Strona bierna język angielski
Strona bierna język angielski oznacza konstrukcję, w której skutek jest ważniejszy niż sprawca: obiekt staje się podmiotem (The window was broken). Budujemy ją: forma be w odpowiednim czasie + past participle; sprawcę dodajemy po by wyłącznie, gdy jest istotny. Konstrukcja działa także z czasownikami modalnymi i w czasach ciągłych.
- Określ czas i aspekt zdania aktywnego
- Przenieś dopełnienie (obiekt) na pozycję podmiotu
- Wstaw be w dopasowanej formie czasownikowej
- Dodaj past participle czasownika głównego
- Opcjonalnie dołącz frazę z by, jeśli chcesz wskazać sprawcę
Strona bierna język angielski porządkuje nacisk w zdaniu: Data are analyzed daily kontra They analyze data daily. Skorzystaj z form typu will be completed, has been approved i can be returned; w mowie potocznej pojawia się też get + V3, np. He got promoted.
Po co w ogóle używać strony biernej – i kiedy to naprawdę pomaga?
Strona bierna przenosi nacisk z wykonawcy na wynik, proces lub obiekt. Dzięki temu łatwiej utrzymać neutralny, obiektywny ton (styl naukowy, raportowy), ukryć nieznanego lub nieistotnego sprawcę oraz harmonizować fokus tematyczny akapitu. W praktyce: w CV eksponujemy osiągnięcie (Targets were exceeded), w procedurze – krok (Samples are stored at 4°C), a w nagłówkach prasowych – efekt (Suspect was arrested). Na egzaminach maturalnych i ósmoklasisty strona bierna jest typowym elementem parafrazy: transformacja z „They built the bridge in 2010” na „The bridge was built in 2010” pozwala zachować sens przy zmianie perspektywy.
Jak tworzyć stronę bierną krok po kroku w różnych czasach?
Rdzeń to be + past participle (V3), przy czym be odmienia się w tym samym czasie i aspekcie, co oryginalne zdanie aktywne. Past participle jest niezmienne, a liczba i osoba odzwierciedlają nowy podmiot. Przykład: Active: They are repairing the road → Passive: The road is being repaired. Warto rozdzielić formy statyczne (simple, perfect) i progresywne (continuous) oraz pamiętać o modalach: Modal + be + V3 (The task must be finished).
Jak zachować czas i aspekt bez utraty sensu?
Zawsze pytaj: „co ma być podkreślone – czynność, czy jej skutek?” Jeśli skutek – wybierz perfect passive (The system has been updated). Gdy liczy się trwanie procesu – użyj continuous passive (The tunnel is being excavated). Jeśli opisujesz rutynę lub fakt – present simple passive (Books are sold online). W narracji przeszłej – past simple passive (The issue was resolved yesterday). Przy planowaniu – will/going to passive (The conference will be held in May).
Czy wszystkie czasowniki da się zpassywizować?
Nie. Tylko czasowniki przechodnie (z dopełnieniem bliższym) tworzą stronę bierną. „Arrive”, „happen”, „sleep” są nieprzechodnie, więc nie mają poprawnego pasywu („The accident was happened” jest błędne). Istnieją też czasowniki z przyimkiem, które wymagają zachowania przyimka: „look after” → „The patient is looked after (by a nurse)”. Czasowniki dwukomplementowe (give, send, teach) dopuszczają dwie wersje bierne – z obiektem pośrednim lub bezpośrednim jako nowym podmiotem.
Agent, przyimki i „by” czy „with” – jak to rozstrzygnąć?
„By” wprowadza sprawcę: „The painting was restored by experts”, podczas gdy „with” wprowadza narzędzie/środek: „The sample was mixed with ethanol”. Sprawcę pomijamy, jeśli jest oczywisty („Taxes are collected annually”), nieistotny („The rules were updated”), lub gdy chcemy zachować bezosobowy ton. Jeśli sprawca jest kluczowy (odpowiedzialność, prestiż), wprowadź go po „by”.
Co z czasownikami wymagającymi przyimka?
Przyimek musi pozostać przy czasowniku: „They laughed at him” → „He was laughed at”. W trybie formalnym nie rozdzielaj złożonych przyimków: „He was taken care of” brzmi naturalnie i idiomatycznie, „Care was taken of him” – już sztywno i rzadkie.
„Get”-passive i zdania statyczne – kiedy to brzmi naturalnie?
„Get + V3” pojawia się częściej w mowie potocznej i podkreśla zmianę stanu lub niespodziewany skutek („He got fired”, „She got promoted”). „Be + V3” jest neutralne i typowe w stylu formalnym („He was fired”). W zdaniach o stanie „be + adj./V3” bywa opisem cechy: „The store is closed” (stan), w przeciwieństwie do „The store is being closed” (trwa czynność zamykania).
Jak przełożyć zdania z dwoma dopełnieniami (give, show, send)?
Masz dwie ścieżki: „They gave Mary a prize” → „Mary was given a prize” (częstsze, bo pojawia się osoba) lub „A prize was given to Mary” (bardziej neutralnie wobec obiektu). Wybieraj wariant zgodnie z tematem akapitu i naturalnym przepływem informacji (co już jest „znane”, a co nowe).
Passive w raportach, CV i egzaminach – gotowe wzorce
Raport: „Data were collected using a stratified sample”; „The protocol has been approved”. CV: „KPIs were exceeded by 18%”, „A new onboarding path was implemented”. E-maile biznesowe: „Your request has been processed”; „The invoice will be sent by Friday”. Egzaminy: parafrazy bezosobowe „It is said that…”, „He is believed to…” elegancko zastępują „People say…”, „They believe…”.
Jak wygląda strona bierna we wszystkich czasach?
Poniższa ściąga zestawia najczęstsze formy. Używaj krótkich, rzeczowych wzorców i pilnuj zgodności czasu be z aktywnym oryginałem.
Czas/aspekt | Wzór pasywu | Przykład |
---|---|---|
Present Simple | am/is/are + V3 | The tickets are checked |
Present Continuous | am/is/are being + V3 | The road is being repaired |
Present Perfect | has/have been + V3 | The plan has been approved |
Past Simple | was/were + V3 | The device was shipped |
Past Continuous | was/were being + V3 | The case was being investigated |
Past Perfect | had been + V3 | The task had been completed |
Future (will) | will be + V3 | The results will be published |
Be going to | am/is/are going to be + V3 | The hall is going to be renovated |
Modals | modal + be + V3 | The form must be signed |
Infinitive | to be + V3 / to have been + V3 | to be delivered / to have been delivered |
Gerund | being + V3 / having been + V3 | being monitored / having been trained |
Konstrukcje zaawansowane: „reporting verbs”, „it is said that…”, „have/get something done”
Bezosobowe raportowanie opinii i faktów zapewnia płynność bez wskazywania źródła. Dwa popularne schematy: „It is said that he left” oraz „He is said to have left”. Pierwszy sprawdza się, gdy główny temat jest zdaniem podrzędnym; drugi, gdy temat ma być od razu podmiotem. Causative passive „have/get something done” oznacza zlecenie lub doprowadzenie do wykonania: „I had my car serviced”, „She got her hair cut”. W biznesie: „We had the shipment expedited”.
Jak łączyć strona bierna z czasownikami frazowymi i kolokacjami?
Zachowuj integralność frazy: „put off” → „The meeting was put off”, „carry out” → „The tests were carried out”. W wielu połączeniach lepiej brzmi pasyw niż aktyw: „The guidelines were adhered to” (z „adhere to”). Zawsze sprawdzaj, czy fraza dopuszcza dopełnienie i jaki przyimek wiąże się z czasownikiem.
Najczęstsze błędy Polaków – i szybkie poprawki
Braki formy „be”: „The report sent” → „The report was sent”. Złe V3: „He was fell” → „He was fallen” (choć naturalniej „He fell”, bo „fall” rzadko w pasywie). Nadmiar sprawcy: „by people” tam, gdzie oczywiste. Niezgodny czas: aktywne perfect → bierne simple – błąd. Zgoda w liczbie: „Data is processed” w brytyjskim stylu naukowym bywa akceptowane, ale w klasycznym brytyjskim „data are”; trzymaj spójność w całym tekście. Błędny przyimek narzędzia: „by a hammer” zamiast „with a hammer”.
Co z „to be born” i formami bezosobowymi?
„Be born” traktujemy jak zwrot utarty: „I was born in 1990”. Niekiedy używamy konstrukcji bezosobowych: „It is recommended that…”, „It is expected that…”, „There were three people injured”. Te formy porządkują temat rozmowy i ułatwiają budowę akapitu.
Minićwiczenia kontrolne – 5 szybkich transformacji
Przepisz na stronę bierną, zachowując czas:
- They will announce the results tomorrow.
- Someone has stolen my bike.
- They are building a new wing.
- People say that the CEO is leaving.
- The committee gave the students certificates.
Propozycje:
- The results will be announced tomorrow.
- My bike has been stolen.
- A new wing is being built.
- It is said that the CEO is leaving / The CEO is said to be leaving.
- The students were given certificates / Certificates were given to the students.
Najczęściej zadawane pytania
Czy istnieje Present Perfect Continuous w stronie biernej?
Czy mogę użyć „by” z miejscem zamiast osoby?
Kiedy w tekstach egzaminacyjnych pasyw jest lepszy od aktywu?
Praktyczne skróty myślowe, które oszczędzają czas na egzaminie
Jeśli widzisz: „They + czasownik przechodni + obiekt” – myśl: „obiekt + be (w odpowiednim czasie) + V3”. Dla „present simple” szukaj „are/is + V3”; dla „past continuous” – „was/were being + V3”. W konstrukcjach z modalami natychmiast podstaw „modal + be + V3”. W zdaniach z „people/they say/think/expect” wybierz schemat „It is said that…” lub „Podmiot + is said to…”.
Kompas na przyszłość – jak utrwalać i świadomie stosować pasyw
– Dobieraj stronę do celu: klarowność ponad wszystko.
– Zapisuj własne „banki” kolokacji: approved, launched, implemented, awarded, suspended, granted – z gotowymi ramami zdań.
– Czytaj fragmenty raportów naukowych i instrukcji obsługi – zwracaj uwagę, które elementy treści korzystają z pasywu, a które lepiej brzmią w aktywie.
- Formuła: be (odmienione) + V3; czas zostaje, zmienia się perspektywa
- „By” dla sprawcy, „with” dla narzędzia; przyimki frazowe zostają przy czasowniku
- Tylko czasowniki przechodnie tworzą pasyw; wiele phrasali też
- „Get”-passive – potocznie, zmiana stanu; „be”-passive – neutralnie/formalnie
- Reporting verbs i „It is said that…” ułatwiają styl bezosobowy
- Uważaj na brak „be”, złą V3 i niepotrzebne „by people”
Pytania do przemyślenia:
- Które typy tekstów, które piszesz (maile, raporty, zadania egzaminacyjne), zyskają na neutralnym tonie pasywu, a gdzie aktyw doda klarowności?
- Jakie 10 kolokacji z V3 (approved, launched, awarded…) przyspieszy Twoje pisanie o 30%?
- W których zdaniach potocznych „get”-passive brzmi naturalnie w Twoim kontekście, a gdzie lepiej postawić na „be”-passive?
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!