Mistrz i Małgorzata - Mistrz i Małgorzata – Michaił Bułhakow – Czas i miejsce akcji

Utwór pt. „Mistrz i Małgorzata” autorstwa Michaiła Bułhakowa jest uznawany za arcydzieło światowej literatury. Połączona fikcja i fantastyka oraz paralelność i elastyczna przestrzeń składają się na powieść psychologiczną o bardzo kunsztownej budowie. Dzieło zawiera w sobie wydarzenia z trzech planów (Moskwy, Jerozolimy i przestrzeni poza czasem) oraz przedstawia równoległe, wzajemnie oddziałujące na siebie wydarzenia. Łącznikiem między trzema płaszczyznami jest jeden z bohaterów – Woland, który jest uosobieniem szatana. Akcja lektury w znacznej mierze rozgrywa się w latach dwudziestych XX wieku w Rosji. Opisywane zdarzenia mają miejsce głównie w Moskwie oraz okolicy tego miasta. Realną przestrzeń stanowią m.in. okolice Kremla, miejsce nad rzeką Moskwą, opisywane ulice Sadowa oraz Arbat, a także Patriarsze Prudy. Utwór obejmuje kilka dni z maja 1929 roku, jest to czas od środy podczas prawosławnego Wielkiego Tygodnia do nocy z Wielkiej Soboty na Wielką Niedzielę. W środę ma miejsce przybycie Wolanda oraz spotkanie Massolitu z okazji 1 maja. Z kolei w czwartek odbywa się występ w teatrze, a w piątek rozgrywają się sceny w trakcie balu u szatana. Akcja powieści napisanej przez Michaiła Bułhakowa kończy się odlotem szatana ze stolicy Rosji. Kluczową rolę w arcydziele odgrywają pory dnia. Zmierzch to czas, w którym bohaterów ogarniają wątpliwości i przemyślenia, a noc jest porą wyciągania wniosków oraz odkrywania swojej prawdziwej natury. O wydarzeniach rozgrywających się przed rokiem 1929 zostajemy poinformowani dzięki licznym wspomnieniom i retrospekcjom. Oprócz czasu teraźniejszego w „Mistrzu i Małgorzacie” wielką rolę odgrywa czas historyczny. Akcja rozgrywa się nie tylko w XX wieku, ale również w I wieku (za panowania Cezara Tyberiusza w Jerozolimie). Poza czasem rzeczywistym i zwykłą przestrzenią w utworze występuje też tzw. piąty wymiar. Przykładem tego jest mieszkanie Berlioza, które przybiera nieograniczone rozmiary i znajdują się w nim zarówno osoby żyjące, jak i te dawno już zmarłe.