Transakcja wojny chocimskiej – Problematyka

„Transakcja wojny chocimskiej” to jeden z najbardziej znanych utworów Wacława Potockiego. Pierwsza wersja utworu pochodzi z 1670 roku, kolejna z 1675 roku. Utwór ukazał się drukiem dopiero w 1850 roku, a jego autorstwo przypisano Andrzejowi Lipskiemu. Przyczyną takiej sytuacji był fakt, że znaleziony rękopis nie posiadał pierwszej strony, a wydawcy zasugerowali się dedykacją.
Treść utworu opowiada o przebiegu wyprawy chocimskiej, która miała miejsce w 1621 roku. W jej trakcie polskie wojsko wraz z oddziałami Kozaków doprowadziło do klęski trzystutysięcznej armii tureckiej. Walki trwały przez pięć tygodni i ostateczni Turcy zostali zmuszeni do zawarcia traktatu pokojowego. Był to niewadliwy sukces, ponieważ w tym czasie Turcy uchodzili za potęgę. Utwór składa się z przedmowy i dziesięciu części, w których autor opowiada o przygotowaniach do walki i o jej przebiegu. Dwie pierwsze części stanowi opis konfliktu, sytuacji historycznej, funkcjonowaniu Kozaków i tatarów na terenie Rzeczypospolitej. Autor sięga do historii, przywołując między innymi bitwę pod Cecorą. Druga część to opis właściwej akcji. Pisarz prezentuje tu, w jaki sposób przygotowywano się do wojny. Opisuje moment gromadzenia się wojsk Lubomirskiego i Chodkiewicza i pierwsze walki z Turkami. Ciekawym momentem jest księga siódma, w której pojawia się opis śmierci Karola Chodkiewicza. W ostatnim fragmencie utworu ma miejsce opis zawartego traktatu pokojowego i moment rozejścia się walczących stron. W „Transakcji wojny chocimskiej” Potocki przedstawia ideał sarmaty. Jest nim Jan Karol Chodkiewicz. Jest to przywódca wymagający w stosunku do siebie i innych. Jest przywiązany do tradycji. Uważa, że ojczyzna jest najważniejsza i trzeba uczynić wszystko dla jej dobra. To wódz wyróżniający się odwagą, mądrością, gotowością do poświęceń. Również inni bohaterowie mogą stanowić wzory do naśladowania. Są to Stanisław Lubomirski, Jan Lipski. Narrator, który opowiada o wydarzeniach, to ziemianin – Sarmata, który bardzo często posługuje się dygresjami. Historia jest opowiadana w sposób barwny, autor przywołuje liczne nazwy ludów i miejscowości, opisy są barwne, działają na wyobraźnię. Oprócz scen typowo batalistycznych w utworze można znaleźć opisy przyrody, pracy, która ma miejsce na polu czy też opisy nabożeństwa i wojennych narad. „Transakcja wojny chocimskiej” to utwór napisany ku pokrzepieniu serc. Stanowi przykład barokowego eposu rycerskiego. Można w nim odnaleźć nawiązania do średniowiecznych etosów rycerskich. Wałczący Polacy to rycerze idealni, którzy są dobrze przygotowani do walki i poświęcają się dla ojczyzny. Warto wspomnieć, że w utworze można znaleźć nawiązania do sarmatyzmu, czyli przekonania, że Polacy wywodzą się od Sarmatów. Sami Sarmaci mieli być ludźmi wyjątkowymi pod wieloma względami: są przede wszystkim dobrymi chrześcijanami, walecznymi, przywiązanymi do dawnych obyczajów. Sarmaci byli utożsamiani z polskimi szlachcicami, którzy niechętnie patrzyli na obce wzory, cenili złotą wolność, gospodarowali w swoich majątkach.

Sprawdź również:

• Kajko i Kokosz. Szkoła latania – Janusz Christa – recenzja książki
• Sklepy cynamonowe – Bruno Schulz – Recenzja książki
• Dziady cz. II – Adam Mickiewicz – Recenzja książki
• Latarnik – Henryk Sienkiewicz; – Recenzja książki
• Testament mój – Juliusz Słowacki – Najważniejsze informacje
• Kamienie na szaniec – Aleksander Kamiński – Recenzja książki
• Moralność pani Dulskiej – Gabriela Zapolska – Charakterystyka
• Folwark zwierzęcy – George Orwell – Recenzja książki
• Harry Potter – J.K. Rowling – Recenzja książki
• Opowieść wigilijna – Charles Dickens – Recenzja książki

Dodaj komentarz jako pierwszy!