Mikołaj Gogol

Mikołaj Gogol (właściwie Nikołaj Wasiljewicz Gogol-Janowski) to wybitny pisarz, poeta i publicysta, ukraińskiego pochodzenia, który uważany jest za klasyka literatury rosyjskiej.
Urodził się w Soroczyńcach Wielkich w marcu 1809 r. Pochodził z ziemiańskiej rodziny Hohol-Janowskich, która zamieszkiwała od lat Lewobrzeżną Ukrainę. Jego przodkowie należeli do prawosławnego duchowieństwa. Dziadek – Atanazy był pisarzem pułkowym i należał do wojska kozackiego, a później – rosyjskiego. W 1792 r. otrzymał on od cesarzowej Katarzyny II patent szlachecki.
Ojcem Mikołaja był Wasilij Afanasewicz Janowski, który po nauce w seminarium duchownym w Połtawie rozpoczął pracę jako urzędnik carski. Interesował się również poezją i teatrem domowym, do którego tworzył sztuki. Matka pisarza – Maria z domu Kosiarowska pochodziła z bogatej rodziny naczelnika poczty guberni orłowskiej. Mikołaj był jednym z sześciorga ich dzieci.
Mikołaj Gogol urodził się jako Nikołaj Janowski, zaś w 1821 r. otrzymał nazwisko Gogol-Janowski na skutek uzyskania tytułu szlacheckiego. Pisarz używał jednak w swoich dziełach jedynie przydomku „Gogol”.
Naukę pobierał od prywatnego nauczyciela w Połtawie, zaś w 1821 r. rozpoczął nauczanie w gimnazjum w Nieżynie. Następnie zamieszkał w Petersburgu i tam otrzymał pracę w urzędzie, a także próbował aktorstwa. Od 1834 r. wykładał historię na uniwersytecie w Petersburgu.
Pierwszym efektem twórczości Gogola było wydanie zbioru opowiadań „Wieczory na chutorze niedaleko Dikańki” (1831 r.), które dotyczyły tematyki folkloru ukraińskiego. Problematyka związana z Kozakami pojawiała się również w powieści „Taras Bulba”. Jego następne dzieła skupiały się na tematach związanych z powszedniością, często znajdowała w nich zastosowanie groteska.
Sławę przyniosły mu komedie obyczajowe, tj. „Rewizor”, „Ożenek” oraz dzieła mówiące o życiu „małych ludzi”- „Szynel”, „Nos”. Pisarz w swoich utworach w sposób satyryczny opisywał rosyjską administrację, ujawniał nieprawidłowości w systemie i kierował oskarżenia w stosunku do zdemoralizowanych rosyjskich szlachciców.
Do zasług Gogola należy niewątpliwie ubogacenie języka o szczególne słownictwo używane w przedstawianych w utworach środowiskach oraz doprowadzenie do dominacji prozy fabularnej w literaturze rosyjskiej.

Lata 1836-1841 Gogol spędził w Paryżu oraz w Rzymie. W 1842 r. została wydana jego najsłynniejsza powieść „Martwe dusze”, która miała być początkiem większego dzieła o Rosji, którego inspirację stanowiła „Boska komedia” Dantego. Jednakże epopeja ostatecznie nie powstała, a wydana powieść stanowiła p