Antonina Domańska

ANTONINA DOMAŃSKA – to polska pisarka, znana z tworzenia powieści, opowiadań, nowel, opowiastek, legend i baśni dla dzieci oraz młodzieży. Szczególnie upodobała sobie powieści historyczne, w których mieszała przygodę z wątkami sensacyjnymi i szczyptą polityki, ukazywała dawne czasy i panujące w nich obyczaje, wiernie odwzorowując rys historyczny. Antonina Domańska tworzyła też piękne baśnie, oparte na motywach polskich wierzeń ludowych. Jest jedną z najpopularniejszych pisarek literatury dziecięco-młodzieżowej w Polsce. Do dzisiaj utwory Antoniny Domańskiej bawią, ale przede wszystkim też uczą młode pokolenie.

ŻYCIORYS:
Antonina Domańska była córką Aleksandra Augusta Kremera, lekarza i działacza społecznego oraz Modesty Płońskiej. Jej wujami byli: znany historyk sztuki – Józef Kremer oraz architekt, Karol Roman Kremer. Antonina urodziła się we wrześniu 1853 roku w Kamieńcu Podolskim. W 1865 roku kobieta zamieszkała w Krakowie i wyszła za mąż za Stanisława Domańskiego (był lekarzem, profesorem neurologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, a także radnym Krakowa). Antonina zaczęła się angażować w krakowskie środowisko literackie i podjęła się pisania swych pierwszych tekstów. Przyjaźniła się z wieloma twórcami prozy i poezji oraz z wybitnymi malarzami. Była kobietą inteligentną, o bogatej wyobraźni, która stawiała na staranność i wątek edukacyjny swoich prac. Pisarka zmarła dnia 26 stycznia 1917 roku, w Krakowie. Została pochowana na Cmentarzu Rakowickim w grobowcu rodziny Domańskich.

DOROBEK ARTYSTYCZNY:
Swoją przygodę z pisaniem Antonina zaczęła w roku 1890. Zadebiutowała wówczas opowiadaniami publikowanymi na łamach „Wieczorów Rodzinnych”. „W Woli Tenczyńskiej” to opowiadanie dla dzieci, które zostało wydane w roku 1899. Niezwykłą popularność przyniosła autorce powieść historyczna dla młodzieży, pod tytułem „Historia żółtej ciżemki”, wydana w 1913 roku. Akcja utworu rozgrywa się za panowania króla Kazimierza Jagiellończyka. Główny bohater to chłopiec o imieniu Wawrzuś, który zamieszkuje wieś Poręba. Ma niezwykłe uzdolnienia rzeźbiarskie, których jednak nikt nie docenia. Wawrzek wyrusza do Krakowa i przeżywa wiele przygód, między innymi trafia do grupy wędrownych cyrkowców, pracuje u kronikarza Jana Długosza, a także poznaje słynnego rzeźbiarza i malarza Wita Stwosza. Powieść ta zyskała ogromną sympatię czytelników. W roku 1961 nakręcono film kostiumowy na jej postawie, w reżyserii Sylwestra Chęcińskiego. Kolejna znana powieść Antoniny Domańskiej nosi tytuł „Paziowie króla Zygmunta” i została wydana w 1910 roku. Akcja tego utworu toczy się za czasów Zygm