Hrabia Monte Christo

Recenzja książki

W obecnych czasach, określanych często mianem „epoki social mediów”, istnieje silny nacisk na dążenie do doskonałego życia. Piękne sylwetki, podróże do rajskich miejsc, nietuzinkowe hobby. Wszystko to staje się towarem, pakowanym w zdjęcia i sprzedawanym tym, którzy z zachwytem (z zawiścią?) polajkują lub wirtualnie skomplementują precyzyjnie przygotowany obrazek. Również i ja, dopatrując się w obecnej modzie pewnych pozytywów, postanowiłem pokorzystać z dobrodziejstw tego świata. Nie tych typowo materialnych, związanych z wystawnym, celebryckim stylem życia. Tych kulturowych. Internet sprawił, że na wyciągnięcie ręki dostałem książkowy dorobek ludzkości, który miał stać się moim narzędziem rozwoju, moją „cechą”, nadającą mi łatkę osoby obytej i oczytanej. Oczywiście, czytanie zawsze było i będzie moją pasją, nie sięgałem po książki, aby się tym chwalić. Nigdy jednak nie przekonałem się do klasyki, tytułów mających swoje miejsce w kanonie literatury. Krótka analiza wykazów w stylu „XXX książek, które musisz przeczytać” zaowocowała pierwszym wyborem – „Hrabia Monte Christo” pióra Aleksandra Dumasa.
Francuski autor pierwotnie publikował historię Edmunda Dantesa jako powieść we fragmentach, które ukazywały się w dzienniku Journal des débats. W dobie Netflixa i syndromu „jeszcze tylko jednego odcinka”, jakże łatwo wyobrazić sobie czytelników wyczekujących kolejnego wydania codziennej prasy! Dziś z pewnością mieliby polubiony profil autora, na którym informowałby swoich fanów o postępie prac. Historia zyskała popularność, czego naturalnym następstwem było jej wydanie w formie książkowej.
Wspomnianego wcześniej bohatera – Edmunda Dantesa, poznajemy w Marsylii, gdzie jako młody żeglarz po powrocie z rejsu, w trakcie którego sprzeciwił się rozkazom dowódcy, miast zostać zdegradowany, zostaje kapitanem okrętu. Przed odważnym, honorowym i nieco naiwnym marynarzem otwiera się nowa furtka – możliwość małżeństwa z ukochaną Mercedes. Na drodze do szczęścia stają im jednak zakochany w dziewczynie Fernand Mondega i były kapitan młodego Dantesa, który stracił przez niego pracę. Złożony przez nich donos skutkuje niesłusznym wtrąceniem Edmunda przez wyrachowanego prokuratora do więzienia, w którym spędza wiele długich i ciężkich lat. Poznany współwięzień, włoski ksiądz Faria, zaprzyjaźnia się z nim, przekazuje mu niemal całą swą wiedzę, a także informacje o skarbie Spady ukrytym na wyspie Monte Christo. Po spektakularnej ucieczce, Dantes odnajduje olbrzymią fortunę i, przyjąwszy miano hrabiego, rozpoczyna nowy rozdział swojego życia – zemstę na ludziach odpowiedzialnych za jego cierpienia.
Dlaczego pokochałem opowieść stworzoną przez Dumasa? Jako fan historii komiksowych uderzyła mnie ciekawa rzecz, z którą nie spotkałem się w żadnym z artykułów lub opracowań na temat książki. Edmund Dantes jest… superbohaterem! A raczej jego prototypem, gdyż posiada wiele cech, które charakteryzują biegających w pelerynach obrońców ludzkości. Każdy superbohater potrzebuje swojej genezy, narodzin, z których jednoznacznie wynika skąd wywodzi się wewnętrzna potrzeba walki. Najczęściej są to wydarzenia traumatyczne, jak śmierć rodziców Batmana lub zniszczenie planety Supermana. Kilkanaście lat spędzonych w więzieniu z całą pewnością spełnia wyżej wymieniony warunek. Nasz bohater traci wolność, ukochaną i najlepsze lata życia. Kolejnym elementem pasującym do superbohaterskiej narracji jest osoba mentora, mistrza, który przekazuje umiejętności potrzebne do walki z wrogami. Jego rolę pełni oczywiście ksiądz Faria, dzięki któremy Edmund zyskuje wykształcenie i wiedzę pozwalające mu wcielić się w brylującego na salonach hrabiego, jak również z zimną krwią planować wyszukaną zemstę, która nie jest nastawiona na brutalne pozbawienie życia, lecz na zrozumienie i zapłacenie za popełnione zbrodnie. Inną, charakterystyczną cechą jest podwójna tożsamość, która w przypadku naszego protagonisty przyjmuje nieco głębsze oblicze. Hrabia Monte Christo nie stał się wyłącznie maską, lecz nową formą, która wyewoluowała z Dantesa. Naiwność i otwartość zostały zastąpione inteligencją, przebiegłością, opanowaniem i skrytością, wynikającymi zarówno z dramatycznych przeżyć, jak i potrzeby stawienia czoła przeciwnikom. Czy jednak nie świadczy to o negatywnym rozwoju postaci, która wykorzystuje swoje środki wyłącznie do zaspokojenia własnych celów? Zdecydowanie nie, dzięki zabiegom autora, który historię niszczenia odpowiedzialnych za niedolę bohatera osób przeplata z historią postaci wynagradzanych i chronionych za ich pomoc i poświęcenie w przeszłości. Hrabia ukazuje się wtedy jako wyzwoliciel, superbohater pomagający uciśnionym, którzy bez niego nie mogliby liczyć na ratunek. Nie wierzę, że stworzony kilkadziesiąt lat przed Supermanem (uważanym za jednego z najstarszych superbohaterów) Edmund Dantes nie stał się, przynajmniej częściowo, inspiracją dla twórców komiksowych historii.
Powieść jest obszerna, co według mnie wpłynęło na zaburzenie pewnych proporcji w opowieści. Za minus można uznać przedłużające się rozdziały, jak przygody hrabiego w Rzymie, skutkujące zaproszeniem go na salony w Paryżu, gdzie jesteśmy świadkami najlepszej części akcji. Gdyby autor zdecydował się skrócić te fragmenty, a w zamian wypełnił luki z przeszłości Monte Christo, książka byłaby jeszcze lepsza. Kilka postaci, zwłaszcza pozytywnych, zostało też przedstawionych w sposób bardzo płaski, jednowymiarowy. Przykładem jest choćby Maksymilian, syn dawnego przyjaciela Dantesa, którego określić można w dwóch słowach – prawy i honorowy. Pierwsze skrzypce gra jednak hrabia, który, niczym w teatrze kukiełkowym, manipuluje wrogami, ku uciesze czytelników.
Gdyby Dumas żył w obecnych czasach i chciał odpocząć od pisania powieści, sprawdziłby się świetnie jako scenarzysta. Pokazał, że potrafi dostarczyć ludziom to, co kochają: tajemniczego, wielowymiarowego bohatera, angażującą historię o zemście i wartką akcję. Podsumuję krótko – „Hrabia Monte Christo” zrzucił z tronu Geralta z Rivii i Harry’ego Pottera i stał się moją ulubioną książkową postacią, którego historię polecę każdemu, zwłaszcza fanom superbohaterów i wciągających seriali Netflixa!

Streszczenie

Okręt „Faraon” zadokował w porcie w Marsylii. Pan Morrel – właściciel statku, dowiaduje się, że kapitan statku zmarł w trakcie rejsu, ale jego funkcja została objęta przez dziewiętnastoletniego Edmunda Dantesa, który zakończył rejs bezproblemowo. Danglars próbuje podważyć słuszność działań chłopaka. Morell jednak z zachwytu do młodzieńca mianuje go nowym kapitanem statku. Chłopak odwiedza ojca, aby dowiedzieć się tam, że pomimo pozostawienia mu 200 franków, głodował przez wiele miesięcy, ponieważ krawiec Caderousse nakazał mu spłacenie długu syna. Dantes idzie na spotkanie z Mercedes. Zastaje ja w towarzystwie jej kuzyna – Fernanda Mondego, który stara się o jej rękę. Niedługo później Mercedes i Edmund ogłaszają, że biorą ślub następnego dnia, gdyż Dantes szybko musi wyjechać do Paryża. Danglars uważa, że jest to związane z listem, który młodzieniec dostał od Napoleona. Danglars z Fernandem obmyślili plan pozbycia się Dantesa. Postanowili napisać list do sędziego, w którym oskarżają młodzieńca o posiadanie listu Napoleona. W trakcie ślubu Dantes zostaje aresztowany. Co więcej, Danglars zostaje mianowany nowym kapitanem „Faraona”. Prokurator Marsylii Gerard de Villefort zostaje wezwany do rozbryzgnięcia sprawy Edmunda. Jak się okazuje również brał ślub, lecz z córką markiza Saint- Meran. Dantes przyznaje się do posiadania listu Napoleona. Wyznaje również, że został zaadresowany do Noirtiera – ojca prokuratora. Gerard rozkazuje zamknięcie Dantesa w więzieniu. Prokurator Marsylii wyrusza do Paryża, aby tam poinformować króla Ludwika XVIII o liście Napoleona, w nadziei na szczodre wynagrodzenie. Okazuje się, że Napoleon już zmierza do Paryża. Gerard informuje ojca, ze jest poszukiwany przez policę, na co ten wychodzi, mówiąc synowi, iż niedługo Napoleon znowu będzie u władzy. Bonaparte zdobywa Francję. Dantes wciąż pozostaje w więzieniu w twierdzy. Wkrótce umiera jego ojciec, którego pogrzeb opłacił Morrel. Napoleon traci władzę po 100 dniach panowania, stanowisko zostaje przejęte przez Ludwika. Po 6 latach wwiezienia Dantes postanawia popełnić samobójstwo, jednak od pomysłu odrywa go skrobanie zza ściany. Jak się później okazuje źródłem tego dźwięku był sąsiad z celi obok. Mężczyzna dzięki tunelowi znajduje się w celi Dantesa. Sąsiad okazuje się być Ojcem Farią, osadzonym za poglądy polityczne. Mężczyźni planują ucieczkę, lecz dzień przed wykonaniem swojego planu, Ojciec Faria dostaje wylewu. Mężczyzna nie może wziąć już udziału w ucieczce, gdyż wylew sparaliżował jego prawa rękę i nogę. Faria opowiada Dantesowi o skarbie, należącym do najbogatszej we Włoszech, który według plotek miał zostać ukryty na wyspie Monte Christo. Ojciec Faria pokazuje Emundowi mapę z zaznaczonym nań miejscem ukrycia skarbu. Kilka dni później ksiądz umiera. Dantes zamienia się miejscami z jego ciałem i ucieka z więzienia. Zostaje z całunem wrzucony do morza, lecz wypływa, kierując się na pobliską wyspę, która okazuje się bezludna. Rozpoczyna się sztorm, a Dantes dostrzega statek, który może go uratować. Zbudował tratwę, na której dostał się na pokład statku. W raz z przemytnikami dociera do wyspy Monte Christo, gdzie okłamuje załogę, aby samotnie móc poszukać zaginionego skarbu.
Następnie udaje się do Leghorn, gdzie wymienia część diamentów na pieniądze oraz kupuje dwa statki. Jeden dla siebie, a drugi dla swojego przyjaciela przemytnika Jacopo. Później pod zmieniona tożsamością wyrusza do Marsylii, gdzie uznając Cederousse’a za swojego jedynego przyjaciela, oddaje mu wszystkie kamienie. Mężczyzna opowiada m o tym co wydarzyło się pod jego nieobecność. Mercedes wyszła za mąż za kuzyna, Danglars z Fernandem odpowiadali za stracenie Edmunda do więzienia, a „Faraon” długo nie wraca, co prawdopodobnie skończy się bankructwem Morrela. Dantes wykupuje udziały inspektora więzienia w biznesie Morella, a następnie prosi o zobaczenie dokumentacji więziennej Ojca Fario, aby w ten sposób zajrzeć do swoich dokumentów. Udaje się do Morrela, któremu nakazuje w ciągu trzech miesięcy znaleźć potrzebne pieniądze, a jego córkę prosi o słuchanie rozkazów człowieka zwanego Sindbadem Żeglarzem. Kilka miesięcy później Morrel chce popełnić samobójstwo. Od tego pomysłu odwodzi go córka, informująca go o znalezieniu sakiewki z jego zapłaconymi wekslami i diamentem. Po chwili do portu wpływa statek, łudząco podobny do „Faraona”, który zaginął na morzu. Dantes opuszcza Marsylię. Od tej chwili Dantes, jako Sindbada pływa po wodach, pomagając ludziom.
Sindbad spotyka barona Franza d’Epinay’a, który jest zachwycony jego osobą. Franz poszukuje jaskini Żeglarza, lecz nie znajdując jej wyrusza do Rzymu, aby spotkać się tam z Albertem, synem Mercedes i Fernanda. Tam zostają ostrzeżeni przed groźnym Luigim Vampie, którego rozmowę z hrabia Monte Christo podsłuchał. Mężczyźni rozmawiali o Peppinie, pasterzu skazanym na ścięcie za pomoc bandytom. Wkrótce Franz spostrzega, że hrabia Monte Christo to rzeczywiście Sindbad. Albert postanawia zabawić się w Rzymie. Podczas spotkania z Teresą, zostaje porwany przez Luigiego, żądającego od Franza okupu za przyjaciela. Pomaga mu hrabia Monte Christo, w zamian żądający wprowadzenia go do arystokratycznego środowiska. Dante kupuje domek letni w Auteuil, gdzie zastaje swojego nowego sługę Beruccio. Hrabia chcąc zyskać zaufanie Danglarsa, zakłada mu konto z nieograniczonym kredytem. Wykupił również jego konie za podwójna kwotę, lecz niedługo później zwrócił je Danglarsowi. Hrabia ratuje z opałów panią Villefort, wkupując się w łaski Fernanda. Niedługo później Monte Christo uwalnia niewolnicę Haydee. Hrabia spotyka się z dziećmi Morrela, a następnie wędruje do Walentyny de Villafort, która prosi go o miksturę imitującą śmierć chorego. Hrabia zatrudnia dwójkę mężczyzn, z których jeden ma udawać barona, poszukującego zaginionego syna, zaś drugi chłopca, porwanego, lecz uratowanego przez Monte Christo. Hrabia nadaje fałszywy telegram o rozpoczęciu rewolucji w Hiszpanii. Pani Danglars sprzedaje wszystkie obligacje męża, w wyniku, czego rodzina traci aż milion franków. Hrabia urządza wykwintne przyjęcie, podczas którego wprowadza swój chytry plan w życie. Zabiera gości do sypialni, w której zaczyna mroczna opowieść o odnalezionym w ogrodzie szkielecie dziecka. Okazuje się, jednak, że hrabia nie mógł wykopać owego szkieletu dziecka, gdyż zostało ono zabrane przez Bertucciego. Pani Danglars i Villerfotrt byli przerażeni. Pojęli, że ich mroczna przeszłość wrotce może zostać odkryta. Villefort przyrzeka, odkrycie prawdziwej tożsamości Monte Christo.
Państwo Morcerof organizują bal, na który zaproszono również hrabiego. Podczas uroczystości przybywa pan Villefort, informując o śmierci jego dawnego teścia Markiza de Saint Meran. Dochodzi do spotkania Walentyny z Maxymilianem, który proponuje jej wspólną ucieczkę. Niestety dziewczyna nie zjawia się o umówionej porze, co niepokoi młodzieńca. Niedługo później Noirtier informuje chłopaka, iż ma niesamowity plan uratowania Walentyna przed ślubem z Franzem. Pan Barrois podczas spotkania z Maxymilianem, Walentyną, Albertem i wypija lemoniadę ze szklanki Noirtiera i pada martwy. Okazuje się, że napój zawierał brucynę – truciznę. Co więcej, Noirtier również kosztował tego napoju. Mężczyzna nie odczuwał żadnych skutków ubocznych trucizny, co mogło być spowodowane faktem, iż Noirtier nieraz przyjmował małe porcje tejże substancji. Walentyna zostaje oskarżona o próbę morderstwa, gdyż jest dziedziczna majątku wszystkich otrutych osób. Dochodzi do próby kradzieży w domu hrabiego. Monte Christo rozpoznaje włamywacza, jako Caderousse’a, więc przywdziewa tożsamość Ojca Busoniego. Odpiera atak napastnika, zmuszając go do napisania listu do pana Danglarsa. Krawiec zostaje zamordowany przez Benedetto. Wychodzi cała prawda o panie Morcefie, który zdradził ojca Haydee, pozwalając zginąć my z rąk wrogów. Mężczyzna ukradł skarb zmarłego przyjaciela oraz sprzedał Haydee wraz z jej matką w niewolę. W zemście za zniszczenie reputacji ojca Albert planuje wyzwać na pojedynek Monte Christo, który jak podejrzewa, znał pełna historię Morcefa. Chłopak swój plan wypełnia na loży hrabiego podczas występu operowego. Do hrabiego przybiegła Mercedes, błagająca o ocalenie jej syna, na co ostatecznie hrabia się zgadza. Wie jednak, że decyzja ta oznacza jego śmierć. Na szczęście Albert poszedł po rozum do głosy i odpuścił, przepraszając Dantesa. Mercedes wraz z synem postanowiła wyjechać. Zapragnęła nowego życia z daleko od swojego męża. Monte Christo poprosił jednak kobietę, aby wstąpiła do domu jego ojca, gdzie pod drzewem zakopał pieniądze. Każe Mercedes zabrać je ze sobą.
Hrabia zrozumiał ze kocha Haydee. Po chwili zjawia się Fernand, który wyzywa na pojedynek Monte Christo. Fernand rozpoznaje w hrabim Dantesa, po czym ucieka, aby dowiedzieć się w swoim domu, że jego żona wraz z synem wyjechali. Walentyna na spotkaniu z hrabią i Noirtierem mdleje. Maxymilian prosi o pomoc Monte Christo, który obiecuje uratować życie dziewczyny. Dziewczyna została otruta brucyną, lecz dzięki stopniowemu przystosowywaniu organizmu do trucizny, przeżyła. Monte Christo postanawia znaleźć truciciela, dlatego też jako ksiądz Busoni wynajmuje dom niedaleko Villenfortów.
Hrabia przychodzi do Walentyny, która wciąż leży w łóżku chora. Prosi, aby ta udawała sen, co z resztą robi, dzięki czemu Monte Christo nakrył jak pani Villefort dolewa Walentynie trucizny do napoju. Chciała zabić dziewczynę, aby w ten sposób przejąć jej cały majątek. Kolejnego dnia Walentyna udaje, że zmarła. Pani Villefort wylewa napój, do którego dodała truciznę, a następnie wychodzi i wraca z lekarzem. Doktor wykrył brucynę w naczyniu, na co kobieta mdleje. Pojawia się również Maxymilian i Noirtier, któremu na osobności Monte Christo w przebraniu księdza wyjawia prawdę. Maxymilian pragnie popełnić samobójstwo, jednak odwodzi go od tego hrabia, ujawniając swoją prawdziwą tożsamość i prosząc go, aby do końca miesiąca przeżył. Pan Villefort wyjawia żonie, ze wie, iż to ona jest trucicielką. Każe jej wypić truciznę i popełnić samobójstwo, gdyż w przeciwnym razie sam doniesie na nią strażnikom. Dochodzi do rozprawy Benedetta, po której Villefort chciał wybaczyć żonie. Niestety po powrocie do domu, znalazł ją martwą, wraz z otrutym synem Edwardem.
Hrabia opuszcza Paryż, stwierdzając, iż wykonał swój plan zemsty. W Marsylii odwiedza grób ojca, przy którym zastaje go Mercedes. Pan Danglars wyrusza w podróż służbową do Wiednia, z której zostaje porwany przez zbiry Vampa. Mężczyzna jest przetrzymywany wiele dni. Za każdy posiłek musi płacić tysiąc franków, dlatego też postanawia prze większość swojego pobytu w celi głodować. Danglars zostaje uwolniony przez hrabiego, który wszystko mu wybacza. W posiadłości hrabiego pojawia się Maxymilian, który pomimo upływu czasu wciąż czuje się źle. Hrabia udaje, że zgadza się pomóc mu w samobójstwie. Nakazuje wypić chłopcu zieloną miksturę, po której głęboko zasypia. Po przebudzeniu spotyka Walentynę. Chłopak znajduje również list od hrabiego, który wyjechał wraz z ukochaną Haydee. W piśmie Monte Christo namawia młodzieńca do przeniesienia się z Walentyną do Leghorn, gdzie para może wziąć ślub. Hrabia w prezencie pozostawia Maxymilianowi wszystkie swoje włości i majątek. Na końcu listu, tłumaczy, dlaczego postąpił w ten sposób. Pisze, że bez pragnienia śmierci, nie docenimy życia, a bez doznania nieszczęścia, nie wiemy, czym jest szczęście.

Streszczenie szczegółowe

Statek „Faraon” wpłynął do portu w Marsylii we Francji. Kapitan okrętu pan Morrel został poinformowany o śmierci kapitana rejsu. Na szczęście inny członek załogi dziewiętnastoletni Edmund Dantes zajął jego stanowisko, kontynuując bezpiecznie rejs. Morrel po rozmowie z Danglarsem, który chciał oczernić młodzieńca, oraz Dantesem jest zachwycony chłopakiem, mianuje go nawet nowym kapitanek swojego statku. Młodzieniec postanawia odwiedzić ojca, który jak się okazuje głodował od kilku miesięcy. Dowiadujemy się, że Dantes wyjeżdżając zostawił ojcu 200 franków, lecz krawiec Caderousse nakazał mu spłacenie długu syna. Sam krawiec przybywa do Dantesa, aby pogratulować mu awansu. Edmund postanawia spotkać się z Mercedes, lecz dostrzega ją w towarzystwie jej kuzyna Fernanda Mondego, który od dłuższego czasu próbuje ją poślubić. Dziewczyna ściska Dantesa, na co Fernand odchodzi. Po chwili dowiadujemy się, że następnego dnia Mercedes i Dantesem wezmą ślub. Para podjęła taką szybką decyzje z powodu zbliżającego się wyjazdu młodzieńca do Paryża. Danglars uważa, że podróż chłopca związana jest z dostarczeniem listu, który przekazał mu Napoleon. Danglars i Fernand postanawiają pozbyć się Dantesa, dlatego te piszą list do sędziego, ujawniając fakt, iż młodzieniec jest w posiadaniu listu od Napoleona. Podczas ślubu Dantes zostaje aresztowany. Morell mianuje Danglarsa nowym kapitanem swojego statku. W innej części miasta swoje wesele obchodzą córka markiza Saint- Meran i prokurator Marsylii Gerard de Villefort. Podczas ceremonii prokurator zostaje wezwany, aby rozstrzygnąć sprawę Dantesa. Dantes przyznaje się do posiadania listu Napoleona, a także ujawnia, że pismo zostało zaadresowane do ojca prokuratora – Noirtiera. Młodzieniec z rozkazu Gerarda zostaje zamknięty w więzieniu. Prokurator szybko udaje się do króla Ludwika XVIII, aby powiadomić go o liście od Napoleona. Ma nadzieję, że ten hojnie go za to wynagrodzi. Wiadomość do króla dotarła za późno, Napoleon już wyruszył do Paryża. Gerard informuje ojca, że poszukuje go policja za zabójstwo królewskiego generała. Mężczyzna – zwolennik Napoleona goli się i zmienia ubrania, a następnie wychodzi, mówiąc synowi, że niedługo Bonaparte wróci do władzy. Napoleon podbija Francję. Daglars w obawie przed zemstą Dantesa ucieka do Madrytu. Fernando pociesz swoją kuzynkę Mercedes, czym zachwyca dziewczynę, lecz powiadamia ja również o swoim obowiązku wstąpienia do armii Napoleona. Ojciec Dantesa zmarł, a jego pogrzeb zostaje opłacony przez Morrela. Napoleon ponownie traci władzę po 100 dniach panowania. Władzę obejmuje Ludwik.
Po sześciu latach spędzonych w więzieniu Dante próbuje popełnić samobójstwo. Zrezygnował z tego pomysłu, kiedyusłyszał drapanie zza ściany celi. Kradnie strażnikowi naczynie, którego uchwytem skrobie ścianę. Nowo poznany mężczyzna przechodzi prze tunel, prowadzący do celi Edmunda. Dochodzi do rozmowy Dantesa z sąsiadem z celi obok. Jest to Ojciec Faria, który został wtrącony do więzienia za poglądy polityczne. Mężczyzna popierał pomysł zjednoczenia się Włoch. Ojciec Faria był bardzo mądry i chytry. Zgromadził w celi wiele przydatnych przedmiotów, jak np. nóż, igłę, papier, długopis. Dantes planuje ucieczkę z więzienia, lecz dzień przed wprowadzeniem planu w życie, Ojciec Faria dostaje wylewu, który paraliżuje jego prawe ramię i nogę. Edmund obiecuje zostać z mężczyzną aż do jego śmierci. Faria opowiada Dantesowi o skarbie, ukrytym przez Cezara Spada na wyspie Monte Christo. Co więcej, okazuje się, że Spada całe swoje bogactwo przekazał Ojcowi Faria, który podarował je teraz Edmundowi. Kilka dni później z powodu kolejnego ataku Faria umiera. Dantes zamienia się miejscem z ciałem księdza, chcąc w ten sposób uciec z więzienia. Niestety nie przewidział tego, że strażnicy wrzucą go z całunem do wody. Na szczęście udaje mu się dopłynąć do wyspy niedaleko. Wyspa okazuje się bezludna. Zaczyna się sztorm, a Dantes dostrzega na horyzoncie statek, którego część załogi zginęła na rozbijającej się łodzi. Edmund szybko wykonuje tratwę, którą dostaje się na pokład statku, tłumacząc, iż jest jedynym ocalałym z łodzi. Wreszcie nadarza się okazja i Dante umyka przemytnikom, którzy przyjęli go na swój okręt. Dociera do wyspy Monte Christo, gdzie rozpoczyna poszukiwania skarbu. Następnie udaje się do Leghorn, gdzie sprzedaje część skarbu. Za pieniądze kupuje mniejszy statek z załogą, który przekazuje Jacopo – swojemu przyjacielowi od przemytników. Kupuje pokaźny okręt dla siebie i wyrusza do Marsylii. Tam pod zmienianą tożsamością idzie do gospody Cederousse’a, któremu oddaje wszystkie diamenty. Mężczyzna wyjawia, że ro Danglars z Fernandem uknuli plan pozbycia się Dantesa. Ponadto dodaje, że Mercedes wyszła za mąż za swojego kuzyna i teraz mieszkają razem w Paryżu. Morrel zbankrutował, na co Dantes mówi, że zawsze źli są nagradzani a dobrzy karani. Aby pomóc panu Morrel wykupuje od inspektora więzienia udziały w biznesie właściciela „Faraona”. Dodatkowo prosi w więzieniu o wgląd do dokumentów Ojca Faria, dzięki czemu zagląda do swojej dokumentacji. Dantes udaje się do Morrela, któremu daje trzy miesiące na znalezienie pieniędzy, a jego córce Julii nakazuje słuchać i wykonywać rozkazy niejakiego Sindbada Żeglarza. 3 miesiące później Julia – córka Morella, podążając za wskazówkami Sindbada odnajduje sakiewkę pełną weksli ojca, oznaczonych jako zapłacone. Dziewczyna znajduje również diament. Z dobrą nowina biegnie do ojca, który chciał popełnić samobójstwo. Wtem do portu wpływa statek, wyglądający jak „Faraon”, który zaginął na morzu. Co więcej, załadowany jest skarbami, które przed zniknięciem miał przywieść Morrelowi. Dantes odchodzi z Marsylii. Od tego momentu przez kilka kolejnych lata Edmund pod tożsamością Sindbada Żeglarza przemierza wody, pomagając ludziom.
Baron Franz d’Epinay spotyka się z Edmundem. Jest zachwycony Dantesem i jego czynami. Baron nie mogąc, znaleźć jaskini Sindbada wyrusza do Rzymu, gdzie jest umówiony na spotkanie z Albertem de Morcerfem, synem Fernanda i Mercedes. Mężczyźni udają się do hotelu, gdzie zostają ostrzeżeni przed Luigim Vampie. W Koloseum Fraz podsłuchał rozmowę hrabia Monte Christo z Luigim. Okazuje się, że pasterz został oskarżony o pomoc bandytom i skazany na ścięcie. Niedługo później Franz zrozumiał, że Hrabia Monte Christo to tak naprawdę Sindbad. Albert zostaje porwany przez Luigiego, który żąda okupu za jego życie. Franz zwraca się z prośbą o pomoc do hrabi, który zgadza się go uratować. W zamian za pomoc baron ma wprowadzić Dantesa w środowisko arystokratyczne. Hrabia dokonuje zakupu domku letniego, mieszczącego się w Auteuil. Tam poznaje swojego nowego służącego Bertuccio. Dante postanawia wkupić się w łaski Fernanda i Ganglarsa. W tym celu wykupuje konie Daglarsa za podwójna cenę i zakłada dla niego konto z nieograniczonym kredytem. Niedługo później zwrócił zwierzęta jako prezent. Hrabia podstępem pragnie zdobyć zaufanie Fernanda. Kiedy pani Villefort przejeżdżała koło jego posiadłości, wystraszył konie, aby jego sługa uratował przestraszoną damę z dzieckiem. Monte Christo uwalnia również niewolnicę Haydee, dając jej możliwość rozpoczęcia życia na nowo. Hrabia spotyka się z Julią Morrelą i jej bratem Maxymilianem, którzy opowiadają mu, jak przed laty jakiś mężczyzna uratował ich życie. Zdradzaja, ze ich ojciec, uważa, że za wszystko powinni dziękować Edmundowi Dantesowi. Okazuje się, że Maxymilian zakochany jest w Walentynie de Villefort, lecz niestety para nie może być razem. Hrabia zjawia się u Walentyny, która prosi go o flakonik mikstury, której spożycie dużej dawki, powoduje u chorego wygląd naturalnej śmierci. Hrabia przystaje na propozycję. Monte Christo zatrudnia dwóch mężczyzn, którzy mają zagrać powierzone im role. Jeden z nich ma udawać markiza, poszukującego porwanego syna, zaś drugi owego chłopca, uratowanego przez hrabię. Monte Christo nadaje fałszywy telegram o wybuchu rewolucji we Włoszech. O całej sytuacji następnego dnia pojawia się artykuł w prasie. Wystraszona pani Danglars sprzedaje wszystkie obligacje męża, w wyniku, czego rodzina traci milion franków. Wreszcie dochodzi do przyjęcia, zorganizowanego przez Monte Christo w jego domku w Auteuili. W uroczystości biorą udział również zatrudnieni przez hrabiego dwaj aktorzy. Pan Danglars chętnie wydałby za jednego z nich swoją córkę. Podczas ceremonii hrabia opowiada przerażającą historię o zakopanym w ogrodzie szkielecie dziecka. Ostatecznie jednak Pan Villefort twierdzi, że hrabia nie mógł wykopać szkieletu dziecka, gdyż zostało ono zabrane przez Bertucciego. Prokurator stwierdza jednak, że dziecko musi być wciąż żywe. Pani Danglars i Villefort są przerażeni, rozumiejąc, że Monte Christo zna ich mroczna przeszłość. Villefort obiecuje odkryć, kim jest hrabia. Dowiadując się, że jedynym wrogiem hrabiego jest Lord Willemore, udaje się do niego w poszukiwaniu prawdy.
Podczas balu u Morcefów hrabia nic nie pije i nie je, co martwi Mercedes. Dochodzi między nimi do dosyć niejasnej pogawędki, w trakcie, której Monte Christo wyjawia, że widzi w dziewczynie przyjaciółkę. Nagle przybywa Villefort, oznajmiając żonie i córce, że Markiz de Saint Meran nie żyje. Maxymilian spotyka się z Walentyną. Chłopak wie, że nie może związać się z dziewczyną, dlatego proponuje jej wspólną ucieczkę. Ukochana młodzieńca przystała na propozycję, lecz nie zjawiła się o umówionej porze. Maxymilian udał się do Villeforda, aby sprawdzić czy nic się nie stało. Walentyna była cała i zdrowa. Okazuje się, że Noirtier ma plan, jak uratować dziewczynę przed ślubem z Franzem. Villefort otrzymuje list, w którym Franz informuje o chęci odwołania ślubu. Maxymilian zostaje zaproszony przez Barroisa na rozmowę do Noirtiera, gdzie spotyka również Walentynę i Alberta. Barrois wypija lemoniadę ze szklanki Noirtiera i pada martwy. Jak się okazało, w napoju znajdowała się trucizna – brucyna. Noirtier również pił ową lemoniadę, jednak przyzwyczajony do mniejszych dawek brucyny nie zmarł. O próbę morderstwa zostaje oskarżona Walentyna. Dochodzi do próby kradzieży cennych własności z domu hrabiego. Złodziejem okazuje się Caderousse. Mężczyzna atakuje hrabiego udającego ojca Busoniego. Caderousse trafia sztyletem w metalową kamizelkę Dantesa. Hrabia zmusza napastnika do napsiania listu do Danglarsa. Niedługo po tym Caderousse zostaje zaatakowany i zamordowany przez Benedetto. W prasie pojawia się artykuł łączący aferę Ali Pachy z panem Morcefem. Okazało się, że Morcef zdradził ojca Haydee, pozwalając jej ojcu zostać zabitym, a następnie kradnąc jego skarb i sprzedając dziewczynę i jej matkę w niewolę. Albert rozumie, że hrabia musiał być zaznajomiony z historią jego ojca, więc w akcie zemsty postanawia wyzwać go na pojedynek. Młodzieniec wyzywa Monte Christo na pojedynek w operze. Pojedynek odbywa się następnego dnia o ósmej rano. Mercedes pobiegła do hrabiego, aby błagać go o litość dla jej syna. Monte Christo, wiedząc, że chłopak nie może odpowiadać za grzechy ojca, zgadza się darować mu życie. Hrabia postanawia się poświęcić. Następnego dnia Albert przeprasza Monte Christo za swój wybuch gniewu, obwieszczając, że rozumie powód jego postępowania. Mercedes postanawia wyjechać z synem, aby rozpocząć nowy rozdział w ich życiu. Hrabia prosi kobietę, aby udała się do domu jego ojca, gdzie pod drzewem ukrył pieniądze, które chciał przeznaczyć na ich małżeństwo. Mercedes z wdzięcznością przyjęła prezent.
Po powrocie do domu hrabia zrozumiał, że pokochał prawdziwą miłością Haydee. Co więcej, tego samego dnia zostaje wyzwany na pojedynek przez Fernanda. Monte Christo ujawnia Fernandowi tajemnicę, iż jest Dantesem. Morcef ucieka do domu, aby tam dowiedzieć się, że jego żona i syn wyjechali. Walentyna traci swoje zdrowie. Wyznaje, że każdy napój wydaje jej się strasznie gorzki. Niedługo później mdleje. Maxymilian biegnie prosić o pomoc hrabiego, który obiecuje uratować ukochaną młodzieńca. Walentyna została otruta brucyną. Na szczęście, wiedząc, iż może stać się kolejną ofiarą, zaczęła przyjmować mniejsze dawki tejże trucizny, aby przyzwyczaić do niej swój organizm. Tylko dzięki temu przeżyła. Hrabia postanawia dowiedzieć się, kim jest truciciel. Jako Ojciec Busoni wynajmuje dom niedaleko posiadłości państwa Villefortów. Benedetto został schwytany w gospodzie w Compiegne, po tym jak przerażony uciekł z Paryża.
Walenty choruje przez aż cztery dni. Przychodzi do niej hrabia, który prosi, aby udawała, ze śpi, aby w ten sposób Monte Christo złapał truciciela na gorącym uczynku. Plan zadziałał. Trucicielką okazała się pani Villefort, która przybyła do dziewczyny, aby ponownie dolać jej do napoju brucynę. Kobieta chciała pozbyć się dziewczyny, aby przejąć jej majątek. Kolejnego dnia Walentyna udaje, że zmarła. Pani Villefort wylała zawartość szklanki, do której dolewała trucizny i wyszła z pokoju. Powróciła dopiero z lekarzem, który wykrył w naczyniu brucynę. Trucicielka zemdlała. W pokoju pojawia się również Maxymilian i Noirtier. Następnie Monte Christo wciąż przebrany za księdza zostaje poproszony o modlitwę nad „zmarłą”. W pokoju pozostając sam na sam z Noirtierem wyjawia mu prawdę. Rozżalony Maxymilian chce popełnić samobójstwo. Od tego problemu odwodzi go hrabia ujawniając mu, że w rzeczywistości jest Edmundem Dantesem. Prosi aby do końca miesiąca nie targnął się na swoje życie, a jeśli do tej pory nie poczuje się lepiej, to sam pomoże mu odebrać sobie życie. Pand Danglers, nie mogąc spłacić długu w szpitalu w wysokości 5 milionów franków, ucieka. Dowiadujemy się również, że Albert, syn Mercedes postanowił wstąpić do wojska. Za zostanie żołnierzem chłopak dostał czek, który przekazał matce, aby ta pojechała do Marsylii. Pan Villefort mówi swojej żonie, że wie, iż to ona chciała otruć Walentynę i posiąść jej majątek. Nakazuje jej popełnienie samobójstwa, poprzez wypicie brucyny, tak jak postępowała ze swoimi ofiarami. W przeciwnym razie sam doniesie na nią strażnikom, co jak twierdzi byłoby obrazą dla niego i ich dzieci. Nadszedł dzień rozprawy Benedetta. Kiedy Villefort wraca z rozprawy, postanowił wybaczyć żonie i poprosić, aby razem z nim opuściła Francję. Niestety w domu zastaje ja już martwą. Co więcej, kobieta otruła również swojego syna Edwarda. Pojawia się Dantes, chcący w jakiś sposób obudzić chłopca, ale nic nie wskórał. Próbuje również pocieszyć pana Villeforta, lecz to również nie wychodzi. Pierwszy raz hrabia poczuł wątpliwości, co do słuszności swoich czynów. Monte Christo opuszczając Paryż, stwierdza, że jego plan zemsty został wykonany. Hrabia wraca do Marsylii, gdzie odwiedza grób swojego ojca. Niedługo później dołącza do niego Mercedes. Danglars udał się w podróż służbową do Wiednia, podczas której został porwany przez bandytów. Mężczyzna zostaje zamknięty w celi i głodzony. Za każdy posiłek musi płacić tysiąc franków. Danglars zostaje uwolniony przez hrabiego, który wyjawia mu swoja prawdziwą tożsamość i wybacza wszystko mężczyźnie.
W posiadłości Monte Christo pojawia się Maxymilian, który nadal nie czuje się lepiej po „śmierci” Walentyny. Prosi, tak jak obiecał mu hrabia, aby ten pomógł mu w samobójstwie. Dantes podaje młodzieńcowi zieloną miksturę, po której spożyciu zapada w głęboki sen. Po obudzeniu się Maxymilian zauważa Walentynę. Myśli, że rzeczywiście zmarł, aby połączyć się z ukochaną. Hrabia wyjeżdża z ukochana Haydee, aby zaznać spokoju. Z kolei Maxymilian po przebudzeniu znajduje list, w którym Monte Christo prosi go, aby wyjechał z Walentyna do Leghorn, gdzie para będzie mogła wziąć ślub. Co więcej, hrabia zostawił mu wszystkie swoje ziemie i majątek. Monte Christo tłumaczy, dlaczego podarował wszystko chłopakowi. Twierdzi, że nie zaznając nieszczęścia, nie można doznać szczęścia, a bez pragnienia śmierci, nie można w pełni cieszyć się życiem.

Plan wydarzeń

1. Przybycie do portu statku „Faraon”.
2. Mianowanie Edmunda Dantesa nowym kapitanem okrętu.
3. Obmyślenie planu pozbycia się Dantesa przez Fernanda i Danglarsa.
4. Zaręczyny Dantesa i Mercedes.
5. Przerwanie zaręczyn prokuratorowi Villefortowi.
6. Aresztowanie Edmunda.
7. Osadzenie chłopaka w więzieniu.
8. Poznanie sąsiada z celi obok – Ojca Faria.
9. Myśli samobójcze Dantesa.
10. Obmyślanie planu ucieczki.
11. Zapoznanie Edmunda z historią o skarbie na wyspie Monte Christo.
12. Śmierć księdza Faria.
13. Ucieczka z więzienia.
14. Dołączenie do przemytników.
15. Odnalezienie skarbu.
16. Zakup statku i wyruszenie do Marsylii.
17. Podarowanie przez Dantesa jako Ojciec Busoni diamentów Caderousse’owi.
18. Pomoc panu Morelowi,
19. Mija dziesięć lat.
20. Spotkanie Dantesa z Franzem d’Epinay’em.
21. Wyruszenie Franza do Rzymu.
22. Zapoznanie Franza i jego przyjaciela Alberta z historią bandyty Luigiego Vampy
23. Porwanie Alberta przez Luigiego.
24. Uratowanie Alberta przez Dantesa jako hrabia Monte Christo.
25. Przybycie hrabi do Alberta do Paryża.
26. Śniadanie u Alberta.
27. Dokonanie zakupu wili w Auteuile przez Dantesa.
28. Opowiedzenie przez Bertucciego historii o próbie zabójstwa syna, mającej dawno temu miejsce w willi.
29. Próba zdobycia zaufania Danglarsów i Villefortów.
30. Zakupienie przez hrabię koni państwa Danglarsów.
31. Odwiedzenie Danglarsów.
32. Podarowanie koni ich poprzednim właścicielom w formie prezentu.
33. Uratowanie pani Villefort i jej syna.
34. Odwiedziny Dantesa u Morelów.
35. Spotkanie Walentyny z Maksymilianem.
36. Dowiedzenie się hrabiego o zakazanej miłości pomiędzy Maksymilianem a Walentyną.
37. Podarowanie przez hrabiego pannie Walentynie specjalnej mikstury.
38. Zatrudnienie przez Dantesa dwóch mężczyzn, mających udawać markiza i jego zagubionego syna.
39. Plany ślubu pomiędzy Franzem a Walentyną.
40. Zorganizowanie przez Dantesa przyjęcia w willi w Auteuile.
41. Przybycie na przyjęcie dwójki zatrudnionych przez hrabię aktorów, grających markiza Cavalcantiego i jego zaginionego syna Andreę.
42. Opowiedzenie gościom o próbie zabójstwa syna przez właściciela domu, mającej miejsce w willi w przeszłości.
43. Ucieczka Caderousse’a z wiezienia.
44. Chęć Danglarsa wzięcia Andreę na męża dla swojej córki.
45. Próba poznania prawdziwej tożsamości hrabi przez pana Villeforta.
46. Zorganizowanie przyjęcia u państwa Morcerfów.
47. Rozmowa Mercedes z hrabią.
48. Ogłoszenie śmierci Markiza de Saint Merana.
49. Otrucie i śmierć Markizy.
50. Chęć wspólnej ucieczki Walentyny i Maksymiliana.
51. Przyznanie się Noirtiera do zamordowania ojca Franza.
52. Zerwanie zaręczyn przez Franza.
53. Pojawienie się w gazecie wzmianki informującej, że niejaki Fernand zdradził i wydał Turkom Ali Pachę.
54. Śledztwo Beauchampa.
55. Próba otrucia Noirtiera.
56. Śmierć Barroisa po wypiciu napoju ze szklanki Noirtiera.
57. Włamanie Caderousse’a do domu hrabiego.
58. Złapanie włamywacza przez Dantesa,
59. Zamordowanie Caderousse’a przez Benedetto.
60. Odkrycie winy Fernanda,
61. Ogłoszenie przez Haydee podczas przesłuchania, że jej ojciec został zdradzony przez pana Morcefa.
62. Obietnica zemsty Alberta.
63. Wyzwanie hrabiego na pojedynek na pistolety.
64. Spotkanie Mercedes z Dantesem i prośba oszczędzenia jej syna.
65. Przybycie Alberta do hrabiego z przeprosinami.
66. Wyjazd Mercedes i Alberta.
67. Udanie się do domu Dantesa, gdzie pod drzewem znajduje się sakiewka z pieniędzmi.
68. Rozpoczęcie przez Mercedes i jej syna nowego życia z dala od Fernanda.
69. Otrucie Walentyny.
70. Zastawienie pułapki na truciciela.
71. Przekręt finansowy Danglarsa.
72. Ucieczka Eugenii i Loiuse’a d’Armilly.
73. Ucieczka Benedetto z Paryża.
74. Schwytanie Benedetto przez żandarmerię.
75. Dolanie do napoju Walentyny trucizny przez panią Villefort.
76. Poinformowanie Villeforta, że jego żona jest trucicielką.
77. Pogrzeb Walentyny, która wciąż potajemnie żyje.
78. Myśli samobójcze Maksymiliana.
79. Wstąpienie Alberta do wojska.
80. Nakaz zażycia trucizny pani Villefort przez pana Villeforta.
81. Rozprawa sądowa Benedetto.
82. Powrót Villeforta do domu i znalezienia ciała zmarłej żony.
83. Rozpacz Villeforta.
84. Przybycie hrabiego.
85. Wyjazd Dantesa do Marsylii.
86. Spotkanie Mercedes nad grobem ojca Edmunda.
87. Porwanie Danglarsa przez Luigiego.
88. Uratowanie mężczyzny przez hrabiego.
89. Przybycie Maksymiliana do domu hrabiego.
90. Chęć popełnienia samobójstwa przez młodzieńca.
91. Podanie chłopakowi przez Dantesa mikstury usypiającej.
92. Opuszczenie przez hrabię domu i wyjechanie z ukochaną Haydee.
93. Obudzenie się Maksymiliana i zobaczenie żywej Walentyny.
94. Miłość Walentyny i Maksymiliana.
95. Odnalezienie przez młodzieńca listu od Hrabiego Monte Christo.

Streszczenie krótkie

Głównym bohaterem książki jest Edmund Dantes. Do portu w „Marsylii” przybywa statek „Faraon”. Morel, właściciel statku, mianuje Edmunda nowym kapitanem okrętu. Dantes spotyka się z jego ukochaną Mercedes. Danglars i Fernand obmyślają plan pozbycia się Edmunda. Dochodzi do zaręczyn Mercedes i Dantesa, które zostają przerwane przybyciem prokuratora Villeforta. Prokurator aresztuje młodzieńca za posiadanie listu od Napoleona. Dantes trafia do więzienia, gdzie poznaje sąsiada z celi, którym jest ojciec Faria. Obmyśla z nim plan ucieczki. Faria opowiada młodzieńcowi historię o skarbie na wyspie Monte Christo. Niestety, ksiądz umiera jeszcze przed wdrożeniem planu ucieczki w życie. Dantes postanawia uciec z więzienia. Dołącza do przemytników, z którymi podróżuje aż do wyspy Monte Christo. Na miejscu odnajduje skarb. Dokonuje zakupu statku. W Marsylii oddaje resztę diamentów Caderousse’owi. Dantes spotyka się również z dziećmi Morela. Prosi ich, aby wykonywali rozkazy mężczyzny zwanego Sindbadem Żeglarzem. Po około trzech miesiącach córka Morela odnajduje sakiewkę z diamentem oraz opłaconymi wekslami ojca.
Po dziesięciu latach niejaki Franz d’Epinay spotyka Dantesa. Franz wyjeżdża do Rzymu, gdzie udaje się razem z przyjacielem Albertem do hotelu, w którym mężczyźni słyszą historię bandyty Luigiego Vampy. Hrabia przybywa do Paryża na bal, na którym zjawia się również Haydee. Albert, wędrując po mieście, zostaje porwany przez Luigiego. Młodzieńca ratuje Hrabia Monte Christo (Edmund Dantes), który najwyraźniej dobrze zna Luigiego. Dantes dokonuje zakupu willi w Auteuile. Udaje się do posiadłości, gdzie Bertuccio opowiada Edmundowi historię zbrodni – chodzi o próby zabójstwa syna przez właściciela willi. Hrabia postanawia zdobyć zaufanie Danglarsów i Vollefortów. Monte Christo odkupuje od Danglarsów konie, które później podaruje im jako prezent. Następnie ratuje panią Villefort i jej syna. Walentyna de Villefort spotyka się w ukryciu z Maksymilianem Morelem. Hrabia dowiaduje się o zakazanej miłości zakochanej pary. Walentyna prosi Edmunda o specjalną miksturę, którą on wykorzystał prędzej, aby ocucić syna pani Villefort. Hrabia daje dziewczynie potrzebny eliksir. Monte Christo zatrudnia dwóch mężczyzn, aby na jego przyjęciu odegrali role markiza i jego zaginionego syna. Dantes organizuje przyjęcie w willi w Auteuile, gdzie opowiada gościom o zbrodni, której dopuścił się poprzedni właściciel domu. Państwo Morcef organizują u siebie przyjęcie, podczas którego wszyscy dowiadują się o śmierci Markiza de Saint Meran. Niedługo później pogarsza się stan zdrowia pani Markizowej. Okazuje się, że kobieta została otruta. Walentyna chce uciec z Maksymilianem, ponieważ jej rodzice chcą wydać ją za Franza. Niestety, nie dochodzi do wspólnej ucieczki zakochanych. Noirtier przyznaje się do zamordowania ojca Franza, co wzbudza wściekłość młodzieńca. Zrywa on zaręczyny z Walentyną. W prasie pojawia się artykuł o niejakim Fernandzie, który zdradził i wydał Alego Paszę Turkom. Nikt jednak nie łączy tej historii z panem Morcefem. Dochodzi również do próby otrucia Noirtiera. Niestety, ze szklanki z jego napojem napił się Barroisa, który – otruty – umiera.
Caderousse włamuje się do posiadłości Hrabiego. Dantes, jako ksiądz, łapie złodzieja. Caderousse opuszcza dom Dantesa i zostaje zaatakowany przez Benedetto. Trwa przesłuchanie, w trakcie którego Hayde wyznaje, że pan Morcef zdradził jej ojca, doprowadził do jego śmierci, a później sprzedał ją i jej matkę. Syn Fernanda – Albert – postanawia odnaleźć osobę, która odpowiada za zgubę jego ojca. Młodzieniec wyzywa Hrabiego na pojedynek na pistolety. Do Monte Christo przybywa Mercedes, aby prosić o miłosierdzie dla swojego dziecka. Hrabia postanawia dać się zabić w pojedynku. Nagle przybywa Albert i przeprasza Dantesa za swoje zachowanie. Mercedes postanawia wyjechać z synem. Edmund prosi kobietę, aby udała się do domu jego ojca, gdzie pod drzewem znajduje się sakiewka z pieniędzmi. Mówi swojej dawnej ukochanej, że oszczędności te miał przeznaczyć na ich wspólne życie po ślubie, więc należą do niej. Matka z synem wyjeżdżają i postępują tak, jak prosił ich Monte Christo. Dochodzi do otrucia Walentyny. Maksymilian biegnie do Dantesa, aby ten uratował jego ukochaną. Na szczęście okazuje się, że Walentyna przyjmowała prędzej truciznę w mniejszych ilościach, aby przygotować swój organizm. Podejrzewała, że może stać się kolejną ofiarą. Po przebudzeniu Walentyny w szpitalu hrabia wyjawia dziewczynie plan złapania truciciela. Wszystko idzie zgodnie z planem. Morderca przychodzi do pokoju Walentyny i dolewa jej trucizny do napoju. Przybywa niedługo później. Myśląc, że dziewczyna nie żyje, wylewa napój Walentyny, myje dokładnie naczynie i wychodzi. Wraca dopiero z lekarzem. Maksymilian jest rozżalony losem ukochanej Walentyny. Młodzieniec chce popełnić samobójstwo, lecz hrabia prosi go, aby poczekał miesiąc. Pan Villefort dowiaduje się, że jego żona jest morderczynią. Nakazuje jej popełnić samobójstwo, a następnie udaje się na rozprawę Benedetto. Po powrocie do domu dostrzega martwą żonę i swojego syna, którego otruła pani Villefort. Przybywa hrabia, ale nic nie może uczynić. Próbuje pocieszyć pana Villeforta, ale bezskutecznie. Dantes wraca do Marsylii, aby udać się na grób ojca. Danglars zostaje porwany przez Luigiego. Ratuje go hrabia Monte Christo. Do Edmunda przybywa Maksymilian, który wciąż rozpacza po śmierci ukochanej. Hrabia podaje mu miksturę usypiającą. Następnie pozostawia dla niego list, rozmawia z Walentyną i razem z Haydee opuszcza posiadłość. Maksymilian budzi się i widzi ukochaną Walentynę. Na koniec odczytuje list od Hrabiego.

Geneza utworu i gatunek

„Hrabia Monte Christo” został napisany przez Aleksandra Dumas. Został wydany w 1844 roku, w oryginale, czyli po francusku. Utwór powstał pod wpływem wspomnień Dumasa z 1824 roku, w którym w towarzystwie Napoleona Józefa Bonaparte udał się na Elbę i Pianosę. Celem jego podróży było odwiedzenie miejsc związanych z Napoleonem I. Drugim powodem wycieczki były również polowanie, gdyż Dumas lubił tą aktywność. Podczas podróży Dumas dojrzał wyspę Monte Christo i obiecał, że pojawi się ona w tytule jego przyszłego utworu. Nikt nie potraktował tego poważnie.
Rok później, w 1843, Dumas podpisał kontrakt na napisanie wieloczęściowej powieści pt. „Wrażenia z podróży po Paryżu”. Chciał w tym dziele zawrzeć swoje wspomnienia z podróży z Napoleonem Józefem Bonaparte oraz zasłyszane historie, gawędy archeologiczne i historyczne. Wydawca zażądał jednak od Dumasa, aby książka była powieścią przygodową, co zniweczyło plany pisarza. Aleksander Dumas zaczął poszukiwać inspiracji do nowej książki. Chciał znaleźć inspiracje do intrygi, która mogłaby się pojawić w jego przyszłej książce. Zaznajomił się z utworem J. Peucheta pt. „Wspomnienia wydobyte z archiwów paryskiej policji”.
Powieść Dumasa wiele czerpie z dzieła Peaucheta. Bohater „Wspomnień wydobytych z archiwów paryskiej policji” był Francois Picaud, który przed swoi ślubem został oskarżony o szpiegostwo dla Anglii. Został osadzony w wiezieniu, gdzie zaprzyjaźnił się z sąsiadem z celi obok – prałatem. Ojciec opowiedział Francoisowi o skarbie w Mediolanie, a później zmarł. Picaud uciekł z więzienia po siedmiu latach. Francois znalazł skarb i powrócił do Paryża jaki Joseph Lucher. Dowidział się przez kogo został uwięziony (przez szynkarza Loupiana), ponadto wyszło na jaw, że ta sama osoba poślubiła jego ukochaną. Francois udawał służącego, aby zniszczyć rodzinę szynkarza. Zamordował Chambarda i Solariego, którzy pomogli szynkarzowi uwięzić Francoisa. Picaud zabił w końcu Loupiana, lecz sam stracił życie z rąk Alluta – czwartego autora donosu na Francoisa.
Jak widać, duży wpływ na kształt „Hrabiego Monte Christo” miał utwór J. Peucheta. Prawdopodobnie bez niego dzieło Dumasa wyglądałoby całkowicie inaczej.
Innymi źródłami inspiracji była „La Roue de fortune” Auguste’a Arnoulda. Utwór ten osadzony był wokół zdrady, śmierci i zemsty. Bohater główny został niesłusznie oskarżony i osadzony w wiezieniu, a jego ukochana poślubiła człowieka, który był autorem donosu.
Co ciekawe, postać pani Villefort, drugiej zony prokuratora została stworzona na prawdziwej postaci historycznej – trucicielce Edme-Samuel Castaing.
Historia Hrabiego Monte Christo była kilkukrotnie zmieniana po konsultacjach Dumasa z historykiem Augustem Maquetem, który pomagał mu również przy pisaniu „Trzech Muszkieterów”.

Najważniejsze informacje

„Hrabia Monte Christo” to powieść napisana przez Aleksandra Dumasa i opublikowana w języku oryginalnym, francuskim, w 1844 roku. Książka została napisana pod wpływem wspomnień Dumasa z podróży z Napoleonem Józefem Bonaparte w 1824 roku na Elbę i Pianosę. Chciał w ten sposób odwiedzić miejsca, w których przebywał Napoleon I. Ponadto, lubił polować i stwierdził, że będzie to dobry czas na to. W trakcie podróży dojrzał wyspę Monte Christo. Obiecał umieścić jej nazwę w tytule swojej kolejnej książki. Został wyśmiany. Kiedy chciał napisać wieloczęściową sagę „Wrażenia z podróży po Paryżu” nie dostał na to zezwolenia wydawcy. Chciał zamieścić tam informacje pozyskane w trakcie podróży z Napoleonem Józefem Bonaparte, zasłyszane historie oraz gawędy. Wydawca zażądał, aby Dumas napisał powieść przygodową. Pisarz zaczął czytać książki przygodowe i szukał inspiracji, którą znalazł m.in. w utworze J. Peuchete „Wspomnienia wydobyte z archiwów paryskiej policji”.

Bohaterowie:
Edmund Dantes: główny bohater, ukrywa się pod tożsamościami hrabiego Monte Christo, księdza Busoniego, lorda Wilmore, Sindbada Żeglarza. Chciał ożenić się z ukochaną Mercedes, ale los chciał inaczej Został oskarżony o szpiegostwo, gdyż był w posiadaniu listu od Napoleona Bonaparte. Przeżył 14 lat w więzieniu, w którym dowiedział się o skarbie na wyspie Monte Christo. Stał się bogaty, ale nie głupi. Odkrył kto stał za oskarżeniem go i uwięzieniem w więzieniu i zapragnął zemsty, co mu się udało, ale sam poddał w wątpliwość czy jego czyny miały sens.
Mercedes: ukochana Edmunda Dantesa, Poślubiła swojego kuzyna Fernanda Mondego. Później stała się hrabiną de Morcef. Miała syna Alberta.
Fernand Mondego; stał za uwiezieniem Edmunda w wiezieniu. Ożenił się z Mercedes. Po pojawieniu się niejakiego hrabi Monte Christo jego przeszłość została ujawniona.
Albert de Morcef : syn Fernanda i Mercedes. Chciał zemścić się na hrabim za pogrążenie ojca, ale zrozumiał, że to nie jego wina.
Danglars: współtwórca donosu na Edmunda Dantesa.
Walentyna de Villefort: Ukochana Maksymiliana Morela. Chciała uciec z kochankiem, ale nie udało się to. Została otruta przez panią Heroizę Villefort.
Piotr Morrel: właściciel „Faraona przyjaciel Dantesa, mianował go na nowego kapitana.
Maksymilian Morrel: zakochany w Walentynie. Chce popełnić samobójstwo kiedy dowiaduje się, że biedaczka „nie żyje”. . Otrzymuje posiadłość hrabiego.
Haydee: niewolnica, ukochana hrabiego. Jej ojciec zostaje zdradzony przez Morcefa, natomiast ona i jej matka zostały sprzedane do niewoli.

Gatunek: powieść.

Opracowanie

„Hrabia Monte Christo”
Autor: Aleksander Dumas
Wydano: po raz pierwszy w 1844 roku
Gatunek: powieść
Rodzaj literacki: epika
Ciekawostka: utwór napisano we współpracy z historykiem Augustem Maquetem.

Fabuła „Hrabia Monte Christo” rozgrywa się w latach 1815–1838. W utworze występuje przerwa od 1829 roku do wiosny 1838 roku. Miejsce akcji to m.in.: marsylia, Paryż, Rzym, więzienie, wyspa Monte Christo, willa w Auteuile.
Książka powstała z inspiracji Dumasa podróżą w 1824 roku w towarzystwie Napoleona Józefa Bonaparte na Elbę i Pianosę. Cele tej wycieczki było odwiedzenie miejsc, w których przebywał Napoleon I. Początkowo Dumas chciał zamieścić swoje wspomnienia w wieloczęściowej powieści pt. „Wrażenia z podróży po Paryżu”. Wydawca jednak zażądał, aby swoje doświadczenia przekuł w powieść przygodowa. Tak też zrobił Aleksander Dumas.
Główny bohater – Edmund Dantes wraca do portu w Marsylii statkiem „Faraonem”, którego kapitanem mianował go Morel zaraz po powrocie z wyprawy. Zaręcza się z ukochaną Mercedes, lecz niestety w trackie ceremonii zostaje aresztowany przez prokuratora de Villeforta. Okazuje się, że list oskarżający Edmunda napisał Danglars i Fernand. Dantes zostaje wtrącony do więzienia za posiadanie listu od Napoleona Bonaparte. Uwięziony spędza kilka lat. W trakcie odsiadki poznaje Ojca Faria, który opowiada o skarbie ukrytym na wyspie Monte Christo. Obaj mężczyźni obmyślają plan ucieczki. Niestety ksiądz umiera przed wprowadzeniem planu w życie. Dantes ucieka i odnajduje skarb na wyspie. Edmund wraca na Marsylię, gdzie pomaga Caderousse’owi i rodzinie Morela. Następnie przyjmuje tożsamość hrabiego Monte Christo. Albert de Morcef (syn Fernanda i Mercedes) zostaje porwany przez bandytę Luigiego Vampe. Ratuje go hrabia Monte Christo, który wyrusza następnie do Paryża na śniadanie u Alberta. Dantes zakupuje willę w Auteuile, gdzie próbowano dokonać synobójstwa. Hrabia postanawia zdobyć zaufanie Villefortów i Danglarsów. Oczywiście przebiegle udaje mu się to. Dantes dowiaduje się ze Walentyna de Villefort zakochała się w Maksymilianie Morel. Dziewczyna prosi hrabiego o pewną miksturę, która w małych ilościach pomaga, a w większych szkodzi. Edmund organizuje przyjęcie w swojej willi, aby opowiedzieć gościom o próbie morderstwa, do której doszło w domostwie. W prasie pojawiają się pewne oskarżenia, co do czynów z przeszłości Fernanda. Albert chce zemścić się na hrabim, za zniszczenie życia ojcu i wyzywa go na pojedynek na pistolety. Ostatecznie przeprasza mężczyznę i wyjeżdżą z matką, aby rozpocząć nowe życie. Caderousse próbuje okraść hrabiego, lecz zastaje złapany. Następnie zostaje zamordowany przez Benedetto. Barroisa zostaje otruty, a następnie Walentyna. Hrabia zastawia pułapkę, aby dowiedzieć się, kto jest trucicielem. Morderczynią okazuje się być pani Villefort. Pan Villefort udaje się na proces. Uprzednio nakazuje żonie popełnić samobójstwo za bycie trucicielką. Wraca do domu i odnajduje martwą żonę i synka. Do hrabiego przybywa Maksymilian, który nie może pozbierać się po „śmierci” Walentyny. Hrabia podaje mu miksturę usypiającą i odchodzi z domostwa z ukochana Haydee. Po obudzeniu się Maksymiliana chłopak dostrzega Walentynę. Odczytuje również list od hrabiego.

Bohaterowie:
Edmund Dantes – chce zemścić się za wtrącenie go do więzienia, lecz ostatecznie rozumie, że jest to niepotrzebne i doprowadził to tylko do wielu nieszczęść niewinnych ludzi. Przyjmował różne tożsamości: np. księdza, Sindbada Żeglarza, hrabiego Monte Christo.
Fernand Mondego – później znany jako Morcef. Stworzył list oskarżający Edmunda o szpiegostwo. W przeszłości popełnił wiele przestępstw. Poślubił Mercedes, z którą miał syna Alberta.
Albert de Morcef – syn Fernanda i Mercedes. Chciał zabić hrabiego za ośmieszenie ojca, lecz zrozumiał, ze jedynym winnym jest Fernand.
Danglars – pomógł Fernandowi stworzyć list oskarżający.
Walentyna de Villefort – ukochana Maksymiliana Morel. Chciała z nim uciec, aby na zawsze być razem. Chciano ja otruć, na szczęście przyjmowała wcześniej małe ilości trucizny, dzięki czemu przeżyła.
Maksymilian Morel – syn pana Morela, właściciela statku Faraona. Jest zakochany w Walentynie de Villefort. Ostatecznie hrabia pomaga parze związać się na zawsze.
Haydee – niewolnica, którą kocha hrabia Monte Christo. Ojciec Haydee został zdradzony przez Fernanda, a dziewczyna z matką zostały sprzedane jako niewolnice.

Powieść uczy, że zemsta nie zawsze jest czymś dobrym. Często w ten sposób możemy zranić niewinnych ludzi. Na przykład pan Villefort stracił syna z powodu chęci zemsty Edmunda Dantesa.Ponadto w „Hrabia Monte Christo” występuje morał, odnoszący się do prawdy uniwersalnej, mówiącej że dobrzy ludzie zostaną wynagrodzeni, zaś źli ukarani. Na przykład pani Villefort została zmuszona do samobójstwa za swoje trucicielskie morderstwa.

Bohaterowie

Edmund Dantes – główny bohater powieści. Zakochał w pięknej Mercedes, lecz został wtrącony do więzienia na 14 lat za posiadanie listu, którego nadawcą był sam Napoleon Bonaparte. Tam spotkał ojca Faria, który przed śmiercią zaplanował z Edmundem ucieczkę z celi. Opowiedział mu nawet o ukrytym na wyspie Monte Christo skarbie. Po śmierci księdza i zdobyciu skarbu zaczął przywdziewać różne tożsamości, np. hrabiego Monte Christo, Sindbada Żeglarza czy księdza Busoniego. Edmund był bardzo mądry i sprytny, zdobył zaufanie osób, przez które został niewinnie wtrącony do więzienia. Był żądny zemsty, za lata spędzone w zimnej celi. Odnalazł prawdziwą miłość – Haydee. Pomógł zakochanej parze Walentynie i Maksymilianowi związać się ze sobą pomimo zakazu rodziców, ponieważ pochodzili z różnych światów, a dziewczyna była wtedy jeszcze obiecana innemu mężczyźnie. Ostatecznie Edmund pojął, że jego ślepa chęć zemsty zraniła wielu ludzi, nawet niewinnych, niepowiązanych z jego wtrąceniem do więzienia. Pojął, że zemsta nie była tego warta.

Mercedes Herrera – ukochana Dantesa, z którą miał on wziąć ślub, lecz podczas ceremonii Edmund został zabrany przez prokuratora i wtrącony do celi. Ostatecznie związała się ze swoim kuzynem Fernandem Mondego (później przybiera on tożsamość de Morcefa). Miała z nim syna Alberta, z którym po poznaniu prawdy o mężu wyjechała. Otrzymała również sporą kwotę, aby mogła rozpocząć nowe życie. Mercedes jako jedna z pierwszych osób rozpoznała Edmunda w hrabim Monte Christo.

Fernando Mondego, później de Morcef – poślubił Mercedes i miał z nią syna Alberta. Był bardzo kłamliwy i przebiegły, doprowadził do zamknięcia w więzieniu Edmunda. Po kilki latach Fernando w wojnie w Grecji pozwala wrogom zabić Alego Paszę, czyli ojca Haydee. Doprowadził również do sprzedaży Haydee i jej matki w niewolę. O postępowaniu Fernanda zeznawała w sądzie Haydee, w wyniku czego uznano winę Mondego. Kiedy wyszło to na jaw Mercedes i Albert uciekli od niego, a Fernand strzelił sobie w głowę.

Albert de Morcef – syn mercedes i Fernanda. Spotkanie go umożliwiło Edmundowi przyjazd do Rzymu. Kiedy dowiedział się, kto wyjawił prawdę o jego ojcu, chciał bronić jego honoru. Ostatecznie pojął, że popełnił błąd i przeprosił Dantesa. Wyjechał z matką, a później dołączył do wojska.

Danglars – współtwórca oskarżenia Dantesa. Został doprowadzony przez Edmunda do bankructwa. Z ostatnimi pieniędzmi uciekł do Rzymu, gdzie został porwany przez Luigiego Vampę. Hrabia chciał trochę go przegłodzić. Postanowił go jednak uwolnić.

Gerard de Villefort – prokurator, który doprowadził do zamknięcia Edmunda, uznając go za szpiega Napoleona. Ożenił się dwukrotnie. Jego druga żona okazała się być trucicielką, która zamordowała państwa de Saint-Meran oraz Walentynę. Gerard nakazał żonie popełnić samobójstwo, czego później żałował, kiedy wrócił do domu i zobaczył że pani Villefort otruła również ich małego syna Edwarda.

Walentyna de Villefort– córka Gerarda Villeforta, która była zakochana w Maksymilianie Morrelu. Została otruta przez drugą żonę swojego ojca. Na szczęście już od jakiegoś czasu przyjmowała małe ilości trucizny, ponieważ tylko dzięki temu przeżyła. Pomogła hrabiemu Monte Christo nakryć truciciela na gorącym uczynku. Ostatecznie Dantes przyprowadził Walentynę do załamanego jej „śmiercią” Maksymiliana. Oboje zakochani w sobie mogli już na zawsze być ze sobą.

Piotr Morrel – był pracodawcą Dantesa, kiedy ten był jeszcze marynarzem. Był właścicielem statku „Faraona”. Kiedy popadł w bankructwo Edmund ukryty pod inną tożsamością przybył mu z pomocą, w zamian za mianowanie go kapitanem okrętu około 14 lat prędzej. Miał dwójkę dzieci: Julię i Maksymiliana.

Maksymilian Morrel – syn Piotra Morrela. Był zakochany w Walentynie de Villefort. Niestety nie mógł się z nią związać, nawet jak dziewczyna odwzajemniała jego uczucia, ponieważ jej ręka została obiecana komuś innemu. Był załamany kiedy dowiedział się o „śmierci” swojej ukochanej. Po miesiącu swojego cierpienia przybył do hrabiego, aby ten zakończył jego żywot. Napił się jakiejś mikstury, ale okazała się ona tylko lekarstwem nasennym. Po obudzeniu się ujrzał ukochaną Walentynę, która była cała i zdrowa. Mógł spędzić z nią resztę życia.

Kacper Caderousse – przyjaciel Danglarsa, który nie przeciwstawił się napisaniu donosu na Edmunda. Bardzo dużo pił. Otrzymał od Dantesa, pod przykrywką księdza Busoniego, pokaźną ilość kryształów. Opowiedział ojcu, przez kogo Edmund trafił do więzienia. Później chciał okraść wille hrabiego, lecz został nakryty na gorącym uczynku. Został zabity przez Benedetta.

Benedetto – tak naprawdę był nieślubnym synem Gerarda de Villeforda o imieniu Andrea Cavalcanti. Został jako niemowlę zakopany przez pana Villeforta w ogródku, ale uratował go Bertuccio. Całą historię opowiedział hrabia na zorganizowanym w swojej willi przyjęciu. Wynajął nawet aktorów, którzy mieli odegrać rolę hrabiego i jego zaginionego syna.

Haydee – córka Alego Paszy i ukochana Dantesa. Zeznawała przecinko Fernandowi, który przyczynił się do śmierci jej ojca oraz sprzedania jej i jej matki w niewolę. Kochała Edmunda. Była chrześcijanka chociaż była Turką z pochodzenia.

Charakterystyka bohaterów

Charakterystyka najważniejszych bohaterów

Edmund Dantes
Niezwykle przystojny marynarz, który po powrocie z wyprawy statkiem „Faraonem” zostaje mianowany na jego nowego kapitana przez Piotra Morrela. Jest zakochany w pięknej Mercedes, ale podczas ich ślubu Edmund zostaje aresztowany i wtrącony do więzienia przez prokuratora de Villeforta, który otrzymał donos napisany przez Danglarsa i Fernanda. Dantes przebywa w wiezieniu aż 14 lat. Początkowo był przemiłym i zacnym człowiekiem. Lecz kiedy już uciekł z więzienia i dowiedział się przez kogo tam trafił postanowił się zemścić. Bardzo się zmienił. Od tego momentu stała się dla niego najważniejsza zemsta, która go zaślepiła. Zaczął zmienić tożsamość, raz bywał hrabią Monte Christo, raz księdzem Busonim a raz Sindbadem Żeglarzem. Nie zauważał, że w drodze do zemsty krzywdzi niewinnych ludzi. Z tego powodu zginął mały synek de Villeforta Edward, który został otruty przez matkę. W tym właśnie momencie hrabia się opamiętał i zrozumiał, że zemsta do niczego dobrego nie prowadzi. Zakochany uciekł razem z Haydee.

Fernand Mondego
Mężczyzna, który był współautorem donosu na Edmunda Dantesa. Był niezwykle przebiegły, ponieważ kiedy Dantes przebywał w wiezieniu on poślubił kobietę którą kochał, a która kochała Edmunda. Wówczas też zmienił nazwisko na de Morcef. Ożenił się z Mercedes i miał z nią syna Alberta. Fernand był również egoistycznym mężczyzną, nie martwiącym się o los innych ludzi, dbającym tylko o własne potrzeby. W przeszłości w czasie wojny w Grecji popełnił straszliwe przestępstwo, doprowadził do śmierci Alego Paszy, ojca Haydee oraz sprzedania dziewczyny i jej matki w niewolę. Haydee opowiedziała o tym w sądzie, doprowadzając do skazania Fernanda. Kiedy Mercedes i jego syn Albert go opuścili, po dowiedzeniu się prawdy na jego temat, Fernand popełnił samobójstwo strzelając sobie w głowę z pistoletu.

Danglars
Był marynarzem na statku „Faraon” i od początku nie lubił Edmunda. Zawsze źle o nim mówił i podważał jego decyzje. Był bardzo przebiegły, ponieważ razem z Fernandem wniósł donos na Dantesa do prokuratora de Villeforta. Dosięgła go jednak kara, ponieważ z powodu swoich złych decyzji i porad hrabiego Monte Christo rodzina Danglasa straciła fortunę. Danglars z ostatnimi piędzi – 50 tysiącami franków oraz majątkiem, skradzionym z banku uciekł do Rzymu, lecz tam został pojmany przez Luigiego Vampę. Był przez przestępcę przetrzymywany i głodzony. Wypuścił go dopiero hrabia, który stwierdził, że zemsta nie jest tego warta. Dalsze losy Danglarsa nie są znane.

Gerard de Villefort
Prokurator, który aresztował Edmunda i zamknął go w więzieniu. Był ożeniony dwukrotnie, jego druga żona Heloiza okazała się być trucicielką, czyhającą na wielki majątek. Zabiła rodziców pierwszej żony Villeforta, a następnie podała truciznę Walentynie, córce swojego męża. Nakryta na przestępstwie nie chciała się do niego przyznać. Kiedy jednak Villefort nakazał jej ze sobą skończyć za pomocą trucizny, otruła i siebie i synka Edmunda. Villefort płakał nad ciałem syna, żałując podjętej przez niego decyzji.

Walentyna de Villefort
Młoda, piękna kobieta, córka pana de Villefort. Początkowo jej ręka została obiecana Albertowi, ale zakochana była tylko w Maksymilianie Morrelu. Chciała z nim być, potykała się z nim pod osłoną nocy w tajemnicy, aby nikt nie dowiedział się o ich miłości. Kochała go tak bardzo, że strasznie trudno było jej przeczekać miesiąc nie dając mu żadnego znaku że wciąż żyje i nie umarła od trucizny, która została jej podana przez obecną żonę jej ojca.

Maksymilian Morrel
Młody mężczyzna, syn Piotra Morrela, właściciela statku „Faraona”. Zakochany jest szaleńczo w Walentynie de Villefort. Niestety młodzi zakochani nie mogą się związać, ponieważ ręka dziewczyny została obiecana innemu mężczyźnie. Kiedy Maksymilian dowiaduje się o rzekomej „śmierci” Walentyny jest załamany. Był w niej tak zakochany, że nie widział poza nią świata, nie potrafił bez niej żyć. Chciał się zabić, aby znowu być razem z ukochaną. Na szczęście po pewnych przeszkodach za sprawią hrabiego Monte Christo oboje zostają na zawsze razem.

Problematyka

Hrabia Monte Christo jest powieścią napisaną przez Aleksandra Dumasa w 1844 roku. Akcja książki ma miejsce w XIX wieku, wówczas gdy panował Ludwik XVIII, a bonapartyści snuli plany przywrócenia ich cesarza do powtórnego sprawowania władzy we Francji. Powieść opowiada o młodym mężczyźnie – 19 letni Edmund Dantès jest marynarzem, prowadzi dobre, dostatnie życie, czyni przygotowania do ślubu z ukochaną.

Niestety zakochany w jego narzeczonej, niejaki Fernand Mondego wraz z buchalterem okrętowym Danglarsem napisali donos, w którym oskarżają Edmunda o bonapartyzm. Przyszłego pana młodego wyprowadzają z imprezy zaręczynowej. Wyrok zapada nagle, Dantès nie jest kompletnie przygotowany na więzienie, tym bardziej, że wyrok nie był sprawiedliwy. Edmund w czasie pracy został poproszony o przekazanie listu od umierającego kapitana do Napoleona I, nie wiedział on jednak, że owy list miał na celu przywrócenie cesarza. Podczas przesłuchania wychodzi na jaw, że adresatem listu jest ojciec mężczyzny prowadzącego przesłuchanie – niejakiego de Villeforta, żeby zataić ten fakt zastępca prokuratora królewskiego zamyka Edmunda w Twierdzy If, jednym z najcięższych wiezień we Francji. Spędzając w Twierdzy 14 lat Edmund odkrywa, że w celi obok również przetrzymywany jest więzień polityczny, włoski ksiądz oraz uczony – Faria. Ksiądz postanawia przekazać swojemu sąsiadowi z celi obok całą swoją rozległą wiedze z najróżniejszych dziedzin, uczy go etykiety oraz obycia w towarzystwie. Faria dzieli się z mężczyzną historią o skarbie rodu Spadów, który został ukryty za wysepce zwanej Monte Christo, po śmierci księdza, Edmund postanawia dokonać ucieczki z więzienia, aby dostać się po skarb, i w rezultacie wrócić do Francji pod nazwiskiem hrabia Monte Christo. Dantès mając dużo czasu na aby uknuć dopracowany w każdym calu plan zemsty na swoich wrogach, zupełnie odmieniony powraca, aby doprowadzić do ich klęski. Jednakże Edmund mimo całego nieszczęścia jakiego zaznał w życiu nie stał się zaślepiony przez zemstę, i ślepy na przyjaciół. Ratuje przed bankructwem swego dawnego pracodawcę – Morella, pamiętając o jego wcześniejszej dobroci. Hrabia znajdując Hayde, córkę Alego Tebelina Paszy, dowiaduje się nowych faktów, które jest w stanie wykorzystać w dopracowywaniu swojego planu. Okazuje się, że jeden z mężczyzn, uznawany za bohatera w wojnie o niepodległość Grecji, jest zdrajcą, który osobiście zamordował Alego Paszę. Nic więc dziwnego, że Hayde wspierała Monte Christo w jego poczynaniach, a nawet zakochała się w mężczyźnie szukającym sprawiedliwości w tym skorumpowanym świecie.

Hrabia Monte Christo spełniając wszystko co zaplanował zaczął wchodzić w fazę zwątpienia, co do słuszności swych czynów, postanowił więc udać się jeszcze raz do zamku If, w którym urządzone zostało muzeum po rewolucji lipcowej. Oglądając swoją celę zaczął sobie dobrze przypominać to, co spotkało go z rąk oprawców, mimo tego, że był niewinny. Wyzbywając się wyrzutów sumienia oraz wahań natury moralnej, spędza resztę swojego życia szczęśliwie u boku ukochanej Hayde.

Czas i miejsce akcji

Miejsce akcji:
Hrabia Monte Christo jest bohaterem powieści Aleksandra Dumasa w książce o tytule takim samym jak imię i nazwisko postaci pierwszoplanowej. Akcja utworu rozgrywa się między 24 lutego 1815 a 5 października 1838 roku. Akcja powieści jest szybka i treściwa. Rozgrywa się ona w zamku d’lf, gdzie hrabia był więziony, Maryslii, czyli rodzinnym mieście bohatera, Paryżu, Rzymie, wyspie Monte Christo i mniejszych miejscowościach włoskich i francuskich. Jednym słowem akcja toczy się na terenach Francji i Włoch. Edmund Dantes został tam uwięziony przez oficera, któremu obecność przyszłego hrabiego by zaszkodziła. Spędził tam 14 lat swojego życia planując zemstę na tych, którzy go tam uwięzili. Niedługo po wyjściu z więzienia, w którym znalazł staruszka, który podarował mu mapę, która wskazywała, gdzie znajdował się skarb. Po ucieczce z więzienia Dantes odnajduje skarb, a pieniądze znalezione w skrzyni wydaje na zmianę tożsamości i zemstę. Zmienia imię i nazwisko na: hrabia Monte Christo, a niedługo potem odnajduje swoją żonę. Gdy wszystkich, przez których stracił wiele życia za kratami wsadził do więzienia, zabił ostatniego oficera, który razem z innymi oficerami w spisku zrujnowali mu życie. Wszystko kończy się dla niego szczęśliwie.
Czas akcji:
Akcja utworu pt. „Hrabia Monte Christo rozgrywa się w XIX wieku, tj. od 24 lutego 1815 roku do 5 października 1838 roku. Sama akcja jest bardzo interesująca i pełna zwrotów akcji. Przykładem jest wydarzenie, gdy Edmund Dantes zostaje aresztowany i spędza 14 lat w więzieniu, z którego wydostaje się z pomocą staruszka, którego tam spotyka. Niedługo później odnajduje skarb i mści się na tych, którzy wsadzili go za kratki, za niewinność. Akcja tego utworu pokazuje chęć zemsty i sprawiedliwości, którą wykazuje hrabia. Mszcząc się na innych hrabia czuje spokój, a także radość, że udało mu się wymierzyć sprawidliwość i nie dopuścić do szerzenia się spisku oficerów. Monte Christo przez cały pobyt w więzieniu i poza nim oraz jak losy w życiu mogą się zmienić. Tak samo jest w prawdziwym życiu, los często nas zaskakuje, nawet w momentach najbardziej zaskakujących.

Charakterystyka

Hrabia Monte Christo – Aleksander Dumas – Charakterystyka
Informacje o książce
Książka pt. „Hrabia Monte Christo” (tytuł w oryginalnym języku francuskim to: „Le Comte de Monte-Cristo”) to powieść historyczno-przygodowa napisana przez francuskiego pisarza i dramaturga – Aleksandra Dumasa (1802-1870, napisał także m.in. „Trzech muszkieterów”). Swoje pierwsze wydanie książka miała w 1844 roku, w oryginalnym języku francuskim, we Francji. Tekst był publikowany w kilku odcinkach, w dwóch wydaniach dziennika Journal des débats. W Polsce natomiast utwór ten ukazał się dwa lata później – w 1846 roku. Książka ta opowiada o spisku przeciwko głównemu bohaterowi, który zostaje skazany i wydalony do więzienia, z którego udaje mu się uciec. Niedługo później planuje zemstę na tych, którzy odebrali mu połowę życia, którą spędził w zamknięciu i zimnych lochach.
Obecnie książka „Hrabia Monte Christo” jest uznawana za najwybitniejsze dzieło w całym dorobku pisarskim Aleksandra Dumasa. Ciekawostką jest, że autor tej książki, pisał ją we współpracy z pisarzem i historykiem – August’em Maquetem.
Krótkie streszczenie
Edmund Dantes to uczciwy i szlachetny człowiek. Pewnego razu niesłusznie zostaje oskarżony i skazany na dożywotnie więzienie za bonapartyzm. Jak się okazuje, został wrobiony przez okrutnych, chciwych i samolubnych ludzi, którzy zrobią wszystko, by dostać to, czego chcą. W więzieniu spotyka księdza Abbé Farię, który ma ogromny wpływ na jego przemianę. Uczy go cierpliwości, sprytu oraz daje mu wiele mądrych rad. Przed śmiercią daje mu mapę, która wskazuje ukryty skarb na wyspie Monte Christo. Gdy niedługo później starzec umiera, Dantes wskakuje do worka na zwłoki, przeznaczonego dla księdza i niezauważony opuszcza po czternastu latach więzienie. Powraca do swoich dawnych stron, gdzie poznaje Jacopa – włoskiego przemytnika, któremu oferuje wyprawę. Wraz z nim wyrusza po skarb, który jest kluczem do sukcesu. Jak się okazuje, skarb naprawdę istniał i tej dwójce mężczyzn udało się go odnaleźć. Niedługo później Dantes wprowadza swój plan w życie. Zmienia swoje imię na hrabiego Monte Christo (od nazwy wyspy, na której był ukryty skarb). Dowiaduje się, przez kogo został niewinnie skazany i wyjawia wszystkie skandale swoich wrogów. Większość z nich umiera albo trafia do więzienia na dożywocie. Dla żadnego z nich nie ma litości, tak samo, jak oni nie mieli jej dla niego. Na koniec zabija Fernarda de Morcerf, który ożenił się z jego dawną miłością – Mercedes Herrerą. Po długim i wyczerpującym starciu, wraz ze swoim przyjacielem Jacopem wracają do swoich dawnych stron.
Charakterystyka bohaterów
– Edmund Dantes – główny bohater powieści, pod wpływem czasu i jego przemian charakteru, zmienia się w hrabiego Monte Christo. Zostaje nieuczciwie oskarżony i skazany za bonapartyzm oraz rzekome sprzeciwianie się władzy. Jak się okazuje, został wrobiony przez zazdrosnych i chciwych ludzi, którzy tylko czekali, by zająć jego miejsce, które miało dość duży wpływ w polityce i handlu. Spędzony czas w więzieniu, młodzieniec wykorzystuje na ćwiczenie swojego umysłu oraz planowanie zemsty na ludziach, którzy go tu zamknęli. Poznaje tam księdza Abbé Farię, który ma ogromny wpływ na jego zmianę. To właśnie dzięki niemu udaje mu się uciec po czternastu latach z więzienia, odnaleźć skarb na wyspie Monte Christo i zemścić się na swoich wrogach. Edmund Dantes jest człowiekiem uczciwym, odważnym i cierpliwym. Mimo wielu trudności dąży do swojego celu.

– Ksiądz Abbé Faria – ksiądz, który został uwięziony przez Napoleona, za dążenie do połączenia krajów włoskich. Pewnego razu spotyka Edmunda i daje mu wiele nauk, m.in. uczy go wytrwałości, cierpliwości i podejmowania dobrych decyzji. Z powodu swojego starego wieku, a także nagłej apopleksji, starzec umiera. Jednakże przed śmiercią wyjawia Dantesowi historię o skarbie i jego właścicielu, który już nie żyje. Mężczyzna korzystając z tego, że strażnicy na chwilę zostawiają zmarłego księdza zamkniętego w worze, chowa ciało starca i sam zamyka się w środku. Dzięki temu strażnicy wynoszą go na zewnątrz, skąd z łatwością udaje mu się uciec. Ksiądz Abbé Faria jest dobrym, pogodnym, cierpliwym i mądrym człowiekiem. Całą swoją życiową wiedzę przekazał Edmundowi.

– Mercedes Herrera (później hrabina de Morcerf) – córka dość biednego rybaka. Chwilę po poznaniu Dantesa, zostaje jego narzeczoną. Gdy narzeczony nie pokazuje się od półtora roku, kobieta wpada w rozpacz, a niedługo później, by nie być samotną, wychodzi za mąż, za swojego bogatego kuzyna – Fernanda Mondego, który niedługo później zostaje hrabią de Morcerf. Kilka lat później rodzi im się syn, któremu nadają imię Albert. Gdy syn dorasta, na weselu pojawia się Dantes, który od razu zostaje rozpoznany przez swoją dawną narzeczoną. Po wielu rozmowach przeprowadzonych z Fernandem, Mercedes dowiaduje się o tym, że to właśnie jej mąż stał za zniknięciem niedoszłego kochanka, co też powoduje rozwiedzenie się jej z mężczyzną. Niedługo później, dzięki wsparciu finansowemu Dantesa, wyjeżdża do Marsylii. Mercedes jest bardzo trudną do zrozumienia kobietą, ciągle zmienia się jej charakter i postawa. Cechuje ją dobroć, szlachetność, troskliwość i fałszywość (przez większość życia okłamuje Fernanda, że go kocha).

– Fernand Mondego (później hrabia de Morcerf) – jeden z głównych wrogów Edmunda Dantesa. Na początku dość biedny, bogaci się na spisku przeciwko popularnemu Dantesowi. Aby się go pozbyć, wysyła zakłamany list o jego zdradzie. Fernand od zawsze podkochiwał się w Mercedes, która była zaręczona z Dantesem. Wziął z nią ślub, gdy jego rywal został aresztowany. Od zawsze jest człowiekiem nieuczciwym i niegodnym zaufania. Robi wszystko, by wspiąć się na szczyt jak najszybciej i najłatwiej się da. Jest zdrajcą i łotrem, który ginie podczas walki z hrabią Monte Christo.

– Albert de Morcerf – jedyny syn i dziecko państwa de Morcerf. Gdy jest już dość młodym mężczyzną, spotyka w Rzymie hrabiego Monte Christo i zaprasza go na salony paryskie. Gdy dowiaduje się o zdradzie ojca, nie chcąc w to wierzyć, postanawia walczyć z hrabią. Odpuszcza jednak ten pomysł, gdy całą prawdę ujawnia mu jego matka. Z wielkim zawodem na ojcu, wyjeżdża z kraju i wstępuje do oddziału wojskowego – spahisów – jednocześnie wyjeżdżając do Algierii i przyjmując nazwisko po matce – Herrera. Albert cechował się lekkomyślnością, odwagą, honorem i dobrocią. Zawsze był bliżej matki niż ojca, z którą też częściej rozmawiał.

– Danglars – chciwy marynarz statku „Faraon”, który wręcz marzy, by zostać jego kapitanem. W tym celu, by pozbyć się swojego przeciwnika – Edmunda Dantesa, wysyła fałszywy list, który oskarża jego rywala o poglądy bonapartystyczne i działania antyrządowe. Danglars dzięki otwartej drodze, zaczął tworzyć swoją karierę i coraz bardziej się wzbogacać. Wyszedł nawet za mąż, za Herminę de Nargonne, z którą miał córkę o imieniu Eugenia. Mimo wielu sukcesów, jego życie rodzinne legało w gruzach, zajmował się tylko swoimi pieniędzmi i nie zważał na zachowanie swojej żony. Gdy został dopadnięty przez hrabiego Monte Christo, uciekł z ostatnimi pieniędzmi do Włoch, gdzie i tak został złapany przez przyjaciela hrabiego Christo – Luigiego Vampy. Chciał go zagłodzić na śmierć i kazał mu płacić ogromne sumy za każdy posiłek, by zmarł jak jego ojciec, jednak Christo się nad nim ulitował i po krótkim czasie puścił go wolno. Danglarsa cechuje chciwość, samolubstwo, tchórzliwość i pycha.

– Gerard de Villefort – prokurator królewski i wróg hrabiego Monte Christo. Pod chęcią własnego zarobku, a także większego prestiżu, skazuje Edmunda Dantesa na dożywocie, za poglądy bonapartystyczne. Sam jednak Gerard jest synem bonapartysty – Noirtiera. Skazanie Dantesa, pozwala mu na oczyszczenie się z tych zarzutów i całkowite odcięcie się od swojego ojca. Zostaje mężem Renaty de Saint-Meran, z którą ma córkę o imieniu Walentyna oraz Heloizy, z którą wychowuje syna Edwarda. Po wielu skandalach związanych przede wszystkim z jego żonami i najbliższą rodziną, oraz oskarżeniu go o morderstwo, traci swoją rodzinę, której członkowie albo nie żyją, albo zostają skazani na dożywotnie więzienie. Po tym Gerard de Villefort przeszedł wielką zmianę i przejrzał na oczy. Zmienił się, choć tego, co się stało, nie mógł odwrócić. Był człowiekiem tchórzliwym, chciwym, żałosnym i samolubnym. Zawsze obchodziła go tylko sława i pieniądze.

– Jacopo – przemytnik włoski, a zarazem najwierniejszy i najuczciwszy przyjaciel Dantesa. Nigdy go nie okłamał i nie oszukał, nawet gdy miał okazję zabrać mu skarb i uciec. Hrabia Monte Christo zawsze mógł na nim polegać. Gotowy jest oddać nawet swoje życie za Dantesa. Jacopo cechuje uczciwość, wierność, szlachetność i przyjacielskość. Jest gotów pomóc hrabiemu w zemście na jego dawnych wrogach.

Ekranizacja
„Hrabia Monte Christo” Aleksandra Dumasa miał wiele adaptacji. Najbardziej znaną z nich jest wydana w 2002 roku ekranizacja tej książki. Film powstał we współpracy trzech krajów: Irlandii, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych. Po raz pierwszy ukazał się na ekranach 23 stycznia 2002 roku, w Wielkiej Brytanii. Reżyserem został Kevin Reynolds, a scenarzystą był Jay Wolpert. Główne role obsadzili: Jim Caviezel (jako Edmund Dantes), Guy Pearce (jako Fernand Mondego), Dagmara Dominczyk (jako Mercedes), Luis Guzmán (jako Jacopo / Maggot) i Richard Harris (jako Ksiądz Abbé Faria).
Cała ekranizacja opiera się na książce francuskiego pisarza. Do dziś jest to chętnie oglądany film. Pokazują to także statystyki, które według badaniach na oglądających, oceniają ten film na 7.5 gwiazdek z 10, co jest dość dobrą oceną.
Główne role obsadzili: Jim Caviezel (jako Edmund Dantes), Guy Pearce (jako Fernand Mondego), Dagmara Dominczyk (jako Mercedes), Luis Guzmán (jako Jacopo / Maggot) i Richard Harris (jako Ksiądz Abbé Faria).