Kamień na kamieniu

Czy słyszeliście o lekturze „Kamień na kamieniu” Wiesława Myśliwskiego? Może słyszeliście, ale czy przeczytaliście? Zajrzeliście do środka tej oto książki, która wbrew pozorom, na pierwszy rzut oka nie wydaje się ciekawa, tymczasem jednak może zaskoczyć. Jeszcze jedna rzecz mnie ciekawi: czy zdajecie sobie sprawę, że autor tej oto lektury był dwukrotnym laureatem Nagrody Literackiej „Nike”? Jak nie to już się dowiedzieliście! Ta prestiżowa nagroda to wyróżnienie, które wskazuje chociażby na to, że warto sięgnąć po książkę „Kamień na kamieniu” autorstwa Wiesława Myśliwskiego.Moim zdaniem warto przeczytać dzieło literackie Wiesława Myśliwskiego pt. „Kamień na kamieniu”. W powieści przedstawiona jest hierarchia wartości, w myśl której rodzina jest najważniejsza. Zwróćmy uwagę, że książka ukazuje historię ubogiej chłopskiej rodziny, której głównym bohaterem jest Szymon Pietruszka. Przedstawia także obszerną sagę wiejskiego życia i ludowego spojrzenia na świat, gdzie na pozór poemat wydaje się nieciekawy i przeciętny, a niemniej jednak jest bardzo interesującą, wciągającą powieścią, z której można wyciągnąć pouczające wnioski. W tym oto utworze zachwycił mnie również pomysł na oryginalność tekstu. Czytelnik przy czytaniu takiej epopeji ma wrażenie, że to właśnie jemu zwierza się ze swych wspomnień Szymon. Dokładniej mam na myśli pojawienie się wspomnień z dzieciństwa głównego bohatera. Czytelnik utożsamia się z problemami głównego bohatera oraz wraz z nim przeżywa emocje, rozterki. Czy znacie dziadka, który zabił mężczyznę zalecającego się do jego żony, a potem uciekł przed jego rodziną? W tym oto dziele poznacie! Zapoznacie się także z całą rodziną Pietruszek, którzy mają za sobą ciekawe historie, interesujące perypetie. W dziele dodatkowo przeżyjecie wraz z narratorem nieprzyjemne wydarzenia związane z jego bratem, kiedy jednak ten „nie stawia tamy” i dalej nie skreśla swojego celu. Może Was też zainteresuje, tak samo jak mnie przyczyna „wybuchnięcia burzy” wspomnień u bohatera, czym było wybudowanie rodzinnego grobowca. B

PLAN WYDARZEŃ „KAMIEŃ NA KAMIENIENIU” W.MYŚLIWSKIPlanowanie wybudowania grobowca dla rodziny Pietruszków a. Rozmyślanie Szymona nad wyglądem przyszłego pomnika, ilości kwater, wyborem głównego wykonawcy robót czy ozdoby grobuSamotne spacerowanie po cmentarzu SzymonaWspominanie dziadków, walki w partyzantce, nauki u kościelnego FranciszkaProblematyka z wybudowaniem grobowca a. Brak pieniędzy b. Śmierć wykonawcy grobowcaZarobek Szymona na węgiel na zimę a. Sprzedaż zegarka na dewizce, kawałka pola b. Pożyczka Szymona u sąsiada KubikaDomaganie się sąsiada o zwrot pożyczki a. Zapożyczenie Szymona u innego sąsiada – Maciołka b. Oddanie pożyczkiDomaganie się zwrotu pożyczki sąsiada Maciołka a. Plotka o Szymonie b. Sprzedaż jałówki c. Oddanie pożyczkiOpowiadanie przez Szymona historii o drodze prowadzącej przez wieś a. Wiejska droga: dziury, łaty, kręta b. Pojawienie się robotników – zmiana drogi na nową c. Nowa, ładna

Powieść składa się z obrazków opisujących historię Szymona Pietruszki, gdzie pokazana jest retrospekcja głównego bohatera. Pokazane jest, że był zwykłym wiejskim chłopakiem, żołnierzem partyzantem, urzędnikiem udzielającym ślubów, fryzjerem, milicjantem, zakochanym i urażonym mężczyzną, alkoholikiem oraz inwalidą opiekującym się chorym bratem Michałem. W starości uświadamia sobie, że po wielu przeżyciach najlepiej czuł się jako prosty chłop ze wsi, chociaż los był temu przeciwny. Przyczyną do wspomnień Szymona była chęć wybudowania rodzinnego grobowca, jednakże nie wydawało się to zbyt łatwe: „Wybudować grób. To się tylko tak mówi. A kto nie budował, nie wie, co taki grób kosztuje. Choć grób, mówią, też dom, tylko że na tamto życie. Bo wieczność nie wieczność, ale swój kąt powinien człowiek mieć.”. Bohater długo rozmyślał nad wyglądem grobowca.
I. CMENTARZ
Główny bohater przez ostatnie dwa lata leżał w szpitalu, gdzie rozmyślał nad rodzinnym grobowcem, aby powrócił do domu to znalazł najlepszego rzemieślnika we wsi – Chmielnika, który zaczął budowę grobowca. Podczas, gdy u Szymona pojawiły się wspomnienia z wojny. Podczas retrospekcji bohatera uświadamiany się, że brał on udział w partyzantce, gdzie nosił ps. „Orzeł”. Okazuje się, że Szymon Pietruszka był aktywnym patriotą i chociaż został już siedem razy postrzelony to, i tak się nie poddawał, lecz walczył z wrogiem. Wspomnienia bohatera przedstawiają także dziadków ze strony matki oraz ich niesamowitą historię życiową. Po czasie przypomniał sobie także dziadków ze strony ojca, gdzie stwierdził, że mieli oni „zwyczajne” życie. Po tych wspomnieniach zdał sobie sprawę, że żadna strona w rodzenie nie posiadała jeszcze rodzinnego grobowca, co bardziej przekonało bohatera do budowli. Jeden z dziadków (Kacper) za ratowanie powstańców otrzymał papiery na ziemię oraz duży majątek, który bohater postanowił znaleźć. Jednak po wielu próbach, poszukiwaniach nie udało się odnaleźć. Szymon, który nie był najstarszy z siedmiu braci został wytypowany na zostanie na siedmiomorgowej gospodarce, jednak jemu to nie przeszkadzało. W podziękowaniu za to chciał wybudować rodzinny grobowiec. Niestety pojawiły się utrudnienia, w postaci braku pieniędzy. Potem jak na złość Szymonowi główny rzemieślnik umarł i budowa przystopowała. Ludzie wypytywali się o datę powstania grobowca i bohaterowi zrobiło się wstyd za to, dlatego postanowił posprzedawać swoje rzeczy, aby nazbierać szybciej pieniądze – na grobowiec i na węgiel na zimę. Bohater postanowił zapożyczyć się u swojego sąsiada Kubika, ale jak już można było się spodziewać po czasie jednak pożyczkodawca domagał się spłaty. Szymon zwrócił dług, ale zapożyczył się u innego sąsiada – Maciołka. Jednak ten też domagał się spłaty długu, a na dodatek „puścił” plotkę na temat bohatera. Po czasie Szymon oddał dług.
II. DROGA
Na wsi bohatera szła droga z dziurami i łatami, każdy mieszkaniec lubił tą drogę i nie przeszkadzały mu niedoskonałości. problem pojawił się wtedy co robotnicy, którzy nareperowali ulicę, zamierając mieszkańcom pole. Przy budowie zostały wycinane drzewa, które mieszkańcy odkupywali. Narrator chciał zrobić nowy stół i odkupił od sąsiada ostatni kawałek drzewa akacjowego. Historia mebla była bardzo ciekawa, związana z przeszłością bohatera.
III. BRACIA
Bohater mieszkał ze swoim najstarszym bratem Michałem, gdzie pewnego dnia napisał list do dwóch braci Antka i Staśka, o planach budowy grobowca rodzinnego. Antek i Stasiek nie bywali za często na wsi. Po śmierci ojca bracia odesłali odpowiedź bohaterowi na list, w którym poinformowali bohatera o przybyciu. Główny bohater przygotowywał się ma pr

„Kamień na kamieniu” to powieść obyczajowa autorstwa Wiesława Myśliwskiego wydana w 1984 w Warszawie przez Państwowy Instytut Wydawniczy. Jest to jeden z najważniejszych utworów nurtu wiejskiego polskiej literatury powojennej i absolutne arcydzieło.
Cała powieść jest monologiem „chłopa z krwi i kości” Szymona Pietruszki. Szymon Pietruszka przyszedł na świat w niezbyt zamożnej wiejskiej rodzinie. Opowiadając o swoim losie, kreśli jednocześnie panoramę dziejów polskiej wsi w pierwszej połowie XX wieku. Poznajemy najpierw dzieciństwo i młodość przeżyte w II RP, potem okupację i wreszcie PRL.
Moim zdaniem „Kamień na kamieniu” to epopeja na miarę „Chłopów” Reymonta, pełna symboli, odniesień biblijnych, filozoficznych i historycznych.
Problematykę powieści dobrze oddają tytuły kolejnych dziewięciu rozdziałów: I. Cmentarz, II. Droga, III. Bracia, IV. Ziemia, V. Matka, VI. Płacz, VII. Alleluja, VIII. Chleb, IX. Brama.
Przede wszystkim powieść Myśliwskiego to apoteoza etosu polskiego chłopa – pracowitego, cierpliwego, przywiązanego do swojego kawałka ziemi, radzącego sobie z każdą przeciwnością losu, sprytnego i zaradnego, wiernego tradycji i wierze, ale jednocześnie wciąż pogardzanego i traktowanego z wyższością przez „miastowych”. W opinii Myśliwskiego, tak jak u Reymonta, to wieś, a dokładniej ziemia jest skarbnicą mądrości, to ona pozostanie, choćby z reszty świata nie został nawet „kamień na kamieniu”.
Po drugie „Kamień na kamieniu” to pochwała życia, we wszystkich jego przejawach. Nie oznacza to bynajmniej sielanki czy arkadii. Myśliwski opisuje życie z jego cierpieniem, brudem, kłamstwem, zdradą, ale jednocześnie pozwala swojemu bohaterowi doświadczyć satysfakcji, dumy, miłości, ukojenia. Szymek Pietruszka deklaruje: „Żyć mi się zawsze chciało, nie umierać. Żyć i żyć, aby dalej, aby więcej”. Toteż żył

„Kamień na kamieniu” jest powieścią, która pokazuje nam poszczególne momenty życia Szymona Pietruszki. Bohater przypomina sobie różne role, jakie dane było mu pełnić na przestrzeni czasu. Wiódł normalne, spokojne życie na wsi, walczył w oddziałach partyzanckich, udzielał ślubów cywilnych, był fryzjerem, milicjantem; zakochał się, a także zraził; popadł w nałóg – został alkoholikiem, następnie inwalidą, który opiekował się Michałem – swoim chorym bratem. Na koniec, kiedy dożył już sędziwego wieku, doszedł do wniosku, że pomimo tak różnorodnego doświadczenia, jego miejsce jest na wsi, że najlepiej żyje mu się jako prostemu człowiekowi. Ciekawe, ponieważ, kiedy jako mały chłopiec dorastał w takich warunkach, starał się wykreślić ten scenariusz ze swojego życia i być kimś zupełnie innym. Szymon wspominał swoje życiowe perypetie ze względu na to, że chciał zbudować grobowiec swojej rodziny. Ten pomysł skłonił go do tejże refleksji. Mężczyzna zdawał sobie sprawę z tego, że budowa grobu nie należy do rzeczy prostych. Podczas refleksji nad różnymi kwestiami budowy owego grobowca, jak np. kto i w jaki sposób go ozdobi, Szymek wracał myślami do przeszłości. Każda z opisywanych opowieści jest przysłowiową „cegiełką”. Wszystkie razem tworzą całość – fabułę. Kiedy czyta się „Kamień na kamieniu”, odbiorca może mieć złudzenie, że nie tylko poznaje jakąś historię wykreowaną przez autora. Czytelnik może odczuć, że Szymek zwierza mu się jak staremu, dobremu przyjacielowi.
1. Cmentarz
Główny bohater- Szymon Pietruszka- ostatnie dwa lata spędził na szpitalnym oddziale. Podczas rekonwalescencji mężczyzna dużo rozmyślał i wpadł na pomysł wybudowania grobowca swojej rodziny. Po wyjściu ze szpitala, zaczął realizować swój plan – wynajął Chmiela, który był najlepszym rzemieślnikiem w całej wsi. Mężczyzna rozpoczął prace nad powierzonym mu zadaniem, a Pietruszka zaczął wspominać pamiętne wydarzenia ze swojego życia związane właśnie z cmentarzem, na którym miał stanąć owy grobowiec. W czasie wojny na tym cmentarzu rozgrywała się bitwa. Trwała ona sześć tygodni. Był to ciężki i krwawy czas. Mieszkańcy wsi zbierali szczątki walczących i godnie ich chowali. Szymon opisuje zachowanie ptaków. Uciekły one z drzew, na których wcześniej tak chętnie i często zasiadały. Kościelny Franciszek wraz z ministrantami łapał ptaki i zanosił je na cmentarz, aby w jakikolwiek sposób przywrócić wspomnienia sprzed wojny. Wcześniej zbił dla zwierząt karmniki, które przywiesił na drzewach. Następnie dowiadujemy się, że Szymon brał czynny udział w wojnie, walcząc w oddziale partyzanckim. Jego pseudonimem był „Orzeł”. Pietruszka został siedmiokrotnie ranny. Z tego względu uprzedził swoich towarzyszy, że na wypadek, gdyby nie przeżył, mają mu zagrać na pogrzebie na organkach „Kamień na kamieniu, na kamieniu kamień”. Była to jego ulubiona pieśń ludowa. Mężczyzna przywołuje obraz swoich dziadków od strony matki. Informuje, że nie mieli oni grobu. Kiedy Polska była wolna, dziadek Łukasz musiał uciec do Ameryki przed Kozakami, ponieważ pewnego dnia zabił karbowego, pozbawiając go głowy kosą. Zrobił to nie bez powodu- mężczyzna podrywał jego wybrankę, babkę Pietruszki. Natomiast babka Rozalia bardzo lubiła się bawić. Po ucieczce męża, oddała ona swoją córkę i syna, który jakiś czas później zmarł na czerwonkę, pod opiekę własnej siostrze – Agacie. Oddała jej gospodarstwo i cały dobytek, a sama opuściła kraj. Udała się do Ameryki, do męża. Podczas podróży morskiej rozpętała się burza, a Rozalia zatonęła wraz ze statkiem, którym płynęła. Po jakimś czasie, z tego świata odszedł także dziadek pozostający na emigracji. Mężczyzna nie zdążył powrócić do kraju po śmierci żony. Z kolei dziadkowie ze strony ojca zakończyli swoje żywoty w dość normalny sposób- babka Paulina zmarła jako młoda kobieta, a dziadek Kasper Pietruszka dożył sędziwego wieku. Każde z nich zostało godnie pochowane, jednak żadne nie miało nagrobka. Dziadek Kasper założył pierwszą straż pożarną we wsi. Ratował powstańców i z tego względu otrzymał papiery na ziemię i spory majątek. Zrezygnował z tego wszystkiego ze względu na to, że w czasie zaborów groziła mu za to zsyłka na Sybir. Tudzież głęboko zakopał papiery. Kiedy w końcu zakończył się czas niewoli Rzeczypospolitej, dziadek mógł odkopać papiery. Oczywiście, nie udało mu się ich znaleźć. Mimo to, nie poddawał się, ale nie znalazł ich do końca życia. Po śmierci mężczyzny, jego syn- ojciec Szymona, próbował dokończyć dzieło ojca. Kopał wszędzie, gdzie tylko mógł. Na łożu śmierci poprosił swojego syna o jedno- aby nie zaprzestał poszukiwań, dopóki nie znajdzie papierów. Szymon był najstarszym synem. Jednak nie pozostał na siedmiomorgowej gospodarce. Jako zadośćuczynienie chciał wybudować grób dla całej rodziny. Zarówno dla tej żywej części, jak i dla martwych członków. Pietruszka planował przenieść rodziców z ziemi do murowanego grobowca, w którym miały znaleźć się ponadto miejsca dla jego braci: Antka i Staśka wraz z żonami, a także Michała, oraz dla samego Szymona. Łącznie grób miał być na osiem kwater. Jednak Chmiel wybudował tylko mury grobu- na więcej nie było stać Pietruszki, który opłacał projekt pieniędzmi z odszkodowania za nogę. Mężczyzna nie załamał się tym faktem. Był optymistą i cieszył się, że chociaż coś jest gotowe. Dodatkowo, rzemieślnik wymurował już kwatery, w które miały być wsuwane trumny. Wkrótce główny wykonawca zmarł, a Pietruszka miał więcej problemów na głowie, niż dokończenie budowy. Jednak wszyscy dopytywali, kiedy zakończy się budowa. Kiedy Szymon musiał opłacić podatki, sprzedał zegarek i kawał ziemi, a także zapożyczył się u sąsiada- Kubika. Pożyczkodawca zaczął się upominać o zwrot pieniędzy, więc Szymon zaciągnął dług u drugiego sąsiada- Maciołka. Nie minęło wiele czasu i ten też zaczął domagać się zwrotu kapitału, a dodatkowo rozpuszczał plotki o swoim sąsiedzie. Pietruszka sprzedał jałówkę i oddał środki Maciołkowi.
2. Droga
Dawniej we wsi zamieszkiwanej przez głównego bohatera była jedna kręta, dziurawa droga. Istniała zasada, że każdy dbał o kawałek przed swoim domem. Było cicho, pięknie i spokojnie. Przy drodze rosły akacje. Pewnego dnia wybudowano nową szosę dla samochodów. Wówczas zastąpiono starą drogę. Teraz kiedy ktoś przejeżdżał obok domu, budynek dosłownie się trząsł. Dodatkowym minusem nowej ulicy była zwiększona śmiertelność mieszkańców. Ludzie ginęli pod kołami rozpędzonych aut. Mieszkańcy odkupili od robotników drzewa. Szymon nie zdążył dokonać transakcji, ale jeden z sąsiadów miał mu odsprzedać jedno. Bohater planował zrobić sobie z niego nowy stół, ponieważ ten znajdujący się w jego domu był już bardzo stary. Szymek kiedy wracał z partyzantki znalazł blat stołu, a następnie skompletował cały mebel. Wcześniej rodzina bohatera nie posiadała stołu. Przed wojną, kiedy Szymon był młodym chłopakiem bardzo lubił się bawić na wiejskich zabawach. Dodatkowo, często wdawał się w bójki. Narrator dodał, że był najsilniejszy w całej wiosce i każdy się go bał. Z tego względu nigdy nie odniósł większych obrażeń, tylko raz oberwał nożem, ale nie było to nic poważnego. Pietruszka był kobieciarzem. Pracował przy budowie nasypu kolejowego, a za zarobione pieniądze kupił sobie garnitur. Tęsknił za czasami, kiedy była stara droga, a we wsi było bezpiecznie i spokojnie. W pewną niedzielę zbierało się na deszcz i wszyscy pojechali na pola. Szymon kierował jednym z wozów. W jedną stronę kierowało mu się bardzo przyjemnie, ale w drugą jechało dużo aut i miał już problemy. Młodemu udało się wyjechać z pola na szosę. Po chwili ujrzał swojego sąsiada, który nie miał tyle szczęścia i się po prostu bał. Za Szymonem ustawili się kolejni sąsiedzi w furmankach. Po jakimś czasie wszyscy przeklinali nadjeżdżające samochody. Szymon się zdenerwował, wyjechał swoją furmanką i popędził na drogę. Nie obchodziło go zagrożenie jakie sprawiały auta. W pewnym momencie usłyszał huk, następnie zobaczył, że jego nogi są nienaturalnie powykrzywiane. Ludzie krzyczeli. Więcej nie pamiętał.
3. Bracia
Szymon mieszkał z bratem Michałem, który był cichy, małomówny, tajemniczy, wiecznie zamyślony. Bohater napisał list do młodszych braci: Staśka i Antka w sprawie budowy grobowca. Musiał wiedzieć, czy chcą oni być pochowani razem z nimi, czy w innych stronach, gdyż w tym drugim wypadku, grób byłby mniejszy, a co za tym idzie- również koszty jego budowy. Bracia głównego bohatera mieszkali w mieście. Kiedy raz na jakiś czas wracali na wieś, chwalili się innym różnymi rzeczami, m.in. tym, że jeden miał tytuł magistra, a drugi inżyniera. Za życia, ich matka wysyłała im paczki, na które nigdy nie otrzymała odpowiedzi. Po jej śmierci Szymon wysłał braciom telegramy, co zrobił także parę lat później- po śmierci ojca. Bracia odpisali, że przyjadą omówić szczegóły. Szymon wykąpał brata, ubrał siebie i jego w czyste ubrania, zabił kurę, ugotował rosół, a także kupił makaron w sklepie, gdyż bracia nie tknęliby nigdy domowego. Po przyjeździe, bracia zaczęli narzekać na Szymka, że ma stary stół, że nie ma wielu krzeseł, a potem zaczęli wypytywać z wyrzutem o jego poczynania życiowe. Szymon nie mógł się odnaleźć w sytuacji, czuł się dziwnie, ponieważ ostatnio, kiedy widział braci, byli oni niedoświadczonymi, biednymi młodzikami, a teraz stali się wielkimi panami. Szymek wspominał dzieciństwo. Pierwszy z gniazda wyfrunął Antek. Ojciec był zły z tego powodu, gdyż nie miał kto mu pomagać na roli, ponieważ najstarszy syn był milicjantem, a Stasiek był za mały. Następny w świat poszedł Stasiek. Rozzłościło to ojca, ponieważ był pewien, że młody odziedziczy gospodarstwo, wiązał z nim ogromne nadzieje. Dla ojca ziemia była bardzo ważna. Następnie, Michał, zamiast zostać księdzem, uczył się na krawca. Rodzice po raz kolejny się zawiedli. Jednak ten syn zawsze wracał na żniwa. Po powrocie z partyzantki Szymon chciał zaciągnąć się do wojska, gdyż nie lubił pracy na roli. Nie mógł jednak wypełnić tych planów, ponieważ musiał pomagać ojcu doprowadzić gospodarstwo do ładu i naprawić zniszczenia wojenne. Do pozostania na wsi zmusiły Szymona okoliczności. We wsi otwarto szkołę. Miał do niej pójść brat Szymka, ale nie miał butów. Bohater wybrał się na poszukiwania, jednak nie znalazł nic godnego uwagi. Dlatego też pożyczał młodemu swoje oficerki jeszcze sprzed wojny. Kiedy młody szedł do szkoły, Szymek przesiadywał całe dnie w domu, przez co się rozleniwił. Pewnego dnia Pietruszka wymyślił, że może zacząć strzyc i golić. Był to strzał w dziesiątkę. Przychodziło do niego wielu klientów. Interes przynosił duże zyski. Wiosną Stasiek oddał buty i chodził boso. Potem wyjechał, czym rozzłościł rodziców. Synowie nigdy więcej nie spotkali matki – wrócili dopiero na jej pogrzeb. Bracia wyjechali tak szybko, jak przyjechali. Szymek dał im trochę mąki.
4. Ziemia
Przed narodzinami najstarszego syna, ojciec Szymona sądził się z sąsiadem o ziemię. W pewnym momencie Pietruszce zabrakło pieniędzy, jednak kłótnie i bójki z sąsiadem wciąż trwały. Ojciec Szymka odgrażał się zawsze, że kiedy chłopak podrośnie, zabije sąsiada. Gdy bohater zaczął pomagać ojcu na polu, kłócił się z Prażuchem. Raz puściły mu nerwy i zbił starego. Za to jego synowie raz zastawili pułapkę na Szymka i kiedy ten wracał z zabawy, pobili go. Potem mężczyzna poszedł na wojnę. Po powrocie dowiedział się, że Prażuch znowu dokucza sąsiadom. Starzy nie mogli iść do sądu, gdyż takowych nie było, więc poprosili syna o rozprawienie się z problematycznym sąsiadem. Na rodzinnym festynie Szymon zemścił się na młodych Prażuchach i tym razem to on ich zbił. W czasie wojny, Szymek chciał się przekraść do rodziców. Zauważyli go Niemcy, którzy otworzyli ogień w jego kierunku. Młody zaczął uciekać i znalazł schronienie u Prażuchów, u których przesiedział do rana. Trzech Prażuchów dołączyło wkrótce do oddziału Szymka. Na wieść o ich śmierci, ich matka nie wytrzymała i też odeszła na tamten świat. Prażuch został sam, ale dbał o gospodarstwo. Ponadto, nauczył się czytać i pisać. Szymek odwiedzał sąsiada, czym zdobył jego sympatię. Kiedy trafił do szpitala, to właśnie on przejął chwilowo kontrolę nad gospodarstwem i odwiedzał chorego. Pewnego dnia poinformował Szymka, że nie może się już zajmować jego gospodarstwem, ponieważ czuje, że już nadszedł jego czas. Wrócił do domu, posprzątał dom, zajął się zwierzętami, kazał sąsiadowi zapalić gromnicę, powiedział mu, gdzie jest testament, po czym położył się w trumnie i umarł. Po śmierci Prażucha gospodarstwo Pietruszki zostało bez opieki. Kiedy mężczyzna wrócił do domu, zastał pobojowisko. Wszystko zostało skradzione, a jemu pozostały wychudzeni krowa i koń. Bohater poruszał się o kulach. Michał zaginął. Szymek był przygnębiony. Zaczął wspominać czasy, kiedy był w szpitalu. Zaprzyjaźnił się z salową Jadwigą, dzięki której pierwszy raz w życiu posmakował pomarańczę.
5. Matka
Ślub na wsi bardzo się opłacał ze względu na m.in. przydziały na materiały budowlane, czy ziarna. Dotyczyło to ślubów cywilnych. Ksiądz w kościele się im otwarcie sprzeciwiał. Wójt zaproponował Szymkowi stanowisko urzędnika u

AUTOR:
Wiesław Myśliwski (1932-żyje do dziś) – polski pisarz, który dwukrotnie został laureatem literackiej nagrody „Nike” (w roku 1997 i 2007). W swojej twórczości poszukuje uniwersalnych prawd egzystencjalnych dotyczących świata. Powieści autora są tłumaczone na wiele języków obcych. Myśliwski to bardzo ceniony i nagradzany pisarz współczesny.

TYTUŁ:
„Kamień na kamieniu”

RODZAJ I GATUNEK LITERACKI:
Epika → powieść obyczajowa
literatura piękna

DATA PUBLIKACJI:
Powieść została wydana w roku 1984 w Warszawie, przez Państwowy Instytut Wydawniczy. Jeszcze przed publikacją utwór okrzyknięto mianem arcydzieła. „Kamień na kamieniu” często porównywano do powieści „Chłopi” Władysława Reymonta.

CZAS I MIEJSCE AKCJI:
Nie można wskazać konkretnego czasu i miejsca akcji. Ta niezwykle rozbudowana powieść może nosić rangę epopei. Główny bohater – Szymon Pietruszka – opowiada swe dzieje, począwszy od okresu wojennego i uczestnictwa w partyzantce, poprzez pracę w urzędzie, wypadek i kalectwo. Początek powieści jest osadzony w czasach PRL-u i toczy się na nieokreślonej konkretnie wsi.

PROBLEMATYKA:
Powieść pod tytułem „Kamień na kamieniu” ukazuje obraz polskiej wsi z połowy XX wieku. Jest to saga wiejskiego życia obrazująca ludowe spojrzenie na świat. Obejmuje okres wojenny, poprzez PRL, aż do współczesności. Okraszona jest dawką humoru oraz ironii. Autor ukazuje zmiany, jakie zaszły na polskiej wsi oraz w jej mieszkańcach na przestrzeni różnych epok. Polski chłop jest przedstawiony jako postać prostolinijna, kłótliwa, zapalczywa i negatywnie nastawiona do życia, jednak cechuje go spryt i zaradność. Historia ta czasami jest groteskowa i zabawna, a czasami pełna goryczy i realizmu. „Kamień na kamieniu” to powieść należąca do tak zwanego „nurtu wiejskiego” w literaturze polskiej. Przeszłość i teraźniejszość przeplatają się ze sobą, ukazując wieś w okresie międzywojennym, komunizmie o

Książka, którą opisuje nosi tytuł: „Kamień na kamieniu” Wiesława Myśliwskiego. Utwór stał się obowiązkowym w szkole i jest bardzo popularny. Gatunkiem tego utworu jest powieść obyczajowa. Oznacza to, że przedstawione w niej historie dzieją się dokładnie tak, jak we współczesnym życiu. Powstała w drugiej połowie dwudziestego wieku. Należy do literatury powojennej i za taką jest uważana. Jest to literatura piękna. Dzieło jest dosyć długie, lecz bardzo ciekawe toteż czytelnicy nie zwracają szczególnej uwag

Szymon Pietruszka jest głównym bohaterem powieści, jest on narratorem. Z jego wypowiedzi dowiadujemy się o jego dzieciństwie i młodości. Szymon był wysokim i silnym mężczyzną, był również bardzo przystojny i nie narzekał na zaloty kobiet. Niestety im był starszy tym gorzej było kogoś poznać na dłużej i został sam, bez żony i dzieci. Szymon, mimo że był prawdomówny i zaradny to niestety również porywczy i kłótliwy. Jego dużą słabością była skłonność do alkoholu. Był wychowany w wierze i chodził do kościoła. Kiedyś dorabiał sobie jako fryzjer. Podczas wojny walczył w partyzantce, później był urzędnikiem i milicjantem. Postanowił on wybudować grobowiec, w którym miałaby jego rodzina, szczególnie przodkowie, którzy obecnie pochowani byli bez nagrobków. Skłoniło to go do poszukiwania własnego miejsca na świecie. Bohater nie pochodził z rodziny ani biednej, ani bardzo zamożnej. Mimo że za życia ojca bardzo bronił się przed praca w gospodarstwie los chciał dla niego inaczej. Miał on trzech braci, ale tylko on pracował na gospodarce, którą otrzymał po swoim ojcu. Jego opowieści dawały czytelnikowi obraz zmian jakie w ciągu wielu lat zaszły na polskiej wsi. Szymon w swych opowiadaniach pokazywał jak zmieniało się myślenie ludzi i że mieszkańcy miast mieli duży wpływ na kształtowanie się polskiej wsi. Szymon w młodości brał udział w awanturach na zabawach, bił się z innymi chłopakami był niezłym rozrabiaką. Jego siła budziła respekt.
Bracia Szymona
Młodszymi braćmi głównego bohatera był Antoni i Stanisław, z