Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Wystąpił błąd, spróbuj ponownie :(
Udało się! :) Na Twojej skrzynce mailowej znajduje się kod do aktywacji konta
";
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Czas i miejsce akcji
Czas akcjiAkcja „Nocy i dni” rozpoczyna się w latach 60. XIX w, zaś kończy się wraz z wybuchem I wojny światowej. Możemy powiedzieć, że obejmuje lata 1863-1914.Książkę możemy podzielić na cztery części – chronologicznie wygląda to w sposób następujący:1. I część, 1863-1898, w tym najważniejsze wydarzenia to ślub Niechciców w 1884 r., śmierć Piotrusia zimą 1889 r., główni bohaterowie przeprowadzają się do Serbinowa w 1890 r, Jadwiga Ostrzeńska (matka Barbary) umiera w 1898, co kończy pierwszą część;
2. II część, 1900- 1902;
3. III i IV część obejmuje 12 lat, do początku Wielkiej Wojny.Powieść ta jest przeglądem losów, które spotkały parę pok
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
koleń rodu szlacheckiego.Miejsce akcjiKaliniec stanowi obraz Kalisza, a Serbinów – Russowa, w którym Maria Dąbrowska się wychowała.Z miast mamy również Warszawę oraz Częstochowę.Co do majątków, to będą to: Krępa, Serbinów, Borki i Pamiętów.W powieści występują ponadto miejscowości: Jarosty, Turobin, Czałbowo i Zabłocie.Akcja powieści osadzona została zarówno w miastach, jak i na wsi.Ksawera Woynarowska oraz Włodzimierz Daleniecki przenoszą się do Paryża, jednakże autorka nie opisuje stolicy Francji.Wiemy, że córka Barbary – Agnieszka – przenosi się na emigrację do szwajcarskiej Lozanny, podróżuje też do Belgii oraz do Anglii, kolejno do Brukseli oraz do Londynu.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Recenzja książki
„Noce i dnie”
„Noce i dnie” jest to powieść napisana przez jedną z ważniejszych polskich powieściopisarek XX wieku – Marię Dąbrowską. Cztery tomy tej ponadczasowej sagi rodzinnej były wydawane w latach 1931 – 1934. Pisarka dzięki tej powieści została pięciokrotnie nominowana do Oscara w dziedzinie literatury. Na jej podstawie powstał także film w 1975 roku, którego reżyserem był Jerzy Antczak. Film został nominowany do Oscara, a kilka lat później powstał serial telewizyjny również oparty na tej powieści.
Akcja tego utworu rozpoczyna się w latach sześćdziesiątych XIX wieku, a kończy się
w czasie II wojny światowej. Miejsce akcji to głównie fikcyjny Kaliniec, wzorowany
na rodzinnym mieście autorki – Kaliszu, oraz okoliczne miejscowości, na przykład Serbinek, Borek, Pamiętów, ale także takie miejsca, jak Londyn czy Bruksela. „Noce i dnie”
są powieścią bardzo realistyczną, opowiadającą o losach rodziny Niechciców. W pierwszych dwóch tomach akcja toczy się głównie wokół Barbary i Bogumiła Niechciców, a w dwóch następnych tomach głównymi bohaterami staje się ich córka – Agnieszka i Marcin Śniadowski. Bogumił jest osobą nie wymagającą dużo od życia, gdy wykonuje swoją pracę, czuje się spełniony, czuje że robi to, co należy.
„Modlić się – dodawał – trzeba z wiarą, pracować – z nadzieją, a drugiego człowieka mieć
z miłością na uwadze przed wszystkim innym.”
Według niego praca uszlachetnia. Jest życzliwy, przyjacielski, lubi żyć w zgodzie z ludźmi
i naturą. Patrzy na życie pozytywnie, ale uważa też, że nie należy w nim nic zmieniać. Bogumił nie jest jednak taką niewinną postacią, jak mogło by się wydawać, dwukrotnie wdał się w romans, co jeszcze bardziej pokazuje realizm powieści i to, że żaden z bohaterów
w „Nocach i dniach” nie ma jednoznacznego charakteru, czego przykładem jest także żona Bogumiła – Barbara. Barbara jest całkowitym przeciwieństwem swojego męża. Jest to kobieta o trudnym charakterze, nie umie pogodzić się z wiejskim życiem, nie potrafi znaleźć miejsca odpowiedniego dla siebie. Nie cieszy się tym, co ma, cały czas pragnie czegoś więcej, snuje marzenia, których i tak nie udaje jej się zrealizować. Często popada w zadumę i melancholie, jej rozmyślania często mają charakter filozoficzny, np. po śmierci syna, Barbara takimi słowami stara się pocieszyć swojego męża:
„(…) człowiekowi często się zdaje, że już się skończył, że się w nim nic więcej
nie pomieści. Ale pomieszczą się w nim jeszcze zawsze nowe cierpienia, nowe radości, nowe grzechy.”
A po śmierci matki, pyta:
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
„Cóż stąd, że umieramy? Życia jest wciąż tak dużo (…) Wszystko mija, a nic się
nie zmienia. Po złotym tle wciąż płyną szare obłoki…”
Często także rozmyśla o swoich młodzieńczych latach, o swojej pierwszej, a zarazem
niespełnionej miłości, którą był Józef Taliboski, kobieta uważa, że to on był jej przeznaczony, a za Bogumiła wyszła z rozsądku. Barbarze udaje się jednak zrealizować kilka z jej marzeń: jest dobrą gospodynią, a z czasem staje się także troskliwą żoną i kochającą bezgranicznie swoje dzieci matką. Kobieta dopiero pod koniec życia, kiedy straciła wszystko, cały swój majątek, staje się w pełni szczęśliwa, odnajduje spokój.
Bogumił i Barbara są swoim całkowitym przeciwieństwem, ale jednocześnie wzajemnie się uzupełniają. Są oni uosobieniem tytułowych „Nocy i dni”. Autorka za ich pomocą pokazała, że życie polskiej szlachty nie było usłane różami, przedstawiła ich problemy, troski i radości, ale zarazem ukazała znane większości z nas wydarzenia historyczne i polityczne w całkiem innym świetle – z punktu widzenia zwykłych ludzi. Opisała proces kształtowania się Polskiej inteligencji, na podstawie Kalisza przedstawiła, jak na przełomie lat rozwijały się miasta
oraz podkreśliła niezwykle ważną rolę, jaką odegrała młodzież w walce o niepodległość Polski. Pomiędzy tymi wątkami przeplatały się także problemy śmierci, przemijania
oraz miłości. Są to problemy, z którymi my, tak jak bohaterowie „Nocy i dni”, zmagamy się w codziennym życiu.
Jak już wspomniałam, „Noce i dnie” mają elementy autobiograficzne. Fikcyjny Kaliniec
jest odwzorowaniem Kalisza, tworząc głównych bohaterów sagi – Bogumiła i Barbarę, autorka wzorowała się na swoich rodzicach. Agnieszka za to ma cechy wspólne z samą Dąbrowską, a Marcin Śniadowski z mężem pisarki.
W sadze występuje ponad 250 bohaterów, w czym każdy z nich ma inną historię, inne cechy charakteru, inną osobowość, większość z nich stanowi jedynie tło dla głównego wątku wielopokoleniowej rodziny Niechciców, jednak moim zdaniem większość z tych postaci jest barwna, ciekawa i godna zainteresowania.
Myślę, że „Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej z pewnością są powieścią godną polecenia. Wielowątkowość, obszerne, ale jednocześnie ciekawe opisy, przedstawiające nawet najdrobniejsze szczegóły, wplecione w tekst refleksje Barbary na temat życia, bogate łatwe
w zrozumieniu słownictwo, mistrzowskie dialogi, to tylko niektóre z cech, dzięki którym fabuła powieści pozwala przenieść się czytelnikowi w ówczesne czasy, poznać tamtejsze realia i zobaczyć je z nieco innej strony.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Streszczenie
Noce i dnie to powieść autorstwa Marii Dąbrowskiej.
Streszczenie.
Tom I Bogumił i Barbara
W pierwszym tomie poznajemy losy dwóch rodzin, Niechciców i Ostrzeńskich. Należący do szlachty Maciej Niechcic, który jest dziadkiem Bogumiła, bardzo lubi otaczać się osobami inteligentnymi oraz artystami. Stroni od ziemiaństwa, a tym samym nie wzbudza sympatii mieszkańców wsi z okolicy. Nie ma umiejętności gospodarskich. Bohater po zakupieniu majątku Jarosty, wpada w poważne problemy finansowe. Jak by tego było mała, jego syn żeni się z Florentyną Klicką, niedoszłą zakonnicą z dominikanek. Jest to kolejny skandal, który wywołuje. Para doczekuje się kilkorga dzieci, jednak tylko najmłodszy Bogumił przeżywa. Gdy ma piętnaście lat, walczy w powstaniu styczniowym, wraz z ojcem. Michał zostaje zesłany na Syberię, a tam umiera. Florentyna po śmierci męża, wraca do kraju i pracuje jako gospodyni. Na starość mieszka ze swym bratem. Tam znajduje ją syn Bogumił, który kilka lat wcześniej został oddany pod opiekę krewnym. Dla odmiany, ojciec Barbary, Adam Ostrzeński, prowadzi bardzo bujne życie towarzyskie. Dorabia na korepetycjach. Żeni się, z Jadwigą, która kochała kogoś innego.
Małżeństwo jest bardzo burzliwe, pełne rozstań i powrotów. Adam ginie od pioruna, gdy Barbara ma zaledwie pięć lat. Kobieta żyje w biedzie, ale udaje jej się wykształcić czwórkę dzieci. Jeden z synów wykłada przyrodę w szkole, drugi jest inżynierem. Córki, Teresa oraz Barbara są nauczycielkami. Barbara dorasta w domu wypełnionym intelektualną oraz polityczną atmosferą. Kobieta chodzi do teatrów, a podczas jednego wieczoru poznaje prawnika Józefa Toliboskiego, w którym się zakochuje. Ten jednak wybiera bogatą pannę Narecką. Gdy ślub bierze jej brat oraz siostra, kobieta staje się przygnębiona swoją samotnością i wyjeżdża do Warszawy. W stolicy uczy się krawiectwa. Szybko jednak popada w kłopoty finansowe i wraca do nauczania. Bardzo zaprzyjaźnia się ze szwagrem Kociełłem, mężczyzna okazuje jej wsparcie. Do spotkania Barbary i Bogumiła dochodzi podczas wakacji. Na początku kobieta nie jest przekonana co do mężczyzny, i braków w jego wykształceniu. Jednak bardzo imponuje jej powstańcza przeszłość bohatera. W dzień ślubu umiera matka Bogumiła, która nie darzyła synowej sympatią. Ślub odbywa się w Warszawie. Po ślubie, małżeństwo mieszka u chorego psychicznie wuja Klemensa. Kobieta z czułością opiekuje się krewnym, jednak obawia się, czy choroba ta nie jest dziedziczna. Młodzi przeprowadzają się do majątku Krępy. Barbara poznaje rodzinę męża. Gdy jej mąż pracuje na roli, ona uczy się gotować, zajmować kurami i gospodarstwem. Zarządca zwalnia czteroosobowe mieszkanie i tam para się przeprowadza. Młoda kobieta bardzo zaangażowała się w urządzanie własnej przestrzeni. W wolnej chwili odwiedza swego brata oraz jego rodzinę. Po jakimś czasie rodzi się pierwsze dziecko Niechciców. Mały Piotruś jest niezwykle uroczy i wrażliwy. Niestety chłopiec łapie przeziębienie podczas spaceru i mimo doskonałej opieki, umiera mając zaledwie cztery lata. Dla matki chłopca jest to cios. Długo nie może pozbierać się po tragedii. Codziennie odwiedza grób dziecka w Borku. Bogumił z rozpaczy próbuje nawet odebrać sobie życie. Niechcic staje się administratorem majątku. Na uroczystości mężczyzna widzi swoją żonę filtrującą z innym mężczyzną, co bardzo go rani. Małżeństwo przeprowadza się, i ma to dobry wpływ na Barbarę. Zaczyna ona porządkować zdewastowane Serbinowo i już po roku widzie efektu swojej pracy. Zarówno odgrzybione mieszkanie, jak i uporządkowany sad stają się o wiele przyjemniejsze. Na świat przychodzi córka, Agnieszka, która jest chorowita. Po trzech latach zamieszkiwania Serbinowa, rodzinę odwiedza Teresa. Bogumił daje jej bukiet jaśminu, co powoduje kłótnie w małżeństwie. Po j
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
akimś czasie na tyfus umiera Teresa. Jej mąż postanawia wybudować cementownie. Na świat przychodzi druga córka Niechciów, Emilia oraz synek Tomasz. Po wielu latach walki ze sklerozą, umiera matka Barbary, co jest dla niej bardzo trudnym przeżyciem.
Tom II Wieczne zmartwienie
Dzieci Niechciców dorastają i widać między nimi coraz więcej różnic. Uczy je Barbara oraz Anka, córka krewnego Bogumiła. Pani Barbara coraz częściej skarży się na serce i ogólne złe samopoczucie. Gdy Anka informuje, że wyjeżdża, bohaterzy muszą znaleźć nową guwernantkę dla swych dzieci. Idealna okazuje się być Celina Mroczkówna. Prowadzi ona zajęcia dla dzieci w nudny dla nich sposób. Dodatkowo jest małomówna, ale kocha sztukę. Pewnej nocy, dziewczyna łamie nogę schodząc po drabinie. Po rehabilitacji, opuszcza Serbinowo. Po śmierci starca z rodu Ostrzeńskich, zamożnego radcy Joachima, Barbara dziedziczy sporą sumę, sześć tysięcy rubli. Za pieniądze kupują place w okolicach dworca, których wartość ma rosnąć z czasem. Bohaterka coraz częściej skarży się na bolesne skurcze, ich powodem jest choroba kobieca. Bogumił oraz Barbara mają coraz więcej problemów z dziećmi, przypadkiem dowiadują się, że ich syn kradnie i kłamie.
Tom III Miłość– część pierwsza
Agnieszka zmienia szkołę, bardzo szubko okazuje się, że jest ona inteligentna. Zakochuje się nawet w swojej nauczycielce. Agnieszka nie przepada za chłopcami i nie chce z nimi tańczyć, Joasia, jej koleżanka chętnie flirtuje. Barbara postanawia przeprowadzić się, by dzieci nie musiały mieszkać w internatach. Po wyprowadzce Barbary, Bogumił jest bardzo samotny, spędza wieczory u sąsiada, Woynarowskiego. Po jakimś czasie nieobecności żony, Bogumił wdaje się w romans z Felicją, która jest służącą.
Tom IV Miłość – część druga
W mieście odbywają się strajki. Na jaw wychodzi przelotny romans Celiny i Janusza. Barbara widzi przez okno swego męża z Felicją. Jest bardzo zazdrosna. Gdy Bogumił widzi, że dziewczyna jest ciężarna, zastanawia się, czy to nie jego dziecko. W klasie Agnieszki wybucha strajk przeciwko religii. Celina jest zła, ponieważ Janusz nie darzy jej uczuciem.
Tom V Wiatr w oczy – część pierwsza
Życie bohaterów toczy się dalej. Agnieszka stara się uporządkować swoje życie. Tomaszek znowu sprawia rodzicom wiele problemów. Celina truje się jodyną, pomoc Janusza nie przynosi skutków i dziewczyna umiera. Agnieszka powraca na wakacje do domu, za pomocą listów podejmują z Marcinem decyzję o ślubie. Po wakacjach przeprowadzają się do Belgii. Po ślubie jest przerażona, a Marcin jest o nią bardzo zazdrosny. Agnieszka odwiedza rodziców, chce rozpocząć działalność kooperacyjną, a zarazem pobyć daleko od Marcina, mimo że go kocha. W domu jest jej tak dobrze, że nie wraca nawet na święta do męża.
Wiatr w oczy – część druga
Na zapalenie opon mózgowych umiera Janusz. Anzelm kupuje część jego majątku od Bogdana. Nowy właściciel, Zbigniew Owrucki, to bardzo miły człowiek, mimo wielu obaw. Z Tomaszkiem znowu są problemy. Matka musi sprowadzić go z pobliskiej huty. Emilka jest smutna i załamana, rodzice jej ukochanego Stasinka nie chcą zgodzić się na ich ślub. Podczas balu Bogumił wychodzi na spacer, zaziębia się. Ma chore płuca i umiera. Po śmierci męża, Barbara chce sama gospodarować majątkiem. Jednak po jakimś czasie dochodzi do wniosku, że nie da rady, Sprzedaje wszystko i przeprowadza się do Klińca. Emilka wychodzi za mąż za Seweryna Bartołda i zamieszkuje z nim w Zabłociu. Barbara musi uciekać z miasta, ponieważ zostaje bombardowane. Jedzie do Czarnówki, ale nie ma tam już Ostrzeńskich, więc udaje się do Zabłocia. Pomaga jej stary znajomy, Żyd. Następnie udają się do Katelby. Podczas drogi, Barbara w myślach powtarza ostatnią zwrotkę Do M *** Mickiewicza.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Problematyka
„Noce i dnie” na tle literatury polskiej są dziełem niezwykle interesującym. Choć początkowo miała to być typowa kronika rodzinna, utwór zawiera także wiele istotnych wydarzeń z polskiej historii. Choć dzieło nie ma charakteru dokumentalnego, przewija się tu motyw powstania, odzyskania niepodległości, wybuchu wojny. Jest to powieść – rzeka, której najważniejszymi postaciami są Barbara i Bogumił Niechcicowie. Barbara i Bogumił pochodzą ze starych szlacheckich rodów, jednak koleje ich losów są zupełnie inne. Ostrzeńscy utracili majątek w wyniku niewłaściwego gospodarowania, Niechcicowie tracą majątek w wyniku konfiskaty za udział w powstaniu. Barbara jest kobietą zasadniczą, ambitną, niezdecydowaną. Do końca nie wie, czego właściwie pragnie, a za Bogumiła wychodzi nie z miłości, lecz pod wpływem romantycznych wyobrażeń o jego przeszłości. Dąbrowska nie pomija żadnych negatywnych cech jej charakteru. „Pisarka świetnie podchwytuje chimeryczność jej usposobienia, choćby w ślepej wierności pani Barbary wobec pierwszej miłości. Ale nie tylko z powodu ciężkiego charakteru pani Barbara wciąż nie godzi się z własnym życiem, nie mieści się w nim, jak Madame Bovary Flauberta”. Małżeństwo z Bogumiłem „znosi” bardzo ciężko. Trudno jej się pogodzić z prozą wiejskiego życia, z minimalizmem Bogumiła, z tym, że ona się musi troszczyć o przyszłość dzieci. „Panią Barbarę dręczą intelektualne wyrzuty sumienia, że się nie rozwija, że staje się prowincjuszką. To prawda, że pani Barbarze brak równowagi, że jest ona kłębowiskiem sprzeczności i niepokojów, ale to stanowi właśnie o bogactwie tej postaci w porównaniu z harmonijnym Bogumiłem”. Dopiero po latach Barbara jest w stanie docenić męża, zdaje sobie sprawę z jego niezwykłego charakteru i uświadamia sobie, że go kocha. Powieść M. Dąbrowskiej uważan
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
na jest za jedną z najlepszych polskich powieści. Opowiada ona o zwyczajnym świecie, codziennym życiu przeciętnych ludzi, a jednak fascynuje, przyciąga, budzi emocje. Być może dlatego, iż człowiek jest ukazywany w obliczu tajemnicy istnienia, bytu, tajemnicy wszechświata, konieczności poszukiwania swych źródeł, siły. W utworze istnieje bowiem świat przedstawiony i świat fundamentalnych wartości. Współistnieją one dzięki autentyzmowi, sumienności artystycznej. „Noce i dnie” to powieść o tym, jak toczy się życie, jak układają się przypadki i jak się mają ludzkie losy do historii oraz odwrotnie. Nurt etyczny „Nocy i dni” to budowanie mitu człowieczeństwa. „Sam proces jego wznoszenia jest procesem w najwyższym stopniu ostrożnym i powściągliwym. Dąbrowska odnajduje w człowieku <> i aprobuje je w sposób bezwzględny, lecz jest to etyka elementarna, zbiór nawet nie tyle idei przewodnich, ile sposobów postępowania, które sprawdziła ludzkość w ciągu swych dziejów, zbiór, który choć uniwersalny, nie narzuca jakiegokolwiek schematu istnienia, jest ze wszystkich stron otwarty. Poza kilku podstawowymi regułami wszelkie inne wartości są wartościami zależnymi od człowieka, od życia. W powieści rozpoznaje się je w każdym człowieku z osobna i w każdej sytuacji na nowo. Nie tylko rzeczywistość jest nieograniczona, również nieskończone są wartości, jakimi ją człowiek nasyca”. „Noce i dnie” to powieść, w której autorka przedstawia swoje poglądy, opinie i wyobrażenia na temat różnych aspektów ludzkiego życia. Jest to utwór oparty w dużej mierze na materiale autobiograficznym. Serbinów z powieści to Russów z rzeczywistości, a Kaliniec jest dzisiejszym Kaliszem. Bohaterowie przypominają lub są wręcz porte – parole postaciami znanymi autorce. W ich usta Dąbrowska wkłada poglądy własne lub bliskich.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Plan wydarzeń
„Noce i dnie” – plan wydarzeń
1. Opis rodziny Barbary i Bogumiła, ich dzieciństwa.
2. Przedstawienie młodość Barbary Ostrzeńskiej, jej wieczorów spędzanych ze znajomymi i miłości do Józefa Toliboskiego.
3. Ślub Daniela i Michaliny.
4. Ślub Józefa z bogatą, ale brzydką panną Narecką.
5. Wyjazd Barbary do Warszawy, aby uczyć się krawiectwa.
6. Wakacje Barbary w majątku Ładów na Litwie i spotkanie z oczarowanym kobietą Bogumiłem Niechcicem.
7. Przyjęte oświadczyny Bogumiła i ślub z Barbarą.
8. Śmierć i pogrzeb pani Florentyny, matki Bogumiła.
9. Życie młodego małżeństwa w Krępie, praca Bogumiła na gospodarce i opieka Barbary nad wujem Klemensem.
10. Śmierć wuja.
11. Wizyta Niechciców w Kalińcu.
12. Narodziny Piotrusia.
13. Beztroskie życie z synkiem i oddalenie się od siebie małżeństwa.
14. Śmierć Piotrusia i choroba Barbary z rozpaczy za dzieckiem. Opowieści Bogumiła o swoim udziale w powstaniu styczniowym.
15. Przeprowadzka Niechciców do Serbinowa, który obejmują w dzierżawę.
16. Śmierć Teresy, siostry B
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
arbary. Odkrycie przez kobietę, że przyczyną zmartwień siostry był jej romans z synem poprzedniego pracodawcy Bogumiła – Tadeuszem Krępskim.
17. Przyjście na świat córki Emilii i rok później syna Tomaszka.
18. Śmierć Jadwigi, matki Barbary.
19. Przyjęcie do Serbinowa Ani – córki Hipolita jako nauczycielki dla dzieci.
20. Sprzedaż majątku przez Hipolita i wyjazd Ani.
21. Znalezienie nowej nauczycielki – Celiny Mroczkówny.
22. Pojawienie się plotek o nocnej przygodzie Celiny ze złodziejem i opuszczenie przez nią Niechciców.
23. Wiadomość o próbie sprzedaży Serbinowa przez Dalenieckiego.
24. Śmierć wuja Barbary – radcy Joachima Ostrzeńskiego i przyjęcie w spadku sześciu tysięcy rubli.
25. Wizyta u rejenta po odbiór pieniędzy i inwestycja ich w kupno placów na Oczkowie za namową Anzelma – najstarszego syna Ostrzeńskich.
26. Spisek Dalenieckiego z Katelbą, przyjęty jako urzędnik kancelaryjny Roman Katelba jest informatorem Dalenieckiego.
27. Wiadomość o kradzieży dokonanej przez Tomaszka.
28. Wyjazd Agnieszki do szkoły pani Wenordenowej.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Streszczenie szczegółowe
Tom I
W tej części autorka przedstawia czytelnikowi losy rodziny Ostrzeńskich oraz Niechciców i pochodzeniu Barbary i Bogumiła. Szlachcic – Maciej Niechcic (był on dziadem Bogumiła) zawsze stara się otaczać inteligencją, uczonymi, artystami oraz dziennikarzami i tym samym unika ziemiaństwa. Jego działania nie zyskują sympatii ludności mieszkającej w okolicznych dworkach i wsiach. Nie ma smykałki do gospodarstwa. Pewnego dnia postanawia wykupić majątek Jarosty. Nie przyjrzał się jego hipotece wcześniej, dlatego też zakup ten wprowadził go w ogromne problemy finansowe. Na dodatek jego syn postanawia ożenić się z niedoszłą zakonnicą, która nazywała się Florentyna Klicka. Wywołuje tym samym kolejny skandal obyczajowy, gdyż w tamtych czasach taki czyn był nie do pomyślenia. Młodzi małżonkowie wychowują kilkoro dzieci, jednak przeżył tylko jeden, najmłodszy synek – Bogumił Adrian. Mając zaledwie piętnaście lat dzielnie walczył u boku ojca w powstaniu styczniowym. Konsekwencje tego buntu są bardzo dotkliwe dla rodziny Niechciców, bowiem Jarosty zostają skonfiskowane. Jakby tego było mało, Michał zostaje zesłany na Syberię, a niedługo później umiera. Po śmierci męża kobieta, która również została zesłana, postanawia powrócić do kraju. Pracę znajduje jako gospodyni w Krępie. Na starość, dotknięta licznymi chorobami, zatrzymuje się u brata (Klemensa Klickiego), również powstańca. Niedługo po tym odnajduje Florentynę jej syn, który uciekł spod opieki krewnych. Do nich trafił, a właściwie został oddany, kilka lat przedtem. Ojciec Barbary – urzędnik skarbowy Adam Ostrzeński oraz szlachcic, syn Jana Chryzostoma Ostrzeńskiego, pomimo braku jakiegokolwiek majątku (ojciec stracił Lorenki – nazwa majątku, gdyż nie potrafił nimi odpowiednio zarządzać, a sytuacja nie pozwoliła mu na dalsze jego prowadzenie), prowadzi ciekawe życie towarzyskie. Od czasu do czasu, aby podreperować trochę swój budżet, dorabia sobie na korepetycjach. Żeni się z Jadwigą z domu Jaraczewską, której serce należało do innego, a mianowicie do niemieckiego guwernera mieszkającego w sąsiedztwie. Małżeństwo to było dość burzliwe, a to między innymi dlatego, że mąż traci aż dwa folwarki, które na dodatek to żona wniosła do wspólnego majątku. Ciągłe rozstania i powroty definitywnie przerywa tragiczna śmierć mężczyzny. Ginie on w wyniku porażenia piorunem, gdy Barbara ma skończone zaledwie pięć lat. Po śmierci małżonka, młoda wdowa zakłada pensję dla chłopców zlokalizowaną w Kalińcu, jednak ta upada, kiedy tylko następują popowstaniowe represje. Pomimo licznych problemów jakie spotykały kobietę, a to związane z pracą i tragedią osobistą, biedą, czy też po prostu zwykłym zmartwieniom, udaje się jej wykształcić aż czwórkę dzieci. Przypominając – miała ich łącznie sześcioro, ale dwójka zmarła. W edukacji dzieci pokłada nadzieję, że będzie lepiej. Najstarszy syn imieniem Daniel, który mężnie walczył w powstaniu styczniowym, po ukończeniu jednej z warszawskich uczelni, wraca do rodzicielki. Pracę znajduje jako nauczyciel przyrody w prywatnej szkole realnej w Kalińcu. Młodszy Julian, także uczestnik powstania, po ukończeniu nauk w Petersburgu pozostaje w mieście jako inżynier. Zaś dwie córeczki – Barbara oraz Teresa, również uczą w szkołach. Pierwsza naucza w prywatnych domach, natomiast druga wykłada w jednym z gimnazjów. Barbara Ostrzeńska wychowuje się w domu wypełnionym patriotyczną oraz naukowo – intelektualną atmosferą, która jest tworzona dzięki miejscowej śmietance – dzięki lekarzom, adwokatom, historykom, jak i nauczycielom. Znajomi oraz bracia i siostry, którzy zbierają się na wspólne literackie dyskusje, prowadzą retoryczne spory, a także razem czytają działa naukowe oraz ballady Mickiewicza, grają różne utwory na przykład preludium powstańcze Fryderyka Chopina, czy etiudę rewolucyjną. Stąd też bierze się pragnienie, aby ukończyć studia wyższe. Młoda kobieta chodzi na te spotkania towarzyskie, kilka razy w tygodniu wybiera się do teatru Nowe wystawy oraz bierze udział w różnorodnych odczytach. Podczas spędzania jednego z takich wieczorów, zakochuje się w prawniku zwanym Józefem Toliboskim, który pomimo tego, że również odwzajemnia jej uczucie, o czym świadczy fakt, iż wszedł do rzeki w ubraniu po nenufary, to i tak woli ożenić się z brzydką, lecz bardzo bogatą panną Narecką, a nie z wrażliwą i inteligentną, jednakże nieposiadającą wielkiego majątku Barbarą. Kiedy ślub bierze również jej siostra Teresa oraz brat Daniel, jest tym faktem niezwykle przygnębiona. Martwi ją brak męża. Bardzo to ją boli, dlatego też wyjeżdża do Warszawy. Tam ma zamiar uczyć się krawiectwa w magazynie sióstr Kunke. Wieczory mijają jej na odwiedzaniu wystaw oraz chodzi do teatru i na różnorodne odczyty. Po pewnym czasie wraca jednak do dodawania lekcji, gdyż nie powodzi jej się najlepiej i ma problemy z utrzymaniem się. W tym czasie jej przyjacielem zostaje szwagier Kociołł. Jest on jedyną osobą, która jest w stanie podnieść ją na duchu. Bogumił i Barbara spotykają się na północnym Mazowszu, a dokładniej w majątku Borki, podczas trwania wakacji u krewnych Barbary, czyli państwa Zenobii i Jana Ładów. Oboje ze względu na swój wiek wiedzą, i że niezwykle ciężko będzie znaleźć prawdziwą miłość i nie można zwlekać z założeniem rodziny. Barbara ma w tym momencie dwadzieścia pięć lat i przeżyła już swój młodzieńczy zawód miłosny, a Bogumił jest o jedenaście lat starszy i do tej pory tułał się po świecie. Pomimo tego, że Niechcic wydaje się bohaterce dość prostacki zważywszy na braki w jego wykształceniu, to dostrzega w nim również powstańczą przeszłość i docenia to. Po pewnym czasie zauroczona jego śpiewaniem powstańczych pieśni, decyduje się wyjść za mężczyznę. Dzień ślubu zostaje przerwany przez nagłą śmierć matki Bogumiła. Kobieta nie tolerowała przyszłej synowej. Na wesele, które zorganizowane zostało w Warszawie, nie docierają matka z Teresą ani Julian z Petersburga. Młoda para przez pierwsze kilka tygodni mieszkała razem z chorym psychicznie wujkiem mężczyzny o imieniu Klemens. Staruszek jest przekonany, iż powstanie się jeszcze nie skończyło i nadal trwa. Pomimo tego, że czasem staje się uciążliwe opiekowanie się nim, to Barbara traktuje go niczym duże dziecko. Przy okazji obawia się o stan psychiczny jakie będą miały jej dzieci po narodzinach. Martwi się tym, czy nie odziedziczą na drodze genetycznej tej przypadłości. Kiedy młodzi w końcu przeprowadzają się do majątku Krępy, kobieta ma okazję, aby lepiej poznać rodzinę swojego małżonka. Blisko nich posiadłość swoją mają Ładowie, jak również krewny mężczyzny, a zarazem jego świadek na ślubie – Hipolit Niechcic wraz ze swoją żoną o imieniu Urszula i dwiema córeczkami. Młoda małżonka uczy się gotowania, a także prostych prac gospodarskich, natomiast mąż poświęca dużo czasu pracy na roli. Po przeprowadzce do zwolnionego uprzednio przez zarządcę czteropokojowego mieszkania, Barbara razem ze służącymi zajęła się urządzaniem nowego lokum. Szyła narzuty, tworzyła piękne bukiety, a także dziergała. Wiosną, z okazji Wielkanocy, Niechcicowie udają się z wizytą do Teresy mieszkającej w Kalińcu. Kobieta nadal udziela lekcji oraz prowadzi barwne życie towarzyskie. Przy okazji tych odwiedzin niewiasta wpada również do Daniela mieszkającego z żoną Michaliną i jej siostrą. Obie panie w całej okolicy były znane głównie dzięki swej działalności w Towarzystwie Dobroczynności. Lubiono w nich zainteresowania oraz przyjazne usposobienie. Po pewnym czasie na świat przychodzi pierwsze dziecko Niechciców – jest nim synek, któremu nadano na imię Piotruś. Tak w spokoju i na wzajemnych odwiedzinach minęły pierwsze cztery lata życia chłopca. Niestety sielskość przerwała jego śmierć w wyniku przeziębienia. Po tym wydarzeniu Barbara nie może dojść do siebie, rozpacza. Codziennie odwiedza nagrobek, co skutkuje tym, że i ona łapie przeziębienie i do tego dochodzi jeszcze choroba, która w jej wypadku grozi bezpłodnością. Bogumił prosi o jakąś radę Teresę Kociełłową, gdyż nie jest w stanie poradzić sobie z cierpieniem żony. Szwagierka szykuje dla niego ogromne gospodarstwo w Serbinowie. Okazuje się, że właścicielką wspomnianej posiadłości jest pani Letycja Mioduska. Niechcic podpisuje pięcioletni kontrakt i od tej pory staje się administratorem owego majątku. Bohaterowie przeprowadzają się po uroczystości pożegnalnej. Na przyjęciu Barbara flirtuje z młodym nauczycielem, czym wywołuje zazdrość i smutek u Bogumiła. Boi się, iż zostanie porzucony przez nią.
Nowa okolica pozwala się Barbarze uspokoić. Po uporaniu się z pierwszymi problemami, para rozpoczęła prace nad przywróceniem dawnej świetności domostwu. Pierwsze efekty ich pracy widzą dopiero po roku, jednak jest to tego warte. Rodzi się im córeczka – Agnieszka Teresa. Dziewczynka na początku dość mocno choruje. W trzecim roku od momentu przyjechania ich do gospodarstwa, odwiedza ich Teresa. Na pożegnanie Bogumił do jej powozu wkłada bukiety jaśminu, co staje się powodem kłótni małżeństwa. Podczas sporu kobieta zdaje sobie sprawę z bardzo ważnej rzeczy – ona kocha Bogumiła. To jest jedyny moment, kiedy mężczyźnie o tym mówi. Niedługo później Niechcice przeżyli kolejny pogrzeb – zmarła Teresa. Na jaw wychodzą tajemnice zmarłej. W listach, które czyta Barbara, mowa jest o romansie z młodym Tadeuszem Krępskim. Następnie rodzi się dwójka dzieci Niechciców – Tomasz Michał i Emilia Florentyna. Zamieszkuje z nimi pani Adamowa Ostrzeńska. Kobieta niestety po trzech latach umiera. Śmierć ta wyprowadza Barbarę z równowagi. Chwilę później kobieta na swojej głowie znajduje pierwszy siwy włos.
Tom II
W miarę jak dzieci Niechciców dorastają, to zaczynają się uwidaczniać różnice pomiędzy nimi. Głównie chodzi o charakter i zachowanie. Barbara coraz częściej narzeka na serce – podupada na zdrowiu. Często odwiedza ją doktor Wettler. Kobieta szuka sobie owych dolegliwości, czym straszy swoje dzieci i męczy męża. Na domiar złego, trzeba szukać nowej nauczycielki do dzieci, gdyż poprzednia się przeprowadza z rodzicami. Na jej miejsce trafiła Celina Mroczkówna. Kobieta w nudny sposób prowadzi zajęcia, czym zniechęca dzieci. Woli zdecydowanie bardziej skupić się na marzeniach o prawdziwej, wielkiej miłości i dbaniu o swoją wybitną urodę, z której jest stale nieusatysfakcjonowana. Pewnej nocy dochodzi do włamania. Kobieta próbuje zejść po drabinie, jednak spada i łamie sobie nogę. Podczas długiej rekonwalescencji odwiedza ją dworski oficjalista – Katelba. Zaloty jego zostają jednak przerwane w momencie, gdy Celina wyjeżdża z Serbinowa po usłyszeniu, że służba się z niej śmieje. Niechcicowie po raz kolejny zmuszeni są szukać nauczycielki. W przerwach od prac domowych, jeżdżą do Kalisza, żeby znaleźć kogoś odpowiedniego. Po śmierci seniora z rodu Ostrzeńskich, Barbara otrzymuje w spadku sporą sumę – sześć tysięcy rubli. Proponuje, aby kupić dom w Kalińcu, jednak Bogumił woli dokupić ziemię od sąsiada lub zainwestować w błotniste grunty. Po długich rozmowach kupują place nieopodal dworca. Bratanek obiecuje, że wraz ze wzrostem miasta, ich wartość wzrośnie. Pewnego dnia Bogumił, Barbara i Agnieszka jadą do miasta załatwić pewne sprawy i kupić nieco ubrań na zimę. Podczas zakupów, mężczyzn
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
a odbiera od krawca zamówioną dla córki jesionkę. Ma z tego powodu wyrzuty sumienia, dlatego kupuje żonie broszkę. Kobieta gniewa się na jego rozrzutność. Coraz częściej też dokucza jej choroba kobieca. Niechcicowie coraz więcej mają problemów z dziećmi, a to dlatego, że okazało się, iż ich dziecko kradnie oraz kłamie. Pomimo tego Barbara broni synka.
Tom III
Miłość
Część pierwsza
Pierwsze dni w nowej szkole nie są łatwe dla Agnieszki. Dziewczyna jest zagubiona i tęskni za domem. Wszystko się zmienia, kiedy poznaje Ninę Wrońską, Klarę Hilchen oraz Helenę Filińską. Dziewczyny są jej współlokatorkami. Dziewczyna jest inteligenta i nie ma problemów z nauką. W Serbinowie Katelba ma romans z Olesią Chrobotówną i często sięga po alkohol. Podczas jednej z chwil słabości, opowiada o wszystkim Bogumiłowi. Mężczyzna opowiada mu o swojej żonie oraz o tym, że jest szpiegiem. Jego szczerość budzi u Bogumiła szacunek, który wierzy w jego zapewnienia o swojej lojalności i postanawia mu pomóc. Dalsze losy Katelby również nie są kolorowe. Uświadamia sobie, że małżeństwo z osobą, która nie odwzajemnia jego uczuć, to największy błąd w życiu. W tym czasie Agnieszka jest oczarowana nauczycielką języka francuskiego – panną Alice Mairey. Pewnego dnia, kiedy dziewczynka dostaje swojej pierwszej miesiączki, zdaje sobie sprawę, że właśnie wkroczyła w dorosłość. W Serbinowie miejsce Katelby zajmuje Stefan Olczak. Niechciców odwiedza znajoma Juliana z Petersburga – Maria Hłasko. Jest ona nauczycielką, dlatego poszukiwania zostają zakończone. Pod koniec roku, po wyjeździe Niny, Agnieszka zaprzyjaźnia się z Joasią Przyjemską. Ich relacji nie psują nawet wakacje, gdyż dziewczyny regularnie do siebie piszą listy. Znajomość jednak się psuje po powrocie do szkoły, gdyż Joasia nie może jeździć na łyżwach, a Agnieszka to bardzo lubi. Dodatkowo przyjaciółki różnią się pod względem postrzegania chłopców. Niechcicówna nie lubi ich towarzystwa, natomiast jej koleżanka chętnie z nimi flirtuje. Maria Hłasko przyjmuje ofertę pracy od koleżanki i opuszcza Serbinów. Po wyjeździe guwernantki Barbara decyduje się na wyprowadzkę do miasta. Przekonuje męża o słuszności tej decyzji. Niedługo później dochodzi do nich wieść o śmierci Juliana. Z Petersburga dostają pamiętnik, który wyjaśnia wiele spraw dla swojej siostry. Po wyprowadzce żony mężczyzna czuje się bardzo samotny. Odskocznię d tego wszystkiego stanowią wieczory u sąsiada Woynarowskiego, gdzie po pewnym czasie wdaje się w romans z córką gospodarza. Młoda kobieta podejmuje liczne próby namówienia Niechcica na wzięcie rozwodu z żoną, jednak ten doradza kochance wyjazd na studia medyczne w Szwajcarii. Nieświadomo niczego Barbara w tym samym czasie wyjeżdża od męża Teresy. Dostała list od jego córki, że nadchodzi śmierć ojca. Ma nadzieję na pomoc w przezwyciężeniu choroby. Niestety żołądek Lucjana przestaje przyjmować pokarmy i w konsekwencji chory umiera. Również Agnieszka przeżywa ciężkie chwile. Towarzyszy jej ciągły stres i przez to jest niemiła dla Klasy. Ich znajomość zostaje wystawiona na próbę. Podczas uroczystości rodzinnej, kiedy to na niedzielę do Serbinowa przyjechali Ostrzeńscy i Holszańscy. Miejscowość tą dosięga wizja zbliżającej się wojny. Okoliczni chłopi powoływani są do wojska. Kobiety płaczą, ale też starają się przygotować zapasy żywności. Po wyjeździe żony i dzieci, Bogumił wdaje się w kolejny romans. Tym razem kochanką jest służąca Felicja o trudnej przeszłości.
Część druga
Kaliniec zostaje opanowany przez rewolucję w 1905 roku. Rozpoczynają się protesty w szkołach i stamtąd rozprzestrzeniają się również do fabryk. Mimo gromadzenia zapasów przez większość ludności, to Barbara nie chce kupować żywności. W Serbinowie Bogumił przyjmuje do prac sezonowych osoby, które w mieście straciły swoje posady. Zawozi również prowiant żonie i dowiaduje się, iż zamierza ona pozostać w Kalińcu. Na jaw wychodzi krótki romans Celiny i Janusza Ostrzeńskiego. Mimo że Katelba pragnie wybaczyć małżonce, ta jednak nie chce zrezygnować z miłości i związku z młodym i przystojnym mężczyzną. Na nic zdają się przekonywania, aby to przemyślała. Kiedy poruszenie w mieście przybiera na sile, przestraszona Barbara nagle postanawia wyjechać z miasta. Kiedy już dotarła do celu, przypadkowo zauważyła Bogumiła przytulającego Felicję. To przypomina jej o nieszczęśliwej miłości i przywołuje natychmiastowo chorobę. Felicja zostaje odesłana do miasta i tam wychodzi za mąż za Mikołajczyka, który jest bogatym wdowcem. Na ich weselu Bogumił zauważa u byłej kochanki brzuch typowo ciążowy i zastanawia się, czy to nie jest może jego dziecko. Niechcicowie posyłają Agnieszkę do rosyjskiego gimnazjum, gdzie dziewczyna dostrzega skutki przewrotu, czyli na przykład spolszczenie szkół. Działa w tajnym patriotycznym kółku. Celina wyprowadza się wraz z dzieckiem od męża i kontynuuje swój romans. Do Kalińca przybywa wysłannik rewolucyjny, który ma za zadanie zorganizowanie dwóch strajków, zdobycie pieniędzy na dalszą walkę oraz podtrzymywanie oporu. Z racji tego odwiedza okoliczne domu. Również Michalina działa aktywnie patriotycznie. Zamierza przemycić działacza przez granicę w Witaszycach. O rewolucji jest nawet głośno tam, gdzie mieszka Agnieszka. Dziewczyny buntują się przeciwko religii. Jedynie Celina nie dostrzega tego, co się dookoła dzieje. Po pewnym czasie uświadamia sobie, że jest nieszczęśliwa w związku z Januszem. Tymczasem mężczyzna jest oczarowany Agnieszką. Czuje radość, kiedy może koło niej przebywać. Młodych łączy romans z Serbinowa. Nie dochodzi jednak do ich zbliżenia, gdyż on nie czuje się jej godny i boi się zrobić jej krzywdę. Kolejnym partnerem dziewczyny jest działacz socjalistyczny – Marcin Śniadowski, którego poznała w Szwajcarii. Wszystkie studentki do niego wzdychały. Po pewnym czasie dowiadujemy się, że działa na dwa fronty i para rozstaje się.
Tom IV
Wiatr w oczy
Część pierwsza
Agnieszka próbuje ogarnąć się po nieudanym związku. Aby zapomnieć, pomaga w gospodarstwie i myśli o przyszłości. Decyduje się je poświęcić dla dobra ogółu. Tomaszek znowu ma kłopoty. Oszukał rodziców, że zdał do kolejnej klasy, mimo iż uciekł ze szkoły przed zakończeniem roku. Dodatkowo wziął bez pytania pieniądze, by oddać je koledze. Jednak zanim je zwrócił znajomemu, całość przepił. Barbara jest bardzo zraniona zachowaniem swojego dziecka, o którym jest głośno w całej wsi. Cały czas staje w jego obronie przed ojcem. Agnieszka zwierza się ze swoich przeżyć matce. Po wysłuchaniu tego wszystkiego, rodzicielka jest pod wrażeniem Śniadowskiego. W tym samym czasie słowa Katelby się potwierdzają. Celina coraz bardziej jest nieszczęśliwa. Kochanek już jej w ogóle nie kocha. Plan poprawienia relacji zakończył się niepowodzeniem. Nie ma już sił i truje się jodyną. Umiera. Agnieszka po otrzymaniu od Marcina listu, natychmiast wyrusza z powrotem do Lozanny. Kilka tygodni później Bogumił i Barbara otrzymują list z informacją o ,,narzeczeństwie’’ córki i Śniadowskiego. Związek młodych zostaje wystawiony na próbę po dotarciu informacji o powieszeniu przyjaciela Marcina. Mężczyzna decyduje się na przeprowadzkę do Krakowa, skąd będzie mógł pomóc kolegom. Pewnego dnia opowiada narzeczonej o aresztowaniu w Kalińcu. Po powrocie do domu na wakacje, dziewczyna korespondencyjnie podejmuje ze swoim narzeczonym decyzję o ślubie. Po upłynięciu wakacji para przenosi się do Belgii. Tam poznają ateistę i racjonalistę – Tytusa Niechcica, który jest dalekim krewnym dziewczyny. Agnieszka zaczyna flirtować z nowym znajomym. Po jego wyjeździe Niechcicówna odczuwa dziwną pustkę. Po ceremonii ślubnej dziewczyna uświadamia sobie, że decyzja ta była zbyt pochopna. Po upłynięciu roku kobieta przyjeżdża do rodzinnego domu. Zamierza w kraju rozpocząć działalność konspiracyjną. Chce też pobyć z dala od męża. Serbinów staje się jej oazą. Młoda mężatka odnajduje tam spokój i bezpieczeństwo. Postanawia zostać tutaj z rodzicami na święta. Do Niechciców pisze Anka – była guwernantka. Okazuje się, że urodziła synka, który ma obecnie trzy lata. Bogumił i Barbara zapraszają ją na święta. Po jej przyjeździe gospodyni ma atak wątrobowy. Anka okazuje się oparciem. Przed powrotem do domu opowiada jej swoją historię. Tomaszek znowu sprawia problemy. Okazuje się być hazardzistą. Na weselu Olczaka we wsi Agnieszka długo prowadzi konwersację z księdzem Komodzińskim z Małocina na temat kościoła katolickiego i wiary. Bohaterka jest oczarowana poglądami duchownego. Niestety ksiądz niedługo później umiera. Po jego śmierci kobieta udaje się do Warszawy, a później jedzie do męża. Na jaw wychodzi, że Tomaszek nie zdał i musi powtarzać klasę. Rodzice decydują się odciąć go od środowiska i wysyłają na wakacje do państwa Jerzmanowskich.
Część druga
W wieku trzynastu lat umiera Janusz – na zapalenie opon mózgowych. Anzelm odkupuje od Niechcica place nieopodal dworca, gdyż chce tam wybudować fabrykę. Ta transakcja okazuje się być bardzo korzystną dla bratanka Barbary. Niedługo później okazuje się, że majątek został sprzedany, a mało tego, Daleniecki chce obciążyć go dodatkowymi kosztami. Na szczęście ratuje go żona. Nowym właścicielem posiadłości zostaje hrabia Zbigniew Owrucki, który jest bardzo sympatycznym człowiekiem. Zachowanie Tomaszka nadal jest nie do przyjęcia. Barbara musi przyprowadzić go do domu z pobliskiej huty, w której nieco narozrabiał. Dalsze losy Niechciców i ich przyjaciół są również interesujące, a czasem nieco dramatyczne lub odwrotnie – zabawne. Pewnego dnia Bogumił i Barbara przeprowadzają się do Pamiętowa, które zaproponował im hrabia. Zostają też zaproszeni na bal u Ksawery Ostrzeńskiej. Niechcicowa nie czuje się dobrze pośród szlachty. Spokojne życie zaburza śmierć Bogumiła. Zostaje pochowany w Małocinie. Wdowie bardzo brakuje dobrych rad męża, szczególnie tych dotyczących majątku. Kariera Agnieszki nabiera rozpędu. Jej życie uczuciowe również ulega zmianie. Kobieta zakochuje się w Bolciu Orłowiczu – krewnym Marcina. Po wyjeździe ukochanego regularnie otrzymuje listy. W końcu kobieta decyduje się na wyjazd Marcina do Londynu. W tym czasie Barbara dochodzi do wniosku, że nie jest w stanie samodzielnie zarządzać majątkiem, zwłaszcza przy dwójce rozrzutnych dzieci. Sprzedaje posiadłość i wyprowadza się z Tomaszkiem do Kalińca. Kiedy zaczyna jej się nudzić i doskwiera jej samotność, to w tym samym czasie następuje mobilizacja oddziałów. Na wieść o nadchodzącej wojnie Agnieszka i Marcin wracają do Krakowa. Kobieta ma dziwny sen o swoich bliskich. Niedługo później Kaliniec zostaje zbombardowany, a ludzie chowają się w piwnicach. Niemcy podpalają resztki miasta. Ostatnia scena tej powieści to pożegnanie Michaliny, która opuszcza miasto. Barbara decyduje się zostać, aby zaczekać na dzieci. W końcu i ona ucieka, by ratować życie. Jedzie do Czarnówki, do Ostrzeńskich, jednak nie zastaje tam znajomych. Jedzie więc dalej. Najpierw do Woynarowskiego, a później do Zabłocia. W Nieznanowie nie spotyka doktora Wettlera, ale za to starego znajomego – Żyda Szymszela. Ten wiezie ją do Toliboskiego (wdowca). Tam okazuje się, że nie ma już dla niej miejsca, bo jest już za dużo ludzi. Jedzie do Jastrzębic.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Geneza utworu i gatunek
Książka, którą opisuję nosi tytuł: „Noce i dnie” bardzo znanej autorki Marii Dąbrowskiej, urodzonej w 1889 roku. Wymieniony wyżej utwór stał się obowiązkowym w szkole średniej. Książka jest chętnie czytana przez młodzież. Na jej podstawie powstały nawet rozmaite adaptacje filmowe i seriale. Dzieło pod tytułem: „Noce i dnie” cieszy się niewiarygodnie dużą popularnością. Powstało w pierwszej połowie dwudziestego wieku, autorka pisała je przez trzy lata. Miejscem jej pierwszego wydania była stolica Polski – Warszawa.
Gatunkiem utworu pod tytułem: „Noce i dnie” jest powieść, zaś typem utworu jest powieść realistyczna. Akcja toczy się między powstaniem styczniowym a pierwszą
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
wojną światową. Dzieło kończy się równo z pierwszą wojną światową. Akcja dzieje się na obszarze Kaliniec. Głównymi bohaterami biorącymi udział w wydarzeniach są: Barbara oraz Bogumił Niechcic. Obecnie książka liczy kilka tomów. Bohaterowie wspominają zmarłych i poległych. Poruszane są w książce rozmaite wartości życiowe. Osobiście polecam zapoznanie się z utworem: „Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej, ponieważ możemy poznać życie, tradycje, wierzenia głównych bohaterów, a nawet przeżywać razem z nimi rozmaite przygody i wydarzenia, toteż kształtujemy swoją wyobraźnię. Jeżeli, ktoś bardzo nie lubi czytać, ma szansę obejrzeć bardzo fascynujący film, jednak nie warto się przyznawać nauczycielowi.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Opracowanie
„Noce i dnie” na tle literatury polskiej są dziełem niezwykle interesującym. Choć początkowo miała to być typowa kronika rodzinna, utwór zawiera także wiele istotnych wydarzeń z polskiej historii. Choć dzieło nie ma charakteru dokumentalnego, przewija się tu motyw powstania, odzyskania niepodległości, wybuchu wojny. Jest to powieść – rzeka, której najważniejszymi postaciami są Barbara i Bogumił Niechcicowie. Barbara i Bogumił pochodzą ze starych szlacheckich rodów, jednak koleje ich losów są zupełnie inne. Ostrzeńscy utracili majątek w wyniku niewłaściwego gospodarowania, Niechcicowie tracą majątek w wyniku konfiskaty za udział w powstaniu. Barbara jest kobietą zasadniczą, ambitną, niezdecydowaną. Do końca nie wie, czego właściwie pragnie, a za Bogumiła wychodzi nie z miłości, lecz pod wpływem romantycznych wyobrażeń o jego przeszłości. Dąbrowska nie pomija żadnych negatywnych cech jej charakteru. Małżeństwo z Bogumiłem „znosi” bardzo ciężko. Trudno jej się pogodzić z prozą wiejskiego życia, z minimalizmem Bogumiła, z tym, że ona się musi troszczyć o przyszłość dzieci.
W przypadku „Nocy i dni” można mówić o narracji „przezroczystej”. Jest to wypowiedź, w której dominuje nastawienie na fabularne stany rzeczy, zdarzenia, działania, przeżycia bohaterów. Kompozycja „przezroczysta” potencjalizuje związki teleologiczne w świecie przedstawionym oraz aktualizuje związki kazualne między sytuacjami życiowo uprawdopodobnionymi. W pierwszym znaczeniu „przezroczystość” oznacza relację wewnętrzną między dwoma planami, na których się on rozgrywa. W drugim rozumieniu kompozycja „przezroczysta” odwołuje się do społecznie utwierdzonego systemu nawyków poznawczych czytelnika. Na skojarzeniu tych typów „przezroczystości” opiera się poetyka XIX – wiecznego realizmu i stanowi też najbliższą tradycję dla „Nocy i dni”. Narrator w „Nocach i dniach” to narrator anonimowy, zarazem jednak ktoś stąd, kto zna świat ukazany w powieści. Poza narratorem czuje się w utworze naocznego świadka. Narrator jednak nie jest wszechwiedzący. Chętnie pozbywa się swoich praw i odstępuje je postaciom.
Powieść M. Dąbrowskiej uważana jest za jedną z najlepszych polskich powieści. Opowiada ona o zwyczajnym świecie, codziennym życiu przeciętnych ludzi, a jednak fascynuje, przyciąga, budzi emocje. Być może dlatego, iż człowiek jest ukazywany w obliczu tajemnicy istnienia, bytu, tajemnicy wszechświata, konieczności poszukiwania swych źródeł, siły. W utworze istnieje bowiem świat przedstawiony i świat fundamentalnych w
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
artości. Współistnieją one dzięki autentyzmowi, sumienności artystycznej. „Noce i dnie” to powieść o tym, jak toczy się życie, jak układają się przypadki i jak się mają ludzkie losy do historii oraz odwrotnie. Nurt etyczny „Nocy i dni” to budowanie mitu człowieczeństwa. „Sam proces jego wznoszenia jest procesem w najwyższym stopniu ostrożnym i powściągliwym. Dąbrowska odnajduje w człowieku <> i aprobuje je w sposób bezwzględny, lecz jest to etyka elementarna, zbiór nawet nie tyle idei przewodnich, ile sposobów postępowania, które sprawdziła ludzkość w ciągu swych dziejów, zbiór, który choć uniwersalny, nie narzuca jakiegokolwiek schematu istnienia, jest ze wszystkich stron otwarty. Poza kilku podstawowymi regułami wszelkie inne wartości są wartościami zależnymi od człowieka, od życia. W powieści rozpoznaje się je w każdym człowieku z osobna i w każdej sytuacji na nowo. Nie tylko rzeczywistość jest nieograniczona, również nieskończone są wartości, jakimi ją człowiek nasyca”. „Noce i dnie” to powieść, w której autorka przedstawia swoje poglądy, opinie i wyobrażenia na temat różnych aspektów ludzkiego życia. Jest to utwór oparty w dużej mierze na materiale autobiograficznym. Serbinów z powieści to Russów z rzeczywistości, a Kaliniec jest dzisiejszym Kaliszem. Bohaterowie przypominają lub są wręcz porte – parole postaciami znanymi autorce. W ich usta Dąbrowska wkłada poglądy własne lub bliskich.
W „Nocach i dniach” autorka wyraża swoje opinie na temat świata, życia, postaw moralnych. Poprzez działania swoich bohaterów oraz komentarze narratora można także poznać jej stosunek do chorób i śmierci. W powieści nie brakuje jednych i drugich. Lżejsze lub poważniejsze dolegliwości dotykają prawie każdego z bohaterów, w tym także liczne postacie drugoplanowe i epizodyczne. Choroby i śmierć są elementem codziennej egzystencji, są czymś obecnym w każdej rodzinie, bez względu na jej status społeczny, majątkowy. Podsumowując można stwierdzić, że „Noce i dnie” to powieść, w której Dąbrowska przekazuje wiele istotnych stwierdzeń dotyczących życia, śmierci, stosunku do innych ludzi. Wkłada je zarówno w usta bohaterów, jak i narratora. Wyraża w ten sposób swoje poglądy lub poglądy swoich bliskich, których uosabiają bohaterowie „Nocy i dni”. W wypowiedziach tych widać obawę przed śmiercią, chęć uniknięcia jej. Jednocześnie jednak sytuacje choroby i śmierci pozwalają „odkryć” wartość człowieka, i jego egzystencji, pozwalają docenić piękno świata, radość istnienia.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Streszczenie krótkie
Historia Barbary i Bogumiła rozpoczyna się od zaprezentowania historii ich rodów. Barbara to młoda kobieta, która wraz z członkami i rodziny pędzi spokojne i wesołe życie. Cieniem staje się nieodwzajemniona miłość do Toliboskiego. Kiedy do Barbary dociera wieść, że żeni się on z inną, kobietą wyjeżdża do Warszawy. Uczy się w szkole krawieckiej i stara się pogodzić z porażką.
Niedługi poznaje Bogumiła Niechcica i wychodzi za niego za mąż. Nie jest jednak do końca przekonana, że jej decyzja jest słuszna, a niektóre zachowania Bogumiła bardzo ją drażnią. Nie kocha też swojego męża. Wychodzi za mąż tylko dlatego, że nie chce być sama. Młodym małżonkom poprawia się wkrótce sytuacja i rodzi się syn. W tym czasie Barbara przezywał kryzys uczuć do męża. Zastanawiała się, jakby to było, gdyby zamieszkała sama z synem. Nigdy nie miała jednak okazji powiedzieć o tym Bogumiłowi. Po ukończeniu czterech lat Piotruś zmarł. Wywołało to poważne konsekwencje w życiu jego rodziców. Bogumił chciał sobie odebrać życie, Barbara przez wiele tygodni chorowała. Po tym wydarzeniu postanowili zamieszkać bliżej rodziny. W Serbinowie mieli dużo pracy, ponieważ majątek był zaniedbany. Dzięki temu nie pamiętali jednak o stracie dziecka. Barbara urodziła córkę, Agnieszkę. Barbara nie cieszyła się jednak długo stabilizacją, wkrótce zmarła Teresa Ostrzeńska, z którą była bardzo związana. W ciągu kilku lat Barbara urodziła drugą córkę – Emilię i syna – Tomasza. Kiedy dzieci dorastają, Niechcicowie sprowadzaj�
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
ą do majątku nauczycielkę – Annę, która wnosi w życie Niechciców wiele radości, mimo iż posiada pewne braki w edukacji. Kolejną guwernantką jest panna Celina, która jest bardzo sztywna i nie cieszy jej życie na wsi. Są to dość spokojne lata. Barbara otrzymuje spadek i małżonkowie planują, na co go przeznaczyć. Agnieszka wyjeżdża na pensję, a młodsze dzieci uczą się w domu. Pojawiają się jednak problemy z Tomaszkiem, który kłamie i kradnie. Wkrótce w majątku zostaje zatrudniony nowy zarządca, Niechcicowie przyjmują także nową nauczycielkę, Marię Hłasko. Kobieta angażuje się w pomoc najuboższym mieszkańcom okolicy. Emilka i Tomasz wkrótce udają się także do szkół. W tym czasie Niechcic nawiązuje romans z młodą dziewczyną z sąsiedztwa. Nie jest to ostatni jego romans, później związuje się z Felicją. Staje się to przyczyną cierpienia Barbary. Problemy sprawiają także Tomaszek i Emilia, którzy nie przykładają się do nauki. Agnieszka zakochuje się w Marcinie, jednak ten oświadcza, że nie mogą być razem, ponieważ ma on misję do zrealizowania. Agnieszka niedługo porzuca studia i zajmuje się działalnością społeczno – polityczną. Po tym jak właściciel sprzedaje Serbinów, Niechcicowie przenoszą się do Pamiętowa. Dla Bogumiła nie była to jednak dobra zmiana. Choruje na zapalenie płuc i umiera. Barbara wyjeżdża do Kalińca, Emilka wychodzi za mąż, Agnieszka zamieszkuje z Marcinem. Kiedy do Kalińca wkraczają Niemcy, wszyscy uciekają. Barbara chce czekać na dzieci, ale ostatecznie wyrusza w drogę sama.
Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij i ucz się szybciej!
Noce i dnie – Maria Dąbrowska – Recenzja książki
„Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej są uznawane za jej najwspanialsze dzieło. Pisana w czasach dwudziestolecia międzywojennego, a dokładniej w latach 1931-1934 składa się z 4 tomów. Mimo aspektów wskazujących na pozytywizm, utwór jest napisany w latach 20, 30 XX wieku co jasno wskazuje na dwudziestolecie międzywojenne.
Autorka pragnęła stworzyć historię ukazującą losy polskiej inteligencji na przełomie wieków. Wydarzenia powieści datuje się od lat osiemdziesiątych XIX wieku aż do rozpoczęcia I wojny światowej, w międzyczasie wspominane jest powstanie styczniowe z 1863 roku, w którym część bohaterów brała udział. Za ich wzór Maria Dąbrowska wzięła członków swojej rodziny. Gatunkiem, jakim można określić ten utwór jest powieść rzeka, gdyż autorka prezentuje w niej losy kilku pokoleń rodziny. Występuje wielowątkowość i duża liczba postaci.
Tytuł utworu Marii Dąbrowskiej nawiązuje do życia, tego, jak biegnie, jak przemija. Życie się rodzi jak dzień, który kiedyś musi przeistoczyć się w noc, a tym samym sprawia, że człowiek umiera. Narodziny, dorastanie, młodość, starość, śmierć. Krąg się powtarza. Jednak kolejnego dnia rodzi się nowy dzień, nowa szansa, nowe życie. To czas, ograniczony, w którym człowiek poszukuje swojego miejsca na świecie.
Wątek powieści toczy się głównie wokół małżeństwa Niechciców, a mianowicie Bogumiła i Barbary. W mężczyźnie można się doszukać cech wskazujących na ojca autorki a w Barbarze jej matki. Ich najstarsza córka Agnieszka ma cechy charakterystyczne dla samej autorki. Bogumił jest pogodnym, pogodzonym ze swoim losem szlachcicem, lubującym się w pracy na roli, natomiast jego żona jest ambitną kobietą. Jej pamięć wciąż zasnuwa dawna miłość. Za Bogumiła wyszła z bardziej ze zdrowego rozsądku niż miłości, mimo że mężczyzna ją kochał. Kobieta bała się samotności. Oprócz głównych bohaterów na wzmiankę zasługują także inne postacie, równie ważne i wiele wnoszące do całości utworu m.in. Michasia, niezwykle energiczna dziewczyna czy Agnieszka, rozsądna córka bohaterów. Warto też wspomnieć o Tomaszu, który nie szczycił się dobrą sławą. Był rozpuszczony i przesadnie rozpuszczony.
Autorka na podstawie tych dwóch bohaterów ukazała problemy polskiej szlachty. Pokazała, jak człowiek próbuje się zaadaptować do nowego otoczenia i do ciągłych zmian. Jak szlachta przeobraża się w inteligencję, mimo przeszkód.
Akcja utworu opowiada o zubożeniu szlachty. Pokazuje czas po powstaniu styczniowym, gdy majątki ziemskie były konfiskowane (w tym majątek Niechciców). Nowe pokolenie wyruszało w świat, zdobywało wiedzę, st
W tej chwili widzisz 50% opracowania
";
awali się bardziej wykształceni od swoich ojców. Utwór również pokazuje uroki rodziny. Macierzyństwo, wychowanie dziecka i pozwolenie mu na wyruszenie w świat. Na przykładzie Barbary widzimy jak przechodzi przez miłość, utratę synka i wychowanie pozostałej trójki dzieci. Jest to pokazane jako arkadia dzieciństwa, coś, co pamiętamy z czasów młodzieńczych i z utęsknieniem wspominamy. Dzięki ukazaniu zwykłej rodziny jako głównego wątku możemy dogłębnie zaznajomić się z atmosferą dworku ziemiańskiego. Tło całego utworu tworzą ważne wydarzenia historyczne, jak i przemiany społeczne, kształtujące nowe idee.
Trzeba przyznać, że autorka świetnie wykreowała bohaterów. Są z krwi i kości. Potrafią czuć, są wyrafinowani, pełni emocji. Mają marzenia, a jednocześnie przechodzą rozpacz. Maria Dąbrowska w powieści „Noce i dnie” ukazała prawdziwych ludzi, którzy pragną więcej. Chcą odkrywać nowe i jak współczesny człowiek mają podobne obawy, poszukują swojego miejsca w świecie.
Dzieło Marii Dąbrowskiej zostało nominowane do nagrody Nobla a na jej podstawie powstał film a później również serial. Powieść przyniosła autorce rozgłos i zapisała ją na kartach historii.
Historia przedstawiona w utworze „Noce i dnie” jest wspaniałym opisem rodziny na tle przemian społecznych. Pokazuje jak wiele dzieje się w naszym życiu. Utwór jest o tyle ciekawy, że może być zastosowany jako argumentacja do wielu tematów zarówno maturalnych, jak i innych. Pasuje do tematu, miłości, rodziny. Użyć go można przy opowiadaniu o powstaniu styczniowym. Jednak najlepiej nadawałby się do ukazania przemian społecznych kształtujących nowe pokolenie, ponieważ to właśnie młodzi ludzie, jako pierwsi są skłonni zaufać nieznanemu. Pnąc się w dorosłość odkrywają własną ścieżkę a każda napotykana po drodze wydaje się niezwykle ciekawa.
Uważam, że utwór jest bardzo interesujący i każdy powinien się z nim zapoznać. Maria Dąbrowska stworzyła coś, dzięki czemu możemy poznać wydarzenia z przeszłości oczami zwykłej rodziny. Nie jest to typowa książka, jakich pełno. Ma ona w sobie swój urok, który przyciąga do niej czytelnika. Myślę, że „Noce i dnie”, pomimo nominacji do nagrody Nobla nie są tak znane, jak powinny. Historia bohaterów, Bogumiła i Barbary jest prawdziwa i co w tym najważniejsze każdy może się z nią uosabiać. Sądzę, że zapoznanie się z tym utworem nie zaszkodzi, a wręcz wniesie pozytywne aspekty do życia każdego człowieka.
Polecam ją wszystkim, ale przede wszystkim osobom przed maturą, które poszukują utworów nadających się jako argumentacja do wielu tematów.
Sprawdź pozostałe wypracowania:
Język polski:
Geografia:
Lektury dla klas 1 - 3
Lektury dla klas 4 - 6
Lektury dla klas 7 - 8
Wykryto AdBlocka
Wykryto oprogramowanie od blokowania reklam. Aby korzystać z serwisu, prosimy o wyłączenie go.