Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Charakterystyka
Charakterystyka Aslana i Białej Czarownicy
Aslan i Biała Czarownica są głównymi bohaterami lektury pod tytułem „Opowieści z Narnii Lew, Czarownica i Stara Szafa”, której autorem jest Clive Staples Lewis. Obie postacie władają Narnią w różnych okresach. Są negatywnie do siebie nastawione. Prowadzone przez nich rządy całkowicie się od siebie różnią.
Aslan jest zwierzęciem, lwem. Ubarwienie jego sierści jest w złocistym kolorze. Posiada przepiękną i potężnie wyglądającą grzywę.
Natomiast Biała Czarownica pochodzi od Lilith, która twierdziła, że jest pierwszą żoną człowieka. Należy także do rasy dżinnów i olbrzymów. Twarz królowej jest bardzo blada wręcz białej barwy. Jej usta są czerwone. Dlatego spośród całego wyglądu wyróżniają się bardzo. Władczyni nosi jasną sukienkę i długie futro.
Aslan jest dobrym i sprawiedliwym władcą. Gdy on włada Narnią, w tej krainie panuje wspaniała wiosna pozwalająca mieszkańcom cieszyć się słońcem. Po jego stronie są między innymi państwo Bobrowie, którzy udzielają schronienia Piotrowi, Zuzannie, Edmundowi i Łucji. Wśród tej grupy możemy także wyróżnić Olbrzyma Grzmotołupa uwalniającego za pomocą maczugi stworzenia będące niegdyś zamienione w kamienne posągi. Zwolennikami Aslana są również jednorożce, centaury i niektóre duchy drzew.
Biała Czarownica jest surową królową. Wymaga posłuszeństwa i oddania od swoich poddanych. Jeżeli ktoś nie zastosuje się do jej praw lub jej nie zadowoli, Czarownica zamienia go za pomocą swojej magicznej różdżki w kamienny posąg. Jeśli ktoś ją okłamie lub zdradzi, zostanie uznany za zdrajcę, więc zginie z rąk Białej Czarownicy na Kamiennym
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
m Stole. Są jednak stworzenia, które wolą jej panowanie niż lwa Aslana. Po stronie królowej wyróżniamy między innymi wiedźmy, które na rozkaz związały poprzedniego władcę. Zwolennikami Białej Czarownicy są ogry, wilki, wilkołaki, duchy złych drzew, trujące rośliny, srożyce, zmory, widma, strachy, ifryty, karły, orki, wampiry i harpie o strasznym według narratora wyglądzie.
Aslan jest nawet gotów oddać życie. Gdy jego wróg chce pozbyć się Edmunda, postanawia, aby to jego pozbawiła życia na Kamiennym Stole. Zawsze dotrzymuje obietnicy. Świadczy o tym fakt, że zjawił się zgodnie z danym słowem przy miejscu, gdzie zgodnie z umową miał zginąć. Mimo że był zadawany mu ból, na przykład wtedy, gdy zgolono mu grzywę, pozwolił, by go uśmiercić. Ten władca jest niezwykle inteligentny i mądry, ponieważ opracował plan bitwy z drużyną Białej Czarownicy. Przejawia się również poczuciem humoru, ponieważ bawił się wraz z Zuzanną i Łucją.
Biała Czarownica jest nieprawdomówna, gdyż nie płynie w niej ani jedna kropla ludzkiej krwi, a mówi, że jest człowiekiem, córką Ewy. Nie można zaprzeczyć, że jest sprytna, ponieważ skusiła jednego z Synów Adama ptasim mleczkiem, by przyprowadził do niej resztę rodzeństwa. Po tym, że zamieniła wiele istot w kamienne posągi możemy wywnioskować, że jest okrutna.
W przeciwieństwie do Białej Czarownicy uważam lwa Aslana za pozytywną postać. Uważam, że główna bohaterka to postać negatywna. Moim zdaniem panowanie Aslana było dużo razy lepsze od rządów jego przeciwniczki. Stosunek lwa do poddanych jest milszy i łagodniejszy, od postępowań królowej. Według mnie oboje bohaterów różni się od siebie we wszystkim.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Recenzja książki
„Opowieści z Narnii: Lew, Czarownica i stara szafa” – RECENZJA
Ponieważ oglądałam już film pt. „Opowieści z Narnii” postanowiłam przeczytać również książkę o tym tytule.
Książka opowiada o przygodach czwórki rodzeństwa Pevensie Edmundzie, Piotrze, Zuzannie i Łucji. W czasie bombardowań Londynu podczas pierwszej wojny światowej rodzeństwo zostaje wysłane na wieś, aby zamieszkać z ekscentrycznym profesorem w wielkim starym domu. Podczas pierwszego dnia pobytu zwiedzając posiadłość trafiają do pokoju z wielką szafą. Trójka starszego rodzeństwa nie była zainteresowana meblem i poszła dalej, natomiast Łucja otworzyła szafę i zajrzała do środka. Ujrzała tam zupełnie inną krainę i weszła do szafy. Po wejściu spotkała fauna, który z początku się przestraszył, po chwili zainteresował się jak ona weszła do Narnii. Dziewczynka odparła, że weszła przez szafę. Faun przedstawił się zaprosił Łucje na podwieczorek. Łucja po skończonym podwieczorku oznajmiła Tumnusowi, że musi wracać do domu wtedy faun rozpłakał się i wyznał, że pracuje dla białej królowej. Zawładnęła ona Narnią dlatego panuje tam ciągle zima a jego zadaniem jest porywanie i dostarczanie ich do białej królowej. Tumnus uległ prośbom dziewczynki i puścił ją, aby mogła wrócić do domu, Łucja po wyjściu z szafy opowiedziała wszystko rodzeństwu. Nie uwierzyli jej, gdyż powiedzieli, że nie było jej tylko chwilkę. Łucja chciała ich zabrać do Narnii dlatego zabrała ich do szafy jednak nic tam nie było. Po kilku dniach dzieci bawiły się w chowanego i Łucja schowała się w szafie widząc to Edmund poszedł za nią, lecz gdy otworzył szafę dziewczynki już w niej nie było. Nagle chłopiec również zostaje przeniesiony do innego świata, gdzie spotyka ubraną na biało kobietę. Przedstawia mu się ona jako królowa władająca tą krainą i zaprasza Edmunda do swojego powozu. Tam częstuje go zaczarowanym ptasim mleczkiem, które sprawia, że chłopiec wyznaje jej wszystko o swoim rodzeństwie i o tym, że Łucja również przebywa w Narnii. Królowa prosi go, żeby przyprowadził do niej rodzeństwo w zamian dostanie całe ptasie mleczko. Edmund zgadza się na to. Wracając spotyka Łucję i razem idą do domu. Łucja myśląc, że brat potwierdzi jej opowieść znów mówi rodzeństwu o niezwykłej krainie. Niestety Edmund ją zawodzi. Pozostała dwójka rodzeństwa zaczyna się martwić czy Łucja nie zaczyna tracić rozumu. Idąc po pomoc do profesora Zuzanna i Piotr nie myśleli, że profesor uwierzy Łucji. Aby uniknąć kontaktu z turystami zwiedzającymi posiadłość profesora rodzeństwo schowało się do pokoju z szafą. Gdy do niej weszli cała czwórka została przeniesiona do Narnii, dopiero wtedy Edmund przyznał się do tego, że Łucja mówiła prawdę i on już tu był. Najmłodsza siostra zaprowadziła pozostałą trójkę do domu fauna, gdzie odkryli, że jego dom został splądrowany, a Tumnus aresztowany. Łucja podejrzewa, że dokonała tego biała wiedźma. Dzieci spotykają niesamowite zwierzęta m.in. ptaka, bobra. Pan bóbr przestrzegł dzieci, żeby uważały na wszystko, bo wszędzie są szpiedzy białej wiedźmy. Bóbr powiedział, że zaprowa
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
adzi dzieci na spotkanie z prawowitym władca Narnii – lwem Aslanem. Opowiedział im o tym, kto powinien zasiadać na tronie Narnii. Po chwili wszyscy zorientowali się, że Edmund uciekł do królowej. Rodzeństwo chciało ruszyć mu na ratunek, lecz Pan Bóbr stwierdził, że to musi być pułapka gdyż królowa na pewno chce wszystkich zamienić w głaz. Edmund w drodze do zamku myślał o tym, co zmieni w krainie, kiedy zostanie księciem. Kiedy dotarł na dziedziniec zobaczył bardzo wiele kamiennych posągów. Spotkał również przywódcę tajnej policji, który zaprowadził go do królowej. Chłopiec wyznał królowej wszystko, co usłyszał u bobrów. Tymczasem pozostałe rodzeństwo wyruszyli w drogę do kamiennego stołu po drodze spotykając Świętego Mikołaja, który wręczył wszystkim prezenty, wyznał również że mógł przyjechać, gdyż moc białej królowej słabnie. Edmund przekonał się, że królowa jest po stronie zła. W trakcie drogi królowa zamieniała w głaz wszystkie napotkane zwierzęta, okazało się, że śnieg zaczyna topnieć i zaczyna się odwilż, co było złym znakiem dla królowej. Gdy Zuzanna, Łucja i Piotr dotarli do kamiennego stołu poznali lwa Aslana, ten dowiedziawszy się, że Edmund stanął po stronie królowej nie był zadowolony. Rodzeństwo stanęło w jego obronie i Aslan zgodził się go uratować. Lew pokazał Piotrowi zamek, w którym w przyszłości będzie rządził razem z rodzeństwem. Piotr zabił przywódcę tajnej policji i został pasowany na rycerza. Królowa gdy usłyszała o tym zebrała wszystkich swoich zwolenników, planowała również zabić Edmunda, aby zapobiec spełnieniu się przepowiedni. Chłopca uratowali wysłannicy Aslana i zabrali go do rodzeństwa, natomiast zła królowa ukryła się. Rodzeństwo pogodziło się, jednak to nie był koniec problemów. Do Aslana przybyła królowa, która zażądała wydania Edmunda, gdyż miała do tego prawo, ponieważ był on zdrajcą. Aslan porozmawiał z nią na osobności. W nocy Aslan opuścił obóz i udał się do kamiennego stołu gdzie został związany i upokorzony. Temu wszystkiemu z ukrycia przyglądały się dwie siostry i dowiedziały się, że Edmund zawdzięcza Aslanowi życie. Aslan stracił życie, a dziewczynki do rana go opłakiwały, rano okazało się, że stół pękł a ciało Aslana zniknęło. W końcu okazało się, że Aslan powrócił do żywych, gdyż był szlachetny. We trójkę udali się do zamku białej królowej i tam na dziedzińcu lew swoim oddechem ożywił wszystkie posągi. Wszyscy oni ruszyli na pomoc Piotrowi, który walczył z armią białej królowej. Aslan pokonał białą królową, niestety w tej bitwie został ranny Edmund. Łucja uleczył go swoją magiczną miksturą, a Piotr pasował na rycerza. Dzieci zostały władcami Narnii i panowały nad królestwem. Pewnego razu wyruszyły na polowanie i dotarły do znajomej latarni. Nagle znalazły się znowu w pokoju w domu profesora, gdzie opowiedziały mu całą historię a on zapewnił je, że powrócą jeszcze do Narnii.
Książka bardzo mi się podobała, zabrała mnie w niezwykły świat magii gdzie dobro zawsze zwycięża nad złem. Polecam wszystkim, którzy jeszcze nie zdążyli przeczytać tej wciągającej lektury.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Streszczenie
Książka pod tytułem „Opowieści z Narnii: Lew, czarownica i stara szafa” jest pierwszym z siedmiu tomów niezwykle popularnej serii dla dzieci i młodzieży, uwielbianej również przez rzeszę dorosłych fanów. Autor – Clive Staples Lewis (C.S Lewis, pseudonim Jack) stworzył wspaniałą krainę, pełną magii i niezwykłych istot, w której czwórka rodzeństwa przeżywa swe przygody. Głównymi bohaterami są Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja, którzy przenoszą się do Narnii i między innymi spotykają tajemniczą postać – Lwa Aslana. Zacznijmy jednak od początku.
Z targanego drugą wojną światową Londynu wyjeżdża czwórka rodzeństwa, aby schronić się na wsi u tajemniczego wujka – profesora Kirke. Jego posiadłość jest ogromna, pełna pokoi, zakamarków i schowków, a sam wuj wydaje się dzieciom nieco dziwny, aczkolwiek miły.
Rozdział pierwszy: Łucja zagląda do szafy.
Jest deszczowy dzień, a dzieci bardzo się nudzą. Postanawiają zwiedzić dom wujka. Podczas gdy starsze rodzeństwo nie znajduje nic interesującego, najmłodsza dziewczynka imieniem Łucja z zaciekawieniem wchodzi do dużej, starej szafy z lustrem. Przedzierając się przez wiszące w niej futra, nagle znajduje się w pokrytym śnieżną płachtą lesie. Udaje się do świecącej latarni, przy której spotyka niezwykłą istotę – fauna (stworzenie jest pół kozłem, pół człowiekiem). Istota ta bardzo się przestraszyła i była zaskoczona obecnością dziewczynki.
Rozdział drugi: Co Łucja tam zobaczyła.
Kiedy zdziwienie fauna nieco maleje, wypytuje dziewczynkę skąd pochodzi i kim jest. Łucja tłumaczy dziwnej istocie, że jest człowiekiem, po czym faun przedstawia się imieniem Tumnus i informuje, że znajdują się w Narnii. Faun zaprasza dziewczynkę do swego domu na podwieczorek. Łucja nieco się obawia, ale jest zaintrygowana, poza tym pragnie ogrzać się przy ciepłym kominku. Podczas miłej rozmowy i piciu herbaty Tumnus nagle rozpłakuje się i wyjawia, że jest sługą Białej Czarownicy i musi porwać dziewczynkę (Córkę Ewy), gdyż spotkają go przykre konsekwencje. Obawia się jednak, że Czarownica skrzywdzi dziecko, toteż nie chce tego robić i każe Łucji uciekać tą samą drogą, którą się zjawiła w Narnii – przez szafę.
Rozdział trzeci: Edmund wchodzi do szafy.
Dziewczynka wybiega z szafy i zapewnia rodzeństwo, że nic jej nie jest, jednak oni informują ją, że była w szafie zaledwie kilka sekund. Łucja opowiada im o Narnii i Tumnusie, jednak kiedy pozostali wchodzą do szafy, nic się nie dzieje i nie wierzą siostrze, myśląc że wszystko wymyśliła. Edmund dokucza jej z tego powodu. Nazajutrz rodzeństwo bawi się w chowanego i Łucja ponownie wchodzi do szafy, a za nią podąża jej starszy brat, Edmund. Chłopiec również trafia do pokrytej śniegiem krainy i jest bardzo zaskoczony. Wtem zjawia się blada i budząca grozę kobieta – Królowa Narnii, będąca zarazem Białą Czarownicą.
Rozdział czwarty: Ptasie mleczko.
Królowa odkrywa, że Edmund jest człowiekiem, co dla niej stanowi zagrożenie z powodu proroctwa. Kobieta staje się nagle bardzo miła dla chłopca i częstuje go napojem oraz słodyczami. Uwielbiane przez Edmunda ptasie mleczko sprawia, że znajduje się pod złym urokiem Czarownicy. Kobieta nakazuje mu, aby przyprowadził do niej swe rodzeństwo, zachowując spotkanie z nią w tajemnicy. W drodze powrotnej chłopiec spotyka siostrę, która bardzo cieszy się, że w końcu rodzeństwo jej uwierzy.
Rozdział piąty: Z powrotem po tej stronie drzwi.
Łucja i Edmund wracają przez szafę do pokoju. Chłopiec jednak zaprzecza i upiera się, że dziewczynka wszystko wymyśliła. Łucji jest bardzo przykro, gdyż zawiodła się na barcie. Piotr i Zuzanna postanawiają rozwiązać konflikt z pomocą profesora. Ku ich zaskoczeniu, wujek ani nie potwierdza, ani nie zaprzecza istnieniu Narnii, przekonuje starsze rodzeństwo, że powinni wierzyć siostrze, skoro dotychczas nigdy nie kłamała. Tłumaczy im również, że czas w innej krainie może biec inaczej niż w rzeczywistości. Mijają kolejne dni, a dzieci starają się unikać tematu tajemniczej krainy. Uciekając przez srogą gosposią domu (Macready), wszyscy czworo chowają się w szafie.
Rozdział szósty: W puszczy.
Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja razem zjawiają się w Narnii. Najstarszy z braci jest zaskoczony i przykro mu, że wcześniej nie wierzył siostrze. Karci też Edmunda za to, że kłamał. Z racji że w krainie nadal panuje mroźna zima, dzieci opatulają się w płaszcze wiszące w szafie i wyruszają w odwiedziny do fauna Tumnusa. Zastają jednak jego domek całkiem zniszczony oraz informację na kartce, że faun został aresztowany. Łucja domyśla się, że ukarała go w ten sposób Czarownica za to, że pomógł jej uciec. Rodzeństwo postanawia uratować Tumnusa. Wtem zjawia się mówiące zwierzątko przedstawiające się jako Pan Bóbr, który zapewnia dzieci, że jest przyjacielem fauna i pomoże im w uwolnieniu go.
Rozdział siódmy: Dzień u Bobrów.
Zwierzątko zaprasza dzieci do swego domu. Przemiła żona Bobra serdecznie ugaszcza przybyszów gorącą herbatą i obiadem. Bóbr z kolei opowiada im o tajemniczym lwie Aslanie oraz przestrzega przed szpiegami i nakazuje zachować ostrożność. Edmund rozmyśla, jak przekonać rodzeństwo, aby poszli do Królowej.
Rozdział ósmy: Co wydarzyło się po obiedzie.
Po posiłku Bóbr opowiada dzieciom o przepowiedni, która mówi, że ludzie zasiądą na tronie Ker-Paravelu, po czym nastanie pokój i radość w Narnii („Gdy ciało z ciała Adama i kość z jego kości, W Ker-Paravelu na tronie zagości, Przeminą złe czasy niegodziwości”). Snuje również przypuszczenia, że faun Tumnus został najprawdopodobniej zamieniony w kamień. Rodzeństwo ma się spotkać z lwem Aslanem, który jest prawowitym Królem Narnii, podczas gry Czarownica jest uzurpatorką. Podczas opowieści Edmund znika, a Bóbr domyśla się, że będzie chciał wydać rodzeństwo Królowej.
Rozdział dziewiąty: W domu Czarownicy.
Edmund jest rozdarty. Z jednej strony jest pod wpływem złego uroku i wierzy w szczere intencje Królowej, chcąc zdradzić rodzeństwo. Ogarniają go
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
też jednak wątpliwości i lęk. Mimo wszystko, zgodnie ze wcześniejszą obietnicą, udaje się do zamku Czarownicy. Na dziedzińcu zastaje kamienne posągi zwierząt i magicznych istot, co wzbudza w nim przerażenie. Chłopiec staje przed obliczem Królowej, która jest zła, iż przyszedł bez rodzeństwa. Informuje ją, że w Narnii zjawi się lew Aslan, co jeszcze bardziej rozwściecza kobietę. Kobieta nakazuje natychmiast zaprzęgnąć sanie.
Rozdział dziesiąty: Czary zaczynają tracić swą moc.
Łucja, Zuzanna, Piotr i państwo Bobrów wyruszają ku Kamiennemu Stołowi na spotkanie z Aslanem. Droga jest długa i męcząca, ale – ku zdziwieniu dzieci – podczas wędrówki spotykają Świętego Mikołaja, który wręcza im podarki. Piotr, najstarszy z rodzeństwa, otrzymuje miecz i tarczę, Zuzanna łuk i róg wykonany z kości słoniowej, a Łucja mały sztylet i buteleczkę z magicznym płynem, potrafiącym leczyć rany.
Rozdział jedenasty: Aslan jest blisko.
Nadchodzi odwilż, pierwsze kwiatki przebijają się, ukazując zieleń i kolory, co niezmiernie złości Czarownicę. W odwecie za pomoc dzieciom, nakazuje wilkom, które są jej przyboczną strażą, zabić bobry i zniszczyć ich dom. Królowa wymierza Edmundowi policzek, gdyż stanął w obronie napotkanych pod drodze zwierząt. Chłopiec jest przerażony, dociera do niego, że zdradził swe rodzeństwo, a Czarownica nie jest taka, za jaką ją uważał.
Rozdział dwunasty: Pierwsza walka Piotra.
Zuzanna, Łucja i Piotr docierają wraz z bobrami do Kamiennego Stołu. Spotykają się z Wielkim Lwem – Aslanem. Łucja błaga go, aby pomógł uratować Edmunda, który popełnił błąd. Piotr przyznaje, że to po części też jego wina, gdyż był zbyt surowy dla brata. Aslan pokazuje Piotrowi widniejący w oddali zamek Ker-Paravel i zapewnia go, że wkrótce wraz ze swym rodzeństwem zasiądą na tronie. W innej części polany na dziewczynki napadają wilki, Zuzanna wzywa pomoc. Piotr biegnie na ratunek i za pomocą miecza zabija wilka Maugrima, ratując siostry.
Rozdział trzynasty: Wielkie czary z zamierzchłych czasów.
Proroctwo mówi, iż na tronie musi zasiąść czworo ludzi. Czarownica postanawia więc zabić Edmunda, aby przepowiednia się nie spełniła. Aslan wysyła magiczne istoty oraz zwierzęta, które ratują chłopca. Czarownicy udaje się uciec. Edmund natomiast bezpiecznie dociera na spotkanie z rodzeństwem, które cieszy się, że nic mu nie jest i wybacza błędy. Przybywa posłaniec, który informuje, że Czarownica żąda wydania Edmunda – zdrajcy, gdyż na mocy prawa należy do niej. Nawet Aslan nie może podważyć rządzących Narnią praw. Lew odbywa osobistą rozmowę z Czarownicą. Nagle pada informacja, że zrezygnowała ona z Edmunda. Wydawałoby się, że wszystko kończy się dobrze, niestety Aslan jest wielce zasmucony.
Rozdział czternasty: Triumf Czarownicy.
Obóz zostaje przeniesiony, a Lew informuje Piotra, że nie weźmie udziału w ostatecznej bitwie. Udziela mu wskazówek, co do strategii działania. W nocy Aslan niepostrzeżenie wymyka się, śledzą go jednak Łucja i Zuzanna. Po dotarciu do Kamiennego Stołu, Lew nakazuje dziewczynkom odejść, one jednak ukrywają się za krzakami i przyglądają toczącej się scenie. Czarownica, otoczona swą armią składającą się z okropnych stworzeń, nakazuje związać Aslana i położyć na Kamiennym Stole. Obcinają mu grzywę – symbol lwiej potęgi – biją i torturują. Aslan przyjmuje wszystko z pokorą i biernością. Sztylet, który dzierży Czarownica, zostaje wbity w serce Lwa, a on wykrwawiając się, umiera.
Rozdział piętnasty: Największe czary sprzed początków czasu.
Czarownica wraz ze swymi poddanymi odchodzi, dzięki czemu dziewczynki mogą bezpiecznie wyjść. Są zrozpaczone śmiercią Aslana, płaczą nad jego nieruchomym ciałem. Nagle niebo pokrywa się blaskiem, a Kamienny Stół pęka. Ciało Lwa znika. Ukazuje się on po chwili żywy, dostojny, z bujną grzywą, nie posiada żadnych ran. Zuzanna i Łucja płaczą ze szczęścia. Aslan tłumaczy im, iż złożył dobrowolną ofiarę, zajmując miejsce zdrajcy (Edmunda), odpuszczając tym jego winę. Starożytne prawo nakazuje, aby w takim przypadku śmierć się cofnęła. Czarownica nie znała owej magii. Dziewczynki wskakują na grzbiet Lwa i pędzą poprzez budzącą się do życia krainę do zamku Czarownicy.
Rozdział szesnasty: Co się stało z posągami.
Dotarłszy na dziedziniec zamku Czarownicy, Aslan swym oddechem przywraca do życia zaklęte w kamień postacie. Wśród uwolnionych istot znajduje się faun Tumnus, na widok którego Łucja jest bardzo szczęśliwa. Wszyscy pędzą, aby wziąć udział w ostatecznej bitwie i wesprzeć Piotra.
Rozdział siedemnasty: Polowanie na białego jelenia.
Podczas bitwy Czarownica umiera, a Narnia odzyskuje wolność. Łucja, za pomocą swej magicznej mikstury, leczy poległych i rannych w bitwie. Głębokie rany poniósł również Edmund, siostra ratuje mu życie, za pomocą kilku kropel ze swojej buteleczki. Nazajutrz czworo rodzeństwa zostaje koronowanych i uznanych za władców Narnii. Piotr, który otrzymał przydomek Wspaniały, ma być głównym królem zarządzającym tą niezwykłą krainą i stającym na straży pokoju i ładu. Podczas balu Aslan nagle znika, gdyż Narnia nie potrzebuje już jego pomocy. Być może kiedyś jeszcze się pojawi. Mija wiele lat a rodzeństwo królów rządzi Narnią mądrze i sprawiedliwie. Panuje spokój i harmonia. Pewnego dnia Zuzanna, Łucja, Piotr i Edmund wybierają się na polowanie na jelenia. Są już dorosłymi ludźmi i nie pamiętają swej przeszłości z drugiej strony szafy. Pędząc za owym jeleniem, natrafiają na znajomą latarnię i tajemnicze wejście. Przechodzą przez szafę i ponownie stają się dziećmi. W ich świecie minęło zaledwie kilka sekund, podczas gdy oni żyli w Narnii wiele długich lat. Dzieci opowiadają o wszystkim wujkowi, który tajemniczo zapewnia, że być może kiedyś jeszcze wrócą do swego królestwa.
Tom pierwszy się kończy. I tak oto żegnamy się z czwórką rodzeństwa, lwem Aslanem i faunem Tumnusem. Kontynuacja przygód znajduje się w książce pod tytułem „Książę Kaspian”.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Streszczenie szczegółowe
Z powodu wojny i bombardowań w Londynie do starego domu Profesora na głębokiej angielskiej wsi zostało wysłane rodzeństwo – Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja. Profesor okazał się ekscentrycznym staruszkiem o poczochranej brodzie i siwej czuprynie, mieszkającym samotnie w ogromnym domostwie za towarzystwo mając jedyne gosposię i jej pomocnice. Już pierwszego dnia po przybyciu, z powodu brzydkiej pogody, znudzone dzieci żądne atrakcji postanowiły poszukać przygód w starym domu. Był on pełen dziwacznych pomieszczeń, książek i różnorakich antyków. W trakcie zwiedzania zakamarków budynku, trafili wreszcie do garderoby, w której postawiona została stara szafa. Podczas gdy rodzeństwo znudzone nieciekawym wnętrzem opuściło pokój, dociekliwa Łucja postanowiła zajrzeć do szafy. Odkryła w niej rzędy pachnących naftaliną futer, a tuż za nimi – przejście do zupełnie innego świata. W świecie tym padał śnieg, mimo panującego po drugiej stronie ciepłego, letniego dnia, a las, który wyłonił się zza sterty ubrań pogrążał się już powoli w mroku. Dziewczynka, przełamując lęk, postanowiła zbadać niezwykłe znalezisko i dotarła w ten sposób do niecodziennie wyglądającej latarni stojącej między drzewami. W tym miejscu po raz pierwszy spotkała fantastyczne stworzenie – Fauna o imieniu Tumnus, który zaskoczył ją swoją pół ludzką, pół koźlą sylwetką. Istota była wyraźnie podekscytowana obecnością pierwszej widzianej na własne oczy ludzkiej dziewczynki w tej okolicy i poinformowała ją, że kraina, w której się znajduje, nazywana jest Narnią. Zaprosiła ją również do swojego domu na podwieczorek. Po krótkim spacerze, smacznym posiłku i miłej pogawędce, Tumnus nagle zalał się gęstymi łzami i rozpaczliwie wyznał Łucji, że zła Biała Czarownica, która uzurpuje prawo do tronu Narnii, zmusza go do dostarczenia jej każdego ludzkiego dziecka, które spotka. Widać było, że Faun przeżywa w związku z tym ciężkie chwile, ale jego dobra natura oraz złote serce wygrało i wreszcie zdecydował się wypuścić dziewczynkę, pomagając jej w ucieczce. Łucja bezpiecznie wróciła więc do domu, gdzie okazało się, że mimo godzin spędzonych w lesie, w realnym świecie nie minęła nawet chwila. Kiedy opowiedziała swoją przygodę rodzeństwu, ci obrócili ją w żart i wyśmiali zbyt bogatą wyobraźnię siostry. Przejście w szafie natomiast zostało zamknięte na głucho, więc wyglądało na to, że dziewczynka nie ma żadnego sposobu na potwierdzenie swojej wersji wydarzeń.
Jakiś czas później, podczas zabawy w chowanego, Edmund, młodszy z braci, chcąc zrobić Łucji dowcip, wszedł za nią do szafy i tym razem oboje trafili przypadkowo do Narnii. Chłopiec spostrzegł, że jego siostra zniknęła bez śladu w lesie, a on sam natknął się na kobietę podróżującą saniami. Okazało się, że to nikt inny, jak fałszywa królowa, Biała Czarownica. Gdy kobieta tylko zorientowała się, że ma do czynienia z ludzkim dzieckiem, natychmiast zwabiła Edmunda do sań magicznym ptasim mleczkiem i wyciągnęła od niego informacje na temat jego rodziny, skąd pochodzi i tego, jak się tu znalazł. Zmanipulowała go, by sprowadził całe swoje rodzeństwo do Narnii i przywiódł je do jej zamku. Miała w tym oczywiście swój niecny plan, mamiła więc chłopca obietnicami zostania księciem i nieograniczonym dostępem do uzależniających zaczarowanych słodyczy. Edmund, oczarowany smakołykami i przyrzeczeniami wiedźmy, ochoczo obiecał zrealizować zadanie. Krótko po odjeździe sań, odnalazł swoją siostrę Łucję i razem wrócili do domu.
Na miejscu podekscytowana Łucja od razu poinformowała Zuzannę i Piotra, że również Edmundowi udało się odwiedzić razem z nią magiczną krainę i teraz może potwierdzić jej słowa. Chłopiec jednak zdecydował się skłamać, samolubnie nie chcąc przyznać przed rodzeństwem, że się mylił. Łucja z tego powodu przeżyła kilka ciężkich dni, odmawiając przyznania się do wymyślenia Narnii. Sprawiło to, że jej starsze rodzeństwo zaczęło zamartwiać się o jej stan psychiczny i dobrobyt, udali się zatem z tym tematem do Profesora. Staruszek jednak w zaskakujący dla nich sposób, powołał się na logikę i opowiedział się po stronie dziewczynki, czym wprowadził Zuzannę i Piotra w niemałą konsternację. W tym czasie z powodu magicznych zabiegów Białej Czarownicy i zasianego w Edmundzie ziarna niegodziwości, chłopiec coraz bardziej zaczął przechylać się w stronę zła, knując spisek prowadzący do wypełnienia swojej obietnicy złożonej wiedźmie. Jedyne, o czym był w stanie myśleć, to magiczne ptasie mleczko i czekający na niego tron.
Sprawa odrobinę przycicha, ale jedynie do czasu, gdy w domu Profesora pojawili się turyści. Nie było to żadne niezwykłe wydarzenie, ludzie często przyjeżdżali oglądać zabytkowe domostwo i jego skarby, bo w Anglii była to dość powszechna praktyka w przypadku takich wiekowych budynków. Chcąc ukryć się przed oprowadzającą grupę gospodynią, cała czwórka dzieci schowała się w szafie i znalazła przejście do Narnii. Zuzanna przytomnie nakłoniła rodzeństwo do zabrania z szafy futer, które mogły pomóc im uchronić się przed siarczystym, wiecznym zimnem panującym w puszczy. Po pierwszym szoku związanym z nowym okryciem i konkluzji, że Edmund jednak przez cały ten czas ich okłamywał, grupa postanowiła odwiedzić Tumnusa. Na miejscu czekała na nich jednak niemiła niespodzianka. Splądrowane miejsce zamieszkania, bez śladu obecności lokatora, oraz list wystawiony przez Tajną Policję Białej Czarownicy zasugerowały im, że Faun został aresztowany za zdradę. Łucja bardzo szybko doszła do wniosku, że musiało stać się to z jej winy, jest zatem zobowiązana, by nieść przyjacielowi ratunek. Nie wiedząc jednak gdzie przetrzymywany jest więzień i dokąd się udać, dzieci zauważyły na drzewie ptaka, który poprowadził ich głębiej w las. Skupiając się jedynie na śledzeniu Drozda, bohaterowie wędrowali przez puszczę i dopiero jakiś czas później zorientowali się, że zgubili drogę, a ptak rozpłynął się w powietrzu. Szczęśliwie jednak w zaroślach udało im się dostrzec inne zwierzę.
W ten sposób weszli w znajomość z Panem Bobrem, który, jak się okazało, znał Tumnusa i został poproszony przez niego o odnalezienie Łucji i zaopiekowanie się nią. Nowy nieoczekiwany sojusznik potwierdził fakt aresztowania Fauna i opowiedział dzieciom o krążących po lesie plotkach na temat Aslana, Króla Zwierząt i Puszczy, który według przypowieści ma przybyć, by uwolnić Narnię od rządów okrutnej Królowej. Zwierzę zaprosiło ich także do swojego domu na obiad, gdzie przedstawiło im swoją żonę, Panią Bobrową. Razem streścili dzieciom przepowiednię, która miała głosić, że zgubą Białej Czarownicy ma być czwórka ludzkich dzieci zasiadających na tronach Narnii. Zdradzili również, że wiedźma jedynie udaje człowieka, by uzurpować prawo do tronu, powszechnie jest jednak wiadomo, że jest potomkinią Lilith i Olbrzymów.
Najbezpieczniejszą decyzją dla bohaterów, według Bobrów, miało być podobno udanie się do Kamiennego Stołu, miejsca, gdzie niedługo powinien pojawić się Aslan, i spotkanie z nim. W trakcie rozmowy rodzeństwo odkryło, że Edmund zniknął i bardzo szybko doszli do wniosku, że brat zdradził ich i uciekł, by donieść o ich obecności oraz planach wrogiej Królowej. Po krótkich poszukiwaniach razem wraz z Bobrami postanowili uciec, zanim Czarownica zaskoczy ich na bobrowisku. Tymczasem Edmund po długiej wędrówce w zimnie dotarł pieszo do zamku, gdzie gorzko przekonał się, że został wykorzystany, a na miejscu wcale nie czekały na niego obiecane nagrody. Czarownica zabrała go ze sobą do sań i ruszyła w pościg za resztą jego rodzeństwa, by udaremnić ich spotkanie z Aslanem.
Po spędzeniu nocy w norze – kryjówce, Piotr, Zuzanna i Łucja wraz z Bobrami zaniepokojeni hałasami na ze
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
wnątrz, odkryli, że odwiedził ich Święty Mikołaj. Ponieważ wieczna zima, zaprowadzona przez Białą Czarownicę, nie dopuszczała nigdy do nastania Bożego Narodzenia, jego obecność była zwiastunem, że magia wiedźmy słabnie w obliczu przybycia Aslana do Narnii. Mikołaj wręczył świąteczne podarunki rodzeństwu – Piotr otrzymał miecz i tarczę, które zwiastowały jego udział w nadchodzącej bitwie, Zuzanna łuk, kołczan i róg, który ma moc przyzywania pomoc, gdy będzie jej potrzebować, a Łucja szklaną buteleczkę, którą zawartością jest cudowny lek oraz niewielki sztylet do ochrony. Wszystkie te przedmioty miały przydać się im już niedługo. Po tym spotkaniu grupa wyruszyła w dalszą drogę, odkrywając kolejne ślady blednącego zimowego uroku i dotarła do obozowiska przy Kamiennym Stole, gdzie ich oczom ukazał się Aslan, ogromny, budzący respekt Lew. Zwierzę onieśmieliło ich swoją wspaniałą grzywą, przenikliwym spojrzeniem i potężnym rykiem, a jego świta składała się z przeróżnych fantastycznych stworzeń i zwierząt.
W tym samym czasie Edmund przeżywał kolejne nieprzyjemności wynikające z podróży z Białą Czarownicą. Ponieważ zima słabła coraz bardziej zauważalnie, sanie nie były w stanie jechać dalej po błocie, zmuszeni byli więc porzucić środek transportu i ruszyć dalej pieszo. Dla chłopca jasnym stało się, że nie jest pupilem, ale więźniem.
Piotr, Zuzanna i Łucja zostali przedstawieni Aslanowi i wyjawili mu szczerze, dlaczego nie ma z nimi brata, Lew jednak zdawał się wierzyć, że wszystko ułoży się po dobrej myśli. Wkrótce później obóz został napadnięty przez wysłane przez Królową wilki. Zaatakowana Zuzanna uciekła na drzewo, a w jej obronie stanął wystawiony przez Lwa do walki Piotr. Staczając trudny pojedynek i przechodząc swój chrzest bojowy, chłopiec pokonał wilka, nie tylko ratując tym samym siostrę, ale udowadniając mieszkańcom Puszczy, że będzie w stanie prowadzić ich do zbliżającej się bitwy. Drugi z napastników zdołał uciec, został za jednak nim wysłany oddział gończy, składający się z najszybszych zwierząt i stworzeń. Bez większego problemu zwiadowcy natrafili śladem zbiega na Edmunda i Białą Czarownice, tuż przed tym, jak kobieta próbowała się go pozbyć, by nigdy nie mógł zasiąść na tronie i spełnić ciążącej nad nią przepowiedni. W trakcie zamieszania wiedźmie udało się ukryć, nie została więc pojmana. Chłopiec z kolei został uwolniony i bezpiecznie sprowadzony do obozu Aslana, gdzie po długiej rozmowie z Lwem nastąpiło jego pojednanie z rodzeństwem. Szybko udało im się zarzucić niesnaski i wybaczyć sobie krzywdy, by zająć się naglącym tematem zbliżającej się wojny.
Czarownica nie dała o sobie na długo zapomnieć, ponieważ zjawiła się w obozie żądając wydania Edmunda jako zdrajcy. Według praw Wielkich Czarów miała ona prawo do postąpienia z nim, jak sobie zażyczy, a złamanie tej zasady mogło grozić unicestwieniem całej Narnii. Aslan potwierdził jej słowa, więc sprawa wywołała duże poruszenie wśród wszystkich stworzeń obserwujących wymianę zdań. Lew rozpoczął pertraktacje z wrogiem na osobności, po czym kobieta z triumfem opuściła Kamienny Stół. Po tym zdarzeniu siły dobra postanowiły przenieść swój obóz pod Bród Beruny, gdzie zaczęły dalsze przygotowania do zbliżającego się starcia. Aslan i Piotr wspólnie opracowali strategię bitwy.
Nocą, nie mogąc zasnąć, Łucja i Zuzanna odkryły, że Aslan wymknął się z obozu i skierował się z powrotem do Kamiennego Stołu, porzucając armię i liczące na jego pomoc dzieci. Podążyły więc za nim, a kiedy Lew odkrył ich obecność, pozwolił im sobie towarzyszyć, jednak zażądał, by zawróciły, kiedy je o to poprosi. Dziewczynki zauważyły, że zwierzę jest w kiepskim stanie, wydaje się smutne i bezsilne, więc zgodziły się spełnić jego prośbę. Po dotarciu na miejsce siostry ukryły się w zaroślach i obserwowały, jak Aslan udaje się do zbierających się sił nieprzyjaciela i oddaje się w ręce Białej Czarownicy, poświęcając się w zamian za Edmunda. Oprawcy związali go, poniżyli, goląc mu grzywę i zakładając kaganiec, aż w końcu wiedźma zadała mu cios krzemiennym nożem. W triumfie armia udała się w stronę obozowiska przeciwnika, podczas gdy dzieci cichutko wyszły z ukrycia i przez resztę nocy opłakiwały zwłoki przyjaciela. O świcie zdarzył się jednak niespodziewany cud – Kamienny Stół pękł, a Aslan pojawił się na skale odrodzony, silniejszy i potężniejszy, niż kiedykolwiek. Wyjaśnił dziewczynkom, że wiedźma uknuła swój plan, nie wiedząc o pradawnym zaklęciu, sprawiającym, że ofiara złożona z niewinnego żadnej zdrady ochotnika przełamie moc samej śmierci. Po tych wydarzeniach cała trójka wyruszyła do zamku Czarownicy, gdzie czekały zaklęte w kamień stworzenia. Uwalniając je, odnaleźli także ukaranego w ten sposób Tumnusa. Wszyscy razem, połączeni pod dowództwem Aslana wyruszyli w drogę powrotną, by dołączyć do rozpoczętej już walki.
Na miejscu okazało się, że wróg ma przewagę liczebną, jednak wsparcie ocalałych stworzeń i obecność Aslana przyniosło upragnione zwycięstwo. Siły dobra rozgromiły i rozpędziły przeciwników. Po bitwie Łucja i Zuzanna dowiedziały się, że w walce został ranny Edmund, bohatersko dowodząc swojego nawrócenia i niszcząc różdżkę Białej Czarownicy. Z pomocą przyszedł prezent od Świętego Mikołaja – buteleczka leku, który Łucja trzymała w zanadrzu na tę właśnie okazję. Dziewczynka pomogła także innym poszkodowanym przy pomocy magicznego specyfiku, podczas gdy jej brat dochodził do siebie.
Niedługo potem bohaterowie wyruszyli do zamku Ker – Paravel, w którym zostali ukoronowani – zgodnie ze swoim przeznaczeniem – na Królów i Królowe Narnii i zasiedli na czterech tronach przeznaczonych dla Córek Ewy i Synów Adama. Aslan, wypełniając swoją misję, opuścił Narnię, by sprawować pieczę nad innymi krainami, ale wszyscy byli pewni, że ich drogi jeszcze się połączą.
Pierwsze lata rządów królewska rodzina poświęciła na odnalezienie wszystkich pozostałych popleczników Białej Czarownicy. Piotr wyrósł na słynnego rycerza i postawnego mężczyznę, a jego poddani nazywali go Piotrem Wspaniałym. Zrehabilitowany Edmund słynął przede wszystkim ze swojej rozwagi i słusznych rad, przeszedł więc do historii jako Edmund Sprawiedliwy. Ich siostry przeobraziły się natomiast w piękne, roztropne i dobre Królowe, zwane odtąd Zuzanną Łagodną i Łucją Mężną. Rządy te przeszły do historii jako pełne pokoju, praworządności i dobrobytu, a oni uznawani byli za mądrych i odważnych monarchów. Każde stworzenie w Narnii mogło czuć się bezpiecznie i wieść swoje życie w spokoju.
Wiele lat później, jako dorośli władcy, rodzeństwo dowiedziało się od podstarzałego już Tumnusa o Białym Jeleniu, który według opowieści powinien spełniać każde życzenie, jeśli tylko uda się go schwytać. Wietrząc nową przygodę, cała czwórka udała się na polowanie, by dopaść legendarne zwierzę. Podążając jego tropem trafili w miejsce z przedziwną latarnią pośrodku lasu, której jednak z miejsca nie rozpoznali. Wszyscy za to czuli, że za latarnią czeka ich coś zmieniającego życie, więc zdecydowali się wspólnie wyruszyć za tym przeczuciem. Przez gałęzie i futra trafili do szafy, a z niej wyszli jako dzieci, dokładnie w tej samej chwili, w której próbowali ukryć się przed gospodynią na samym początku ich wielkiej przygody.
Piotr, Zuzanna, Edmund i Łucja postanowili podzielić się swoją historią z Profesorem, który nie tylko uwierzył w każde ich słowo, lecz także zapewnił, że kiedyś jeszcze na pewno trafią do Narnii, jeśli ta postanowi ich wezwać. Prawdopodobnie stanie się to jednak już nie za pośrednictwem szafy, muszą jedynie być cierpliwi i wypatrywać sygnałów.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Streszczenie krótkie
Łucja, Zuzanna, Edmund i Piotr trafiają do Starego Domu na wsi podczas wojny. W trakcie eksploracji domu najmłodsza z rodzeństwa, Łucja, odkrywa w szafie przejście do nieznanej krainy zwanej Narnią. Spotyka tam Fauna Tumnusa, który zaprasza ją na podwieczorek. Szybko okazuje się, że Tumnus jest zobowiązany wobec złej Białej Czarownicy, by przyprowadzić do niej każde ludzkie dziecko, jakie odnajdzie. Ma jednak wyrzuty sumienia, dlatego odprowadza dziewczynkę w miejsce, w którym ją znalazł i pomaga jej uciec.
Łucja wraca do domu i opowiada rodzeństwu swoją przygodę, jednak ci nie chcą uwierzyć jej na słowo. Niedługo później, w trakcie zabawy w chowanego do Narni trafia przypadkiem młodszy z braci – Edmund, i spotyka Białą Czarownicę, która momentalnie wkrada się w jego łaski, karmiąc go magicznymi słodyczami i namawiając, by przyprowadził do niej całe swoje rodzeństwo. Okazja zdarza się niedługo, ponieważ cała czwórka próbuje ukryć się w szafie przed gosposią Profesora. Tak trafiają po raz kolejny do lasu ukrytego w szafie. Dzieci postanawiają odwiedzić zaprzyjaźnionego Fauna, jednak na miejscu odkrywają zdemolowany dom i list, który ogłasza aresztowanie Tumnusa za zdradę. Chcąc ratować przyjaciela, rodzeństwo błądzi po lesie. W końcu spotykają Pana Bobra, który wraz z małżonką opowiadają im o pojmaniu Fauna. Zdradzają również, że do Narni przybył legendarny lew Aslan, który ma uratować krainę przed terrorem sianym przez Białą Czarownicę, a bohaterowie powinni udać się na spotkanie z nim w miejscu zwanym Kamiennym Stołem. Edmund wykorzystuje okazję i ucieka, by sprzedać informacje wrogowi, a jego brat i siostry szybko domyślają się zdrady. Wraz z Bobrami wyruszają na spotkanie z Aslanem, Czarownica natomiast rzuca się w pościg za nimi, zabierając ze sob
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
ą Edmunda. Po drodze spotykają Świętego Mikołaja, którego pojawienie się zwiastuje osłabienie magii Czarownicy. Wręcza on dzieciom prezenty – Piotrowi miecz i tarczę, Zuzannie łuk z kołczanem i róg, a Łucji buteleczkę z lekiem i sztylet. Po dotarciu do Kamiennego Stołu i spotkaniu z Aslanem, na obóz napadają wilki, co prowadzi do pierwszej wygranej walki Piotra. Edmund zostaje odbity z rąk Czarownicy, tuż zanim ta usiłuje złożyć go w ofierze. W obozie dochodzi do pojednania rodzeństwa, jednak bardzo szybko antagonistka zjawia się na miejscu, by zażądać wydania chłopca, jako zdrajcy, zgodnie z zasadami Wielkich Czarów. Aslan pertraktuje z Czarownicą na osobności. Nocą Zuzanna i Łucja odkrywają, że Aslan wymyka się z obozu i kieruje się w stronę Kamiennego Stołu. Towarzyszą mu w tej podróży i obserwują z ukrycia, że Lew poświęca własne życie w zamian za uratowanie Edmunda. O świcie okazuje się jednak, że złożona na Kamiennym Stole dobrowolna ofiara, która nie dopuściła się żadnej zdrady, łamie zaklęcie, dlatego Aslan odradza się w nowej, mocniejszej formie. Razem z dziewczynkami udaje się do zamku Czarownicy, gdzie ratują wszystkie zamienione w kamień stworzenia i wraz z nimi dołączają do armii walczącej ze złymi siłami. Z łatwością wygrywają, jednak Edmund zostaje ciężko ranny. Łucja wykorzystuje swój prezent od Świętego Mikołaja, by uleczyć brata oraz innych poszkodowanych w bitwie. Wkrótce cała czwórka zostaje koronowana na Królów i Królowe Narni i sprawują długie, sprawiedliwe rządy. Wiele lat później, jako dorośli władcy, wyruszają na polowanie na Białego Jelenia, który wiedzie ich w znajome miejsce, a stamtąd trafiają z powrotem do szafy w Starym Domu, gdzie pojawiają się ponownie jako dzieci w dniu, w którym chowały się przed gospodynią.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Plan wydarzeń
1. Przybycie Piotra, Edmunda, Zuzanny i Łucji do Starego Domu na wsi.2. Eksploracja domu, odnalezienie starej szafy.3. Wejście Łucji do szafy – pierwsza wizyta w Narnii, poznanie Fauna Tumnusa.4. Podwieczorek u Fauna.5. Przyznanie się Fauna do współpracy z Białą Czarownicą.6. Powrót Łucji do Starego Domu. 7. Brak zrozumienia i wiary ze strony rodzeństwa.8. Wejście Łucji i Edmunda do szafy w trakcie zabawy w chowanego.9. Spotkanie Edmunda i Białej Czarownicy.10. Powrót dzieci do domu.11. Ukrycie się całego rodzeństwa w szafie przed gosposią. 12. Kolejne przejście do Narnii.13. Odkrycie zniknięcia Fauna Tumnusa i listu o jego aresztowaniu.14. Spotkanie rodzeństwa z Panem Bobrem.15. Kolacja u Bobrów i opowieść o Królu Aslanie.16. Zniknięcie Edmunda. 17. Odkrycie przez dzieci zdrady brata.18. Dotarcie Edmunda do zamku Czarownicy.19. Ucieczka bohaterów przed
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
Czarownicą.20. Spotkanie ze Świętym Mikołajem.21. Powrót wiosny.22. Dotarcie bohaterów do Kamiennego Stołu. 23. Spotkanie z Aslanem. 24. Pojedynek Piotra z wilkiem.25. Odbicie Edmunda z rąk Czarownicy. 26. Pojednanie rodzeństwa.27. Pertraktacje Aslana i Czarownicy w obozie.28. Przygotowanie strategii bitwy przez Aslana i Piotra.29. Poświęcenie się Aslana w zamian za życie Edmunda.30. Opłakiwanie ciała Lwa przez Łucję i Zuzannę.31. Zmartwychwstanie Aslana.32. Wyprawa do zamku Czarownicy. 33. Uwolnienie wszystkich skamieniałych stworzeń, w tym Fauna Tumnusa.34. Dołączenie Aslana do bitwy, triumf nad Białą Czarownicą.35. Uleczenie rannych przez Łucję.36. Podróż do zamku Ker – Paravel. 37. Koronacja rodzeństwa na Królów i Królowe Narnii.38. Długie, szczęśliwe i owocne rządy.39. Polowanie na Białego Jelenia.40. Powrót przez szafę do Starego Domu.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Problematyka
Jak rozumieć tytuł Opowieści z Narnii „Lew, Czarownica i Stara Szafa”? Należy rzecz jasna rozdzielić go najpierw na czynniki pierwsze.1. Lew – symbol siły, potęgi i władzy. Lew jest królem wszystkich zwierząt, którego zadaniem i obowiązkiem jest dbanie o swoich podwładnych. Aslan – lew, pojawiający się w utworze – jest prawdziwym lwem, ale przepełnionym magią, która pochodzi z jego serca pełnego miłości. Postać ta budzi sympatie, a nawet chęć zaprzyjaźnienia się z nim czytelnika. Jest postacią godną zaufania. Stąd płynie prawdziwa magia Aslana.
2. Czarownica – kojarzy się nam z czymś złym, niebezpiecznym, w skrócie ze złem wcielonym. W Narnii jest to niegodziwa, choć piękna istota. Potrafi nawet manipulować ludźmi i ich uczuciami. Do rzucania zaklęć potrzebuje różdżki, bez której jest bezbronna. Często chcielibyśmy, aby ktoś nam w czymś pomógł, coś magicznie stworzył, spełnił nasze (nawet najgłupsze) zachcianki. „Lew, Czarownica i Stara Szafa” uczy, że nie można ufać komuś, kto w magiczny sposób może spełnić nasze pragnienia i marzenia. Nie zawsze ta osoba jest godna naszej dobroci, może chcieć nas wykorzystać do osiągnięcia założonych przez siebie celów czy korzyści.
3. Stara szafa – stanowi wejście do magicznej krainy – przez szafę główni bohaterowie dostali się do Narnii.Kolejnym ważnym zagadnieniem jest walka dobra i zła, które odgrywa się w Narnii. Poruszymy również konsekwencje wynikające z obrania jednej ze stron.
Na kartach książki dochodzi do walki dobra ze złem, walki lwa Aslana z Czarownicą. Oczywiście dobro triumfuje. Aslan wygrywa dzięki swojemu dobremu sercu, pełnego magii i miłości.
Nie możemy zapomnieć również o pomniejszych walkach, które odgrywają się w utworze. Edmund walczy z własną duma i słabościami. Dzięki temu uczy się jak ważna jest jedność, miłość, poszanowanie dla innego człowieka. Zaczyna rozumieć, ze nie wolno dokuczać młodszym, ranić czyichś uczuć. Droga do takich wniosków nie była prosta, Edmund wiele przeżył, ale również ostatecznie więcej zyskał.
Należy pamiętać, że każdy ma możliwość podjęcia samodzielnej decyzji. Musimy jednak mieć świadomość, że każda zła decyzja może nieść za sobą przeróżne negatywne konsekwencje. Spójrzmy na pana Tumnusa. Sprzeciwił się Czarownicy, ale nigdy nie wstydził się decyzji, którą podjął. Wracamy do motywu walki dobra ze złem – nikt, kto wybierze dobro, nie będzie czuł wyrzutów sumienia, postępuje dobrze.
Zwróćmy teraz nasza uwagę na Łucję, Piotra oraz Zuzannę. Są to bohaterowie, którzy niosą pomoc wszystkim potrzebującym. Są przepełnieni empatią, dobrocią i miłością. W nagrodę za swoje zachowanie zostają władcami Narnii.Innym ważnym aspektem problematyk
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
i jest połączenie legendy, baśni i mitu.
Najpierw wyjaśnimy potrzebne pojęcia.1. Legenda – opowieść o jednej postaci historycznej lub kilku. Legenda od mitu różni się tym, że opowiada o kimś, kto naprawdę żył, jest postacią historyczną, mit nie ma podstaw historycznych – za pomocą opowieści o bogach ma wyjaśnić konkretne zjawisko np. powstanie burzy z piorunami. Legendy często opowiadają o rycerzach, świętych, mędrcach i władcach.
2. Baśń – jest to gatunek epicki, w którym dominują elementy fantastyki, występują czarodzieje, nadprzyrodzone postacie, magia, rozmawiające zwierzęta. Łączy ona w sobie elementy fantastyki z elementami folklorystycznymi.
3. Mit – opowieść, która odnosi się do bóstw oraz istot nadprzyrodzonych. Miała wyjaśniać człowiekowi powód i sens istnienia konkretnych zjawisk oraz bogów (np. dlaczego pada deszcz, jak powstał świat, jak powstaje burza z piorunami). W skrócie – za pomocą opowieści o bogach mit ma wyjaśnić konkretne zjawisko, zachodzące w przyrodzie np. przemijanie pór roku.
4. Opowieści z Narnii „Lew, Czarownica i Stara Szafa” z pewnością nie jest legendą, ale elementy legendy zawiera. Aslan jest władcą, który dla Narnii pełni rolę świętego, pełnego miłości, bez skazy, pełnego pokory, dba o innych, a dopiero o siebie np. wybiera śmierć, aby uratować tym inne osoby, a nie siebie. Aslan po swojej śmierci zmartwychwstaje. Le reprezentuje również chrześcijański system wartości, który był ważnym aspektem legendy. Czytamy o wydarzeniach historycznych, które działy się w Narnii. Nie są to prawdziwe zdarzenia, gdyż nie miały miejsca w rzeczywistości, ale Narnia jest światem rzeczywistym dla jej bohaterów.
W Opowieściach z Narnii „Lew, Czarownica i Stara Szafa” odnajdziemy wiele elementów typowych dla baśni: walka dobra ze złem, triumf dobra, magia, podróż bohaterów, czarownica, pochwałę dla bycia dobrym, szlachetnym, odważnym, odwaga zostaje wynagrodzona.
W Narnii żyją stworzenia znane z mitów – postaci mitologicznych: driady, olbrzymy, fauny, nimfy itp.Opowieści z Narnii „Lew, Czarownica i Stara Szafa” stanowią analogię do baśni „Królowa Śniegu” Andersena?
Tak, pierwszy tom Opowieści z Narnii stanowi analogi do dzieła Andersena. Dla lepszego zrozumienia pokażę to na przykładach.
• Wygląd Białej Czarownicy przypomina opis Królowej Śniegu,
• Edmund z kolei przypomina Kaja (bohatera „Królowej Śniegu”), gdyż oboje zostają wykorzystani przez Czarownicę, działają pod wpływem magii.
• Edmund zostaje uratowany przez rodzeństwo, zaś Kaj przez przyjaciółkę Gerdę.
• Obie kobiety, zarówno Biała Czarownica jak i Królowa Śniegu poruszają się saniami, mają lodowate serca, mieszkają w lodowych zamkach.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Bohaterowie
Bohaterowie główni:
Łucja – najmłodsza z rodzeństwa. Żywa, jasnowłosa dziewczynka. Jako pierwsza trafia do Narnii, ponieważ zainteresowały ją schowane w szafie futra. Łucję cechują ciekawość i odwaga, co wykazuje już na samym początku, eksplorując nieznaną krainę odnalezioną w szafie. Podczas gdy faun Tumnus przyznaje się do współpracy z Białą Czarownicą, stara się być dla niego sprawiedliwa i szybko mu wybacza. Wielką przykrość sprawia jej fakt, że początkowo rodzeństwo nie wierzy w jej przygodę. Łucja jest dziewczynką prostolinijną i szczerą. Wykazuje się też odpowiedzialnością za swoje czyny i namawia rodzeństwo do pomocy aresztowanemu Tumnusowi. Od Świętego Mikołaja otrzymuje buteleczkę magicznego leku na każdą ranę oraz mały sztylet. Wraz z Zuzanną towarzyszy Aslanowi w drodze do Kamiennego Stołu, a później w wyprawie do Zamku Czarownicy, gdzie uwalniają wszystkie zaklęte w kamień stworzenia. Za pomocą leku uzdrawia rannego Edmunda oraz innych poszkodowanych w walce. Kiedy zostaje Królową, zostaje nadany jej przydomek Mężna.
Edmund – drugi w kolejności wiekowej po Łucji. Chłopiec w pierwszej części książki przedstawiony jest w ponurym świetle – najpierw jako dokuczający i wyśmiewający brat, któremu zdarza się kłamać, by chronić własną skórę. Jego rodzeństwo wspomina, że także w szkole widać, że sprawia mu przyjemność pastwienie się nad młodszymi od siebie dziećmi. Kiedy w trakcie zabawy w chowanego trafia do Narnii i sam przed sobą musi przyznać, że Łucja mówiła prawdę, przede wszystkim skupia się na fakcie, że będzie musiał przyznać się do błędu. Spotkanie Białej Czarownicy skutkuje trafieniem złego ziarna na podatny grunt. Antagonistka w łatwy sposób manipuluje Edmundem i za pomocą czarów zmusza go do posłuszeństwa i zdradzenia rodzeństwa. Gdy tylko nadarza się okazja, chłopiec porzuca brata i siostry i ucieka, by donieść Czarownicy o ich miejscu przebywania i planach. Spotyka go niemiła niespodzianka, kiedy okazuje się, że został wykorzystany. Po odbiciu go przez siły Aslana bohater przechodzi przemianę i dochodzi do pojednania z rodzeństwem. Bierze udział w bitwie, w której zostaje ciężko ranny. Jako Król nosi przydomek Sprawiedliwy, słynąc ze swoich dobrych rad i rozsądnych ocen.
Zuzanna – starsza z sióstr. Od początku wykazuje się krytycznym myśleniem, ale również wrażliwością i troską o swoje rodzeństwo. Kiedy Edmund przekonuje rodzeństwo, że Łucja traci rozum opowiadając niestworzone historie o Narnii, razem z Piotrem decydują się pójść ze sprawą do Profesora w obawie o zdrowie siostry. Kiedy wreszcie wszyscy trafiają do magicznej krainy, jako jedyna wpada na pomysł użycia futer do ochrony przed chłodem. Od Świętego Mikołaja otrzymuje kołczan i łuk, który zawsze trafia do celu oraz róg, dzięki któremu może zawsze wezwać pomoc. Wraz z siostrą i Aslanem udaje się do Kamiennego Stołu, a następnie do Zamku Czarownicy w celu uwolnienia zniewolonych Stworzeń. Po koronacji jest nazywana Zuzanną Łagodną.
Piotr – najstarszy z rodzeństwa. Razem z Zuzanną opiekują się młodszym rodzeństwem. Po trafieniu do Narnii od Mikołaja otrzymuje miecz i tarczę, co zwiastuje jego ważną rolę w nadchodzącej wojnie. Aslan również otacza go szczególną opieką, mentorując rozwój Piotra jako młodego rycerza i władcy. Jako najstarszy z rodzeństwa zostaje Najwyższym Królem Narnii i zyskuje przydomek Wspaniały.
Bohaterowie tytułowi:
Aslan – Król Zwierząt i Puszczy, opowieści o nim przekazywane są sobie przez uciśnionych mieszkańców Puszczy. Zjawia się, by poprowadzić Dzieci Adama i Ewy, czyli głównych bohaterów na drodze walki
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
o tron Narnii. Aslan jest ogromnym lwem, o wspaniałej grzywie, olbrzymich łapach i zatrważającym ryku. Budzi respekt i lęk, jest jednak stworzeniem czystym i dobrym. Bez wahania oferuje się Czarownicy jako ofiara, by ratować życie Edmunda. Nawet poniżony przez jej armię godnie znosi swój los, co prowadzi do spełnienia przepowiedni o jego odrodzeniu. Aslan przedstawiany jest jako istota boska, pełniąca pieczę nad wieloma innymi krainami poza Narnią; dzika, wędrująca i odpowiadająca na wezwanie, gdy mieszkańcy Narnii są w potrzebie. Pełni również rolę mentora dla Piotra, przygotowując go do roli Najwyższego Króla.
Biała Czarownica – główna antagonistka historii, wysoka kobieta o bladej jak śnieg skórze. Jej twarz opisywana jest jako piękna, lecz zimna, dumna i surowa. Bezprawnie przejmuje tron Narnii i ogłasza się Królową, udając człowieka, jest jednak wiadome, że pochodzi od Lilith i olbrzymów. Podróżuje saniami prowadzonymi przez Karła, ciągniętymi przez dwa reny. Bez trudu manipuluje Edmundem we własnych celach, a kiedy ten spełnia swoje zadanie, natychmiast postanawia się go pozbyć. Panuje nad potężną magią.
Bohaterowie poboczni:
Profesor – właściciel domu, do którego główni bohaterowie zostali wysłani w trakcie wojny. Przyznaje, że jego dom jest dziwny i nie do końca sam go rozumie. Opisywany jest jako starszy pan o krzaczastej białej brodzie i siwej czuprynie. Bez mrugnięcia okiem wierzy zarówno w opowieść Łucji o pierwszej wyprawie do Narnii, jak i późniejszej opowieści rodzeństwa o ich życiu spędzonych na panowaniu nad krainą.
Pani Macready – gospodyni profesora. Nie lubi dzieci. Odgrywa rolę przewodniczki dla grup turystów przyjeżdżających zwiedzać dom Profesora.
Faun Tumnus – pierwsze stworzenie, które spotyka Łucja po przejściu do Narnii. Od pasa w górę przypomina człowieka, ale posiada nogi kozła o czarnej, połyskującej sierści. Dziewczynka zauważa, że ma dziwną, ale miłą twarz, krótką szpiczastą bródkę i dwa małe różki. Spotykając Łucję jest bardzo podekscytowany, ponieważ to pierwszy raz, gdy spotyka człowieka. Zaprasza ją na podwieczorek, pod koniec którego z płaczem przyznaje się, że służy Białej Czarownicy i obiecał jej dostarczyć każde ludzkie dziecko, jakie spotka. Ma jednak dobre serce, dlatego wypuszcza Łucję i pomaga jej uciec. Tumnusa spotyka marny los, kiedy Edmund zdradza Białej Czarownicy, że faun pomagał jego siostrze. Zostaje aresztowany i zamieniony w kamień. Przed decydującą bitwą zostaje uwolniony z kamiennej formy przez Aslana i dołącza do armii.
Karzeł – niewolnik Białej Czarownicy, powozi jej saniami. Przysadzista postać ma około metra wzrostu, ubrana jest w gruby kożuch i czerwony kaptur z pomponem. Długa broda sięgała karłowi aż do kolan.
Państwo Bobrowie – Łucja, Edmund, Zuzanna i Piotr spotykają Pana Bobra, kiedy wędrują po lesie w poszukiwaniu fauna. Bóbr okazuje się przyjacielem fauna i wprowadza dzieci w szczegóły ostatnich wydarzeń oraz opowiada im o Aslanie. Zaprasza rodzeństwo do domu na obiad, gdzie poznają jego żonę. Po zniknięciu Edmunda państwo Bobrowie podróżują z dziećmi do Kamiennego Stołu, aby doprowadzić je na spotkanie z Aslanem.
Święty Mikołaj – po przybyciu do Narnii Aslana, czary Białej Czarownicy słabną, co prowadzi do zjawienia się Świętego Mikołaja. Przybywa on na saniach i wręcza bohaterom świąteczne prezenty – Piotrowi tarczę i miecz, Zuzannie łuk z kołczanem oraz róg, a Łucji sztylet i lek w buteleczce. Obdarowuje również towarzyszących im państwa Bobrów.
Wilk Maugrim – kapitan Tajnej Policji Białej Czarownicy. Ginie w pojedynku z Piotrem.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Rozprawka
W roku 1950 została wydana książka pod tytułem „Opowieści z Narnii: Lew, czarownica i stara szafa”, autorstwa Clive’a Staplesa Lewisa (C.S. Lewis). W Polsce książka ukazała się natomiast w roku 1985. Cykl liczy sobie siedem tomów przygodowej powieści fantasy dla dzieci i młodzieży, którą również pokochali dorośli. Chyba każdy zna Narnię, jeśli nie z przeczytanej powieści, to z genialnej adaptacji Walta Disney’a. W skrócie pisząc, historia ta opowiada o czwórce rodzeństwa (Łucja, Zuzanna, Piotr i Edmund), którzy niespodziewanie przenoszą się do niezwykłej krainy pełnej magii, przygód, ale też licznych niebezpieczeństw. W niniejszej pracy pragnę udowodnić, iż oprócz bajkowej oprawy, w książce można doszukać się treści stricte religijnych.
Na początek kilka słów o autorze. Clive Staples Lewis urodził się 29 listopada 1898 roku w zamożnej protestanckiej rodzinie. Był człowiekiem bardzo religijnym, oprócz książek dla dzieci i młodzieży, pisał też teksty filozoficzne i etyczne o wierze chrześcijańskiej. Miał niezwykły dar do wyjaśniania skomplikowanych spraw w prosty i przystępny sposób. Wnikał w zawiłości logiki wiary w Boga i sprzeczności zawartych w owej wierze. C.S Lewis nie tworzył sztywnych podziałów na katolicyzm, protestantyzm, anglikanizm czy prawosławie. Pisał po prostu o chrześcijaństwie i Bogu jako ogóle. Starał się uniknąć podziałów i przesadnej gloryfikacji – pragnął w swoich tekstach po prostu łączyć wszystkich wierzących w Chrystusa. Nic dziwnego iż można doszukać się naleciałości i nawiązań w książkach o Narnii.
„Opowieści z Narnii: Lew, czarownica i stara szafa” to powieść będąca alegorią chrześcijaństwa i tę tezę właśnie pragnę udowodnić. Muszę przyznać, iż podczas lektury, sama nie wpadłam na ten pomysł i nie zauważyłam tych subtelnych podobieństw i nawiązań religijnych. Przypomnijmy sobie fragment fabuły. Edmund dokonuje zdrady na swym rodzeństwie, częściowo będąc pod urokiem Złej Czarownicy, a częściowo zgubiła go też chęć władzy i pycha. Pragnie wydać swoje siostry i brata królowej, orientując się poniewczasie o jej złych zamiarach. Lew Aslan i jego rodzeństwo wybaczają chłopcu, gdyż każdy może popełniać błędy. Czarownica jednak żąda wydania chłopca, zgodnie z rządzącymi Narnią odwiecznymi prawami, co gorsza chce go zabić. Aslan idzie na tajemniczy układ z uzurpatorką i udaje mu się uratować Edmunda przed śmiercią bądź niewolą. W następnej scenie widzimy poniżanego, biernego Lwa, który zostaje spętany i rzucony brutalnie na Kamienny Stół. Jego grzywa – symbol potęgi – zostaje ścięta, a wielki Aslan zostaje poniżony. Zła Czarownica z patosem wbija sztylet w serce zwierzęcia, nie szczędząc mu bólu. Aslan umiera. Świadkami owych dramatycznych wydarzeń były najmłodsza z rodzeństwa – Łucja i jej starsza siostra Zuzanna. Dziewczynki rozpaczają po śmierci swego przewodnika i prawowitego króla Narnii. Wtem Kamienny Stół pęka, gryzonie przegryzają pętające Aslana liny, a on, w glorii i chwale, powraca do żywych. Lew tłumaczy dziewczynkom, dlaczego tak się stało: „To znaczy – odpowiedział Aslan – że chociaż Czarownica zna Wielkie Czary, są czary jeszcze większe, o których nie wie. Jej wiedza sięga tylko początków czasu. Gdyby jednak potrafiła sięgnąć nieco dalej, w bezruch i ciemność sprzed początków czasu, poznałaby inne zaklęcie. Dowiedziałaby się,
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
że kiedy dobrowolna ofiara, która nie dopuściła się żadnej zdrady, zostanie zabita w miejsce zdrajcy, Stół rozłamie się i sama Śmierć będzie musiała cofnąć swe wyroki”. Cała ta scena jest alegorią ukrzyżowania Chrystusa. Aslan poświęca swoje życie w miejsce zdrajcy Edmunda i pragnie odkupić jego grzechy. Tak samo jak zrobił to Jezus, umierając za ludzkość na krzyżu. Krzyż z kolei został tu zastąpiony Kamiennym Stołem. Kiedy ten pęka, nawiązuje do rozdarcia zasłony w świątyni w chwili śmierci Chrystusa. To symbol przejścia ze starego porządku do nowego. Podobnie jak w Biblii to kobiety pierwsze widzą Aslana-Chrystusa po jego zmartwychwstaniu. W tradycji chrześcijańskiej Chrystus jest utożsamiany z Lwem Judy na podstawie Apokalipsy św. Jana 5,5. Podkreślmy, że Aslan, podobnie jak Jezus, nie był pewien swego zmartwychwstania. Kierował się wyłącznie wiarą, ale też był gotów naprawdę umrzeć za kogoś. Edmund z kolei to symbol człowieka-grzesznika, któremu zdarza się błądzić i wątpić w wiarę i potęgę swego Boga. Wybaczając mu, Aslan nawiązuje do przesłania, jakie niesie ze sobą Pismo Święte, aby wybaczać nawet swym oprawcom. Edmund zdradził poniekąd też Aslana, przekazując wcześniej Czarownicy informacje o miejscu jego pobytu. Łucja, najmłodsza dziewczynka z kolei zawsze wierzy w Aslana, nawet gdy go nie widzi i zdawałoby się, że ich opuścił. Jest symbolem osoby głęboko wierzącej i nigdy nie wątpiącej w pieczę, jaką ma nad światem Bóg. Kiedy rodzeństwo Pevensie pojawia się w Narnii, nadchodzi okres Bożego Narodzenia, pojawia się nawet święty Mikołaj z podarkami, a to nawiązuje do narodzin Chrystusa. Po tej scenie wkrótce stają po raz pierwszy przed obliczem Aslana. Władza Lwa nie jest jednak wszechpotężna. Podkreśla on, że ponad nim istnieją jeszcze wyższe w hierarchii prawa ustanowione przez tajemniczego Władcę Zza Morza. Można się dopatrzyć tutaj faktu, iż nawet Jezus Chrystus podlegał prawom swego ojca – Boga i nie mógł się im sprzeciwić. Zła Czarownica z kolei to symbol biblijnego Szatana. Kusi Edmunda obietnicami, zaślepiając jego logiczne myślenie, odsuwając wiarę na dalszy plan. Końcowa bitwa, jaka rozgrywa się w Narnii to zwycięstwo Chrystusa nad Szatanem – dobra nad złem. Na końcu powieści Aslan odchodzi: „Gdzieś w środku tych zabaw i śpiewów Aslan niepostrzeżenie się oddalił. A kiedy królowe i królowie to zauważyli, nie powiedzieli nic. Pan Bóbr ostrzegł ich wcześniej: „Aslan przychodzi i odchodzi. Jednego dnia go widzisz, drugiego już nie. Nie lubi być niczym skrępowany, no i, oczywiście, ma wiele innych krajów pod swoją opieką. Tak powinno być. Będzie zresztą do nas zaglądał. Tylko nie próbujcie nalegać, aby został. Wiecie już, że jest dziki. To nie jest OSWOJONY lew”.
Jak dowiodłam, teologia jest głęboko zakorzeniona w omawianej książce. Autor sam zresztą wyznał, iż Jezus Chrystus to Aslan w lwiej skórze. Późniejsze tomy również nawiązują do różnych aspektów wiary, zwątpienia i pomocy, jaką dzieci często pragną uzyskać od Aslana. Jednakże Lew nie zawsze jest obecny w ich życiu, tym samym ucząc, aby próbowali radzić sobie sami, zawsze jednak pozostając w wierze. Dla zainteresowanych rozwinięciem tematu, polecam książkę Marka Eddy’ego Smitha, pod tytułem „Zew Aslana. Chrześcijańska droga do Narnii”, w której autor pozwala odkryć starszym czytelnikom to, co pozornie jest niewidoczne.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Czas i miejsce akcji
Początkowo akcja powieści toczy się w realnym świecie, w czasie II wojny światowej. Dzieci zostają wysłane na wieś z powodu częstych nalotów bombowych na Londyn. Już drugiego dnia po przyjeździe zaczynają zwiedzać dziwny, ogromny, tajemniczy dom, którego dokładnie nie zna nawet jego właściciel. Było tu mnóstwo pomieszczeń i zakamarków. W jednym z pokojów znajduje się tajemnicze przejście do krainy zwanej Narnią.
Narnia to baśniowa kraina, w której panuje wieczna zima. Po wyjściu z szafy trafia się do lasu, pokrytego śniegiem i lodem. Punktem granicznym między świtem ludzi i Narnią jest Latarnia. Po przeciwnej stronie znajduje się pałac Białej Czarownicy. Leży on między dwoma wzgórzami. Biała Czarownica nazywa się królową Narnii, chociaż nie ma do tego prawa. Wszyscy mieszkańcy jej nienawidzą. W przypadku nieposłuszeństwa zamienia je w kamienie. To ona zaczarowała Naranię i sprawiła, że panowała w niej wieczna zima. Rzeki były skute lodem, góry i doliny pokryte śniegiem. Niebo zasnute szarymi chmurami. Nie było słychać żadnych dźwięków.
Na uwagę zasługuje dom państwa Bobrów. Znajdował się on przy tamie, powyżej której był zamarznięty staw. Poniżej tamy także znajdował się lód, był on jednak pofałdowany. W miejscu, w którym dawniej była kaskada, teraz można było zobaczyć ścianę stworzoną z lodowych sopli. Pośrodku tamy znajdował się dom państwa Bobrów. Był on niewielkich rozmiaró
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
w, na szczycie znajdowała się dziura, przez którą wydobywał się wesoły dym. Dom budził przyjemne skojarzenia. Był przytulny. Nie było w nim książek, a na ścianach nie wisiały żadne obrazy. Zamiast nich można było ujrzeć zwieszające się z sufitu szynki, wieńce cebuli, gumowe buty i płaszcze, a także narzędzia murarskie i ogrodnicze. Stół był przykryty czystym obrusem. Stały przy nim stołki na trzech nogach. Pachniało domowym jedzeniem.
Zupełnie inny był pałac Białej Czarownicy. Składał się on z wielu wież, przypominających kapelusze czarownicy. Brama prowadząca do zamku była olbrzymia, otwarta na oścież. Na podwórzu stało wiele różnych stworzeń zamienionych w kamienie. Było tu ponuro i nieprzyjemnie.
Ważnym miejscem był Kamienny Stół. Była to wielka płyta z szarego kamienia, która wspierała się na czterech głazach. Robiła wrażenie bardzo starej. Płytę pokrywały znaki przypominające litery nieznanego alfabetu. Obok znajdował się wielki namiot z żółtego jedwabiu. Nad nim można było dostrzec proporzec przedstawiający lwa.
Kiedy Narania została odczarowana, wszystko się zmieniło. Kamienne posągi zbudziły się ze snu. Do zamku czarownicy wpuszczono świeże powietrze. Wieże zmieniły się w kupę gruzu. Las się zazielenił, mróz ustąpił i wszędzie było słychać szum rzek i strumyków. Niebo pojaśniało i rozbłysło na nim słońce. Wszystko pachniało budzącą się wiosną i nadzieją.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Charakterystyka bohaterów
Piotr Pevensie
Piotr jest najstarszym dzieckiem Heleny i pana Pevensie, najstarszy z rodzeństwa. Jest on wysokim i barczystym mężczyzną. Ma trójkę rodzeństwa: dwie siostry (Łucję i Zuzannę) oraz brata (Edmunda). Jest odważnym, mądrym i zrównoważonym młodym mężczyzną. Ma wielkie, dobre i szlachetne serce. Kiedy Edmund zawinił, jego brat Piotr wziął część jego winy na siebie. Kocha swoje rodzeństwo, jest troskliwy i opiekuńczy. Ma w sobie duszę wojownika. Otrzymał od Świętego Mikołaja tarczę i mecz, którymi walczył z wilkami, aby uratować swoją rodzinę. Potrafiłby oddać za nich życie. Udowadnia w Narni, że nie jest już młodzieńcem, ale młodym mężczyzną, gotowym uratować swoich najbliższych z tarapatów. Jego szlachetność dostrzega lew Aslan, który pasuje go na rycerza. Piotr zostaje królem Narnii i włada jako Piotr Wspaniały.
Zuzanna Pevensie
Zuzanna jest piękną, młodą kobietą z długimi, czarnymi włosami i błękitnymi oczami. Jest starsza od Edmunda i Łucji, lecz młodsza od Piotra. Co więcej, jest rozsądna i zorganizowana. Jest drugim dzieckiem Heleny i pana Pevensie. Zuzanna jest bardzo inteligentna, odpowiedzialna, myśli logicznie i działa w sposób praktyczny. Jest opiekuńcza i troskliwa w stosunku do swojego rodzeństwa. Zaprzyjaźniła się z lwem Aslanem, przez co szczególnie źle przeżyła jego śmierć. Jest wojownicza, podobnie jak jej brat Piotr, stanęła w obronie swojego rodzeństwa, pomogła Aslanowi odczarować posągi w Zamku Miałej Czarownicy. W Narni dojrzała i stała się kobietą, odpowiedzialną i rozsądną. W Narni nazwano ją królową Zuzanną Łagodną.
Edmund Pevensie
Edmund był chłopcem średniego wzrostu, z brązowymi oczami, jasną cerą i ciemnymi brązowymi włosami. Był najmłodszym z braci, był przedostatnim dzieckiem Heleny i pana Pevensie. Nie budzi naszej sympatii. Jest kłamliwy, grubiański, dokucza Łucji, wierzy Białej Czarownicy, która od początku nie jest dobrą osobą. Rozdziela się od rodzeństwa, nie dba o ich bezpieczeństwo, jest egoistyczny, chciwy i naiwny. Jednakże w czasie przebywania w Narnii chłopak zmienia się. Zostaje upokorzony przez Białą Czarownicę, zaczyna rozumieć, że był naiwny i popełnił błąd. Staje w obronie zwierzątek, które zostały zamienione w posągi przez Białą Czarownicę i jej różdżkę. Tęskni za rodzeństwem, żałuje, że odwrócił się od nich, przyznaje się do błędów. Musiał ponieść konsekwencje zwątpienia w dobro i zwrócenia się ku złu. Spod władzy Białej Czarownicy Edmund zostaje uwolniony dzięki miłości swojego rodzeństwa. Został nagrodzony przez Aslana za nawrócenie się ku dobru. Został pasowany na rycerza. Stał się królem Narnii nazywanym Edmundem Sprawied
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
dliwym.
Łucja Pevensie
Łucja jest niewysoką, jasnowłosą dziewczynką o brązowych oczach i pogodnej twarzy. Jest najmłodszym dzieckiem Heleny i pana Pevensie, najmłodszą z rodzeństwa. Łucja jest pogodną, wesołą i przyjacielską dziewczynką. Jest również wrażliwa, ciekawska i życzliwa. Kocha Edmunda, pomimo tego, że dokucza jej i obraża. Jej miłość do brata jest tak wielka, że dziewczyna pomimo wszelkich wyzwań chce uratować chłopaka spod władzy Białej Czarownicy. Zaprzyjaźnia się z Aslanem i faunem Tumnusem. Jest szlachetna, odważna, potrafi walczyć o swoje i swoich przyjaciół. W przeciwieństwie do sceptycyzmu Edmunda, dziewczynka podchodzi do wszystkiego optymistycznie. Jest bardzo wdzięczna Aslanowi za uratowanie jej brata, zawsze słuchała mądrego lwa. Była empatyczna i wrażliwa. Bardzo cieszyła się, kiedy odnalazła swojego przyjaciela fauna. Zasiadła na tronie Narni jako królowa Łucja Mężna.
Profesor
Jest bardzo starym mężczyzną z białą, krzaczastą brodą i siwymi włosami. Szybko zaprzyjaźnił się z dziećmi, które uważały jego wygląd za śmieszny i lekko dziwny. Traktował dzieci dojrzale, dawał im dużo swobody, zawsze próbował je zrozumieć, nie oceniać.
Biała Czarownica
Biała Czarownica była wysoką kobietą z bladą cerą i czerwonymi ustami. Była dostojna i piękna. Pochodzi w połowie od olbrzymów i w połowie od dżinów. Jest zimna i surowa. Mieszka w lodowym zamku. Stanowi analogię do „Królowej Śniegu” Andersena. Jest zła, kłamliwa, fałszywa, krotna, bezwzględna. Manipuluje Edmundem Pevensie. Początkowo jest dla niego miła i uczynna. Jest to tylko podstęp. Wykorzystuje go, aby dotrzeć do jego rodzeństwa. Chce pokonać Aslana i przejąć pełną władzę nad Narnią.
Faun Tumnus
Tumnus jest faunem, czyli od pasa w dół ma kozie nóżki z kopytkami, a od pasa w górę wygląda jak zwykły człowiek. Ma kręcone włosy, w których można dostrzec dwa małe różki. Tumnus ma kozią bródkę i prawdziwy ogonek. Mieszka w pieczarze, gdzie znajduje się jego dywan, dwa fotele, stół i kredens. Jest przyjacielem Łucji. Wyznaje dziewczynce, że pomagał Białej Czarownicy, porywając dzieci. Faun zmienił się jednak i nigdy nie pozwoliłby czarownicy zranić jego przyjaciół.
Aslan
Aslan jest lwem, królem puszczy, synem Wielkiego Władcy–Zza–Morza. Chce wyzwolić Narnie spod wpływu Białej Czarownicy. Jest szlachetny, dobry, o wielkim sercu. Oddaje się w ręce Czarownicy, aby uratować Edmunda. Poświęcił się dla innych ludzi. Jest jednak również magiczną postacią, zmartwychwstał i pokonał zło. Uratował Narnię i mianował rodzeństwo Pevensie królami i królowymi magicznej krainy. Dzięki niemu zapanował pokój.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Geneza utworu i gatunek
Proces pisania książki „Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” C. S. Lewis opisał w swoim eseju: „Wszystko zaczęło się od obrazka”. Opisuje w nim, że w dzieciństwie zapadł mu w pamięci pewien obraz fauna niosącego paczki w pełnym śniegu lesie.
W trakcie II Wojny Światowej Londyn był bombardowany przez nazistów. W tamtym okresie wiele dzieci ewakuowano i przewożono na wieś. Kilkoro z nich trafiło do domu Lewisa. Były to dwie dziewczynki i dwóch chłopców. Wpłynęło to na kształt „Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa”, ponieważ Lewis postanowił pisać dla młodszych dzieci i młodzieży. Postanowił napisać książkę o czwórce rodzeństwa, które wyjechało z Londynu na wieś do krewnych, ponieważ ich matka pracowała w armii, a ojciec pojechał na wojnę. Mieli zostać przetransportowani do profesora, żyjącego samotnie na wsi.
W lecie 1948 roku C. S. Lewis w rozmowie z przyjacielem Chade
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
em Walshowem, powiedział, ze rozpoczął pisanie książki przeznaczonej dla dzieci. Stwierdził, że będzie ona w stylu pisarki Edith Nesbit. W 1949 roku podczas posiłku w Magdalen College ze studentem Rogerem Lancelunem Greenem, Lewis przeczytał swoje dwa rozdziały nowopowstającej historii. Prędzej przeczytał je Tolkienowi (twórczości „Władcy Pierścieni”), którego książka bardzo znużyła. Nie widział dla niej przyszłości. Lewis spytał o opinię również Greena, który określił je jako dobre. Do końca miesiąca Lewis skończył wszystkie pozostałe rozdziały.
Postać lwa Aslana nie miała pojawić się w książce. Narnia miała być pokryta śniegiem i znajdować się pod władzą Białej Czarownicy. Miało to odzwierciedlać wojnę mającą miejsce w czasie rzeczywistym. Jednak Lewis po kilku snach o lwach wprowadził do powieści postać Aslana.
Gatunek: powieść (przygodowa, młodzieżowa)
Rodzaj literacki: epika.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Opracowanie
„Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa”
Autor: C. S. Lewis
„Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” są pierwszym tomem serii „Opowieści z Narni”. Na jego podstawie nakręcono również kilka adaptacji (np. filmów oraz miniserial animowany). Z chronologicznego punktu widzenia „Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” powinna znaleźć się jako drugi tom, zaraz po „Siostrzeńcu czarodzieja”. „Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” powstały z inspiracji autora obrazem fauna spacerującego po śniegu z prezentami.
„Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” opowiadają o historii czwórki rodzeństwa Pevensie: Piotra, Zuzanny, Edmunda i Łucji, którzy odkrywają tajemnicze wejście w starej szafie. Dzięki temu mogą przenosić się do krainy zwane Narnią. W wymyślonym królestwie trwa wojna. Lew Aslan chce odebrać władzę Białej Czarownicy, która dręczy mieszkańców Narnii. Rodzeństwo wplątuje się w ten konflikt i próbuje pomóc Aslanowi. Edmund przechodzi na stronę czarownicy, lecz ostatecznie rozumie swój błąd i tęskni za rodzeństwem. Cała czwórka pomaga uratować Narnię, za co otrzymują tytuły królów i królewien.
Czas i miejsce akcji: fabuła rozgrywa się w dwóch strefach: rzeczywistej i fantastycznej.
Pierwsza z nich dotyczy Londynu i wsi za czasów II Wojny Światowej, a dokładnie okresu bombardowania Londynu. Czwórka bohaterów zostaje przetransportowana z Londynu na wieś do wielkiego domostwa, oddalonego o 10 mil od stacji kolejowej.
Druga strefa – fantastyczna – odnosi się do wymyślonej krainy zwanej Narnią. Wejść do niej można przez tajemnicze wejście ukrytej w starej szafie w domostwie na wsi. Wiemy, że Narnia rozpościera się od Latarni po wielki zamek Ker-Paravel. Tutaj nie znamy dokładnego czasu.
Najważniejsi bohaterowie:
Rodzeństwo Pevensie ułożone według wieku – od najstarszej osoby do najmłodszej.
Piotr Pevensie – najstarszy z rodzeństwa. Jego rodzice to Helena i pan Pevensie. Ma dwie siostry: Łucję i Zuzannę oraz brata Edmunda. Piotr jest wysokim i barczystym młodym mężczyzną. Jest bardzo dojrzały, mądry, szlachetny i rozsądny. Jego dobre serce i uczciwość zostały docenione. Po uratowaniu Narni Piotr zostaje ogłoszony królem Piotrem Wspaniałym.
Zuzanna Pevensie – jest najstarszą dziewczynką z rodzeństwa. Ma czarne włosy i niebieskie oczy. Jest bardzo rozsądna, myśli w sposób logiczny i praktyczny. Troskliwa i opiekuńcza dla rodzeństwa. Jest wojo
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
wnicza jak Piotr, potrafi stanąć w obronie przyjaciół. Po uwolnieniu Narni spod władzy Białej Czarownicy dziewczyna zostaje ogłoszona królową Zuzanną Łagodną.
Edmund Pevensie – ma ciemne oczy i brązowe włosy. Na początku książki był bardzo niegrzeczny, arogancki i nieuprzejmy. Często dokuczał małej Łucji. W Narni, kiedy Biała Czarownica oferowała mu bogactwa i władzę, Edmund odwrócił się od rodzeństwa, nie widząc oszustw i manipulacji. Była zaślepiony bogactwem, egoistyczny i chciwy. Zmienił się jednak na lepsze. Zrozumiał, że popełnił błędy i chciał je naprawić. Zjednoczył się ponownie z rodziną i pomógł uratować Narnię. Jego grzechy zostały zapomniane a odwaga wynagrodzona. Został królem Edmundem Sprawiedliwym.
Łucja Pevensie – jasnowłosa dziewczynka o pogodnej twarzy i brązowych oczach. Jest najmłodsza z rodzeństwa. Bardzo ciekawska i naiwna. Kocha swoich braci i siostrę. Nawet jeśli Edmund jej dokucza, Łucja nie przejmuje się tym, nie ma chłopcu tego za złe. Zaprzyjaźnia się z faunem Tumnusem. Łucja jest bardzo odważna, potrafi stanąć w obronie swoich przyjaciół. Patrzy na wszystko optymistycznie. Po wyzwoleniu Narni zostaje ogłoszona królową Łucją Mężną.
Faun Tumnus – ma kozie nóżki i tułów mężczyzny. Ma również kręcone włosy, kozią bródkę i mały ogonek. Jest nieśmiały. Zaprzyjaźnia się z Łucją. W przeszłości pomagał Białej Czarownicy i przyprowadzał do niej porwane dzieci. Zmienił się jednak i nigdy nie pozwoliłby tknąć swoich przyjaciół.
Lew Aslan — jest synem Wielkiego Władcy–Zza–Morza. Pragnie wyzwolić Narnię i pokonać Białą Czarownicę. Ma wielkie i dobre serce. Jest szlachetny i zawsze myśli o innych. Aby uratować rodzeństwo Pevensie pozwala się zabić, lecz później ożywa, aby zakończyć knowania Białej Czarownicy.
Biała Czarownica – zła czarownica, która zapanowała nad Narnią. Ma bladą cerę i czerwone usta. Postać Białej Czarownicy jest analogią do „Królowej Śniegu” Andersena. Biała Czarownica jest zła, kłamliwa, nieuprzejma. Manipuluje wszystkimi dla własnych celów. Mieszka w zamku z lodu.
„Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” są opowieścią o walce dobra ze złem. Pokazują, że ludzie niegodziwi zostaną ukarani, a dobrzy wynagrodzeni. Zawsze można się zmienić, lecz najpierw należy dostrzec swoje błędy. Książka opowiada również o wielkiej przyjaźni i miłości rodzeństwa. O ich odwadze, męstwu i wytrwałości w dążeniu do uwolnienia Narni.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Najważniejsze informacje
„Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” została napisana przez C. S. Lewisa. Wydano ją po raz pierwszy w 1950 roku. Stanowi pierwszy tom siedmioczęściowej serii „Opowieści z Narni”. Jest najbardziej znaną częścią całej serii. Pod względem chronologicznym wydarzeń przedstawianych w książkach, należałoby ją umieścić jako drugą, zaraz po „Siostrzeńcu czarodzieja”.
„Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” opowiadają o losach rodzeństwa Pevensie: Piotra, Zuzanny, Edmunda Łucji, którzy odnajdują tajemniczą, starą szafę, będącą przejściem do magicznej krainy zwanej Narnią. Tam mieszają się w sprawy królestwa i walki o władzę. Muszą pokonać wiele przeszkód (np. manipulacja Edmundem i jego odejście od rodziny), aby pokonać Białą Czarownicę i ocalić Narnię. Spotykają fauna Tumnusa i lwa Aslana.
Główni bohaterowie:
– Piotr Pevensie: najstarszy z rodzeństwa, dziecko Heleny i pana Pevensie. Jest wysoki, umięśnionym młodym mężczyzną. Postępuje szlachetnie, ma dobre serce, jest bardzo odważny. Zawsze stanie w obronie swojego rodzeństwa. Po uratowaniu Narni zostaje nazwany królem Piotrem Wspaniałym.
– Zuzanna Pevensie: jest drugą najstarszą osobą z rodzeństwa, zaraz po Piotrze. Jest piękna, elegancka i szlachetna. Ma czarne włosy i niebieskie oczy. Jest mądra, troskliwa i odpowiedzialna. Myśli logicznie, poszukuje praktycznych rozwiązań sytuacji. Zaprzyjaźnia się z Aslanem. Po uratowaniu Narni zostaje nazwana królową Zuzanną Łagodn
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
ną.
– Edmund Pevensie: średniego wzrostu chłopak o brązowych włosach i brązowych oczach. Jest niemiły, arogancki i niegrzeczny. Często dokucza Łucji i obraża ją. Jest chciwy i nielojalny. Rozstaje się z rodzeństwem, ponieważ Biała Czarownica obiecała mu władzę i bogactwo. Jednak po pewnym czasie dostrzega manipulacje czarownicy i zmienia się, zaczyna bronić magicznej krainy i rodzeństwa. Jego poprawa zostaje nagrodzona mianowaniem go na króla i nazwaniem Edmundem Sprawiedliwym.
– Łucja Pevensie: niska dziewczynka i jasnych włosach i brązowych oczach. Kocha Edmunda nawet jak ten jej dokucza. Chce uwolnić go spod wpływu Białej Czarownicy. Jest bardzo przyjacielska, ciekawska i uczynna, naiwna. Pierwsza wyrusza do Narnii, gdzie poznaje fauna Tumnusa, z którym szybko się zaprzyjaźnia. Po uratowaniu Narni zostaje nazwana królową Łucją Mężną.W „Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” występują dwie strefy czasowe: fantastyczna i realna. Fabuła w czasie rzeczywistym odbywa się w roku 1940 roku w czasach II Wojny Światowej. Strefa fantastyczna odbywa się w Narni.
Problematyka: „Opowieści z Narni: Lew, czarownica i stara szafa” uczą wartości przyjaźni i miłości, nierozerwalności więzi rodzeństwa. Wskazują na to, iż zło zawsze przegrywa, a dobro triumfuje. Tylko dobrzy ludzie zostaną wynagrodzeni, a niegodziwi ukarani. Błędy zostaną wybaczone tym, którzy zrozumieją swoje błędy i zaczną postępować uczciwie.
Gatunek: powieść.
Rodzaj literacki: epika.
Sprawdź pozostałe wypracowania:
Język polski:
Geografia:
Lektury dla klas 1 - 3
Lektury dla klas 4 - 6
Lektury dla klas 7 - 8
Wykryto AdBlocka
Wykryto oprogramowanie od blokowania reklam. Aby korzystać z serwisu, prosimy o wyłączenie go.