Adam Naruszewicz

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!

Kliknij

i ucz się szybciej!

Opiekun merytoryczny: Marek Lepczak

Czytaj więcej

Adam Naruszewicz to polski jezuita, dramatopisarz, tłumacz, biskup, nadworny historyk, wybitny poeta. W latach 1788-1790 pełnił funkcję biskupa smoleńskiego. Następnie był biskupem łuckim (1790-1796) oraz sekretarzem Rady Nieustającej (1781-1786). W latach 1781-1788 obejmował stanowisko pisarza wielkiego litewskiego oraz senatora. Adam Naruszewicz jest uznawany za ojca polskiego klasycyzmu. Nazywano go „polskim Horacym” i spadkobiercą talentu renesansowego wieszcza – Jana Kochanowskiego. Wspólnie z Janem Potockim, Adamem Czarnockim, Wawrzyńcem Surowieckim i Józefem Maksymilianem Ossolińskim rozpoczęli prowadzenie badań nad Słowiańszczyzną. Został odznaczony Orderem Świętego Stanisława oraz Orderem Orła Białego. Otrzymał także złoty Medal Merentibus.
Adam Tadeusz Stanisław Naruszewicz urodził się 20 października 1733 r. w Pińsku. Przyszedł na świat jako dziecko Jerzego Naruszewicza i Pauliny z rodziny Abrahamowiczów. Podczas chrztu nadano mu imiona: Adam Tadeusz. Dopiero w późniejszych latach przybrał trzecie imię – Stanisław. Od najmłodszych lat los nie był mu przychylny i jako kilkunastoletni chłopiec stracił obojga z rodziców. Jako zaledwie 15-latek skończył naukę w szkole jezuitów w Pińsku. Tam też 14 sierpnia 1748 r. wstąpił do zakonu. W 1748 r. został wysłany na studia do szkoły jezuickiej w Lyonie (Francja). Po 10 latach spędzonych na obczyźnie postanowił wrócić do rodzinnego kraju. W roku 1754 rozpoczął pracę jako wykładowca łaciny i gramatyki. W późniejszym czasie nauczał również poetyki i retoryki w Akademii Wileńskiej. Dzięki wpływom Michał F. Czartoryski (kanclerz wielki litewski) wziął Naruszewicza pod swoją opiekę i mianował go mecenasem. To on zagwarantował Adamowi życie na wyższym poziomie oraz zasponsorował mu kilkuletnią podróż po krajach europejskich takich jak: Włochy, Francja, Niemcy, Hiszpania. Otrzymał na Akademii Wileńskiej katedrę poetyki, nauki stylu i dziejów literatury. W późniejszych latach pełnił tam funkcję rektora uczelni. Został przeniesiony przez zakon do Warszawy, dzięki czemu wygłaszał swe nauki w słynnym Collegium Nobilium oraz był prefektem biblioteki i spowiednikiem konwiktorów tejże uczelni. Od roku 1771 piastował urząd redaktora „Zabaw Przyjemnych i Pożytecznych”. Po kasacie zakonu jezuitów w 1773 r. Adam Naruszewicz znalazł schronienie u Aleksandra Sapiehy, który wówczas był hetmanem polnym litewskim. Jezuita dzięki wpływom stał się bliskim współpracownikiem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Z woli ówczesnego władcy został mianowany proboszczem w Niemenczynie. Po przystąpieniu Poniatowskiego do konferencji w Targowicy, Naruszewicz także zgłosił swój akces do niej. Od roku 1775 pełnił funkcję biskupa koadiutora smoleńskiego, a rok później stał się formalnym ordynariuszem diecezji smoleńskiej. W 1790 r. został przeniesiony na biskupstwo łucki, w następnym roku stał się jednym z założycieli Zgromadzenia Przyjaciół Konstytucji Rządowej. Jego portret stworzony pędzlem Ludwika Marteau, król polecił zawiesić w jednej sali na zamku. W roku 1781 Adam Naruszewicz został mianowany przez króla na „kościelnego” pisarza wielkiego litewskiego. W latach 1781-1786 sprawowa

W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania

by czytać dalej, podaj adres e-mail!

Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(

Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta

Dołącz do ZDAY i czytaj bez limitu!

Podaj poniżej swój adres e-mail

Wyrażam zgodę na otrzymywanie od EDU Games S.A., ul. Nowopogońska 98, 41-250 Czeladź, NIP: 6252475036, KRS: 0000861152, REGON: 387109330 (dalej jako "Administrator") newslettera, czyli informacji o tematyce związanej z edukacją i szkolnictwem oraz ofert handlowych lub/ i reklamowych za pośrednictwem komunikacji e-mail i telefonicznej. Podanie danych jest dobrowolne, ale niezbędne do otrzymywania newslettera lub/i ofert. Podstawa prawna przetwarzania danych to wyrażenie zgody, zgodnie z art. 6 ust. 1 lit. a. RODO. Twoje dane będą przechowywane o momentu wycofania zgody. Masz prawo do dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo do przenoszenia danych, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do wniesienia skargi do organu nadzorczego. Masz prawo wycofać swoją zgodę w dowolnym momencie, bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem. Wycofanie zgody jest możliwe poprzez kontakt z Administratorem na adres e-mail: [email protected] lub naciśniecie przycisku "wypisz się" znajdującego się w wiadomościach e-mail od nas.

Rozwiń

"; ał urząd sekretarza Rady Nieustającej i otrzymał przywilej „in resolvento modo paritatis”, czyli rozwiązywanie równości głosów za pośrednictwem swojego zdania. W roku 1787 towarzyszył królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu podczas spotkania w Kaniowie z cesarzową Rosji – Katarzyną II. Adam Naruszewicz ofiarował jej swoje utwory. Dzięki temu gestowi przyznano mu specjalny jurgielt (pensję z ambasady rosyjskiej) dla literatów. W kolejnych latach stał się członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego. Zmarł 8 lipca 1796 r. w Janowie Podlaskim, gdzie obecnie we wnętrzu katedry znajduje się jego pomnik. Autor za życia polecił swoim bliskim umieszczenie napisu nad grobem: „Cor meum et caro mea requiescit in spe”, co znaczy: „serce moje i ciało moje spoczywa w nadziei”.
Adam Naruszewicz pisał głównie dzieła historyczne oraz ody i satyry. Jego utwory charakteryzują się połączeniem dwóch styli: klasycyzmu oraz baroku. Był twórcą wszechstronnych, podejmował się różnorodnej tematyki. W dziełach Naruszewicza wyraźnie widać barokową skłonność do komplikowania form. Pierwszymi pracami wydanymi przez historyka były dwa tomy pieśni antycznego mistrza – Horacego oraz dwa tomy przekładów dzieł Tacyta. Jego debiutem stało się stworzenie dzieł takich jak: „Historia narodu polskiego” i „Dzieje prehistoryczne”. W tych utworach opowiada o dziejach Polski i odnosi się do wydarzeń historycznych (m.in. pisał o zaślubinach Władysława Jagiełły i Jadwigi). Naruszewicz poprzez działalność literacką głosił pochwałę rozumu. Twierdził, że umysł człowieka dzięki wielkiej sile jest w stanie pokonać wszelkie bariery stworzone przez naturę. Adam Naruszewicz. Wyróżniał się swym świadectwem racjonalistycznym oraz niezwykłą optymistycznością. Był oczarowany nieograniczonymi możliwościami działalności człowieka oświeconego, co ukazuje m.in. w wierszu pt. „Balon”. Wszystkie jego dzieła mają charakter dydaktyczny i utopijny. Poeta chciał zachęcić czytelników do rozwijania swych umiejętności oraz poszerzania wiedzy. W swoich satyrach potępiał społeczność za doprowadzenie świata do degeneracji i upadku. Pragnął powrotu do „złotego wieku”, czyli czasów, gdy ludzkość kierowała się wartościami moralnymi i praktykowała podstawowe cnoty. Negował także prymitywizm wyższych warstw społecznych. Krytykował to, że szlachta była dumna ze swojego rodowodu, a nie znała nawet swej narodowej kultury ani dzieł literatury. Pisał również teksty na część księcia Czartoryskiego oraz króla Poniatowskiego.
Do największych dzieł Adama Naruszewicza należą:
– „Fajerwerk życia ludzkiego”
– „Na Pokój Marmurowy”
– „O zwierzchności krajowej w Tebach”
– „Oda do ojczyzny z okazji niesłychanego przypadku Jego Królewskiej Mości”
– „Cztery inskrypcje na pamiątkę wyczyszczonej rzeki w Litwie”
– „Wiersz do Księcia Adama Czartoryskiego, generała ziem podolskich, z cudzych krajów do ojczyzny szczęśliwie powracającego”
– „Wiek zepsuty”
– „Do króla Jegomości w dzień urodzin Jego”
– „Satyra o prawdziwym szlachectwie”

Sprawdź również:

Adam Naruszewicz

W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania

Dodaj komentarz jako pierwszy!