Kamienie na szaniec – Aleksander Kamiński – Recenzja książki

„Łatwo jest mówić o Polsce, trudniej dla niej pracować, jeszcze trudniej umrzeć, a najtrudniej cierpieć”  – słowa te wypowiedział torturowany więzień hitlerowskiego więzienia, Pawiaka. Cytat zdecydowanie pasuje do najsłynniejszej powieści, która opowiada historię prawdziwych polskich bohaterów wojennych – „Kamieni na szaniec” autorstwa harcmistrza Aleksandra Kamińskiego. Jest ona jedną z najbardziej lubianych przez uczniów lekturą, która niesie piękne uniwersalne przesłanie i przypomina o czasach najgorszej wojny w historii naszego kraju.
Książka opowiada o trójce przyjaciół: Janie „Rudym” Bytnarze, Tadeuszu „Zośce” Zawadzkim oraz Macieju „Alku” Dawidowskim, harcerzach słynnej warszawskiej „Pomarańczarni”, którzy przez wiele lat chodzili do jednej klasy w liceum „Batorym”. Z chwilą wybuchu wojny, zamiast pójść na wymarzone studia, zaangażowali się w rozwijający się polski ruch oporu przeciwko niemieckim okupantom. Przez kilka lat, do 1943 roku działali w wielu różnych dziedzinach buntu, głównie w tak zwanym „Małym Sabotażu”. Malowali znaki Polski Walczącej na murach, gazowali kina i kawiarnie, przerabiali niemieckie napisy, by ośmieszyć okupanta, czy wieszali polskie flagi w święta narodowe. Stało się to dla nich wręcz rozrywką, rywalizacją, w której się mierzyli ze sobą. Do ich najsłynniejszych działań sabotażowych należy na przykład zdjęcie niemieckiej tablicy z pomnika Mikołaja Kopernika na Krakowskim Przedmieściu, tuż pod nosem policji, przez „Alka”. Gdy w odwecie władze hitlerowskie złożyły pomnik Jana Kilińskiego w piwnicy Muzeum Narodowego, harcerz napisał na murze budynku „Jam tu Ludu W-wy – Kiliński Jan”.
Życie bohaterów, dzielące się na konspiracyjne obowiązki i naukę w tajnych szkołach, przerwało okropne zdarzenie – w nocy 23 marca 1943 roku, około godziny trzeciej nad ranem aresztowano Jana Bytnara i jego ojca. Zostali oni przewiezieni na Pawiak, czyli więzienie, w którym przetrzymywano więźniów między przesłuchaniami. „Rudy” został oskarżony o bycie jedną z najważniejszych osób w Szarych Szeregach, wojennej organizacji harcerskiej należącej do AK, co było dużą pomyłką. Odkryto jego udział w konspiracji przez karteczkę znalezioną przy innym aresztowanym. Harcerz był wielokrotnie maltretowany, o wiele mocniej niż inni więźniowie, co zauważyli towarzysze z celi i jego o