoked mackerel popularna |
Sardynka | sardine | tinned sardines (UK), canned (US) |
Tuńczyk | tuna | UK /ˈtjuː-nə/, US /ˈtuː-nə/ |
Halibut | halibut | mięso białe, delikatne |
Sola | sole | np. Dover sole; płastuga |
Flądra | flounder / plaice | plaice bardzo brytyjskie |
Dorada | sea bream | gilt-head bream (dorada królewska) |
Okoń | perch | freshwater fish; filety delikatne |
Sandacz | zander / pike-perch | zander częstsze w Europie |
Węgorz | eel | smoked eel – przysmak |
Sum | catfish | często farmed (hodowlany) |
Karp | carp | Christmas carp – realia polskie |
Mintaj | Alaska pollock | czasem spotkasz pollock/pollack |
Morszczuk | hake | biała ryba, łagodna |
Dorsz czarny (czarniak) | saithe / coley | UK: coley (handel), saithe (gatunek) |
Jak nazwać porcje, cięcia i obróbkę ryby po angielsku?
Najważniejsze określenia: fillet (filet), loin (polędwica), steak (dzwonko – przekrój poprzeczny), whole (w całości), gutted (wypatroszona), scaled/descaled (z łuskami/bez), skin-on/skinless (ze skórą/bez), bone-in/boneless (z ośćmi/bez). Techniki: grilled, baked, roasted (w wysokiej temp.), fried, deep-fried, steamed, poached, smoked, cured, pickled, battered (w cieście), breaded (w panierce). W handlu: fresh, frozen, chilled, wild-caught, farmed, line-caught, MSC-certified (certyfikat zrównoważonych połowów).
Jak poprosić o usługi u sprzedawcy ryb (fishmonger)?
Could you fillet this and remove the pin bones, please? / Please leave the skin on. / Cut it into two steaks, about two centimeters thick. / I’d like it vacuum-packed. / Could you portion it for two servings?
Jakie przymiotniki i kolokacje z „fish” są najbardziej naturalne?
Typowe zestawienia: fresh fish, white fish (np. cod, haddock, hake), oily fish (np. mackerel, herring), sustainable fish, wild fish vs farmed fish, seasonal fish, locally caught fish, smoked fish, canned fish (US) / tinned fish (UK), frozen fish, fish stock (wywar), fish stew, fish soup, fish pie, fish market, fish counter.
Jak mówić o łowieniu: „to fish”, „go fishing”, „angler”, „fisher”?
To fish oznacza łowić (I often fish at weekends). Go fishing to idiomatyczna konstrukcja (Let’s go fishing tomorrow). Angler to wędkarz; fisher/fisherman/fisherwoman to ogólnie osoba łowiąca, a w kontekstach zawodowych coraz częściej neutralny genderowo fisher. Sprzęt: fishing rod, reel, line, hook, lure, bait, net; techniki: fly fishing, spinning, trolling, catch and release.
Jakie idiomy z „fish” warto znać w kontekście pracy i życia?
Przydatne zwroty: a big fish (ważna osoba), there are plenty more fish in the sea (świat się nie kończy), a cold fish (ktoś chłodny emocjonalnie), to fish for compliments (łowić komplementy), to fish in troubled waters (mącić dla korzyści), something smells fishy / it’s fishy (coś podejrzane), to be a fish out of water (czuć się nieswojo w nowym środowisku).
Wymowa trudnych nazw – szybkie podpowiedzi
fish /fɪʃ/; salmon /ˈsæm-ən/ (bez „l”); mackerel /ˈmæk-rəl/; herring /ˈher-ɪŋ/; tuna UK /ˈtjuː-nə/, US /ˈtuː-nə/; haddock /ˈhæd-ək/; halibut /ˈhæl-ɪ-bət/; plaice /pleɪs/; bream /briːm/; bass (ryba) /bæs/ (nie „bejs” – to dotyczy „bass” muzycznego); roe /rəʊ/; fillet UK /ˈfɪlɪt/, US częściej /fɪˈleɪ/.
Jak rozróżnić składniki i części ryby po angielsku?
Najważniejsze słowa: flesh (mięso), skin (skóra), scales (łuski), fins (płetwy), tail (ogon), head (głowa), gills (skrzele), bones/pin bones (ości), spine (kręgosłup), roe (ikra), caviar (kawior), liver (wątroba), belly (brzuszek). Czynności: to gut (patroszyć), to descale (oskrobać z łusek), to debone (wyfiletować z ości), to skin (zdjąć skórę).
Jakie ryby spotkasz w kuchni brytyjskiej i amerykańskiej najczęściej?
UK: haddock, cod (biała ryba w panierce), plaice (płastuga), mackerel (wędzona), kipper (wędzony śledź), sea bass, hake, sole, smoked trout. USA: salmon (często Pacific salmon), halibut, catfish (Południe), tilapia (hodowlana), mahi-mahi, swordfish (steki), sardines (puszkowane), anchovies (pizza, sosy), clam chowder zwykle bez ryby, ale z shellfish.
Mity i fakty o angielskim słownictwie rybnym
„Fishes” to błąd i nie istnieje w poprawnej angielszczyźnie.
„Fishes” jest poprawne w odniesieniu do wielu gatunków (np. freshwater fishes), zwłaszcza w tekstach naukowych i edukacyjnych.
„Seafood” to zawsze skorupiaki i mięczaki, nigdy ryby.
W amerykańskim użyciu „seafood” obejmuje zarówno ryby, jak i shellfish; w brytyjskim potocznie bywa zawężane, ale znaczenie szersze też jest poprawne.
„Bass” czyta się jak „bejs”.
Ryba „bass” wymawia się /bæs/; wymowa /beɪs/ dotyczy tylko muzycznego „bass”.
Czy istnieją ważne różnice UK–US w nazewnictwie?
Tak. Przykłady: UK prawns vs US shrimp (choć oba rozumiane w obu odmianach), UK tinned fish vs US canned fish, UK coley (handel) dla saithe, UK plaice używane częściej niż US flounder w handlu detalicznym. Warto też znać regionalne przysmaki: UK kipper, Arbroath smokie; US clam chowder, catfish po’boy.
Jak poprawnie pisać i unikać wpadek ortograficznych?
Uważaj na: mackerel (podwójne „c” i „k”), haddock (podwójne „d”), plaice (nie „place”), halibut (bez „tt”), sardine (końcówka „-dine”), roe (nie „row”). Alaska pollock bywa mylone z „pollack” – obie formy widoczne, lecz „pollock” jest standardem dla gatunku Theragra chalcogramma.
Jak złożyć mini-dialog po angielsku podczas zakupów?
Customer: Good morning. Do you have fresh hake today?
Fishmonger: Yes, line-caught. Whole or filleted?
Customer: Two fillets, skin-on, please. Could you remove the pin bones?
Fishmonger: Sure. Anything else?
Customer: A small smoked eel, sliced, please.
Najczęściej zadawane pytania
Kiedy powiedzieć „a piece of fish”, a kiedy „a fish”?
Czy „zander” i „pike-perch” to to samo?
„Prawn” a „shrimp” – którą formę wybrać?
Jak poprosić o usunięcie ości i łusek?
Jak mówić o zdrowiu i zrównoważeniu w kontekście ryb?
Useful phrases: oily fish rich in omega-3, low-mercury fish (np. hake, sardine), sustainably sourced fish, MSC-certified fisheries, farmed vs wild-caught. W pytaniach do sprzedawcy sprawdza się: Is it sustainably sourced? / Is it wild or farmed?
Mini-ćwiczenia: czy umiesz użyć właściwej formy?
Uzupełnij naturalnie: 1) We ordered two _____ of sea bream. (pieces/portions) 2) The Baltic Sea hosts many _____ adapted to brackish water. (fishes) 3) Could you leave the _____ on? I’m pan-frying it. (skin) 4) This smells _____. Are you sure it’s fresh? (fishy)
Skrzynka narzędziowa polskiego ucznia angielskiego
Najważniejsze wnioski i gotowe zwroty do natychmiastowego użycia.
- „Ryba” po angielsku to fish; liczba mnoga zwykle fish, „fishes” dla wielu gatunków
- Dla porcji używaj a piece of fish / a portion of fish
- Rozróżniaj fish (ryby), shellfish (skorupiaki/mięczaki), seafood (szersze „dary morza”)
- Porcje i obróbka: fillet, steak, loin, whole, gutted, skin-on/skinless, boneless, descaled
- Techniki: grilled, baked, steamed, poached, battered, breaded, smoked, cured, pickled
- Kolokacje: fresh fish, white/oily fish, wild-caught, farmed, line-caught, sustainable, tinned/canned fish
- Idiomy: a big fish, fishy, fish out of water, fish for compliments
- Wymowa trudnych słów: salmon /ˈsæmən/; mackerel /ˈmækrəl/; plaice /pleɪs/; bass /bæs/
- Różnice UK–US: prawns vs shrimp, tinned vs canned, coley (UK) dla saithe
- Przydatne pytania u sprzedawcy: Could you debone and descale it? Is it wild or farmed? Is it MSC-certified?
Pytania do przemyślenia:
1) Których 10 słów o rybach rzeczywiście użyjesz w swoim kontekście – w sklepie, w menu, w rozmowie?
2) Jak dostosujesz swoje pytania, by dowiedzieć się o pochodzenie i sposób połowu?
3) Który idiom z „fish” najlepiej opisuje sytuację w Twojej pracy?
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!