There

Jak działa There w nowoczesnym angielskim?

„There” ma trzy kluczowe zastosowania: 1) jako przysłówek miejsca („tam”), 2) jako tzw. egzystencjalny zaimek-podmiot w konstrukcji „there + be” służącej do oznajmiania istnienia lub pojawienia się czegoś, 3) jako element wyrażeń dyskursywnych i idiomów („there you go”, „hi there”, „there, there”). Rozpoznanie funkcji w zdaniu jest pierwszym, najważniejszym krokiem do poprawności.

Kiedy „there” znaczy „tam” i jak je umiejętnie stosować?

W funkcji deiktycznej „there” odnosi do miejsca oddalonego od mówiącego: „Put it there” (Połóż to tam), „Over there, on the shelf” (Tam, na półce). W tej roli „there” jest przysłówkiem i nie pełni funkcji podmiotu; stoi zazwyczaj po czasowniku ruchu lub po przyimkach miejsca. Dla kontrastu „here” oznacza „tu”. Używaj „there” z określnikami wskazującymi, np. „that book over there”, by precyzować odległość.

Co to jest egzystencjalne „there” i jak budować zdania?

Egzystencjalne „there” to tzw. podmiot formalny (dummy subject), który nie niesie znaczenia leksykalnego, ale umożliwia rozpoczęcie zdania od informacji o istnieniu/pojawieniu się czegoś. Schemat: „There + be + rzeczownik (z określnikiem/ilością) + okolicznik”. Przykłady:

Zwróć uwagę na zgodę: forma „be” uzgadnia się z pierwszym rzeczownikiem po „be”. Dlatego mówimy „There is a problem” (liczba pojedyncza) oraz „There are two problems” (liczba mnoga).

Jak tworzyć pytania i przeczenia w konstrukcji „there + be”?

Pytania powstają przez inwersję czasownika „be”: „Is there…?”, „Are there…?”, „Was there…?”, „Were there…?”, „Will there be…?”, „Has there been…?”. Przeczenia dodają „not”: „There isn’t…”, „There aren’t…”, „There wasn’t…”, „There won’t be…”, „There hasn’t been…”. Typowe zestawienia z określnikami:

Dlaczego „There is five people” to błąd i co z mową potoczną?

W standardzie pisanym liczba czasownika „be” musi zgadzać się z następującym rzeczownikiem: „There are five people” (nie: „There is five people”). W mowie potocznej bywa słyszane „There’s two tickets left”, ale to kolokwializm. W tekstach formalnych i w egzaminach wybieraj formy zgodne z gramatyką: „There are two tickets left”.

Jak łączyć „there” z czasami i czasownikami modalnymi?

Konstrukcja zachowuje się regularnie w czasie przeszłym, przyszłym, w aspektach oraz z modalnymi. Poniższa tabela pokazuje najczęstsze wzorce wraz z przykładowymi zdaniami twierdzącymi, pytającymi i przeczącymi.

Jak dobrać określniki ilości przy „there + be” i uniknąć kalk z polskiego?

Egzystencjalne zdania niemal zawsze łączą się z określnikami ilości, bo informują „ile/czego” istnieje. Kluczem jest rozróżnienie policzalności. Zestawienie pomaga dobrać właściwy determinator i uniknąć błędów typu „much people”.

Czy „there” może łączyć się z innymi czasownikami niż „be”?

Tak, w zdaniach z tzw. czasownikami „raising” (wydźwigającymi podmiot logiczny) lub modalnymi: „There seems to be a mistake”, „There appears to be a storm coming”, „There has to be another way”. W tych konstrukcjach „seem/appear/happen/prove/turn out” poprzedzają bezokolicznik „to be” lub wyrażenia imienne i zachowują znaczenie egzystencjalne.

Kiedy wybrać „it” zamiast „there” i odwrotnie?

„There” informuje o istnieniu/pojawieniu się czegoś (nowa informacja): „There is a cat in the garden”. „It” odsyła do czegoś znanego lub określa cechy pogody/czasu/odległości: „It is raining”, „It’s late”, „It is a cat we saw yesterday”. Przy prezentacji nowych bytów wybieraj „there”; przy opisie znanych bytów lub bezosobowym „to” wybieraj „it”.

Jak nie pomylić „there”, „their” i „they’re” w pisowni i wymowie?

„There” (tam/egzystencjalne), „their” (ich) oraz „they’re” (skrót „they are”) bywają homofonami w wielu akcentach. Kontekst jest jedyną wskazówką w mowie. W piśmie trzymaj się reguły: zaimkowe „their” wymaga rzeczownika („their house”), skrót „they’re” zawsze rozwiniesz do „they are”, a „there” wystąpi z „be” lub jako przysłówek miejsca.

Jak tłumaczyć „there is/are” na polski, by brzmiało naturalnie?

Najczęstszy ekwiwalent to „jest/są”: „There is a park nearby” → „Jest park w pobliżu” lub naturalniej „W pobliżu jest park”. „Tam jest” stosuj tylko, gdy naprawdę mówisz o lokalizacji względem rozmówcy: „There is a shop over there” → „Tam jest sklep”. Unikaj dosłownego kalkowania „tam jest” w każdym zdaniu egzystencjalnym.

Co z idiomami i wyrażeniami dyskursywnymi z „there”?

Najczęstsze i przydatne w codziennej komunikacji to: „There you go” (masz/na proszę; albo: widzisz, udało się), „Hi there” (neutralne, nieformalne przywitanie), „There, there” (uspokajanie, „już dobrze”), „There we go” (ruszamy/poszło), „There goes my money” (no i przepadły pieniądze – komentarz do straty), „Here and there” (tu i ówdzie), „Then and there” (od razu, na miejscu). Zapamiętaj rejestr: większość to zwroty potoczne.

Czy brytyjski i amerykański angielski różnią się w użyciu „there”?

Różnice są subtelne i dotyczą głównie mowy: skrócona forma „there’s” bywa częściej używana przed rzeczownikami w liczbie mnogiej w nieformalnym AmE i BrE („There’s two reasons”), choć w piśmie standardowym w obu odmianach zalecane jest „There are…”. Ponadto warianty idiomów: częstsze „There you go” w NA kontra „There we are” w UK w niektórych kontekstach; znaczenie pozostaje intuicyjne i zależy od sytuacji.

Czy można zaczynać zdania formalne od „there is/are”?

Tak, ale nadużywanie tej ramy osłabia styl. W pisaniu akademickim i raportach lepiej często wynieść temat na początek: zamiast „There are several limitations to this method” — „This method has several limitations”. Konstrukcję „there + be” zostaw do wprowadzenia zupełnie nowych informacji lub gdy brak lepszego tematu zdania.

Najczęstsze błędy i szybkie naprawy

Jak uniknąć błędów zgody i policzalności?

Kontroluj pierwsze słowo po „be”. Jeśli to „a number of…”, liczba mnoga: „There are a number of issues”. Jeśli to „amount of…”, zwykle niepoliczalne: „There is a large amount of data”. Przy wyrażeniach „each/every” wybierz liczbę pojedynczą: „There is a book on each shelf”.

Czy „there exist” jest poprawne zamiast „there is/are”?

„Exist” bywa poprawne leksykalnie, ale brzmi formalnie i rzadziej występuje w codziennej mowie. Zamiast „There exist many reasons” naturalniej: „There are many reasons”. Gdy chcesz podkreślić istnienie filozoficznie/terminologicznie, użyj „exist”: „Several solutions exist”.

Kiedy używać „any/some/no” po „there + be”?

„Some” w zdaniach twierdzących (gdy mówisz, że coś jest): „There are some updates”. „Any” w pytaniach i przeczeniach: „Are there any updates?”, „There aren’t any updates”. „No” zastępuje „not any” i wzmacnia przekaz: „There are no updates”. Wybieraj konsekwentnie, bez mieszania.

Mini-trener: precyzja w praktyce

Jak przekształcić polskie zdania na naturalne „there + be”?

„W sali nie ma krzeseł” → „There aren’t any chairs in the room”. „Czy jest szansa na zmianę?” → „Is there a chance for a change?”. „Zostało pięć minut” → „There are five minutes left”. „Na liście nie ma mojego nazwiska” → „There is no my name on the list”? Nie — poprawnie: „My name isn’t on the list” (czasem lepiej porzucić „there”, jeśli podmiot jest znany i określony).

Jak zdecydować, czy w ogóle używać „there”?

Zadaj sobie dwa pytania: 1) Czy wprowadzasz nowy byt/informację? Jeśli tak — „there + be” jest dobrym wyborem. 2) Czy istnieje naturalny temat zdania (osoba/rzecz znana z kontekstu), który możesz wysunąć na początek? Jeśli tak — rozważ konstrukcję bez „there”. Ta decyzja poprawia płynność stylu.

Pigułka na koniec: esencja użycia „there”

• Rozpoznaj funkcję: „tam” (deiksa), egzystencjalne „there + be”, idiomy/dyskurs
• Uzgodnij „be” z pierwszym rzeczownikiem po czasowniku („There are five…”)
• W pytaniach i przeczeniach przenieś/zaneguj „be” („Is there…?”, „There isn’t…”) oraz używaj any/no zgodnie z trybem
• Dobieraj określniki do policzalności (many/much, few/little vs a few/a little)
• W stylu formalnym redukuj nadmiar „there is/are”, promuj rzeczowy temat zdania
• Idiomy z „there” mają określony rejestr; stosuj je świadomie („There you go”, „There, there”)

Pytania do przemyślenia:

• Które zdania w Twojej codziennej komunikacji można uprościć, zastępując „there is/are” precyzyjniejszym podmiotem?
• W jakich sytuacjach chcesz świadomie użyć kolokwialnego „there’s + plural”, a kiedy zachować standardową zgodę?
• Jakie określniki ilości sprawiają Ci najwięcej trudności i jak powiązać je z policzalnością w praktyce?