Wacław Potocki

Wacław Potocki
Wacław Potocki urodził się w 1625 roku w rodzinie członków religijnej wspólnoty braci polskich, którzy posługiwali się herbem szlacheckim o nazwie Szreniawa. Jego dziadek Jan miał w swoim posiadaniu wieś Łękorz znajdującą się w powiecie bieckim. Ożenił się on wówczas z wdową Katarzyną z Palczkowskich. Gdy w 1599 roku stracił posiadaną przedtem wieś, postanowił zakupić od Samuela Branickiego kolejne wsie, jakimi były: Bielanka, Łosie, Wola Łużańska, Łużna, Klimkówka, Nowica, Kunkowa i Leszczyny. Razem z Katarzyną miał jednego syna o imieniu Adam, który wziął ślub z Zofią Przypkowską. Z ich związku urodziło się łącznie trzech synów: Wacław, Jan i Jerzy.
Autor swoje wykształcenie zdobył najprawdopodobniej w domu wspólnoty braci polskich we wsi Raciborsko. W wieku siedemnastu lat (był to rok 1638) razem ze swoim starszym bratem postanowił walczyć o dobro Ukrainy. Wydarzenia związane z tymi walkami opisał w utworze ,,Przedmowa do Odjemku od herbów szlacheckich” ( ,,Dość żem w siedemnastym roku… żołnierzował”). Po śmierci dziadka oraz ojca w roku 1642 wraz z Jerzym gospodarował majątkiem przez nich odziedziczonym. Jan był wtedy sługą w wojsku. Dopiero cztery lata później cały spadek został podzielony także i na Jana. Wacław otrzymał fragment wsi Łużnej, wsie Łosie i Leszczyny oraz folwark o nazwie Wesołów. Bracia oddali mu także części swojego majątku w postaci pieniędzy, które miały zapewnić wyrównanie podziału, a także dożywocia, które miało przypadać ich matce.
W roku 1648 Wacław Potocki wziął ślub z Katarzyną Morsztynówną, córką Sabiny oraz Stefana Arciszewskich. Zamieszkał z nią w Łosiach. Pierwszym potomkiem pary była Zofia, która prawdopodobnie narodziła się w 1649 lub 1650 roku. Następnym dzieckiem był syn Stefan, który narodził się w 1651, co można było wywnioskować ze słów autora. Poeta potwierdził, że w chwili swojej śmierci miał on 22 lata. Matka poety zmarła w 1650 lub 1651 roku. Tereny, które przedtem osiedlała zostały przekazane zaś Jerzemu z Boratyna Boratyńskiemu.
W wiosnę 1651 roku Wacław Potocki wyruszył na wyprawę wojenną pod przewodnictwem Jana Przypkowskiego. Wziął udział między innymi w bitwie pod Beresteczkiem . Dobre zachowanie pisarza podczas tej wojny mogła potwierdzić opinia, którą wystawił mu rotmistrz pospolitego ruszenia powiatu bieckiego Jan Bylina. W aktach bieckich zachowały się badania lekarskie ran odniesionych przez Jana Potockiego. W bitwie pod Beresteczkiem nie mógł on brać udziału z powodów zdrowotnych. W zamian za to wystawił dwa konie oraz wspaniale zaopatrzonego zbrojnego. Istnieje prawdopodobieństwo, że reszta braci walczyła jeszcze w dalszych kampaniach wojskowych; w wiarygodnych źródłach nie ma aczkolwiek wzmianek o ich zwolnieniu
Podczas najazdów Szwedów na Polskę, podobnie jak wielu protestantów, opowiadał się za królem szwedzkim Karolem Gustawem. Na jego rzecz wraz z bratem Janem planował nawet opanowanie miasta o nazwie Biecz. W krótkim czasie zmienił jednak swoje poglądy i orientacje, tym samym przechodząc na stronę Jana Kazimierza Wazy. Własnym kosztem wystawił nawet oddział liczący kilkadziesiąt osób. Wacław Potocki najprawdopodobniej mógł przebywać także w państwie węgierskim, gdyż to właśnie tam liczna część szlachty skrywała się przed najazdami szwedzkimi. Potwierdzeniem tego mogły być wzmianki znajdujące się w książce autora. Na uchwale księstwa zatorskiego i szlachty województwa krakowskiego Potocki podpisał jako ,,porucznik chorągwie powiatu czchowskiego”. W maju 1657 udzielał się również w obronie miasta Gorlice, które były wówczas oblegane przez wojska Józefa Rakockiego.
Na początku 1658 roku ksiądz Żydowski oskarżył Potockiego o odbywanie tajnych narad, które miały na celu zaszkodzić Rzeczpospolitej (nazwał go wtedy ,,opiekunem sekty ariańskiej”). Jeszcze tego sa