Synekdocha

Synekdocha polega na zastąpieniu nazwy danego zjawiska opisem innego zjawiska, które zawiera lub zawiera się w opisywanym zjawisku. Przykładem synekdochy jest zastąpienie wyrażenia „mój brat” opisem „drugi syn mojego ojca”.
Rodzajów synekdochy jest kilka:

Całość w znaczeniu części – to znaczy, że wydarzenie się uogólnia i skupia się na większości, np. „Naród wybrał prezydenta”. Jednak to nie wszyscy wybrali tego prezydenta, tylko większość.
Przykład z literatury:
„Gdy Bóg widział, iż ziemia jest skażona, że wszyscy ludzie postępują na ziemi niegodziwie”. ~ I Księga Mojżeszowa, 6, 12.
Faktycznie wszyscy ludzie postępowali niegodziwie – poza Noem, który został pominięty, by skupić się na rażącej większości ludzi, którzy czynili źle.

Część w znaczeniu całości – odwrotnie niż w poprzednim przykładzie, z wydarzenia wybiera się tylko konkretny fragment i opisuje nim bardziej złożone zjawisko, np. „Wsiadam za kółko”, gdy mówimy o jeździe samochodem. Jest to prawda, ale poza tym musimy jeszcze wykonać wiele innych czynności, od otwarcia drzwi do dotarcia bezpiecznie na miejsce.
Przykład z literatury:
„i rzekł: Zgrzeszyłem, wydając krew niewinną (…)” ~Ewangelia św Mateusza, 27,4.
Judasz chciał potwierdzić, że Jezus jednak był niewinny, ale zamiast powiedzieć to bezpośrednio, ujął to w słowa, które opisywały 'skutek uboczny’ – jego grzech.

Materiał zamiast przedmiotu z niego wykonanego – tak jak nazwa wskazuje, zamiast podać nazwę danego przedmiotu, używamy nazwy materiału, z którego został wykonany. Ten rodzaj synekdochy jest częsty w książkach, których akcja skupia się w średniowieczu bądź świecie fantasy, gdy zamiast 'zabić mieczem’ używa się wyrażenia 'zatopić w nim żelazo’, a zamiast 'założyć naszyjnik z kryształów’ – 'założyć kryształy’.
Przykład z literatury:
„Oddycha miasto ciemne długimi wiekami,
spowiada miasto ciemne dawnych grobów żałość;
rozrąbane żelazem, utulone snami,
nie nasycone płaczem, nie spełnione chwałą.” ~Krzysztof Kamil Baczyński „Oddycha miasto”
To nie żelazem miasto jest rozłupane, tylko czymś, co z niego zostało zrobione.

Rodzaj zamiast gatunku – podobnie jak części zamiast całości, zamiast