Marcin Kozera - Opracowanie

AutorMaria Dąbrowska urodziła się 6 października 1889 roku, a zmarła 19 maja 1965 roku. Była powieściopisarką, dramatopisarką, tłumaczką. Jest autorką takich utworów, jak: „Noce i dnie”, „Dzieci ojczyzny”, „Ludzie stamtąd” i „Marcin Kozera”.Gatunek. Narracja„Marcin Kozera” to opowiadanie – nie jest długie, ale jest podzielone na pięć rozdziałów. Mimo swojej długości jest jednowątkowe. Pierwszoosobowy narrator wspomina o wydarzeniach sprzed kilku lat – relacjonuje historię Marcina Kozery.Geneza utworuOpowiadanie – wydane w 1927 roku – jest przypomnieniem dyskusji toczącej się kilka lat wcześniej wśród emigrantów. Miała ona miejsce przed wybuchem pierwszej wojny światowej, a dotyczyła możliwości odzyskania przez Polskę niepodległości. Utwór dotyka problemu przynależności narodowej – dzieci emigrantów często nie znały Polski, za to były dość dobrze zasymilowane z mieszkańcami kraju, w którym przebywały.Czas i miejsce wydarzeńWydarzenia dzieją się przed pierwszą wojną światową. To kilka jesiennych i zimowych tygodni, jasełka i jeden dzień szkolny po Bożym Narodzeniu. Na podstawie wiedzy historycznej można powiedzieć, że był to rok 1913.Miejscem akcji jest biedniejsza dzielnica Londynu – tu mieszkali Polacy i tu znajdował się budynek Domu Towarzystwa Polskiego, w którym mieściła się polska szkoła.Bohaterowie1. Marcin Kozera – nastoletni chłopiec; półsierota (zmarła mu matka); jest uśmiechnięty, żywiołowy; to pomysłowy rozrabiaka, ale lubiany i mądry; imponuje kolegom; nauczycielka pomaga mu w nauce polskiego i w odkrywaniu siebie; bardzo lubi Krysię; na końcu uświadamia sobie, że jest Polakiem i chce wyjechać do Polski.
2. Nauczycielka – uczy polskiego w szkole związanej z Towarzystwie Polskim; jest zaangażowana w swoją pracę; przygotowuje jasełka; daje Marcinowi rolę żołnierza; pomaga chłopcu znaleźć w sobie odwagę do bycia Polakiem i odnalezienia go w sobie.
3. Mateusz Kozera – ojciec Marcina; troszczy się o syna, ale trudno mu zaakceptować, że ten nie umie polskiego; chce wrócić do rodzinnej wsi w Polsce.
4. Krysia – dziewczyna, w której kocha się Marcin; skłania go do refleksji na temat tożsamości narodowej; jest gotowa kiedyś za niego wyjść; chce wracać do Polski.TreśćDo szkoły znajdującej się w budynku Towarzystwa Polskiego trafia Marcin Kozera. Ojciec chce, by chłopak nauczył się polskiego. Marcin szybko zostaje zaakceptowany przez dzieci, które chcą się do niego upodobnić. Lubi Krysię (ze wzajemnością). Zyskuje też sympatię nauczycielki (choć trochę rozrabia). Ma jednak dylemat. Nie wie, czy jest Polakiem, czy Anglikiem. Marcin stopniowo robi postępy w nauce polskiego, ale umie za mało, by wziąć udział w jasełkach. Jednak on po lekcjach zostaje w sali i przysłuchuje się próbom. Marcin zaczyna angażować się w zajęcia, więc nauczycielka daje mu rolę żołnierza. Doradza mu też, by był dzielnym człowiekiem. Dzieci dobrze sobie radzą na scenie, ale Marcin gubi się i nie tańczy, tylko stoi. Po chwili jednak wyrywa się z otępienia. Po przedstawieniu płacze, bo nie rozumie, co mówią do niego Polacy. Po świętach nauczyciel geografii w angielskiej szkole tłumaczy uczniom, że Polski nie ma na mapie i że ten kraj nie istnieje. Marcin odważnie wstaje i mówi, że jest Polakiem, a jego ojczyzna będzie wolna i on będzie z niej dumny. Nauczyciel chwali jego postawę. Nauczycielka z polskiej szkoły dostrzega jego poruszenie i zapewnia go, że on już wie, kim jest.ProblematykaW opowiadaniu „Marcin Kozera” pojawiają się echa dyskusji o sytuacji Polski, która przed 1914 była pod zaborami, a która miała szansę na odzyskanie wolności (o czym emigranci wciąż myśleli i rozmawiali). Polacy będący na emigracji chcą wrócić do kraju. W utworze pokazane jest też zagubienie dzieci, które nie mają pewności, kim są. Muszą znaleźć odpowiedź na pytanie, czy ich domem jest Anglia, czy Polska. Ich ojcowie i dziadkowie tęsknią za krajem, ale dzieci często nawet w nim nie były. Utwór jest również opowieścią o odwadze w poszukiwaniu siebie i mówieniu o sobie z dumą.