Gerhart Johann Robert Hauptmann był wybitnym niemieckim dramaturgiem oraz powieściopisarzem. Zaliczany jest on do najważniejszych propagatorów nurtu jakim był naturalizm literackiego. Jednak nie oznacza to, że pisał tylko w tym stylu. W swej twórczości uwzględniał również inne style. Gehrart Hauptmann znany jest przede wszystkim z faktu, iż w roku 1912 otrzymał literacką Nagrodę Nobla.
Gerhart Hauptmann urodził się w 15 listopada 1862 r. w Obersalzbrunn- ówczesnej części Królestwa Pruskiego, obecnie miejscowość ta nosi nazwę Szczawno-Zdrój na Dolnym Śląsku w Polsce. Był on drugim synem Roberta i Marie Hauptmann, którzy hotelarzami. Gehrart miał starszego brata, którym był Carl Hauptmann. Już w latach młodzieńczych Gehrart Hauptmann uchodził za osobę mijającą się z prawdą.
W roku 1868 roku rozpoczął naukę w szkole wiejskiej. Później w roku 1874 uczęszczał do tak zwanej szkoły realnej we Wrocławiu. Mało brakowało, a nie udałoby mu się to, gdyż rzutem na taśmę zdał egzamin kwalifikacyjny. Hauptmann miał ogromne trudności z zaaklimatyzowaniem się do życia w dużym mieście. Razem z bratem Carlem mieszkali oni w bursie studenckiej, która była wątpliwego stanu. Później zaś udało im się znaleźć mieszkanie u pastora i tam się przenieśli.
We wrocławskiej szkole o pruskich wpływach chłopiec napotkał wiele problemów. Przede wszystkim była nim niespotykana w szkole wiejskiej surowość nauczycieli, a także niesprawiedliwość w traktowaniu uczniów. Zdecydowanie łagodniej byli traktowani uczniowie z pochodzeniem szlacheckim. Hauptmann musiał powtarzać pierwszy rok nauki w szkole. Powodem była jego niechęć do nauki oraz liczne nieobecności spowodowane chorobami. Jednak wraz z mijającymi miesiącami Gehrart docenił wartość Wrocławia. Przyczyniły się do tego teatry i możliwość ich odwiedzania.
Wiosną 1878 r., gdy Hauptmann miał już 16 lat, opuścił szkołę realną. Przyczyną zakończenia nauki była nauka rolnictwa w gospodarstwie wuja w ówczesnym Lohnig (obecnie są to Łagiewniki Średzkie). Jednak zimą 1879 roku musiał niestety zakończyć naukę. Przyczyną był brak sił fizycznych do tak ciężkiej pracy. Poza tym zachorował na zagrażającą życiu chorobę płuc, która dokuczała mu przez kolejny rok.
W 1880 roku Hauptmann chciał wstąpić do armii pruskiej, jednak nie udało mu się zdać egzaminu wstępnego. Rozpoczął zatem naukę w szkole rzeźbiarskiej przy Królewskiej Szkole Artystycznej i Zawodowej w Breslau. W tym miejscu zaprzyjaźnił się z Josefem Blockiem. Przyjaźć ta trwała przez całe ich życie. Niestety przez złe zachowanie i niedostateczną pilność Gehrart został okresowo wydalony ze szkoły. Jednak na prośbę profesora Roberta Härtla został on do niej przywrócony i pozostał tam do roku 1882.
W prezencie weselnym dla swojego brata Gehrart napisał krótką sztukę Liebesfrühling. Została ona wystawiona w noc przed weselem. Na tej uroczystości Gehrart poznał Marie Thienemann, która była siostrą panny młodej. W tajemnicy się zaręczyli. Marie zaczęła również wspierać Gehrarta finansowo. Pozwoliło to rozpocząć Hauptmannowi studia na kierunki filozofii i historii literatury na uniwersytecie w Jenie. Jednak jego nauka nie potrwała długo, gdyż niedługo potem z niej zrezygnował. Po tym wydarzeniu wraz z bratem udał się w podróż po Morzu Śródziemnym. Koszty tej podróży również zostały pokryte przez jego narzeczoną. W Rzymie próbował swoich sił jako rzeźbiarz, jednak nie udało mu się. Wrócił zatem do Niemiec i rozpoczął krótką pracę w Akademii Królewskiej w Dreźnie. Następnie zaś rozpoczął studia na kierunku historycznym na Uniwersytecie Berlińskim. Podczas bardziej jednak interesował go teatr niż nauka i w końcu w 1891 roku zamieszkał w Schreiberhau (obecnie Szklarska Poręba) na Śląsku.
5 maja 1885 roku wstąpił w związek małżeński z Marie Theienemann, a dwa miesiące później wraz z bratem oraz jego żoną udali się w podróż poślubną. Przez pierwsze cztery lata po ślubie małżonkowie mieszkali w miasteczku Erkner. Tam też na świat przyszli ich trzej synowie. Po tym czasie przeprowadzili się do Charlottenburga w Berlinie. Tam Gehrart przystąpił do klubu literackiego naturalistów o nazwie „Durch”. Należeli do niego m.in. takie osobistości jak Karl Bleibtreu czy Wilhelm Bölsche. W tym właśnie czasie Hauptmann rozpoczął swoją przygodę z pisaniem. Jako pierwsze napisał w 1888 roku „Signalman Thiel”. Rok później odbył inicjację na deskach teatru wystawiając swoją pierwszą sztukę „Przed wschodem słońca” w reżyserii Otto Brahma. Mówi się, iż rozpoczęła ona ruch naturalistyczny w nowoczesnej literaturze niemieckiej. Następnie Hauptmann stworzył: „Pojednanie” (1890), „S
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
Samotnych ludzi” (1891) oraz „Tkaczy” (1892). Był to jeden z potężniejszych dramatów przedstawiający powstanie tkaczy śląskich z 1844 roku. Oprócz dramatów pisał również komedie takie jak: „Kolega Crampton” (1891) czy „Płaszcz bobra” (1893).
Niestety Hauptmann nie był wiernym mężem. W 1893 roku znalazł sobie kochankę. Została nią aktorka Margarete Marschalk. Z powodu zdrady męża Marie wraz z synami wyjechała do Stanów Zjednoczonych. Hauptmann zaś wtedy przygotowywał pierwsze francuskie przedstawienie swojej sztuki „Wniebowzięcie Hannele”. Jednak udał się za żoną do USA, nie zważając na zbliżającą się premierę. Jednak im się nie udało i po kilku latach życia w separacji, w lipcu 1904 roku Maria i Gehrart rozwiedli się. Marie jednak nie wyprowadziła się mieszkała w willi w Dreźnie wybudowanej przez Hauptmanna. Od 1901 roku Hauptmann mieszkał ze swoją kochanką Margarete w domu Agnetendorfie (obecnie Jagniątków). Rok wcześniej Margarete wydała na świat ich syna Benvenuto. We wrześniu po rozwodzie Hauptmanna pobrali się. Mimo poważnych kryzysów, z powodu niewierności Gehrarta, byli małżeństwem aż do śmierci Hauptmana.
W 1910 roku została wydana pierwsza pełna powieść Hauptmanna. Był to „Głupiec w Chrystusie, Emanuel Quint”. Dwa lata później Hauptmanna powieść „Atlantis” stała się bazą do duńskiego filmu niemego pod tym samym tytułem. Powieść ta została napisana miesiąc przed katastrofą RMS Titanic, natomiast premiera filmu nastąpiła niespełna rok po tym wydarzeniu.
Na przełomie XIX oraz XX wieku Hauptmann zaczął być uznawany w świecie literackim. Trzykrotnie został nagrodzony austriacką nagrodą Franz-Grillparzer-Preis. W 1905 r. otrzymał zaś tytuł doktora honoris causa Worcester College w Oksfordzie, a cztery lata później Uniwersytetu w Lipsku. W 1912 r. otrzymał literacką Nagrodę Nobla. Została ona mu przyznana „przede wszystkim w uznaniu jego owocnej, różnorodnej i wybitnej twórczości w dziedzinie sztuki dramatycznej”.
Cesarz Wilhelm II nie darzył jednak Hauptmanna sympatią uznając go za „socjaldemokratycznego”. Zawetował przyznanie Schiller Preis w 1896 roku. Namówiony zaś przez swego syna, księcia Wilhelma, w 1913 roku odwołał wrocławską inscenizację sztuki Hauptmanna Maska za krytykę militaryzmu. W 1914 roku Hauptmann jako jeden z 93 niemieckich naukowców, uczonych i artystów podpisał Manifest dziewięćdziesięciu trzech. Deklarowali oni w nim poparcie dla niemieckich działań wojennych na początku I wojny światowej. Po pierwszym roku wojny Wilhelm II odznaczył Hauptmanna Orderem Czerwonego Orła IV klasy. Po porażce Niemiec i upadku monarchii Hauptmann przeniósł się do kolonii Monte Verità w pobliżu Locarno w Szwajcarii. Kilka lat po tym wydarzeniu stworzył dzieło „Till Eulenspiegel”, który był poetyckim memoriałem ku pamięci Hansa Paasche.
W 1918 r. dołączył do deklaracji solidarności z republiką, podpisanej przez liczne grono niemieckich intelektualistów. W pierwszych latach republiki niemieckiej był brany pod uwagę jako kandydat na Prezydenta Rzeszy. Proponowano mu również stanowisko Kanclerza Rzeszy. Odrzucił on jednak tę propozycję. Hauptmann został pierwszym laureatem Tarczy Orła Rzeszy Niemieckiej. Była to nagroda przyznawana za osiągnięcia naukowe lub artystyczne. Niestety w tym okresie zapotrzebowanie na twórczość Hauptmanna spadła i nie miał z czego się on utrzymywać. Z tego też rozpoczął swoją przygodę z filmami i serialami. W roku 1932, z okazji setnej rocznicy śmierci Goethego, Hauptmann odbył tournée wykładowe po Stanach Zjednoczonych i otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Columbia oraz nagrodę Goethego miasta Frankfurt nad Menem. W dniu swoich 70. Urodzin (15 listopada 1932 roku) otrzymał kilka honorowych obywatelstw. Po dojściu nazistów do władzy w Niemczech w 1933 r. Hauptmann podpisał przysięgę lojalności Niemieckiej Akademii Literatury, która była sekcją Pruskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Do zakończenia II wojny światowej Hauptmann mieszkał w swoim domu w Wiesenstein. Zaś rok przed jej zakończeniem wydał tetralogię Atreusza, nad którą pracował cztery ostatnie lata. Po wojnie Śląsk został przyłączony do Polski. List ochronny pomógł zaś Hauptmannowi czasowo mieszkać w swoim domu na jego terenie. Jednak 7 kwietnia 1946 roku radzieckie władze wojskowe poinformowały go o naleganiu rządu polskiego na jego przesiedlenie.
Hauptmann zmarł 6 czerwca 1946 roku. Przyczyną było zapalenie oskrzeli. Zmarł w swoim domu w obecnym Jagniątkowie. Jego wolą wyrażoną w testamencie było, aby pochować go w domu. Jednak jego wola nie została uszanowana. Został pochowany niemal dwa miesiące po śmierci, 28 lipca 1946 roku, na cmentarzu w Hiddensee.
Dodaj komentarz jako pierwszy!