Tadeusz Borowski
Tadeusz Borowski (urodzi się 12 listopada 1922 roku w Żytomierzu na Ukrainie. Tragicznie zmarł 3 lipca 1951 roku w Warszawie)- poeta, publicysta, prozaik.
Urodził się w Żytomierzu na Ukrainie, był drugim synem Stanisława i Teofili Borowskich. Już jako dziecko przeżył kolektywizację i głód. W 1926 roku jego ojciec Stanisław został aresztowany, ze względu przeszłości ( należał do Polskiej Organizacji Wojskowej) i wywieziony do Karelii, gdzie pracował przy budowie kanału białomorskiego. W 1930 roku jego matka- Teofilia trafiła na Syberię a dokładniej na rzekę Jenisej.
Po tym wydarzeniu rodzeństwo zostało samo. Juliusz- starszy brat Tadeusza trafił do internatu, a sam Tadeusz pod opiekę ciotki w Marchlewsku.
W 1932 roku doszło do wymiany więźniów komunistycznych i w taki sposób Stanisław Borowski powrócił do Polski. Rodzeństwo (14 i 10 lat) przebyło samotną podróż przez Kijów i Moskwę, zdobywając papiery Czerwonego Krzyża i w końcu trafiając do Polski, gdzie na granicy w Baranowiczach czekał na nich ojciec. Zamieszkali w Warszawie. W 1934 roku, czyli dwa lata później powróciła do nich matka.
Mimo biedy, Tadeusz uczęszczał do Gimanzjum im Tadeusza Czaczkiego a po wybuchu drugiej wojny światowej uczył się na tajnych uniwersytetach, gdzie w 1940 roku zdał maturę ( zostało to opisane w opowiadaniu „Matura na Targowej”). W tym samym roku zaczął naukę na podziemnym Uniwersytecie Warszawskim, gdzie studiował polonistykę. Tam też poznał swoją przyszłą żonę- Marię Rundo zwaną Tuśką. Jednocześnie Borowski pracował jako magazynier w firmie budowlanej i współpracował z gazetą „Droga”, miesięcznikiem ukazującym się w stolicy.
W 1942 roku zadebiutował tomem wierszy „Gdziekolwiek ziemia…” (wydany anonimowo) Cykl przyniósł pesymistyczną wizję zniszczenia, nieuchronnej katastrofy.
W 1943 roku został aresztowany i przewieziony na Pawiak, gdzie następnie został wywieziony do obozu koncentracyjnego Auschwitz. Tam z numerem obozowym 119198 kontynuował swoją twórczość literacką. Przez czas pobytu pisał wiersze, piosenki i kolędy, jak i również listy do swojej ówczesnej narzeczonej Marii, która także znajdowała się w obozie. Tadeusz Borowski opisał to w utworze ” U nas, w Auschwitzu…”.
W 1944 roku został przetransportowany do obozu w Dautmergen, a potem do Dachau. 1 maja 1945 roku więźniowie zostali uwolnienie przez armię amerykańską. Został przeniesiony do obozu dla dipisów, gdzie przebywał do 1945 roku. Podczas pobytu opublikował tam tom wierszy „Imiona nurtu” i książkę ” Byliśmy w Oświęcimiu” z innymi więźniami.
W maju 1946 roku powrócił do kraju, gdzie cztery lata później za swoją twórczość otrzymał Państwową Nagrodę Artystyczną. Niedługo potem wziął ślub z Marią. Od 1948 roku był członkiem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, a w okresie od 1949 roku do 1950 przebywał w Berlinie w Polskiej Misji Wojskowej. Oficjalne stanowiska Tadeusza to referent kulturalny, gdzie w rzeczywistości był współpracownikiem wywiadu wojskowego.
W czerwcu 1951 roku Tadeusz odwiózł żonę do szpitala, gdzie 26 czerwca urodziła mu się córka Małgorzata.
Tadeusz Borowski zmarł 3 lipca 1951 roku. Przeddzień śmierci trafił do szpitala z objawami zatrucia. Za przyczynę śmierci niejasno wskazuje się samobójstwo, jako że w przeszłości mężczyzna miał mieć takie skłonności, szczególnie w czasach nawracającej depresji.
Żył zaledwie 29 lat.
Tadeusz Borowski został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym w Warszawie na Powązkach.
Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
W 1950 roku otrzymał Nagrodę Państwowa III. stopnia.
Twórczość Tadeusza Borowskiego obejmowała:
Tomiki:
„Gdziekolwiek ziemia…”- wydany w 1942 roku,
„Arkusz poetycki nr 2” wydany w 1944 roku,
Opowiadania:
„Byliśmy w Oświęcimiu” wydany w 1946 roku, jako wspólne działo T. Borowskiego, K. Olszewskiego i J. Nel-Siedleckiego,
„Pewien żołnierz. Opowieści szkolne” wydany w 1947 roku,
„Pożegnanie z Marią”, wydany w 1947 roku,
„Kamienny świat” wydany w 1948 roku,
„Matura na Targowej”,
„Chłopiec z Biblią”,
” U nas w Auschwitzu”,
„Ludzie, którzy szli”,
„Dzień na Harmenzach”,
” Proszę państwa do gazu”,
„Śmierć powstańca”,
” Bitwa pod Grunwaldem”,
” Kamienny świat”,
” Opowiadania z książek i gazet”,
” Rozmowy”
Przykładowe utwory Tadeusza Borowskiego i ich główna myśl:
„Pożegnanie z Marią” – utwór opowiada o czasach okupowanej przez Niemców Warszawie. Celem ludności jest zdobywanie jedzenia i pieniędzy na wszelkie możliwe sposoby. Ciągle obecne są łapanki, prześladowanie Żydów, wywózki z getta. Głównymi bohaterami utworu są: sam autor- Tadeusz i Maria- studenci polonistyki.
„U nas, w Auschwitzu…”- utwór składa się z 9 listów napisanych przez Tadeusza do Marii. Dzieje się to podczas, gdy Tadeusz przebywa w obozie koncentracyjnym w Oświęcimiu a Maria w Brzezince.
„Bitwa pod Grunwaldem”- utwór przedstawia czasy po zakończeniu wojny. Głównym bohaterem jest Tadeusz, który przedstawia, że koniec wojny nie oznacza końca zła. Ono wciąż istnieje i nadal jest groźne.
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!