Aleksander Wat
Aleksander Wat
Aleksander Wat urodził się w 1900 roku w rodzinie żydowskiej. Ojcem pisarza był Mendel Chwat, matką Rozalia z Kronsilbergów. Uczęszczał do rządowego gimnazjum rosyjskiego, a następnie do Gimnazjum Rocha Kowalskiego. tam też w 1918 roku zdał maturę. Po maturze chciał wspomóc rewolucję w Rosji, jednak nie udało mu się to. Podjął więc studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Warszawskiego. W czasie studiów przyjaźnił się z poetami z kręgu futurystów. Po zakończeniu studiów podjął pracę redaktorską. W latach 1921 – 1922 pracował jako redaktor „Nowej Sztuki”, a w latach 1924 – 1925 – „Almanachy Nowej Sztuki”. Był także członkiem Związku Literatów Polskich. W 1927 roku ożenił się z Pauliną Lew, która tak wspomina tę ceremonię: „Dwudziestego czwartego stycznia 1927 roku stanęliśmy więc w południe pod baldachimem z ciemnoczerwonego adamaszku. Dawał nam ślub rabin w czarnym, atłasowym stroju i czapie z sobolowym otokiem na głowie. Paliły się świece. Ja byłam w białej sukni iskrzącej się od dżetów i w diademie na głowie. Rodzina wokoło. Ale wśród najbliższej rodziny był także Julian Tuwim, któremu bardzo zależało, aby brać udział w tym obrządku”.
W 1929 roku Wat został redaktorem „Miesięcznika Literackiego”, który skupiał marksistowskich pisarzy, m.in. Broniewskiego, Jasieńskiego. W 1931 pismo zostało zlikwidowane po aresztowaniu większej części zespołu redakcyjnego, w tym Wata: „Po wyjściu z wiezienia, gdy zamknięto Miesięcznik Literacki, Aleksander był bez pracy. W tamtej Polsce można się było spodziewać, że nikt nie zatrudni człowieka, wprawdzie już wtedy pisarza o dość głośnym nazwisku, ale z etykietką żydokomuny. Przyjmuje go jednak Jan Gebethner, i to na poważne stanowisko redaktora działu literackiego”. Z tego powodu wydawca był nakłaniany, żeby jednak zwolnił redaktora. Władzy nie udało się jednak do tego doprowadzić. W 1931 roku na świat przyszedł także syn Wata – Andrzej.
Przed wybuchem II wojny światowej pisarz znalazł się na liście osób przeznaczonych do osadzenia w Berezie Kartuskiej. Tuż po wybuchu wojny wraz z najbliższymi uciekł do Lwowa. Tam rozpoczął prace w „Czerwonym Sztandarze”. W 1940 roku został aresztowany w wyniku zorganizowanej prowokacji. W 1941 roku został zesłany do Kazachstanu, gdzie spotkał się ze swoją żoną i synem: „Kiedy ostatni raz go widziałam, jak po aresztowaniu wsiadł do owej czarnej limuzyny, miał czterdzieści lat. Był młody, silny, włosy miał bardzo ciemne, duże oczy pełne blasku. Teraz stał przede mną prawie starzec, osiwiały, wychudzony, wynędzniały, ale jakże upragniony, ukochany, wymodlony”.
Ich wspólne życie nie stało się jednak łatwiejsze. Mieli wprawdzie zapewnione wyżywienie, nie groziła im śmierć głodowa. Nadal jednak byli głodni i marzyli o tym, aby najeść się do syta. Do kraju udało im się wrócić dopiero w 1946 roku: „[…] ja z Andrzejem z moim sowieckim obywatelstwem nie miałam trudności, od razu dostałam zaświadczenie na wyjazd, natomiast Andrzej musiał jeszcze dodatkowo przejść przez rozmowy z pogróżkami zatrzymania go w ojczyźnie proletariatu”. Po powrocie do kraju znalazł zatrudnienie jako redaktor naczelny PIW, a od
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!