Wear 3 forma

Wear 3 forma to worn: nieregularny imiesłów bierny używany z have/has/had i w stronie biernej (np. The jacket has been worn twice). Forma worn opisuje efekt trwania (I’ve worn these shoes for months), bywa też przymiotnikiem (worn pages, worn-out tyres) – unikaj błędu have wore.

Zapamiętać zestaw wear–wore–worn
Używać worn po have/has/had
Tworzyć stronę bierną z been + worn
Rozróżniać wear, put on i dress
Wykorzystać worn jako przymiotnik (worn, worn-out)

Wear 3 forma to klucz do perfekcyjnego Present Perfect i pasywu; otrzymasz 10 wzorcowych zdań, różnicę z put on/dress i kolokacje z biznesu (wear many hats), przydatne na maturze i w rozmowie kwalifikacyjnej.

Po co w ogóle trzecia forma „wear” i co dokładnie oznacza „worn”?

Trzecia forma „wear” – „worn” – to imiesłów bierny czasownika nieregularnego, niezbędny w czasach Perfect (Present Perfect, Past Perfect, Future Perfect) oraz w stronie biernej. „Worn” może także pełnić funkcję przymiotnika, opisując stan zużycia lub „znoszenia”. Dzięki temu jednemu słowu precyzyjnie wyrazisz zarówno doświadczenie (I have worn), jak i rezultat (The coat is worn).

Definicja: „Worn” to past participle (imiesłów bierny) od „wear” – używamy go po operatorach perfect (have/has/had) oraz po „been” w stronie biernej; bywa też przymiotnikiem znaczącym „znoszony/zużyty”.

Jak zapisać i wymówić formy wear–wore–worn bez wpadek?

Kluczowe są trzy formy i wymowa: wear /weə(r)/, wore /wɔː(r)/, worn /wɔːn/. Różnica samogłosek w wore i worn jest subtelna, ale znacząca: w „worn” słyszysz dłuższe, zamknięte /ɔː/ z wyraźnym „n” na końcu. Ćwicz na minimalnych parach: wore vs worn; more vs morn.

Forma	IPA (BrE)	Znaczenie PL
wear	/weə/	nosić, mieć na sobie
wore	/wɔː/	forma przeszła (Past Simple)
worn	/wɔːn/	3. forma (past participle), także przymiotnik „znoszony”

Kiedy używać „worn” w Present Perfect i co dokładnie komunikuje?

Present Perfect podkreśla doświadczenie lub skutek widoczny teraz. Konstrukcja: have/has + worn. Przykłady: I have worn contact lenses since 2019 (ciągłość doświadczenia), She has worn the bracelet all day (skutek – nadal ma bransoletkę). Sygnały czasu: since, for, recently, ever, never, already, yet.

Przykłady:
• They have never worn uniforms at this company.
• He has already worn the new jersey twice.
• Have you ever worn a kimono?

Jak tworzyć stronę bierną z „worn” bez błędów?

W pasywie stosujesz formę „be” w odpowiednim czasie + past participle: be + worn. Najczęstsze zestawienie przy opisie stanu/rezultatu: has/have been + worn. Dla przeszłości: was/were + worn. Dla formalnych kontekstów: is/are/will be + worn.

Przykłady pasywu:
• Helmets must be worn at all times.
• The prototype was worn during the test run.
• The badge has been worn by all team members this week.
• Special attire will be worn for the ceremony.

Czy „worn” to także przymiotnik? Jak rozpoznać tę funkcję?

Tak. „Worn” jako przymiotnik oznacza „znoszony/zużyty” i stoi przed rzeczownikiem lub po czasowniku łącznikowym (be, look, seem). Odmienia sens zdania z czynności na stan.

Przykłady przymiotnikowe:
• worn shoes, a worn leather wallet, a slightly worn cover
• The carpet looks worn, we need a replacement.

„Wear”, „put on” czy „dress”? Jak nie pomylić czasowników ubioru?

„Wear” oznacza „mieć na sobie” (stan), „put on” – „wkładać/zakładać” (czynność rozpoczęcia), a „dress” – „ubierać (kogoś siebie)”/„ubierać się”, często z „in” dla rodzaju stroju. W Continuous „be wearing” podkreśla aktualne noszenie w chwili mówienia.

Kontrasty:
• She is wearing a coat (ma na sobie) vs She is putting on a coat (właśnie zakłada).
• He dressed quickly vs He put on his shoes quickly.
• They are dressed in black vs They wear black at work.

Gdzie „worn” pojawia się na egzaminach i w języku pracy?

Na poziomach B1–B2 (ósmoklasista, matura) „worn” występuje w zadaniach transformacyjnych (aktywny → bierny), parafrazach czasów Perfect oraz w opisach zdjęć (people are wearing…). W kontekście zawodowym spotkasz reguły BHP (PPE must be worn), polityki dress code, opisy produktów („lightly worn”, „pre-worn”).

Jakie są najczęstsze błędy i jak ich uniknąć?

Typowe potknięcia to mylenie „wore” i „worn” oraz niepoprawne operatory.

„I have wore” – błędne; poprawnie: I have worn
„He has wear” – błędne; poprawnie: He has worn
„Uniforms are wear” – błędne; poprawnie: Uniforms are worn
„I wear now” dla sytuacji chwilowej – lepsze: I am wearing now
„I put on glasses since…” – błąd czasu; poprawnie: I have worn glasses since…

Ważna uwaga: „Wore” to tylko Past Simple. Każda konstrukcja Perfect i pasyw wymagają „worn”.

Które phrasal verbs i kolokacje z „wear” warto znać?

Phrasal verbs rozszerzają zakres znaczeniowy poza odzież.

wear out – zużyć, wyczerpać: The soles wore out; The debate wore me out
wear off – ustępować: The effect wore off after two hours
wear thin – stawać się mniejszym/cieńszym, tracić cierpliwość: Patience is wearing thin
wear away – ścierać się: The paint has worn away
wear on – ciągnąć się (czas), posuwać się naprzód: As the night wore on…

Kolokacje: wear a seatbelt, wear makeup, wear a smile, wear a badge, wear many hats (pełnić wiele ról), weather-worn, time-worn, well-worn (idiomatyczne „oklepany”).

💡 Ciekawostka: „Wear and tear” oznacza „zużycie eksploatacyjne” w prawie i ubezpieczeniach; to stały zwrot, często w umowach najmu i gwarancjach.

Trzecia forma w czasach Perfekt i biernej – mapa zastosowań

Poniższa tabela pokazuje, gdzie „worn” jest konieczne i jak budować zdania.

Konstrukcja	Wzór	Przykład
Present Perfect	have/has + worn	She has worn a smartwatch for years
Past Perfect	had + worn	He had worn a cast before the surgery
Future Perfect	will have + worn	By June, I will have worn the device for 100 days
Passive (present)	am/is/are + worn	Safety vests are worn on site
Passive (past)	was/were + worn	Formal attire was worn at the gala
Present Perfect Passive	has/have been + worn	The prototype has been worn during trials

Jak szybko zapamiętać zestaw wear–wore–worn?

Skuteczna mnemotechnika: 3W – Wear (teraz), Wore (wczoraj), Worn (rezultat). Dodaj obraz mentalny: „worn” brzmi jak „wór-n” – coś zużytego jak stary worek. Utrwalaj w zdaniach: I wear today, I wore yesterday, I have worn many times.

🧠 Zapamiętaj: „Have worn” i „been worn” to dwa filary: Perfect i pasyw. Jeśli widzisz „have/has/had” lub „been”, niemal na pewno wybór pada na „worn”.

Jak trenować „worn”? Mini-zestaw ćwiczeń z kluczem

Uzupełnij lukę poprawną formą (wear/wore/worn) lub całym wyrażeniem.

1) I have never ____ a tuxedo.
2) Helmets must be ____ in the lab.
3) She ____ a uniform when she was a nurse.
4) The label has been ____ off.
5) He is ____ a tie today.
6) By next week, I will have ____ the shoes in.
7) My patience is ____ thin.
8) They were ____ out after a long hike.

Klucz: 1) worn 2) worn 3) wore 4) worn 5) wearing 6) worn 7) wearing 8) worn

Precyzja znaczeń: od mody po technikę

„Wear” łączy świat ubioru i techniki. W tekstach technicznych „wear” (rzeczownik) to zużycie materiału; przymiotniki: wear-resistant (odporny na ścieranie), wear rate (szybkość zużycia). W opisach mody „wear” buduje idiomy stylistyczne: wear seasonal colours, wear sustainable fabrics. „Worn” scala te rejestry: „worn edges” (krawędzie starte), „worn look” (celowo postarzany efekt).

Czy „worn” pasuje do języka formalnego i nieformalnego?

Tak. W formalnych komunikatach: Protective clothing must be worn. W nieformalnej rozmowie: These jeans are so worn, but I love them. Ton nadaje otoczenie leksykalne: modalne „must”/„shall” i rzeczowniki techniczne windowują rejestr, przymiotniki oceniające (so worn, kind of worn) – obniżają.

Mity i fakty o „worn”

MIT:

W Present Perfect można użyć „wore”.

FAKT:

Tylko „worn” jest poprawne: I have worn, nigdy I have wore.

MIT:

„Worn” zawsze oznacza „zużyty”.

FAKT:

Jako imiesłów oznacza wykonanie czynności: He has worn a cast; dopiero jako przymiotnik niesie znaczenie „znoszony”.

Jak rozpoznać, czy „worn” to imiesłów, czy przymiotnik?

Sprawdź, czy w pobliżu jest operator (have/has/had/been). Jeśli tak – „worn” jest imiesłowem (składnia czasowa). Jeśli „worn” stoi bez operatora i bezokolicznika „to”, najpewniej opisuje rzeczownik lub stan po „be/look”: a worn jacket; The jacket looks worn.

Gotowe wzorce zdań do natychmiastowego użycia

Skopiuj i dopasuj do swoich tematów, zmieniając rzeczowniki zgodnie z kontekstem.

• I have worn [item] since [year/period].
• [Item] must be worn in [place/situation].
• By [time], we will have worn [item] for [duration].
• The [surface] is worn after constant use.
• She has never worn [type of clothes] before.

Najczęściej zadawane pytania

Czy mogę powiedzieć „I am wear” w czasie teraźniejszym?

Nie. Forma ciągła wymaga -ing: I am wearing. Samo „wear” to Present Simple: I wear glasses.

Czy „worn” odmienia się przez osoby?

Nie. „Worn” jest nieodmienny; zgodę czasową niesie operator (have/has/had/been).

Czy „wear” to także rzeczownik?

Tak. „Wear” (rzeczownik) to „zużycie” lub „odzież” w złożeniach: evening wear, casual wear, wear and tear.

Kiedy użyję „worn-out” zamiast „worn”?

„Worn-out” wzmacnia znaczenie „mocno zużyty/wyczerpany”: worn-out tyres, I feel worn-out. Samo „worn” bywa neutralne lub słabsze.

Notatnik egzaminatora: na co zwracają uwagę w „worn”?

W transformacjach zdań liczy się poprawna sekwencja operatorów (has been worn), w krótkich wypowiedziach opisowych – spójność aspektu (be wearing vs wear), a w listach formalnych – rejestr i pasyw z modalnymi (must/should be worn). Warto też pilnować rzeczowników niepoliczalnych (protective equipment vs equipments).

Pakiet startowy do bezbłędnego „worn”

– wear–wore–worn: trzy formy, trzy funkcje (stan, czynność zakładania, rezultat/styl).
– „Worn” po have/has/had oraz po been w pasywie – żelazna reguła.
– „Be wearing” dla „ma na sobie teraz”; „wear” dla zwyczajów.
– Phrasale: wear out/off/away/on/thin – poszerzają znaczenie poza odzież.
– „Worn” jako przymiotnik opisuje stan: worn edges, time-worn idea.

Na drogę z „worn”: esencja i inspiracje

– „Have worn” i „been worn” to trzon poprawności w Perfect i w pasywie.
– „Worn” może być cechą (przymiotnik) lub elementem konstrukcji (imiesłów); rozpoznaj po operatorach.
– Rozróżniaj: wear (stan), put on (akcja), dress (ubierać/dobierać strój).
– Kolokacje branżowe i egzaminacyjne wzmacniają naturalność: seatbelts must be worn, well-worn argument.

Pytania do przemyślenia:

W których sytuacjach w Twojej pracy/szkole najczęściej użyjesz pasywu z „worn” i jakich operatorów potrzebujesz?
Które kolokacje z „wear” (np. z bezpieczeństwa, mody, biznesu) dodadzą Twoim wypowiedziom precyzji i naturalności?
Jak rozbudujesz własny bank zdań wzorcowych z „worn”, aby szybko adaptować je w e-mailach i na egzaminach?

Sprawdź również: