Menu książki:
Na nieludzkiej ziemi
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Recenzja książki
Pisarz, rotmistrz Józef Czapski ur. 3 kwietnia 1896r. był więźniem Starobielska, o mało nie został zamordowany w Katyniu. Nie potrafił uwierzyć że Sowieci zdolni byli do tak strasznych czynów jak mord na polskich oficerach, wierzy że takie zdarzenia mogły mieć miejsce wkrótce po Rewolucji Październikowej 1917r. ale nie w 1940r. Czapski przedstawia gen. Władysława Andersa jak jedyną osobę która nie wierzyła Rosjanom. Generał Anders był przekonany iż Sowieci wymordowali polską kadrę dowódczą, polskie elity. Pisarz opisuje mechanizm ukrywania prawdy katyńskiej przez stronę sowiecką. Pakt Sikorski- Majski ocalił wielu ludziom życie, w tym również żywot Czapskiego, był to krótki okres pokojowego współistnienia Polski oraz ZSRR, bo później zerwano sojusz gdy Polacy zaczęli sygnalizować że wiedzą kto tak naprawdę zamordował naszych oficerów, że nie byli to Niemcy.
Książka złożona jest z trzech części, w pierwszej pisarz przedstawia pobyt w obozie starobielskim, w drugim rysuje swoją tułaczkę po ZSRR, formowanie Armii gen. Władysława Andersa, w trzecim zaś ujęte zostały ustalenia dotyczące Katynia. Józef Czapski był patriotą, kochał ojczyznę, język oraz ludzi, charakteryzuje się kosmopolitycznym patriotyzmem.
Żadne komisje Burdenki nie zaczarują rzeczywistości, ani też to co mówił Stalin że Polacy uciekli do Mandżurii. Dygnitarze bolszewiccy bezczelnie oszukiwali stronę polską, zauważmy że nadal tak jest, wystarczy sięgnąć do książek prof.. Grovera Furra, który stwierdza że “Katyń zrobili Niemcy”.
Józef Czapski pisze o formowaniu się Armii gen. Władysława Andersa. Czapski stara się dotrzeć do prawdy o oficerach z Katynia, jednakże spotyka się z zupełnym brakiem jakiekolwiek chęci pomocy w poszukiwaniach ze strony ZSRR.
Józef Czapski to również malarz, Jego opisy są obrazowe, jakby nakładał farby na płótno.
Józef Stalin stawiał kłody pod nogi gen. Władysławowi Andersowi, utrudniał tworzenie armii, utrudniał wyruszenie z ZSRR.
Józef Czapski opisuje jak trudne warunki panują w Rosji Sowieckiej, jak ciężko jest tym przymusowo wysiedlonym po 17 września 1939r., po sowieckim ataku na Polskę.
“Na nieludzkiej ziemi” stanowi mrożący krew w żyłach opis życia w jednym z podobozów Archipelagu Gułag. Józef Czapski sięga po wypowiedzi ludzi którzy nie mieli tyle szczęścia by przeżyć to bolszewickie piekło na ziemi.
Pod wielkim wrażeniem twórczości Józefa Czapskiego znaleźli się Artur Koestler oraz George Orwell, który pod wpływem książki planował napisać swoje dzieło o Katyniu. Przypomnieć należy od jakich pozycji wychodził Orwell, że początkowo był komunistą, brał udział w wojnie domowej w Hiszpanii i dzięki również opisom Czapskiego odwraca się od tego w co wierzył jako młody chłopak.
Pisarz w momencie zwolnienia z łagru postanowił szukać swoich kolegów z niewoli, w trakcie wędrówki prze
Problematyka
Józef Czapski pisząc „Na nieludzkiej ziemi” opisał traumatyczny temat polskiej martyrologii. Pisarz przedstawia losy Polaków, którzy mieli nieszczęście znaleźć się pod okupacją radziecką. Czapski zmusza czytelnika do zastanowienia się nad wartością ludzkiego życia. Obraz który rysuje polski pisarz jest traumatyczny, Sowieci eksterminują „polski element”, kierują się bezprawiem, z ich rąk giną niewinni ludzie, których jedyną przewiną było znalezienie się w nieodpowiednim miejscu oraz czasie. Pisarz podejmuje refleksję nad tym co wpływa iż danej jednostce będzie dane przeżyć, zaś inna umrze, zastanawia się czy istnieje determinizm, karma, los przypisany do danej jednostki która niczym pod wpływem jakiegoś fatum dostąpi takich a nie innych przeżyć. Józef Czapski zdecydowanie podkreśla iż każdy ma osobną, indywidualną, równie ważną dla historii kartę do zapisania. Wielką zasługą Czapskiego jest że oddaje głos oficerom, którzy przemawiają na kartach książki „Na nieludzkiej ziemi”. Józef Czapski starał się przedstawić w utworze:
1) tragedię która spotkała polskie dowództwo,
2) trudy z jakimi Polacy mierzyli się na co dzień w obozach jenieckich,
3) zrozpaczonych ludzi, którzy pragnęli wydostać się poza teren Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, a jak wiemy było to niemożliwe.
Realia życia w ZSRR dla Polaków, którzy mieli nieszczęście znalezienia się na tych obszarach związane było z warunkami które z biegiem czasu coraz bardziej stawały się nie do zniesienia. Józefowi Czapskiemu dane było wydostać się z obszaru ZSRR, dzięki Brytyjczykom dane im było przekroczyć granicę, wydostać się do Persji, do Iranu. II Korpus gen. Władysława Andersa po drodze zwyciężył pod Monte Cassino, dzięki wysiłkowi i determinacji p
Czas i miejsce akcji
„Na nieludzkiej ziemi” stanowi opowieść toczoną przez Józefa Czapskiego, opisuje swoje przeżycia z lat 1939- 1942. Józef Czapski był tym, który doskonale poznał Rosję. Był On bowiem jednym z tych Polaków, którzy tworzyli jeden z łagrów, w których internowano polskich oficerów, ten w Griazowcu. W trakcie pobytu w Rosji, rozmawiał z elitą intelektualną tamtejszego społeczeństwa, poznał osobiście Achmatową oraz Tołstoja. Józef Czapski, będąc mieszkańcem Petersburga, napatrzył się na działania Rosjan, na własne oczy dojrzał odparcie Rosjan od Wołgi, widział uciekinierów leningradzkich, uzbecki Taszkient. Pisarz przemierzył całą Rosję, w poszukiwaniu oficerów Wojska Polskiego, o których Stalin mawiał, iż uciekli do Mandżurii. Jak sam powie jedynie gen. Anders przeczuwał w jak tragiczny sposób, strzałem w potylicę dokonali żywota, zaś później byli wrzuceni do niezidentyfikowanych dołów. Józef Czapski przemierza ZSRR wzdłuż i wszerz, od Karagandy, leżącej w Kazachskiej SRR aż po rosyjski, arktyczny a
Streszczenie
„Na nieludzkiej ziemi” to opowieść Józefa Czapskiego o Jego pobycie w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich. Utwór składa się z trzech zasadniczych części, mianowicie:
1) Wspomnienia starobielskie,
2) Na nieludzkiej ziemi
3) Prawda o Katyniu, Józef Czapski bowiem ma prawo jak nikt inny pisać o Katyniu, tylko cudem ocalał, dopiero w latach 90. XX w. okazało się, dlaczego major Czapski ocalał, spowodowane było to interwencją niemieckiej dyplomacji we wniosku V Wydziału GUGB NKWD ZSRR odnaleziono następujące wpisy, ” polecenie Mierkułowa”, „misja litewska”, „Niemiec z pochodzenia”, po latach okazało się, iż autora „Wspomnień starobielskich” ocaliła osobista interwencja księcia Stanisława Radziwiłła, natomiast sam Józef Czapski do końca był przekonany, iż ocalał cudem, dlatego też poczuł, że ma do wykonania specjalną misję, mianowicie upomnieć się o pamięć swoich kolegów
We „wspomnieniach starobielskich” pisarz opisuje swoje przeżycia, kiedy to był przez Sowietów internowany oraz zniewalany. Józef Czapski przedstawia postaci z imienia oraz z nazwiska, co więcej pisarz skupia się na opisach odnośnie tych postaci, cechach charakteru, a nawet ich rodzinach. Oficerowie muszą walczyć o zachowanie swojej godności, o to by nie zatracić człowieczeństwa.
W opowiadaniu „Na nieludzkiej ziemi”, Czapski skupia się na swoich poszukiwaniach dotyczących więźniów Starobielska, Ostaszkowa oraz Kozielska. Józef Czapski jest zaskoczony co się stało z tymi ludźmi, którzy Jego zdaniem powinni być w Armii Andersa. Okazuje się, iż zostali Oni zamordowani w Lasku Katyńskim, o czym początkowo pisarz nie zdaje sobie sprawy. Jedyną osobą, która od samego początku ma złe przeczucia co do zamordowania Polaków jest gen. Władysław Anders. Jest to człowiek, który jest świadomy tego do czego mogą posunąć się bolszewicy. Dla całej reszty, mord Rosjan na Polakach wydaje się czymś niemożliwym, wysuwają tezę, iż część Starobielszczan, Ostaszkowian oraz Kozielszczan odnalazła się przecież w Griazowcu. Sowieci na różny sposób starali się ukryć stalinowski mord na Polakach, postulowali, iż oficerowie ponieśli śmierć na Morzu Białym, bądź też na Oceanie. W ten sposób uważali więźniowie, którzy przybyli z Workuty. Rosjanie nie chcieli się za nic przyznać do zbrodni katyńskiej. Po odkryciu zbrodni katyńskiej nie odkryto wszystkich więźniów, jedynie ofiary Kozielska. Los Ostaszkowców a także Starobielszczan w tamtym czasie nie został odkryty. Los szeregowców również nie był znany, Czapski zastanawia się, czy pomarli z głodu oraz w wyniku chłodu. Czapski snuje swoje poglądy odnośnie Katynia, uważa mord wtedy wykonany za dokonany „na zimno”. Dla Polaków to był zbyt duży szok, ażeby pojąć, że Rosjanie mogli być zdolni do tego ażeby dokonać masowego mordu na jeńcach. Długi czas, Józef Czapski łudził się, że oficerowie żyją, sądzili, iż na Kołymie. Józef Czapski, udając się do Buzułuku, wierzył, że gen. Władysław Anders będzie w stanie uratować Polaków. Józef Czapski nie zdawał sobie z początku sprawy, iż tylko cudem został ocalony od kuli katyńskiej w potylicę. Józef Czapski obnaża reżim bolszewicki, opisuje opresje jakim Polacy zostają poddani, w ustroju bolszewickiego Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich na porządku dziennym są donosy, obozy, terror oraz szantaż. Pisarz spotyka na swojej drodze różnych ludzi, będą to Polacy, Rosjanie, Żydzi, Uzbecy, Ukraińcy. W momencie, gdy Czapski znajduje się w Buzułuku ma wrażenie, że znalazł się w trochę lepszym świecie oczywiście względem Tockoje. O ile to drugie stanowiło wieś, o tyle Buzułuk to miasto leżące w europejskiej części Rosji, nad rzeką Samarą. Pisarz opisuje w jaki sposób tworzyła się
Geneza utworu i gatunek
Józef Czapski, pisząc „Na nieludzkiej ziemi” napisał poniekąd autobiografię. Jeśli miałbym umieścić w mojej księgarni tę pozycję to bym ją położył w dziale „dzienniki i biografie”. Pisarz opisuje to co przeżył na własnej skórze. „Na nieludzkiej ziemi” wraz z „Innym Światem” Gustawa Herlinga- Grudzińskiego oraz „Archipelagiem Gułag” pióra Aleksandra Sołżenicyna, stanowi świadectwo terroru, którego dopuściły się władze radzieckie, czyli Politbiuro Komitetu Centralnego Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego na więźniach łagrów. Józef Czapski cudem ocalał. Jako historyk muszę stwierdzić, iż mord dokonany w Lasku Katyńskim był kontynuacją czynów Sowietów względem Polaków w ramach tzw. operacji polskiej NKWD. Józef Stalin był przeciwnikiem polskości jako takiej, nie wiemy, czy to wynika z faktu, iż Polacy poło�