Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Charakterystyka
AutorAutorem słów „Mazurka Dąbrowskiego”, który wcześniej był nazywany „Pieśnią Legionów Polskich we Włoszech”, jest Józef Wybicki – właściwie Józef Rufin Wybicki herbu Rogala. Urodził się 29 września 1747 roku, a zmarł 10 marca 1822 roku. Był prawnikiem z wykształcenia, posłem na sejm, współpracownikiem i przyjacielem generała Jana Henryka Dąbrowskiego i pisarzem. Był autorem wspomnień, pism politycznych i utworów literackich.Autor melodii jest nieznany.Geneza utworuPieśń powstała w mieście Reggio Emilia w lipcu 1797 roku (specjaliści spierają się co do konkretnej daty). W tym właśnie roku w północnych Włoszech utworzono Legiony Polskie pod dowództwem generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Swój udział w rozmowach z Francuzami i w sfinalizowaniu umowy miał też Józef Wybicki. Gdy przybył on do włoskiego miasteczka, zachwycił się patriotyczną atmosferą, widokiem polskich żołnierzy i słyszanym na każdym kroku językiem polskim. To go zainspirowało do napisania pieśni znanej dziś jako „Mazurek Dąbrowskiego”, hymnu Polski.Gatunek literackiHymn jest uroczystą, patetyczną pieśnią, która wywodzi się ze starożytności. Jest to utwór pochwalny, sławiący np. bohaterów, wielkie idee, wartości. Do jego cech należą: regularna budowa, stała długość wersów, układ stroficzny, refren, rytm, rymy.Hymn narodowy to pieśń narodowa, pieśń wspólnoty, symbol narodowy.Analiza i interpretacja utworuOsobą mówiącą w wierszu jest człowiek, który wypowiada się w imieniu grupy, zbiorowości, który jest częścią tej społeczności. Świadczą o tym zaimki „my” i „nam” oraz czasowniki w 1. osobie liczby mnogiej – „żyjemy”, „odbierzemy”, „przejdziem”. Tę zbiorowość można rozumieć dwojako – dawniej byli to legioniści z oddziałów tworzonych przez Dąbrowskiego, a dziś są to wszyscy Polacy śpiewający swój hymn narodowy.Odbiorca utworu wskazany został w refrenie. Jest to generał Dąbrowski, twórca Legionów Polskich we Włoszech. Jednocześnie odbiorcami są słuchacze utworu będący też częścią społeczności.Nie ma tu wielu środków poetyckich, bo utwór przeznaczony był dla prostych żołnierzy i jego język miał być zrozumiały i niewyszukany. Warto jednak zwrócić uwagę na kilka z nich:- personifikacja (uosobienie) – „Jeszcze Polska nie zginęła”;
– metafora (przenośnia) – „Co nam obca przemoc wzięła, / Szablą odbierzemy”;
– apostrofa i powtórzenie – „Marsz, marsz, Dąbrowski”;
– epitet – „obca moc”, „ziemi włoskiej”, „szwedzkim zaborze”;
– przerzutnia i porównanie – „Jak Czarniecki do Poznania / Po szwedzkim zaborze, / Dla ojczyzny ratowania / Wrócim się przez morze”.Pierwsza zwrotka hymnu odwołuje się do wydarzeń historycznych, które wpływają na sytuację P
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
Polski. Chodzi o rozbiory, a szczególnie o ostatni rozbiór Polski. Naszej ojczyzny nie ma na mapach Europy (a będzie to trwało 123 lata) – jej terytorium zostało rozdzielone pomiędzy Rosję, Prusy i Austrię. A mimo to Polska nie zginęła, bo wciąż żyją Polacy, którzy będą walczyć o jej wolność i odrodzenie. Refren przywołuje postać generała Jana Henryka Dąbrowskiego, który to na mocy umowy z Francją utworzył Legiony Polskie we Włoszech (stąd też pierwszy tytuł pieśni). Z Włoch właśnie żołnierze dotrą do Polski. To nadzieja i przepowiednia autora hymnu. O powrocie do Polski jest mowa również w drugiej zwrotce (w rękopisie Wybickiego była trzecią). Żołnierze przejdą w tym celu rzeki Wartę i Wisłę. Wzorem do naśladowania jest dla nich Bonaparte, Napoleon Bonaparte, cesarz Francuzów, żołnierz, strateg. To na jego pomoc liczyli Polacy. Chcieli walczyć u jego boku, by dowieść, że zasługują na swój kraj. Trzecia zwrotka (druga według oryginału) nawiązuje do Stefana Czarnieckiego. Był on w czasie potopu szwedzkiego zasłużonym dowódcą polskich oddziałów. Czwarta zwrotka (piąta według rękopisu) jest obrazem zwykłych Polaków, którzy czekają na wolną ojczyznę i dlatego wyglądają znaków mówiących o podjętej walce. Bicie w tarabany zapowiadało zbliżające się polskie wojska.Nastrój wiersza można określić jako optymistyczny. W utworze nietrudno dostrzec dumę narodową wynikającą z poczucia wspólnoty i faktu bycia Polakami. Pojawiają się też tęsknota za wolną ojczyzną i nadzieja na odzyskanie niepodległości.Przesłaniem utworu jest myśl, że Polska istnieje, bo wciąż są i żyją Polacy, którzy o jej wolność walczyli i walczą. Pieśń powstała po to, by budzić w rodakach ducha patriotyzmu.Pieśń Legionów Polskich we Włoszech a Mazurek DąbrowskiegoAktualny hymn składa się z czterech zwrotek, pieśń Wybickiego składała się z sześciu. Druga i trzecia zwrotka występują w odwrotnej kolejności niż we wcześniejszym utworze. W obecnym hymnie nie ma zwrotek czwartej (o Niemcu i Moskalu) i szóstej (o Kościuszce). W tekście można dostrzec różnice, np. w słownictwie (nie umarła – nie zginęła; szablą odbijemy – szablą odbierzemy), w szyku (do Polski z ziemi włoski – z ziemi włoskiej do Polski).Inne informacje„Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” od 26 lutego 1927 roku jest hymnem Polski. Wykonywanie i odtwarzanie hymnu jest uregulowane przepisami. Hymn słyszy się i wykonuje podczas uroczystości, świąt i rocznic państwowych. Obowiązują wówczas godne zachowanie i spokój. Należy stanąć i przyjąć postawę szacunku, zdjąć nakrycie głowy (mężczyźni – cywile) lub salutować (osoby umundurowane, których mundur obejmuje nakrycie głowy). Nie wolno zmieniać melodii i słów hymnu. Hymn jest chroniony prawnie (zapisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej).
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Recenzja książki
„Mazurek Dąbrowskiego”
Mazurek Dąbrowskiego jest to hymn Polski, który powstał w 1797 roku podczas trzeciego rozbioru Polski. Polska znalazła się wtedy pod zaborami Prus, Austrii i Rosji. Słowa pieśni napisał nie kto inny jak Józef Wybicki, polski pisarz i polityk. Twórcy melodii niestety nie znamy, ale są co do tego pewne przypuszczenia. Józef Wybicki był szczerym przyjacielem Jana Henryka Dąbrowskiego, polskiego, szanowanego generała. Dwaj mężczyźni poznali się w sądzie wojskowym ponieważ Jan został posądzony o zdradę. Z pomocą przyszedł prawnik Józef Wybicki. Tylko dzięki niemu przyszły generał został uwolniony z zarzutów. Gdyby nie wyciągnięcie pomocnej dłoni Wybickiego nie wiadomo jak wyglądałaby historia naszej ojczyzny. No bo kto miałby lepiej dowodzić Legionami Polskimi jak nie Jan Henryk Dąbrowski? Powstała wtedy przyjaźń na całe życie. Dzięki ich wspólnemu staraniu się o nasz kraj, utworzyły się Legiony Polskie.
Polski hymn powstał we Włoszech. Jego zadaniem było zagrzewanie do walki Polaków, którym nawet przez myśl nie przeszło, aby się poddać. Ojczyzna była dla nich najważniejsza i dlatego powtarzali nieustannie „Jeszcze Polska nie umarła, kiedy my żyjemy”. Tych słów nie mogło zabraknąć w pieśni, która nie całe dwieście lat później oficjalnie została ogłoszona hymnem państwowym. Mazurek Dąbrowskiego zagrzewał żołnierzy do walki. Dzięki niemu w sercu każdego Polaka świecił płomyczek nadziei. Gdyby nie ten płomyczek, kto wie czy Polska w ogóle by jeszcze istniała. Hymn polski w czasach gdy naszej umiłowanej ojczyzny zabrakło na mapach miał, aż sześć z
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
zwrotek. Każda ze zwrotek miała swoje ważne i indywidualne znaczenie. W hymnie mamy wspomnianą postać generała Jana Henryka Dąbrowskiego i Legionów Polskich we Włoszech, postać Stefana Czarnieckiego, dowódcy polskiego podczas potopu szwedzkiego, Napoleona Bonaparte, pod którego zwierzchnictwem powstały Legiony Polskie, Tadeusza Kościuszki i bitwy pod Racławicami oraz ufności do Boga. Wspomniane mamy również o tarabanach, braku konfliktów między Polakami oraz patriotyzmie. Hymn został zmodyfikowany na potrzebę tego, aby był bardziej współczesny i zrozumiały oraz nikogo nie obrażał. Na wzór naszego hymnu powstały hymny jeszcze kilku innych krajów.
Jeżeli przeczytasz tekst dostaniesz gęsiej skórki. Jeśli zaśpiewasz Mazurka Dąbrowskiego nigdy o nim już nie zapomnisz. Na zawsze twoja dusza będzie go nuciła. Obok tej melodii nie da się przejść obojętnie. Jest w niej tyle uczucia, tyle krwi przelanej za naszą wolność. Powinniśmy podziwiać tych ludzi, którzy to śpiewali i dodawali sobie tym otuchy. Jak bardzo musieli być silni i odważni. Nie chodzi o siłę fizyczną tylko o psychikę. Jaką oni musieli mieć nadzieję, że im się uda. Musieli przełamać swoje wszystkie granice, zapomnieć o wszystkim, o całym życiu, które ich dotychczas otaczało. Pozostawili swoje rodziny, aby nam żyło się lepiej. Mieli zapewne ogromną nadzieję, że my będziemy wolni jak ptaki. Poduszki ich dzieci musiały być zamoknięte łzami żalu i nadziei, że zobaczą jeszcze kiedyś swoich ojców. Swoich ukochanych, dzielnych i mężnych tatusiów. Mazurek, ten prosty tekst utrzymywał wielu przy życiu. Ta pieśń jest po prostu magiczna i niepowtarzalna.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Streszczenie
Reggio, a dokładniej Reggio nell’Emilia to urokliwe, niezbyt wielkie włoskie miasto, do którego dojeżdża się prostą trasą z Mediolanu. Stolica parmezanu i miasto, które dla nas Polaków ma jeszcze to dodatkowe znaczenie, że jest miejscem powstania naszego hymnu narodowego.
Mazurek Dąbrowskiego, bo taką nazwę nosi utwór, którego oryginalny tytuł brzmi „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”. Powstał w 1797 roku, a naszym hymnem stał się 26 lutego 1927 r.
Autorem słów jest polski szlachcic , poseł na sejm i szambelan ostatniego króla polski Stanisława Augusta Poniatowskiego Józef Rufin Wybicki. Co do melodii przez długi czas przypisywano je Ogińskiemu, jednak ostatecznie nie potwierdziło się to i dziś autorstwo melodii stoi nadal pod znakiem zapytania.
Kiedy w małej włoskiej miejscowości pojawiły się pierwsze oddziały Legionów Polskich, formowane przez generała Dąbrowskiego, Wybicki miał pod wpływem wzruszenia wypowiedzieć słowa, które rozpoczynają hymn – Jeszcze Polska nie umarła… Warto zwrócić uwagę, że dzisiejsze słowa hymnu różnią się nieco od ich oryginału, zmienione są również kolejności niektórych zwrotek. Rękopis utworu można dziś podziwiać w Będominie w Muzeum hymnu narodowego utworzony w dworku Wybickiego.
Hymn w swej treści nawiązuje do rozmaitych wydarzeń z polskiej historii i do wielkich jej postaci, jak r
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
ównież do wydarzeń współczesnych autorowi, czyli do faktu formowania się Legionów Polskich we Włoszech, które to wojska pod przywództwem Napoleona Bonaparte miały dać Polsce wolność.
Mamy tu nawiązania do insurekcji Kościuszkowskiej, do polskich zwycięstw w wojnach ze Szwedami w XVII wieku, gdzie pojawia się postać legendarnego hetmana Czarneckiego ratującego kraj przed „Potopem”. Jest też oczywiście wątek współczesny, czyli postać generała Dąbrowskiego, który przemaszeruje z ziemi włoskiej do Polski.
Autor daje też wyraz swym nadziejom na niepodległość opierając się nie tylko na bohaterskiej historii, czy geniuszu militarnym Bonapartego, ale także nawołując do zgody wśród Polaków, którzy powinni przyjąć, że „hasłem wszystkim wolność będzie i ojczyzna nasza” .
Poeta pod koniec buduje też sentymentalny obraz – ojca, który do swej córki Basi mówi z nadzieją, że nasze wojska już się zbliżają niosąc wolność.
Cały utwór przesycony jest patriotycznym duchem i napisany jest ku pokrzepieniu serc, w okresie niewoli po rozbiorach Polski.
I mimo że płonne okazały się nadzieje pokładane w Cesarzu Francuzów i wiele jeszcze lat miała ta niewola trwać, pieśń przetrwała, a dzięki swojej treści i formie została ostatecznie wyniesiona do rangi hymnu, choć nie była do tego zaszczytnego miana jedyną kandydatką.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Streszczenie szczegółowe
Mazurek Dąbrowskiego, zwany także Pieśnią Legionów Polskich we Włoszech, został napisany w 1797 roku przez Józefa Wybickiego, który był polskim pisarzem i politykiem, a także szambelanem króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Autor napisał słowa tej pieśni podczas wizyty w obozie legionów we Włoszech. W 1927 roku pieśń ta została oficjalnym hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej śpiewanym na tak zwaną „melodię ludową” – autor muzyki nie jest znany. Znamy kilka wersji tej pięknej pieśni. Ja dzisiaj chciałabym się skupić na tekście według pisowni rękopisu Józefa Wybickiego. Poniżej zamieszczam przedruk, aby państwo mieli okazję się z nim zapoznać.
Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy.
Marsz, marsz, Dąbrowski
do Polski z ziemi włoski
za Twoim przewodem
złączem się z narodem.
Jak Czarnecki do Poznania
wracał się przez morze
dla ojczyzny ratowania
po szwedzkim rozbiorze.
Marsz, marsz, Dąbrowski…
Przejdziem Wisłę przejdziem Wartę
będziem Polakami
dał nam przykład Bonaparte
jak zwyciężać mamy.
Marsz, marsz, Dąbrowski…
Niemiec, Moskal nie osiędzie,
gdy jąwszy pałasza,
hasłem wszystkich zgoda będzie
i ojczyzna nasza.
Marsz, marsz, Dąbrowski…
Już tam ojciec do swej Basi
mówi zapłakany:
„słuchaj jeno, pono nasi
biją w tarabany”.
Marsz, marsz, Dąbrowski…
Na to wszystkich jedne głosy:
„Dosyć tej niewoli
mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli”.
Jak państwo na pewno zauważyli, wersja ta różni się nieco od aktualnej treści hymnu. Chciałabym teraz przybliżyć kontekst historyczny oraz kulturowy każdej ze zwrotek oraz refrenu.
Zacznijmy od pierwszej. Nawiązuje ona do ostatniego rozbioru Polski, a także dwóch wcześniejszych. W 1795 roku monarchowie Rosji, Prus i Austrii (a właściwie imperium Habsburgów) wspólnie podpisali traktat, w którym przeprowadzili trzeci, czyli ostatni i pełny, rozbiór Rzeczypospolitej. Jedynie Imperium Osmańskie nigdy nie uznało zniknięcia Polski z mapy. Przez cały czas trwania zaborów trzymali puste miejsce dla polskiego ambasadora. Wydawałoby się, że na arenie międzynarodowej jesteśmy straceni, jednak nasz duch przetrwał! My jako naród przetrwaliśmy. Odzyskaliśmy niepodległość po 123 latach!
Druga zwrotka opowiada o Stefanie Czarneckim. Był on polskim dowódcą wojskowym żyjącym w XVII wieku. Jako jeden z uczestników wojny partyzanckiej przeciw wojskom Karola X Gustawa w czasie potopu szwedzkiego odznaczył się niesamowitym męstwem. W hymnie „jego” zwrotka opowiada o wydarzeniu z 14 grudnia 1658 roku, kiedy to kawaleria polska pod wodzą Czarneckiego przeprawiła się przez cieśninę morską w Danii. Duńczycy próbowali przejąć kontrolę nad Skandynawią, jednak to Szwedom udało się podbić stolice Duńczyków. Na ich ratunek wyruszył nasz polski dowódca, któremu udało się odeprzeć atak i osłabić Szwedów. Jednak zaraz potem musiał wracać do Polski – przez morze, ponieważ nasz kraj został ponownie zaatakowany. Tym razem przez Rosję. Bardziej szczegółowo opisał to w swoich pamiętnikach uczestnik wyprawy Jan Chryzostom Pasek. Czarnecki został uwzględniony w hymnie, ponieważ podobnie jak on wtedy, legiony miały wrócić do Polski walczyć o jej wolność i niepodległość.
W trzeciej zwrotce występuje Napoleon Bonaparte – cesarz Francuzów. Dlaczego zagraniczny władca występuje w naszej najważniejszej pieśni? Przypomnijmy sobie w jakich czasach i w jakich okolicznościach Józef Wybicki napisał słowa. Legiony zostały utworzone z inicjatywy Jana Henryka Dąbrowskiego przez francuzów w północnej części Włoszech i walczyły u boku Napoleona. Bonaparte był dla Polaków ogromnym wzorem. Był też wielką nadzieją. Nadzieją na utworzenie Państwa Polskiego. Wers „przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, będziem Polakami” jest w czasie przyszłym – ludzie mają nadzieję, że tak się stanie. Chcieliby, żeby odbyło się to za sprawą Francuza i z udziałem jego wojsk. Można powiedzieć, że zwrotka ta jest „wyznaniem wiary” Wybickiego wobec odzyskania niepodległości.
Kolejnej zwrotki – czwartej – nie znajdziemy w obowiązującej dzisiaj wersji hymnu. Można by rzec, że zwrotka ta jest „niepoprawna politycznie” – w końcu poniekąd obraża naszych sąsiadów. Mówi nam ona o naszych zaborcach – Rosji i Niemcach, których dzięki zgodzie, współpracy i solidarności będzie można pokonać. Pałasz to broń biała, podobno nieco do szabli. W tej zwrotce autor stara się również dać do zrozumienia swoim rodakom, że jeżeli nie będziemy działać zgodnie, to nic nie osiągniemy, a nawet jeśli, to tylko powtórzymy scenariusz I Rzeczypospolitej – pełnej wewnętrznych konfliktów, które były jednym z powodów jej upadku.
Piąta zwrotka jest najbardziej tajemnicza, nie odnosi się do żadnego konkretnego, doniosłego i ważnego wydarzenia w historii Polski. To tu musimy się zastanawiać „co autor miał na myśli”. Kim jest tajemnicza Basia? Kim jest jej ojciec? Historycy nie są pewni. Jedną z najczęściej powtarzanych wersji jest ta,
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
która twierdzi, że ojcem jest Ksawery Chłapowski, polski szlachcic, podczaszy wschowski oraz poseł na Sejm Czteroletni. Jego córką była Barbara Florentyna, druga żona generała Dąbrowskiego. Zarówno autor tekstu, jak i jego „tytułowy bohater” doskonale ich znali. To mógł być sposób, żeby uhonorować kogoś sobie współczesnego, a jednocześnie bliskiego. Innym pomysłem jest to, że Basia jest po prostu reprezentantką wielu dziewcząt czekających na powrót swoich chłopców. Tę wersję może potwierdzać fakt, że w oryginalnej wersji zapłakana jest właśnie ta młoda kobieta, a nie jej ojciec, jak to często myślimy. Zamieszczenie zmartwionej, płaczącej dziewczyny miało dać żołnierzom-legionistom impuls do lepszej walki. Żeby roztarli przeciwników w proch, żeby wrócili do swoich dziewczyn, narzeczonych, żon, rodziców, dzieci… Trzecim przekładem jest ten, mówiący, że ojciec to tak zwane „stare pokolenie”, pamiętające wolność, a Basia to cała „polska młodzież”. Ojciec tłumaczy córeczce, że już nie długo ona też zazna tej wolności, o której on często jej opowiadał. Każde jej wysłuchiwać, czy aby nie słychać już bębnów zapowiadających przybyłych legionistów. Myślę, że w każdej wersji może być ziarnko (albo wręcz pustynia) prawdy.
Ostatniej zwrotki (podobnie jak jednej z wcześniejszych) nie znajdziemy w dzisiejszej wersji hymnu. Co więcej, gdy próbowałam ją zaśpiewać „coś” zgrzytało. W ostatnim wersie jest o jedną sylabę więcej, niż ma to miejsce w pozostałych zwrotkach. Być może jednak to tylko moje wrażenie. Oczywiście ta zwrotka nawiązuje do wygranej bitwy pod Racławicami. Kościuszko i jego chłopi, między innymi legendarny Bartosz Głowacki, byli symbolem zwycięstwa, obietnicy nowej, lepszej przyszłości. Legioniści byli pewni, że gdyby Kościuszce przyszłoby ich poprowadzić, wtedy na pewno by wygrali. Warto też wspomnieć, że to jedyna zwrotka, w której występuje Bóg. Być może dlatego nie weszła do kanonu? W końcu konstytucja zapewnia nam wolność w wyznawaniu religii. Nie jestem pewna, nie udało mi się znaleźć żadnych wiarygodnych informacji o tym, dlaczego niektóre zwrotki są w hymnie, a inne nie. Ta zwrotka również namawia nas do zjednoczenia (podobnie jak to ma miejsce w większości pozostałych zwrotek).
Omówiliśmy wszystkie zwrotki. Został nam jeszcze refren. To właśnie on pozwala nam się domyślić, dlaczego „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” to inaczej „Mazurek Dąbrowskiego”. Jan Henryk Dąbrowski był twórcą Legionów Polskich we Włoszech, a także polskim generałem, mężem stanu i uczestnikiem insurekcji kościuszkowskiej w 1794 roku. Zainicjował również powstanie wielkopolskie, był naczelnikiem wojsk polskich, senatorem, wojewodą. Jak widzicie jest po postać wcale nie banalna. „Występuje” zarówno w naszej epopei narodowej „Pan Tadeusz” jako wyzwoliciel Polaków na Litwie spod rosyjskiej okupacji w 1812 roku, jak i właśnie w wielkiej pieśni Józefa Wybickiego, której refren mówi nam, że kiedy tylko Dąbrowski wróci z Włoch do swojej ojczyzny (a wszyscy legioniści pójdą za nim), wtedy cała Polska się złączy i znowu stanie prawdziwym krajem, który można podziwiać na mapie. To nie pierwszy w tej pieśni apel o zjednoczenie i kolejne błaganie o przywództwo.
Udało nam się omówić cały wiersz. Teraz już znamy losy każdego z bohaterów, wiemy o czym każda strofa, każdy wers mówi. Warto jeszcze spojrzeć na tą pieść jako na hymn. Co to jest w ogóle hymn? Hymn państwowy (zwany też narodowym) to uroczysta pieść o charakterze patriotycznym, stanowiąca jeden z symboli państwowych. W przypadku naszego kraju pozostałymi symbolami są godło oraz flaga. Podczas jego śpiewania winniśmy zachowywać się w określony sposób. Na przykład wstać, stanąć „na baczność”, zachować powagę. Hymnu nie wolno przerabiać, traktować z pogardą. Jest on chroniony prawnie. Z „Mazurkiem Dąbrowskiego” możemy spotkać się podczas uroczystości państwowych, obchodów świąt państwowych (na przykład 11 listopada, 3 maja), jednak nasza narodowa dusza cieszy się najbardziej, gdy usłyszymy go podczas międzynarodowych zawodów – jest to oznaka, że nasz skoczek, siatkarz, tenisista lub inny sportowiec wygrał! Naszym patriotycznym obowiązkiem jest znać słowa hymnu, niestety nawet politykom i osobom „na szczycie” zdarza się nie znać słów…
Warto wspomnieć na zakończenie, że w Będominie (wieś na Kaszubach) znajduje się założone w 1978 roku, pierwsze na świecie, Muzeum Hymnu Narodowego! Jest to oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku. Obecnie można zwiedzić trzy wystawy: „Józef Wybicki i jego czasy”, która opowiada o życiu pisarza, „Losy Mazurka Dąbrowskiego”, gdzie poznamy więcej informacji o hymnie oraz ostatnia, jednak nie mniej ważna, „Polskie Symbole Narodowe”, gdzie tak jak sama nazwa wskazuje skupimy się na pozostałych dwóch symbolach. Są one niezwykle istotne, ponieważ stanowią część naszej kultury i są podstawą naszej tożsamości narodowej.
Po przeczytaniu mojego wypracowania wiedzą już Państwo naprawdę dużo o naszym polskim Hymnie Narodowym. Mam nadzieję, że udało mi się wytłumaczyć i przybliżyć kilka ważnych kwestii. Dziękuje za przeczytanie mojego tekstu.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Streszczenie krótkie
Kiedy słyszycie tytuł „Mazurek Dąbrowskiego” to założę się, że pierwsze o czy pomyśleliście to hymn. A jest to też lektura która obowiązuje obecnie na egzaminie ósmoklasisty. Czas dowiedzieć się kilka faktów i omówić ten oto tekst.
„Mazurek Dąbrowskiego” został napisany przez polityka i pisarza Józefa Wybickiego (1747-1822), autor melodii jest niestety nieznany.
Teraz czas na najważniejsze informacje o lekturze „Mazurek Dąbrowskiego”:
– Słowa zostały napisane przez Józefa Wybickiego w 1798 roku, podczas jego obecności w obozie legionów,
– Autor melodii „Mazurka” nie jest niestety znany,
– Początkowa nazwa naszego hymnu to „Pieśni Legionów Polskich we Włoszech”,
– Melodia hymnu oparta jest na motywach ludowych,
– Utwór został stworzony tak, żeby każdy Polak, bez względu na wszystko, umiał go śpie
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
wać i zrozumieć,
– Pierwsza zwrotka to nawiązanie do rozbioru Polski w 1795 roku oraz wzywanie do walki o niepodległość naszego kraju,
– W drugiej zwrotce występuje nawiązanie do Generała Napoleona Bonaparte, który odnosił sukcesy wojskowe,
– Trzecia zwrotka jest nawiązaniem do Stefana Czarneckiego, który był dowódcą polskim w czasie potopu szwedzkiego. Wróci on jednak d o kraju, aby walczyć o niepodległość swojej ojczyzny.
– Refren hymnu nawiązuje do marzeń polskich legionistów, którzy walczyli u boku Francji z nadzieją, że odzyskają swoje państwo,
– W momencie śpiewania hymnu, należy zachować odpowiednią postawę (stanie na baczność), aby oddać honor dla osób co walczyli o naszą wolność,
Ten tekst jest napisany w ramach konkursu „Mistrz wypracowań”. Mam nadzieję, że wam pomogłam i do następnego razu!!! Ps. Powodzenia na testach 😀
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Plan wydarzeń
Plan wydarzeń do Mazurka Dąbrowskiego Józefa Wybickiego uwzględniający ostatnią, historyczną zwrotkę Pieśni Legionów Polskich we Włoszech.
1. Przypomnienie Polakom o ich wpływie na wolność i kondycję ojczyzny.
2. Wezwanie do walki zbrojnej przeciwko najeźdźcom o odzyskanie odebranej wolności.
3. Refren z zachętą do powrotu wojsk polskich z Włoch do ojczyzny przywołujący postać generała Henryka Dąbrowskiego.
4. Zachęta do pokonania rzek Wisły i Warty w ramach należnego ojczyźnie poświęcenia .
5. Przypomnienie o zwycięstwach cesarza Napoleona Bonaparte jako wzoru do naśladowania przez uciśnionych Polaków.
6. Refren z zachętą do powrotu wojsk polskich z Włoch do ojczyzny przywołujący postać generała Henryka Dąbrowskiego.
7. Przywołanie roli boh
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
aterskiego generała Stefana Czarnieckiego podczas Potopu Szwedzkiego.
8. Wspomnienie o możliwej skali poświęceń dla ojczyzny na przykładzie przebycia Morza Bałtyckiego.
9. Refren z zachętą do powrotu wojsk polskich z Włoch do ojczyzny przywołujący postać generała Henryka Dąbrowskiego.
10. Wzruszenie ojca i łzy szczęścia w rozmowie z córką Basią.
11. Wypowiedź dotycząca zasłyszanego przybycia wojsk polskich na teren ukochanej ojczyzny.
12. Refren z zachętą do powrotu wojsk polskich z Włoch do ojczyzny przywołujący postać generała Henryka Dąbrowskiego.
13. Wspólny głos uciśnionych Polaków wzywający do zerwania kajdan niewoli.
14. Przypomnienie o tradycjach Powstania Kościuszkowego i wezwanie do walki z zaborcami wzorem naczelnika Tadeusza Kościuszki.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Problematyka
„Mazurek Dąbrowskiego” (początkowo „Pieśń legionów polskich we Włoszech) został napisany w 1797 roku we Włoszech (Reggio) przez Józefa Wybickiego. Niewątpliwie inspiracją autora był patriotyczny nastrój panujący wśród żołnierzy legionów polskich powstałych pod dowództwem gen. Jana Henryka Dąbrowskiego. Problematyka utworu wiąże się więc z nadzieją i obiecywanym sobie heroizmem w walkach z Niemcami, Moskalami („Niemiec, Moskal nie osiądzie”).
Utwór nawiązuje do historii Rzeczypospolitej („Jak Czarniecki do Poznania”) i postaci dla autora współczesnych, które były dla niego autorytetami („Dał nam przykład Bonaparte”).Wyrażał bunt narodu przeciwko zaborom i uciskaniu przez zaborców, zagrzewał do buntu przeciwko najeźdźcy i podkreślał istnienie bytu polskiego pomimo utraty państwa, niedefiniowanego od tamtej pory jako zbiór swobód obywatelskich – stał się ideą wyższą i już w czasie powstań walczono nie o naród, lecz o państwo co oddziałało również na hymny innych państw np. hymnu wszechsłowiańskiego który stał się później hymnem Jugosławii a po jej rozpadzie na krótko Serbii i Czarnogóry:
” Hej, Słowianie, jeszc
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
ze nasza
Słowian mowa żyje,
póki nasze wierne serce
za nasz naród bije”.
Również autor hymnu Ukrainy wzorował się na „Mazurku Dąbrowskiego” o czym świadczy pierwsza strofa:
„Nie umarła jeszcze Ukraina ani chwała, ani wolność,
Jeszcze do nas, bracia Ukraińcy, uśmiechnie się los.”
Rozpoczynająca się podobnie do strofy mazurka:
„Jeszcze Polska nie umarła,
kiedy my żyjemy.
Co nam obca moc wydarła,
szablą odbijemy”.
Więc patrząc na powyższe przykłady można stwierdzić, że pieśń zrewolucjonizowała utwory zachodnio, południowo i wschodnio słowiańskie, a więc niemalże wszystkie odmiany języków słowiańskich.
Utwór od samego powstania spotkał się z dużym zainteresowaniem społeczeństwa, jest do dziś pieśnią uważaną przez większość za najpiękniejszą pieśń narodową, a w czasach wojen by ł wielokrotnie przerabiany i na jego podstawie powstał „Mazurek Piłsudzkiego” („Marsz, marsz Piłsudzki, prowadź na bój krwawy”), „Marsz Polonii” („Marsz, marsz Polonia”) czy „Mazurek Skrzyneckiego”(Marsz, marsz cna młodzi, Skrzynecki dowodzi).
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Bohaterowie
Polski hymn narodowy przywołuje kilka postaci historycznych okresu Powstania Kościuszkowskiego i czasów rozbiorów. W refrenie utworu słyszymy słowa:
,,Marsz, marsz, Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski”.
Przywołany tu Jan Henryk Dąbrowski to polski generał, który stworzył Legiony Polskie we Włoszech. Walczył u boku francuskiego generała Napoleona Bonapartego, który z czasem został cesarzem francuskim i postanowił najechać carską Rosję. Kiedy w 1797 roku Józef Wybicki pisał Pieśń Legionów Polskich we Włoszech Bonaparte wydawał się najlepszym europejskim wodzem, pod skrzydłami którego można będzie walczyć o odzyskanie utraconej niepodległości. Nikt jeszcze nie wiedział, że wojsko francuskie w drodze na Moskwę pokona generał mróz. Stąd właśnie w naszym hymnie optymistyczny i zachęcający do walki fragment:
,,Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy”.
W hymnie pojawia się również postać innego polskiego wodza, generała Stefana Czarnieckiego.
,,Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze”.
Generał Czarniecki dowodził wojskami polskimi podczas Potopu Szwedzkiego. Prowadził kampanię nękania Szwedów podjazdami, aż wypędził ich z Polski. W połowie grudnia 1658 roku zajął znajdującą się na Bałtyku wyspę Als, na której
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
bazował oddział Szwedów. W desancie wzięła udział piechota i 500 koni. Wydarzenie zostało uwiecznione w Mazurku Dąbrowskiego w powyższym fragmencie.
W starej wersji pieśni, która dopiero w XX wieku stała się polskim hymnem, jest również odwołanie do Tadeusza Kościuszki, czyli przywódcy Powstania Kościuszkowskiego z 1794 roku. Powstanie wybuchło po II rozbiorze Polski przeciwko Rosji i Austrii. Jego uczestnicy chcieli odbudowy państwa polskiego. Niestety wrogowie byli tak silni, że armia kosynierów pod wodzą Kościuszki musiała skapitulować i nastąpił III rozbiór Polski. Jednak bitwa pod Racławicami, która przywołana jest w poniższym fragmencie, to wspaniała chwila zwycięstwa Polaków nad Rosjanami.
,,Na to wszystkich jedne głosy:
„Dosyć tej niewoli
mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli”.
Polski hymn narodowy odwołuje się do postaci wielkich wodzów polskich aby zachęcać do walki o niepodległość. Melodyjny, łatwo w pada w ucho, łatwo także go przerobić. Czytałem, że na początku XX wieku żołnierze Józefa Piłsudskiego zmienili jego tekst na poniższy:
,,Marsz, marsz Piłsudski,
Do ziemi naszej do Polski.
Za twoim przewodem
Staliśmy się narodem.
Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bolko Chrobry,
Jak zwyciężać mamy”.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Czas i miejsce akcji
„Mazurek Dąbrowskiego” od 26 lutego 1927 roku pełni funkcję hymnu narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, utwór jest znany również pod tytułem „Jeszcze Polska nie zginęła”. Został on napisany we Włoszech przez Józefa Wybickiego w lipcu 1797 roku. Utwór początkowo nosił tytuł „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”. Współczesny tytuł utworu „Mazurek Dąbrowskiego” pochodzi od nazwiska Generała Jana Henryka Dąbrowskiego. Akcji pieśni Józefa Wybickiego toczy się we Włoszech. Dokładniejszym miejscem akcji utworu jest Lombardia- region w północnych Włoszech. W czasie powstawania utworu polscy działacze patriotyczni przebywali na emigracji w różnych częściach Europy między innymi we Francji lub Włoszech. Jednym z takich emigrantów był Jan Henryk Dąbrowski, o którym autor wspomina w refrenie „Marsz, marsz Dąbrowski z ziemi włoskie
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
ej do Polski, za twoim przewodem złączym się z narodem”. Józef Wybicki w zacytowanym fragmencie utworu namawia do zjednoczenia się ze wszystkimi rodakami na emigracji pod przewodnictwem przebywającego we Włoszech generała Dąbrowskiego. „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech” została napisana po trzecim rozbiorze Polski, który nastąpił w 1795 roku. Same Legiony Polskie zostały utworzone w roku 1797, czyli w tym samym roku, w którym Józef Wybicki napisał „Mazurka Dąbrowskiego”. Działalność Legionów miała miejsce w latach 1797-1807 co wskazuje, iż akcja hymnu toczy się w podobnych ramach czasowych. Reasumując „Mazurek Dąbrowskiego” rozgrywa się w Lombardii w północnych Włoszech, kiedy w 1797 Jan Henryk Dąbrowski utworzył Legiony Polskie, które przez następne 10 lat walczyły o niepodległość u boku wojsk francuskich oraz włoskich.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Charakterystyka bohaterów
Bohaterów występujących w utworze Józefa Wybickiego pod tytułem „Mazurek Dąbrowskiego”, który jest obecnie hymnem Polski, możemy podzielić na dwie grupy. Do tej pierwszej zaliczają się postacie historyczne – Jan Henryk Dąbrowski i Stefan Czarniecki. Natomiast bohaterowie z drugiej grupy są przedstawieni ogólnie, miejscami wręcz symbolicznie.
Bohaterowie:
Jan Henryk Dąbrowski – żył w latach 1755 – 1818. Zasłynął jako dowódca legionów Polskich we Włoszech, które utworzył dzięki cesarzowi Francji Napoleonowi Bonaparte. Wcześniej brał udział w dwóch powstaniach dowodząc wojskami z Wielkopolski. Były to obrona Gniezna przed Prusami (1792r.) i insurekcja kościuszkowska (1794). Następnie, już jako dowódca Legionów Polskich, w 1809 razem z Józefem Wybickim organizował powstanie Wielkopolan przeciw Austrii. Dodatkowo brał udział w wielu bitwach u boku Napoleona Bonaparte. W utworze jest ukazany jako silny dowódca, za którego przewodnictwem Legiony Polskie mają dostać się do Polski.
Stefan Czarniecki – żył w latach 1599 – 1665. Przez naród został zapamiętany jako wybitny dowódca wojskowy. Jedną z rzeczy, za którą jest p
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
podziwiany jest jego bohaterska walka w trakcie potopu szwedzkiego. Pod koniec swojego życia otrzymał nawet tytuł hetmana koronnego, co było nie byle jakim osiągnięciem, zważywszy, że zaczynał od najniższego stopnia wojskowego. Józef Wybicki w swoim „Mazurku Dąbrowskiego” również został wspomniany jako człowiek, który oddał się ojczyźnie w czasie najazdu Szwedów.
Naród Polski – Naród Polski przez Józefa Wybickiego został przedstawiony jako wspólnota ludzi odważnych, kochających swoją Ojczyznę i gotowych do poświęceń dla niej. W utworze jest wspominany kilkakrotnie: w pierwszej, drugiej i czwartej zwrotce. W pierwszej i drugiej jest opisany jako wspólnota ludzi gotowych do walki zbrojnej w imię Ojczyzny, natomiast, w czwartej jedynie wspomniany jako „nasi”, którzy szykują już powstanie, walkę dla Polski.
Ojciec – pojawia się w czwartej zwrotce. Jest to postać przedstawiona w bardzo ogólny sposób. Wzrusza się na myśl o Polakach, którzy szykują zbrojne wystąpienie.
Basia – to do niej zwraca się Ojciec. To imię zostało wybrane najprawdopodobniej dlatego, ponieważ w ówcześnie cieszyło się wielką popularnością.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Geneza utworu i gatunek
Mazurek Dąbrowskiego to pieśń napisana w 1797 przez Józefa Wybickiego. Należy do rodzaju literackiego jakim jest epika. Utwór powstał we włoskim regionie o nazwie Lombardia, a konkretnie w miasteczku Reggio Emilia. Geneza utworu jest związana z utworzeniem przez Generała Jana Henryka Dąbrowskiego Legionów Polskich. Legiony zostały powołane do walki za ojczyznę, która przeżywała bardzo ciężki okres, ponieważ
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
� była w trakcie III rozbioru. Józef Wybicki, tworząc utwór, który w 1927 roku stał się hymnem Polski inspirował się historią Polski oraz opowieściami żołnierzy. W utworze są odniesienia do wydarzeń i bohaterów historycznych takich jak np. Napoleon Bonaparte, Stefan Czarniecki oraz potop szwedzki. Mazurek Dąbrowskiego jest pięknym przykładem jak tamtejsi artyści wykazywali swój patriotyzm poprzez sztukę.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Opracowanie
Wiek XVIII był dla Polski czasem tragicznym. Po stuleciu wojen nadszedł czas rozbiorów. Słaba, niewydolna politycznie i gospodarczo Rzeczpospolita w roku 1795 przestaje istnieć. Znika z map Europy na długie lata. Jednak to, że nie istniało państwo polskie nie oznacza, że Polacy zapomnieli o swoich tradycjach, kulturze i zrezygnowali z walki o niepodległość.
W ciężkich latach zaborów wielu Polaków znalazło schronienie w innych państwach. Na emigracji znaleźli się także Jan Henryk Dąbrowski – jeden z najwybitniejszych polskich dowódców i uczestnik powstania kościuszkowskiego oraz Józef Wybicki – nie tylko znakomity polityk, ale także pisarz.
To właśnie Ci dwaj patrioci zaproponowali francuskim władzom utworzenie wojska polskiego.
W 1797 roku u boku francuskiej armii, toczącej we Włoszech walki z Austrią powstają Legiony Polskie. Głównym organizatorem i dowódcą został generał Dąbrowski, który z wielkim zaangażowaniem zabiegał o zachęcenie jak największej liczby żołnierzy do walki u boku Napoleona. Upatrywał on w powstaniu legionów i poparciu Napoleona Bonaparte szansy na odzyskanie niepodległości.
Legiony polskie stały się nie tylko formacja wojskową , ale także szkołą patriotyzmu i pamięci o kulturze Polski. Wkrótce po powołaniu do życia Legionów, dołączył do ich szeregów Józef Wybicki. Ten wybitny artysta był pod dużym wrażeniem dyscypliny, atmosfery i zaangażowania polskich żołnierzy. Nastrój postanowił
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
oddać w utworze pt. „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”.
Żołnierzom spodobał się utwór do tego stopnia, że zaczęli go podśpiewywać do melodii mazura, popularnego tańca ludowego.
Pieśń kojarzyła się Legionistom z ojczyzną, przypominała o Polsce i zagrzewała do walki o odzyskanie niepodległości. Utwór ten bardzo szybko zyskał popularność. Śpiewany często, przekazywany z ust do ust, trafiał do Polaków pod zaborami. Oczywiście zaborcy zabronili używania tego wyjątkowego utworu. Na ziemiach polskich „Pieśń Legionów…” nazwana została „Mazurkiem Dąbrowskiego”, a w odrodzonej Polsce, w 1927 roku, utwór stał się hymnem narodowym.
„Mazurek Dąbrowskiego” odwołuje się do wydarzeń i postaci z historii Polski. W poszczególnych zwrotkach możemy dostrzec odwołania do rozbiorów Rzeczpospolitej „ Jeszcze Polska nie zginęła, kiedy my żyjemy. Co nam obca przemoc wzięła szablą odbierzemy”.
Przywołane są osoby Jana Henryka Dąbrowskiego „Marsz, marsz , Dąbrowski z ziemi włoskiej do Polski”, Napoleona Bonaparte oraz Stefana Czarnieckiego aż w końcu w końcowej zwrotce zapowiedziany jest powrót legionistów do ojczyzny i odzyskanie wolności.
„Mazurek Dąbrowskiego” to wyjątkowa pieśń. Śpiewając nasz hymn narodowy, każdy Polak powinien zachowywać się godnie, z szacunkiem i należytą pamięcią o czasach w których Polski nie było na mapach…i ludziach dzięki, którym odzyskaliśmy niepodległość.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Najważniejsze informacje
„Mazurek Dąbrowskiego” to hymn narodowy. Autorem jego słów jest Józef Wybicki, jednak kompozytor jest nieznany. Ten liryczny utwór napisany jest wierszem i utrzymany w bardzo podniosłym tonie. Hymn mówi o naszej walce o niepodległość i tęsknocie za wolnością. Nawiązuje do faktów historycznych, kiedy naród był w niewoli aż 123 lata.
Utwór powstał w 1797 roku i na początku nosił tytuł „Pieśń Legionów Polskich we Włoszech”. Pieśń została naszym narodowym hymnem w 1927 roku. Konkurował z innymi utworami, które były równie znaczące dla Polaków – z „Rotą” Marii Konopnickiej i pieśnią kościelną „Boże, coś Polskę”.
Pierwsza zwrotka „Mazurka Dąbrowskiego” mówi o ostatnim rozbiorze Po
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
olski. W 1792 roku Jan Henryk Dąbrowski tworzy we Włoszech legiony naszego wojska, o których słyszymy w refrenie. Słowa dają nadzieję i budzą w Polakach patriotyzm. W drugiej zwrotce autor nawiązuje do postaci Napoleona Bonapartego. Polacy bardzo wierzyli w jego sprawczość. Trzecia strofa pokazuje nam historię generała Czarneckiego i mówi, że my także możemy być jak on i ratować Polskę. Ostatni fragment tekstu daje nam nadzieję, że będziemy wolnym krajem po długiej walce. Mówi o tym, że czekamy na sygnał, który będzie oznaczał koniec niewoli. Tak też się stało.
Hymn jest najważniejszy dla każdego Polaka. Trzeba go śpiewać na baczność podczas ważnych momentów. Przypomina nam trudną drogę do niepodległości.
Sprawdź pozostałe wypracowania:
Język polski:
Geografia:
Lektury dla klas 1 - 3
Lektury dla klas 4 - 6
Lektury dla klas 7 - 8
Wykryto AdBlocka
Wykryto oprogramowanie od blokowania reklam. Aby korzystać z serwisu, prosimy o wyłączenie go.