Pan Wołodyjowski - Streszczenie krótkie

Kmicic otrzymuje wiadomość o śmierci Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej. Wyrusza pomóc przyjacielowi, który po śmierci ukochanej załamał się i postanowił zostać mnichem. Po drodze spotyka się z Janem Skrzetuskim oraz Zagłobą, który upiera się pojechać za niego na pomoc Wołodyjowskiemu. Jego podróż nie przebiegała jednak tak sprawnie, jak sobie to wyobrażał. Zbliżała się bowiem data sejmu elekcyjnego i szlachta zmierzała do Warszawy. Widział także dwór Bogusława Radziwiłła i postanowił, że zrobi wszystko, aby nie została potwierdzona jego kandydatura jako elekta. Zagłoba spotkał również przyjaciela Wołodyjowskiego – Ketlinga, który zaproponował mu nocleg w dworku w Mokotowie. Nad chęciom zastania mnichem przez Wołodyjowskiego, oprócz nich, ubolewał także Jan Sobieski, który żałował, że stracił tak dobrego żołnierza. Zagłobie udaje się przekonać Michała do wyjazdu, kiedy mówi, że jego dawny przyjaciel Ketling jest umierający. Po przybyciu okazało się, że Ketling udawał, aby wyciągnąć z klasztoru przyjaciela. Pojawia się Jan Sobieski, który namawia mężczyznę do ponownego powrotu do wojska. Wkrótce okazuje się, że Ketling jest zmuszony wyjechać do Kurlandii, do chorego wuja. Przyjeżdża do dworu Basia Jeziorkowska i Krysia Drohojewska. Ta pierwsza przypadła do gustu Zagłobie, a Krysia Michałowi. Wkrótce przybywa pan Nowowiejski z rozkazem przybycia do hetmana. Michał udaje się więc do niego i otrzymuje propozycję objęcia dowództwa nad chorągwią Ruszczyna. Zgadza się i szykuje się do wyprawy. Wkrótce Wołodyjowski oświadcza się Krysi, a ona się zgadza. Po jego odjeździe do domu wraca Ketling. Rodzi się uczucie między nim a Krysią. Pan Wołodyjowski powraca do Warszawy na wybór nowego władcy. Dowiaduje się o miłości swojego przyjaciela do Krysi, a później odkrywa swoje uczucie do Basi. Bierze z nią ślub i wyprowadzają się. Szykuje się na kolejne walki. Wzywa do siebie przyjaciół. Towarzyszyć im będzie Azja Mellechowicz, który zakochał się w żonie Wołodyjowskiego. Basia wraz z innymi mieszka w Chreptiowie, gdzie wszyscy ją uwielbiają. Przybywa wkrótce pan Nowowiejski z córką oraz Zosia Boska z mamą. Wychodzi na jaw, że Azja był żołnierzem w służbie Rzeczpospolitej i jest synem Turka Tuhaj-beja. Chce on zostać tatarskim hetmanem na co nie zgadza się Sobieski za radą pana Bogusza. Okazuje się także, że córka Nowowiejskiego – Ewa od dawna jest zakochana w Azji. Przyjeżdża Adam Nowowiejski – brat Ewy, który zakochuje się w Zosi. Oświadcza się jej a ona się zgadza. Nalega, by Basia pojechała z nią do Raszkowa. Azja podejmuje decyzje o porwaniu Basi, wyznaje jej swoje uczucia, a ona mocno go rani jego pistoletem, gdy zaczyna robić się natrętny. Basia dociera do Chrepitowa, informuje o wszystkim, choruje. Tymczasem Nowowiejski popada w rozpacz po stracie rodziny i ukochanej Zosi, nad którą znęca się Azja. Ketling przybywa do Chrepitowa i zabiera ze sobą dziewczyny do Kamieńca Podolskiego. 26 sierpnia Wołodyjowski i Ketling postanawiają wysadzić zamek, aby tylko nie oddać go Turkom. Obaj umierają. Odbywa się pogrzeb pana Michała, na którym zjawia się Sobieski, który w 1673 roku pokonuje Turków pod Chocimiem.