Psałterz Dawidów – Jan Kochanowski – Streszczenie szczegółowe

„Psałterz Dawidów” Jana Kochanowskiego – streszczenie szczegółowe
Informacje ogólne
To utwór jednego z najbardziej znanych polskich twórców epoki renesansu – Jana Kochanowskiego. Poetyckie przedstawienie Księgi Psalmów z Pisma Świętego zostało wydane w 1579 roku. Według źródeł dzieło wydano drukiem w Oficynie Łazarzowej mieszczącej się w Krakowie. Dodatkową ciekawostką, jest fakt, że już w 1580 r. opracowano muzykę nawiązującą do Psałterza.
Kompozycja
Dzieło rozpoczyna się wstępem pt.: „JEGO MIŁOŚCI MEMU PANU, PANU PIOTROWI MYSZKOWSKIEMU Z ŁASKI BOŻEJ BISKUPOWI KRAKOWSKIEMU ETC.”.
Następnie cały utwór podzielony jest na 5 części, z której każda składa się z określonej liczby psalmów.WSTĘP
Widzimy tu bardzo silną więź podmiotu lirycznego z Piotrem Myszkowskim. Była to osoba, która nie odtrącała poezji Kochanowskiego, ale widziała w niej wartość. Biskup rozumiał dzieła poety oraz je cenił. Pobudził w autorze ambicje do tworzenia na arenie międzynarodowej, gdzie nie zaznano jeszcze obecności Polaków. Dlatego w tym preludium do właściwego utworu podmiot liryczny składa na ręce Myszkowskiego to dzieło jako wyraz wdzięczności.
Poniżej znajduje się streszczenie wybranych Psalmów z Psałterza autorstwa wyżej wspomnianego Jana Kochanowskiego.
CZĘŚĆ PIERWSZA
Psalm 1 – Osoba doznająca szczęścia w życiu to taka, która nie otacza się osobami popierającymi zło. Obiera ona drogę Pana, postępując zgodnie z Jego przykazaniami. Jej dusza wydaje plon obfity, nawet gdy przychodzą gorzkie chwile. Takiego cudu nie doznają jednak ludzie nie podążający za Bogiem. Ostateczny rozrachunek ujawni sprawiedliwość Bożą.
Psalm 2 – Bunt przeciwko Bogu wydaje się opłacalny, bo pozwala wyprzeć się nauki zabraniającej czynienia zła. Wszystkie działania ludzkie są widziane przez Pana, którego sprawiedliwość w końcu nadejdzie. Podmiot liryczny nakłania władców, by postępowali zgodnie z nauką biblijną, bojąc się Boga i Go szanując. Przestrzega przed karą dla grzeszników.
Psalm 3 – Podmiot liryczny przyznaje się do raniących oszczerstw ze strony innych, jakoby zwątpił w Pana. Prawda jest zupełnie inna – podąża on za słowem Bożym, znajdując w nim oparcie. Oddaje się Mu w opiekę, nie czując wtedy strachu. Prosi Boga, by ochronił go przed nieprzyjaciółmi, którzy przegrywają starcie z Panem. Wychwala Jego dobro.
Psalm 4 – Apostrofa do Boga, by pochylił się nad losem podmiotu lirycznego. Z jego rozważań wynika jasny przekaz. Bóg czuwa nad tymi, którzy są blisko Niego. Naucza, by nie narażać się na gniew Boży poprzez grzech, lecz nawołuje do modlitwy błagalnej, nieodnoszącej się do rzeczy materialnych. W przeciwieństwie do innych, skupia się na łasce Bożej, a nie na świecie doczesnym.
Psalm 5 – Rozpaczliwa prośba do Boga o wysłuchanie słów podmiotu lirycznego. Pokazuje swoją bogobojność, porównując ją z zachowaniem grzeszników. Błaga, by Bóg odsunął od niego ludzi zła, którzy nie postępują zgodnie z nauką Pana. Ufa, że Jego wyznawcy zostaną obdarowani potrzebnymi łaskami.
Psalm 6 – Podmiot liryczny prosi Boga, by okazał mu miłosierdzie i nie karał go za uleganie grzechom. Przepełnia go cierpienie, ból i żal. Błaga o uleczenie chorej duszy od ogarniającego ją zła. Nakazuje swoim nieprzyjaciołom odejść od niego, gdyż ma wsparcie w Panu.
CZĘŚĆ DRUGA
Psalm 42 – Dusza ludzka porówna zostaje do zwierzyny – łani na polowaniu, pragnącej odpoczynku i schronienia. W apostrofie do Boga podmiot liryczny pragnie zdobyć odpowiedź na nurtujące go pytanie, czy ujrzy kiedyś twarz Wszechmogącego. Przyznaje się do nękania, jakie spotyka go ze strony społeczeństwa ze względu na obyczaje religijne. Mimo to wiara podmiotu lirycznego wygrywa ze zwątpieniem i osoba mówiąca zapewnia o głębokiemu zawierzeniu Bogu. Wierzy, że pewnego dnia zmiłuje się nad nim Pan, dla którego zaśpiewa pieśń pochwalną. Pyta Ojca, dlaczego pozwala, by inni drwili z niego i sprawiali mu przykrość, obciążając jego na pół martwe serce. Pokrzepia duszę, by stała ufnie przy Panu.
Psalm 43 – Apostrofa do Wszechmogącego, by przyjęta została niewinność podmiotu lirycznego, który prosi również Boga o trwanie przy nim. W swoim monologu wspomina też o obawie, którą sprawiają jego nieprzyjaciele. Chce dzięki pomocy Pana tak żyć, by trafić do Jego Królestwa. Nie wie, czemu jego dusza ustaję. Pokrzepia swe serce, by ufało w Bogu.
Psalm 44 – Wspomina opowiadania o cudach czynionych przez Boga, mających miejsce w czasach jego przodków. Przytacza przypadki niezwykłej pomocy udzielonej wierzącym w Pana, której doświadczali oni dzięki łasce. W apostrofie wychwala Jedynego, nazywając Go królem, dzięki któremu ludzie zwyciężają wszelkie trudy. Zapewnia o wierności, którą napełnione jest serce ludu. Podmiot liryczny relacjonuję ostatnią zagładę niewierzących, która niszczy lud wyznawców Pana. Pyta, czy los ten spowodowany jest jakimś sprzeniewierzeniem się sile Boskiej, podając przykłady buntu. Błaga Wszechmogącego, by odjął od nich to cierpienie, by On sam się od nich nie oddalał. Wierzy w miłosierdzie Pańskie.
Psalm 45 – Serce podmiotu lirycznego przepełnione jest muzyką dla króla. Wychwala Go, zestawiając go z ziemskimi władcami. Prosi o wsparcie przed obroną przed zagrażającymi mu nieprzyjaciółmi. Aby potwierdzić Jego wielkość, przytacza Jego wspaniałe cechy, np. sprawiedliwość i mądrość, które pomogą w przeciwstawieniu się wrogowi. Wplata do tekstu epizody z życia królewskiego, podkreślając bogate szaty i majestat. Opisuje życie żony, królowej, i nadzieję na przyszłych potomków królewskich.
Psalm 46 – Bóg jest oparciem i obroną dla swoich wyznawców. Podmiot liryczny zapewnia o bezpieczeństwie dzięki wierze w Pana, nawet podczas najstraszliwszych zagrożeń. Przytacza sztormy na morzach i burze. Potwierdza, że miasto które wychwala Boga, jest szczęśliwe i dostatnie. Nie zagrażają mu żadni nieprzyjaciele, pożar czy wrogie wojska, gdyż Wszechmogący, Bóg Abramów, zawsze pomaga w niedoli.
CZĘŚĆ TRZECIA
Psalm 73 – Bóg widzi szczerość uczynków swoich wyznawców, wnikając w ich serca. Lecz grzesznicy nieznający postępujący zgodnie z nakazami Pana też nie raz żyją szczęśliwie. Nie znają cierpień i złości ludzkiej. Przyczyną tego jest otaczające ich kłamstwo, pycha i barbarzyństwo co skutkuje bezmiernym luksusem i dobrami materialnymi tego świata. Podmiot liryczny przytacza w tekście kolejno przykłady nieprawości i zgorszenia moralnego popełnianych przez grzeszących. Kontrastem są przeżycia osoby mówiącej, która cierpiała na ziemi z powodu wyznawania nauki Wszechmogącego. Lecz znając los każdego człowieka ukazany przez Boga, przejrzał, że uciechy nieprawych ludzi są tylko chwilowe a czas jest ich policzony. Kara ich nie ominie. Psalm kończy się częścią pochwalną skierowaną ku Stwórcy.
Psalm 74 – W początkowych wersach wybrzmiewa zwrot podmiotu lirycznego do Boga, by Ten nie opuszczał Swojego ludu, który wybawił od wszelkiej niedoli. Prosi by dostrzegł miejsca ze znakiem Jego uwielbienia, wypędzając w rezultacie zło czające się w społeczności Kościoła. Porównuje go do pobojowiska, zniszczonego doszczętnie miejsca, przepełnionego wojennymi zbrojami. Dodatkowo żar płomieni spalił miejsca kultu, a na horyzoncie nie widać żadnego Proroka. Wspomina niewyznających żadnej z religii, którzy sieją tylko zło i zamęt na świecie. Prosi Boga by zareagował na szerzące się występki skierowane przeciw jego przykazaniom.
Psalm 75 – Jest to zapewnienie Wszechmogącego sformułowany przez podmiot liryczny o wierności ludu w wyznawaniu Jego nauki. Przytacza fragmenty z Biblii o końcu świata i Sądzie Ostatecznym, gdzie dobro zostanie wywyższone, a zło ukarane. Wspomina o przestrodze Boskiej, by błagać o wybaczenie win i nie kroczyć błędną śc

Sprawdź również:

Dodaj komentarz jako pierwszy!