John Ronald Reuel Tolkien
Kim był John Ronald Reuel Tolkien i dlaczego zmienił oblicze literatury fantasy?
John Ronald Reuel Tolkien (1892–1973) to brytyjski pisarz, filolog i profesor uniwersytecki, którego „Władca Pierścieni” stał się fundamentem współczesnej literatury fantasy. Autor stworzył nie tylko epicką opowieść, ale cały mitologiczny wszechświat – Śródziemie, inspirując pokolenia twórców. Jego prace przetłumaczono na ponad 60 języków, sprzedając ponad 600 milionów egzemplarzy worldwide.
Wyobraź sobie świat, gdzie elfickie języki mają pełną gramatykę, a krasnoludzkie runy układają się w spójne pismo. John Ronald Reuel Tolkien, oksfordzki profesor staroangielskiego, spędził 17 lat na dopracowaniu każdego wersu „Władcy Pierścieni”, tworząc równolegle 12 000 lat fikcyjnej historii. Jego notatniki pełne były map Śródziemia rysowanych podczas nudnych zebrań wydziałowych. Paradoksalnie, dzieło które miało być „angielskim mitem”, stało się globalnym fenomenem – od japońskich mang po amerykańskie superprodukcje filmowe.
Jak wiktoriańska Anglia i wojenne doświadczenia ukształtowały Tolkiena?
Tolkien dorastał w cieniu schyłku epoki wiktoriańskiej, która zaszczepiła w nim miłość do ludowych podań i średniowiecznej literatury. Trauma I wojny światowej, podczas której stracił większość przyjaciół w bitwie nad Sommą, odcisnęła się głęboko na jego twórczości. W listach do syna Christophera podczas II wojny pisał: „Cienie tej wojny są jak Mrok Morgotha rozlewający się po Śródziemiu”.
Co łączyło dzieciństwo w Afryce Południowej z mitologią Śródziemia?
Urodzony w Bloemfontein (obecnie RPA), trzyletni Tolkien przeżył tam spotkanie z jadowitym pająkiem – wydarzenie, które prawdopodobnie zainspirowało postać Ungolianty, demonicznej pająkowej istoty. Po przedwczesnej śmierci ojca, matka Mabel wprowadziła go w świat baśni i języków obcych, ucząc łaciny w wieku czterech lat.
| Okres | Wydarzenia życiowe | Twórczość |
|---|---|---|
| 1892-1911 | Dzieciństwo w RPA i Anglii, śmierć rodziców | Pierwsze próby poetyckie, zainteresowanie językami |
| 1914-1918 | Służba w I wojnie światowej, małżeństwo z Edith | Początek „Księgi zaginionych opowieści” (1917) |
| 1925-1945 | Kariera akademicka w Oksfordzie | „Hobbit” (1937), rozpoczęcie pracy nad „Władcą Pierścieni” |
| 1954-1955 | Emerytura, ostatnie lata życia | Publikacja trylogii „Władca Pierścieni” |
Jak powstawała największa epopeja fantasy XX wieku?
Praca nad „Władcą Pierścieni” (1937-1949) to proces porównywalny do średniowiecznego skryptorium. Tolkien pisał i przepisywał ręcznie każdy rozdział, konsultując szczegóły z synem Christopherem, który służył jako pierwszy redaktor. Każda rasa Śródziemia ma własną strukturę językową:
- Quenya – język Wysokich Elfów, oparty na fińskim i grece
- Sindarin – mowa Szarych Elfów, inspirowana walijskim
- Khuzdul – tajemny język krasnoludów, z elementami hebrajskiego
Czy „Władca Pierścieni” był alegorią wojen światowych?
Choć wielu czytelników doszukuje się w dziele alegorii XX-wiecznych konfliktów, Tolkien stanowczo temu zaprzeczał: „Nienawidzę alegorii w każdej formie”. Mrok Saurona miał być uniwersalnym symbolem zła, a nie konkretnym reżimem politycznym. Jednak wojenne doświadczenia autora przejawiają się w realistycznych opisach bitew i psychologii postaci.
„Nie jesteś w stanie przetrwać w świecie rzeczywistym, dopóki nie przeczytasz mapy świata wyobrażonego” – J.R.R. Tolkien, list do W.H. Audena (1955)
Jak prywatne życie Tolkiena wpłynęło na jego twórczość?
Miłość do Edith Bratt, która stała się prototypem Lúthien Tinúviel, przetrwała zakaz opiekuna (księdza Francisa Morgana) i 5 lat rozłąki. Ich romans, w którym potajemnie spotykali się w gospodzie „The Eagle and Child”, znalazł odzwierciedlenie w wątkach Berena i
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!